Monday, January 11, 2010

Με τα πρωταρχικά μέσα της ζωγραφικής

Πόσες φορές τελείωσε και πόσες αναστήθηκε; Απειρες, στον 20ό κυρίως αιώνα, και πάει λέγοντας. Χρειάστηκε να λάμψει ο Μπέικον, χρειάστηκε να στραφεί το ενδιαφέρον στον Φρόιντ και, βέβαια, να επιστρατευτεί η ανάγκη αναζωογόνησης μιας αγοράς που, από θέση και άποψη έως για καθαρά διακοσμητικούς λόγους, αγαπά τη ζωγραφική.

Εργο της Μάρως Μιχαλακάκου από την «Ιλεάνα Τούντα», ένα από τα ωραία, πολύχρωμα, υπερήφανα πτηνά της

Εργο της Μάρως Μιχαλακάκου από την «Ιλεάνα Τούντα», ένα από τα ωραία, πολύχρωμα, υπερήφανα πτηνά της

Δικαιωμένος εξάλλου μπορεί να νιώθει ο άνθρωπος που, βγαίνοντας από την περιοχή της ανάγκης, εισέρχεται στην περιοχή της πολυτέλειας με ένα έργο τέχνης στον τοίχο.

Ο μοντερνισμός υπήρξε ενίοτε σκληρός με κάποιες θέσεις που ακύρωσαν το έργο τέχνης από τον χαρακτήρα του πολυτελούς, το τοποθέτησε στο απαραίτητο (και καλά έκανε), παρακάμπτοντας τον ρόλο του ως αντικειμένου-χάρμα οφθαλμών. Η ανάγκη του ανθρώπου παραμένει η ομορφιά, ενώ το μικρό μέγεθος μιας ζωγραφικής που έχει αφήγηση, το επιούσιο αντικείμενο του πόθου και του ρεμβασμού.

Η συλλογή του Βλάση Φρυσίρα στηρίχθηκε αρχικά στη ζωγραφική και μόνο, ενώ η εμφάνιση του Σωτήρη Φέλιου στο Μουσείο Μπενάκη με έργα της συλλογής του, ζωγραφική και μόνο, τονίζει την τοπική διάθεση. Εξάλλου, εδώ βλέπουμε ότι ανήκουν μερικά από τα καλύτερα έργα καλών μαστόρων-καλλιτεχνών, όπως του Χρήστου Μποκόρου ή του Κωστή Παπανικολάου, με προεξέχοντα τον Γιώργη Ρόρρη και τα μικρά σε μέγεθος απαστράπτοντα ζωγραφικά του.

Το αφηγηματικό στοιχείο της ζωγραφικής, της τέχνης γενικότερα, όποιο και αν είναι το μέσον, παραμένει το δυνατό στοιχείο. Δείτε αυτές τις μέρες τη ζωγραφική της Ευγενίας Αποστόλου στο μουσείο Αλεξ Μυλωνά, μια έκθεση του Μακεδονικού σε επιμέλεια Ντένη Ζαχαρόπουλου, που ήρθε στην Αθήνα. Εξαιρετικής δύναμης δουλειά, λιτή αλλά αφηγηματική και ας εντάσσεται στον χώρο του abstrait. Ποιος λέει ότι η αφηρημένη τέχνη δεν έχει το δικό της στόρι; Ο καλλιτέχνης δουλεύει πάνω στις δικές του ιστορίες και ο θεατής μπορεί να αναγνωρίσει αισθήματα και βιώματα.

Από την άλλη, η έκθεση, αφηγηματική στη δομή της αλλά εννοιολογική στο περιεχόμενο, της Μάρως Μιχαλακάκου στην «Ιλεάνα Τούντα», θα μπορούσε να έχει τον τίτλο «με αφορμή ένα παγόνι». Εδώ, η μνήμη και το βίωμα καλλιτέχνη-θεατή συμπίπτουν στην περιπέτεια της ζωής των πτηνών, ωραίων, πολύχρωμων, υπερήφανων, ευτυχισμένων, πνιγμένων, υποταγμένων, διαμελισμένων. Οι εικόνες της ζωγραφικής και οι εικόνες της ζωής σε απόλυτη ταύτιση. *

No comments: