Wednesday, November 26, 2008

Καινούργιο μουσειακό συγκρότημα μόνο για ελληνική τέχνη


Της ΜΑΡΙΑΣ ΜΑΡΑΓΚΟΥ

Ενα καινούργιο μουσειακό συγκρότημα, 2.000 τετραγωνικών μέτρων, ολοκληρωμένο μέσα στο 2008, προστέθηκε στους χώρους της συλλογής Εμφιετζόγλου, φιλοξενώντας στο εξής 750 έργα από 260 καλλιτέχνες.

«Urban Oasis» του Γιώργου Γυπαράκη, έργο του 2004
Το στίγμα της συλλογής, που την κάνει τόσο ιδιαίτερη, είναι ότι το ενδιαφέρον της στρέφεται αποκλειστικά και μόνο στους Ελληνες καλλιτέχνες και είναι πλήρης ιστορικά. Καλύπτει ένα μεγάλο φάσμα από τα μέσα του 19ου αιώνα έως τις μέρες μας.

Διάθεση να έχει ο επισκέπτης να ξεναγηθεί και έχει να μάθει πολλά: από τον Νικηφόρο Λύτρα και τον Κωνσταντίνο Βολανάκη έως τη βιντεοπροβολή της Γιούλας Χατζηγεωργίου με το μαχαίρι που χτυπά απεγνωσμένα το νερό. Ολα τα μέσα, από ζωγραφική και χαρακτική έως φωτογραφία και βίντεο, μετέχουν στην ιστορική, αλλά καθόλου ιστορικίστικη πρόταση της διαδρομής του μουσείου.

Να σας θυμίσουμε το «τι και πώς» της συλλογής Εμφιετζόγλου; Ξεκίνησε στις αρχές του 1970 με ένα δύο ζωγραφικά έργα και συνέχισε με το γνωστό συναίσθημα του συλλέκτη μιας εποχής, για το πότε και πού είδε τα έργα, τα ερωτεύτηκε και τα πήρε στο σπίτι του. Μια αρχή κλασική για το ξεκίνημα κάθε συλλογής, ακόμη και αν αφορά τον Πρόδρομο Εμφιετζόγλου.

Με μια διαφορά: ότι τα δικά του έργα έφυγαν κάποτε από το σπίτι και εγκαταστάθηκαν στο μουσείο. Οτι το μουσείο άνοιξε για πρώτη φορά στο κοινό το 1999, ότι αυτόν τον χρόνο επεκτάθηκε, αναδιοργανώθηκε, καταγράφτηκε με μια νέα έκδοση αλλά και ψηφιοποιήθηκε.

Ετσι, η πάλαι ποτέ βίλα με τα νούφαρα, στο πρώην κτήμα Βορρέ στα Ανάβρυτα, όπως αποκαλείται η παλιά κατοικία του 19ου αιώνα, έγινε ένα σύγχρονο μουσείο και κατοικία μαζί, μέσα σε 60 στρέμματα και που μπορεί να υποδεχτεί το κοινό κάθε Κυριακή από το πρωί έως το απόγευμα και τα σχολεία κάθε Τρίτη και Τετάρτη.

«Νάρκισσος» του Αλέξανδρου Ψυχούλη, έργο του 2006
Σαν την Tate Modern

Προχθές το βραδυ στο παλιό και το νέο κτιριακό σύμπλεγμα, που υπογράφουν οι αρχιτέκτονες Κατερίνα Διακομίδου, Νίκος Χαρίτος και Χρήστος Παπούλιας, μας υποδέχτηκε η οικογένεια Εμφιετζόγλου και οι συνεργάτες του μουσείου Ευγενία Αλεξάκη και Ετα Μουμτζίδου. Με πολύ χαρά και λίγα λόγια, μας ξενάγησαν στους χώρους, εσωτερικούς και εξωτερικούς.

Ο τεράστιος κήπος με τα γλυπτά, οι πέργκολες και οι εσοχές με τις εγκαταστάσεις in situ, παραμένουν κάτι μοναδικό στην Ελλάδα. Αλλά και τα έργα in situ στο εσωτερικό του μουσείου, όπως για παράδειγμα εκείνο του Δημήτρη Αληθεινού, της Διοχάντη, οι γλυπτικές πύλες και οι οριζόντιες φόρμες φωτός του Νάκη Ταστσιόγλου, το γλυπτό του Στέργιου Στάμου, η εγκατάσταση της Δανάης Στράτου. Το εσωτερικό και το εξωτερικό, σε έναν διαρκή διάλογο.

Γοητευτικό είναι και το απολύτως σύγχρονο στοιχείο, κατά το παράδειγμα της Tate Modern, δηλαδή τα έργα να μην ακολουθούν χρονολογική σειρά αλλά να εκτίθενται σε σχέση με την αισθητική τους φόρμα. Πολλά και τα μαθήματα που μπορεί να πάρει ο επιμελής επισκέπτης. Οπως: γέρασαν και πόσο μπορεί να γέρασαν κάποια έργα των δεκαετιών 1980 και 1990; Πόσο ζωντανά και γοητευτικά παραμένουν τα έργα κάποιων καλλιτεχνών του 1960; Τι σημαίνει ο γνωστός και υπερτιμημένος και τι ο περισσότερο αφανής;

Ενα μουσείο, λοιπόν, για την ελληνική και μόνο τέχνη με όσο το δυνατόν λιγότερες παραλείψεις και καλύτερες επιλογές. Στην υπόθεση της τέχνης, βλέπετε, πάντα υπάρχει η προσωπική ματιά εκείνου που συλλέγει και εκείνου που βλέπει. Πάντα κάτι απουσιάζει και πάντα κάτι είναι περιττό. Το ενδιαφέρον εδώ είναι ότι ο διάλογος παραμένει ανοιχτός και από πλευράς του συλλέκτη Πρόδρομου Εμφιετζόγλου και από μέρους της επιμελήτριας της συλλογής Ευγενίας Αλεξάκη αλλά και της συγγραφέως του τόμου Εφης Στρούζα, που με αφορμή τη συλλογή δούλεψε επιμελώς στην παρουσίαση της διαδρομής της νεότερης και σύγχρονης ελληνικής τέχνης.

**Πρώην Βίλα Βορρέ, Μαρούσι, τηλ.: 210-8097100, σταθμός ΗΣΑΠ Μαρούσι.*

ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ - 26/11/2008

No comments: