Monday, September 1, 2008

Τα κορμιά της Μυκόνου...

«Τα κορμιά της Μυκόνου...

....μου θυμίζουν Ασκληπιείο Βούλας» δηλώνει στον ΕΤ.Κ ο Α. Φασιανός


«Στην Υδρα πηγαίνω από το ’55. Τότε ταξιδεύαμε με τη “Νεράιδα” και καπετάνιο τον Γιάννη Λάτση… Φυσικά και τον είχα γνωρίσει. Ηταν πρόσχαρος άνθρωπος, δημοκρατικός, με χιούμορ και πολλά ενδιαφέροντα. Το ταξίδι κρατούσε τρεις - τέσσερις ώρες, πιάναμε κι απ’ τ’ άλλα νησιά. Ερχόμασταν σ’ επαφή με τον απλό κόσμο μέσα από μια κουβέντα, ένα νεύμα. Ολα ήταν τελείως διαφορετικά».

Ο Αλέκος Φασιανός μιλάει κοφτά και η ματιά του ξανοίγεται. Εκείνος ο κόσμος ήταν που τον ενέπνευσε για να μας φτιάξει εικόνες απόδρασης και «Αιώνιας Κυριακής».

Ποδηλάτες με φουλάρια π’ ανεμίζουν, φίλους κι ερωτευμένους, ζευγάρια αγκαλιασμένα σε ντιβάνια με ριγέ σεντόνια, φτερωτούς Ερωτες. Το έργο του, αναγνωρίσιμο και σημαντικό, έχει αφετηρία την καθημερινότητα. Απ’ αυτήν εμπνέεται, αυτή μετουσιώνει σε τέχνη. Σε εικόνες ζωγραφικής, όπου το πύρινο κόκκινο και το εξαιρετικό χρυσοκίτρινο, το πληθωρικό μπλε και το πράσινο φωτίζουν τους πρωταγωνιστές του: ανθρώπους του καθημερινού μόχθου, γυμνές γυναίκες ή ντυμένες με στρογγυλά πρόσωπα, νέους με μαλλιά που ανεμίζουν και φουλάρια που παλεύουν με τον αέρα, ποδηλάτες που καπνίζουν ξέγνοιαστοι και άντρες με στάχυα στα χείλη. Αλογα, ποδήλατα, καράβια, σπίτια στην άκρη της θάλασσας και καπνοί που ταξιδεύουν στον ουρανό -«…με σιγουριά κι ευλυγισία, σαν λυτές κόμες γυναικών στον άνεμο…», όπως είχε γράψει ο Οδυσσέας Ελύτης- απλώνονται στον καμβά του Αλέκου Φασιανού, που δεν έχει πάψει στιγμή να δημιουργεί επί μισό αιώνα.

Ενα μικρό μέρος από αυτή τη δημιουργία παρουσιάζεται στην Υδρα. Πρόκειται για 22 χαρακτικά από τη συλλογή του Στέφανου Ζαχαριάδη, που θα εκτεθούν για πρώτη φορά, ενώ επίσης πρώτη φορά διοργανώνεται μια έκθεση που παρουσιάζει αποκλειστικά χαρακτικά του Αλέκου Φασιανού. Οσο για την τρίτη πρωτιά της ιστορίας, είναι η πρώτη έκθεση του ζωγράφου στην Υδρα. Ενα νησί που αγαπάει ιδιαίτερα, καθώς και τους ανθρώπους του, όπως μας λέει στη συνέντευξη που ακολουθεί.

  • Τι περιλαμβάνει η έκθεση;

Τα χαρακτικά της συλλογής του Στέφανου Ζαχαριάδη. Είναι λιθογραφίες, ελάχιστες χαλκογραφίες και έργα που έγιναν με την τεχνική του λινολαίου (μίγμα αλεσμένου φελλού και βερνικιού λινελαίου). Τα περισσότερα δημιουργήθηκαν την εποχή 1970-1985 στο Παρίσι. Ολα τα έχω φτιάξει μόνος μου, κυρίως με χειροκίνητα μηχανήματα. Επίσης θα εκθέσουμε λίγα ζωγραφικά που δημιούργησα στην Υδρα, στο σπίτι του φίλου μου, Γιάννη Καραμήτσου, ο οποίος με φιλοξενούσε από παλιά, και ορισμένα κεραμικά.

  • Χαρακτικά έχουν δημιουργηθεί από τον Ντίρερ, τον Ρέμπραντ, τον Ντελακρουά και τον Γκόγια, μέχρι τον Πικάσο, τον Ματίς... Τι είναι εκείνο, τελικά, που ωθεί το ζωγράφο να γίνει και χαράκτης;

Η επιθυμία του καλλιτέχνη είναι να παράγει έργο μοναδικό. Οταν το χάνει, αισθάνεται κενό. Τουλάχιστον αυτό συμβαίνει σ’ εμένα. Γι’ αυτό κι απ’ όλες τις σειρές έργων μου πάντα κρατώ ορισμένα αποκλειστικά για εμένα. Με τη χάραξη και την εκτύπωση οι ζωγράφοι κατάφεραν να διαδώσουν το έργο τους. Μπορεί καταρχήν να είχε ωφελιμιστικό χαρακτήρα η χαρακτική, αυτή η σπουδαία τέχνη που μας ήρθε από την Κίνα, στη συνέχεια όμως έγινε ένας πολύ δημιουργικός τρόπος έκφρασης.

  • Τι απαιτεί η χάραξη;

Δεξιοτεχνία. Οταν χαράζεις, σε ξύλο, χαλκό ή πέτρα, δεν πρέπει να κάνεις λάθος γιατί δεν μπορείς να επανέλθεις. Προσωπικά, δεν τυπώνω πάνω από 50 αντίτυπα, γιατί υπάρχει φθορά στην απόδοση του χρώματος κι έχω τις δικές μου μεθόδους χάραξης. Η χαρακτική βοηθάει τον καλλιτέχνη να κατανοήσει καλύτερα και τη ζωγραφική, γιατί ανακαλύπτει με άλλον τρόπο το χρώμα. Παλιά οι ζωγράφοι δεν ήξεραν να χαράσσουν. Ο Ντίρερ και ο Γκόγια έκαναν περίφημες χαλκογραφίες, ο Πικάσο και πολλοί άλλοι εξαιρετικές σειρές χαρακτικών. Ο Τουλούζ Λοτρέκ έκανε πολλές λιθογραφίες. Οταν ζούσα στο Παρίσι, δούλευα στο ατελιέ που τύπωνε ο Λοτρέκ. Εκεί όλα ήταν χειροκίνητα.

  • Τι σας έχει μείνει πιο έντονα από την παραμονή σας την εποχή εκείνη στο Παρίσι;

Οτι υπήρχαν δύο - τρία ατελιέ που σου έδιναν πραγματικά τη δυνατότητα να εκφραστείς κι ότι στα μουσεία μάθαινες την τέχνη όλου του κόσμου. Ανάμεσα σ’ αυτά τα δύο αντιλαμβανόταν ο καθένας την αξία του. Ο καλλιτέχνης μπορούσε ν’ ανακαλύψει τον εαυτό του, ν’ αγωνιστεί με τα δικά του μέσα κι εν τέλει να μεγαλουργήσει.

  • Πώς αισθάνεστε που διοργανώνεται για πρώτη φορά έκθεσή σας στην Υδρα;

Είμαι χαρούμενος. Πηγαίνω πολλά χρόνια και θεωρώ ότι είναι από τα ωραιότερα νησιά μας. Παράδειγμα για πολλά άλλα. Εχει ιστορία και ευτυχώς διασώθηκε η αρχιτεκτονική του. Οι Υδραίοι είναι ευγενικοί άνθρωποι. Δεν είναι τυχαίο ότι έχουν αγαπήσει το νησί τους και τους ίδιους πολλοί πνευματικοί άνθρωποι και καλλιτέχνες από την Ελλάδα και το εξωτερικό, που έφτιαξαν εκεί σπίτια κι ατελιέ. Εγώ έμενα πάντα στο σπίτι του φίλου μου του Γιάννη Καραμήτσου κι από εκεί ζωγράφιζα καραβάκια και θαλασσινά τοπία.

  • Τι σας ενοχλεί σήμερα στον τρόπο που ζούμε; Τι δεν σας αρέσει;

Ο αυτοματισμός της εποχής. Από την άλλη, δεν μου αρέσει να κάθομαι, δεν μου αρέσει να περνάω ανώφελα το χρόνο μου πάνω σε μια μακριά καρέκλα. Πραγματικά, όταν βλέπω τους ανθρώπους πάνω σ’ αυτές τις σεζλόνγκ, αραδιασμένα κορμιά στις παραλίες της Μυκόνου, νομίζω ότι είναι ασθενείς στο Ασκληπιείο της Βούλας. Στην Υδρα, επειδή είναι βραχώδης τόπος, δεν υπάρχουν τέτοια. Βουτάς κατευθείαν από τα βράχια κι αισθάνεσαι πραγματικός κολυμβητής. Προτείνω, λοιπόν, να καταργηθούν οι ξαπλώστρες για να βρουν ξανά οι άνθρωποι την ευτυχία τους!

INFO: Πού και πότε: Η έκθεση «Αλέκος Φασιανός. Χαρακτικά από τη Συλλογή Σ. Ζαχαράδη» φιλοξενείται στο Ιστορικό Αρχείο – Μουσείο Υδρας. Τα εγκαίνια θα γίνουν στις 6 Σεπτεμβρίου. Θα διαρκέσει έως τις 31 Οκτωβρίου. Ωρες λειτουργίας καθημερινά: 09.00-16.00 και 19.30-21.30.

ΤΖΕΒΕΛΕΚΟΥ ΒΑΣΙΛΙΚΗ, Ελεύθερος Τύπος, Κυριακή, 31/08/2008

No comments: