Monday, September 8, 2008

Φθινόπωρο με Τιτσιάνο στο Κυκλαδικό

Στα 4-5 μεγάλα πολιτιστικά γεγονότα που θα κάνουν το φθινόπωρό μας ωραιότερο, το Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης προσθέτει μία ακόμα κορυφαία εικαστική διοργάνωση.

Τα ιδεώδη της Αναγέννησης και το μεγαλείο του Τιτσιάνο στα πόδια αυτής της «Αφροδίτης με Ερωτιδέα, σκύλο και πέρδικα». Εργο (περ. 1550) απ' όσα θα δούμε στο Κυκλαδικό, ανήκει στη συλλογή της περίφημης Πινακοθήκης Ουφίτσι
Διότι τι άλλο από αυτό είναι μια έκθεση που με τίτλο «Από τον Τιτσιάνο στον Πιέτρο ντα Κορτόνα: το Ιερό-ο Μύθος-η Ποίηση» περιλαμβάνει μεταξύ των 24 έργων που θα ταξιδέψουν από μεγάλα μουσεία και ιδρύματα της Ιταλίας, επτά ιδιόχειρα έργα του Τιτσιάνο, του μεγαλύτερου Βενετσιάνου ζωγράφου του 16ου αιώνα κι ενός από τους μεγαλύτερους όλων των εποχών; Τα εγκαίνια θα γίνουν στις 24 Σεπτεμβρίου από τον Πρόεδρο της Ελληνικής Δημοκρατίας Κάρολο Παπούλια και τον Ιταλό ομόλογό του Τζόρτζο Ναπολιτάνο - αφού άλλωστε η έκθεση συνδιοργανώνεται από το Κυκλαδικό και την ιταλική πρεσβεία, με αφορμή την επίσημη επίσκεψη του τελευταίου στη χώρα μας.
«Ζωγράφος της Δημοκρατίας της Βενετίας», όπως είχε τιτλοφορηθεί τιμητικά ο μεγάλος Τιτσιάνο Βετσέλι (περ.1487-1576) δεν σταμάτησε μέχρι τον θάνατό του να αναπτύσει την τεχνική και την εκφραστικότητά του. Τα θέματα που τον απασχόλησαν στη μακρά δημιουργική περίοδο της ζωής του κάλυπταν ένα ευρύτατο φάσμα. Κι είναι χαρακτηριστικό ότι τεράστια θεωρείται η συμβολή του στην εξέλιξη και της προσωπογραφίας αλλά και της ζωγραφικής θρησκευτικών, ιστορικών και μυθολογικών σκηνών. Στις τελευταίες, περίφημη είναι η σειρά «Βακχανάλια» που του είχε αναθέσει το 1516 να φιλοτεχνήσει ο δούκας της Φεράρας, εμπνευσμένος από διάφορα μυθολογικά θέματα. Πιο αγαπημένο μοτίβο του Τιτσιάνο, οι απεικονίσεις της Αφροδίτης. Θρίαμβος των αναγεννησιακών εικαστικών ιδεωδών, ο πίνακας «Αφροδίτη με Ερωτιδέα, σκύλο και πέρδικα» θα είναι ένας από αυτούς που θα έχουμε την ευκαιρία να δούμε από κοντά.

Την περίοδο που ζωγράφιζε τις Αφροδίτες του, ο Τιτσιάνο εξασκούσε εξίσου μοναδικά τη θρησκευτική θεματολογία: έργο του 1550, η «Μετανοούσα Μαγδαληνή» μάς έρχεται από το Μουσείο Καποντιμόντε της Νάπολης
Ως ιδανικός εκπρόσωπος της ζωγραφικής της Αναγέννησης ο Τιτσιάνο υπηρέτησε εξίσου εύστοχα και την άλλη όψη αυτής της ζωγραφικής: οι θρησκευτικοί του πίνακες καλύπτουν όλο το φάσμα των ανθρωπίνων συναισθημάτων. Από αυτούς στην έκθεση θα δούμε τέσσερις αντιπροσωπευτικούς. Τους «Μαστιγωμένος Χριστός», «Μυστικός Δείπνος», «Μετανοούσα Μαγδαληνή» και «Ο Αγιος Ιάκωβος Οδοιπόρος» - έργα που τοποθετούνται μεταξύ του 1560 και 1570.

Η έτερη, τέλος, ιδιότητά του ως μεγάλου προσωπογράφου (πρώτοι οι Γκονζάγκα της Μάντοβας του παρήγγειλαν πορτρέτα όλων των μελών της οικογενείας τους κι έκτοτε έκανε και τα πορτρέτα του αυτοκράτορα Κάρολου Ε', του Πάπα Παύλου Γ' και πολλών άλλων επιφανών της εποχής), θα εκπροσωπηθεί στο Κυκλαδικό από το «Πορτρέτο ενός μουσικού».
Η έκθεση όμως φιλοδοξεί να παρουσιάσει στο ελληνικό κοινό την εξέλιξη της καλλιτεχνικής αναζήτησης στην Ιταλία κατά τον 16ο και 17ο αιώνα. Εξ ου και η φιλοξενία των έργων κι άλλων σπουδαίων της εποχής, με σημαντικότερο εκπρόσωπο του 17ου αιώνα τον ζωγράφο κι αρχιτέκτονα της ακμής του μπαρόκ Πιέτρο ντα Κορτόνα. Παρουσιάζονται επίσης δημιουργίες των Αλεσάντρο Βαροτάρι, Ντομένικο Καμπανιόλα, Ανίμπαλε Καράτσι, Τζοβάνι Κονταρίνι, Τζάκοπο Νεγκρέτι, Τζοβάνι-Αντόνιο ντε Σάκις, Τζάκοπο Λινγκότσι, Πιέτρο Μπονάτο και Τζάκοπο Πιτσίνι.
Την επιμέλεια της έκθεσης που θα διαρκέσει έως τις 20 Δεκεμβρίου έχει ο καθηγητής Τζοβάνι Μορέλο σε συνεργασία με τον καθηγητή Νικόλαο Σταμπολίδη και τη Μαρία Τόλη από το Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης. Ας προστεθεί, τέλος, ότι ο τρίγλωσσος (ελληνικά-αγγλικά-ιταλικά) κατάλογος θα περιλαμβάνει επιστημονικά κείμενα του δρος Μορέλο καθώς και των ειδικών στην περίοδο καθηγητών Κλαούντιο Στρινάτι και Σέρτζο Γκουαρίνο.

ΝΑΤΑΛΙ ΧΑΤΖΗΑΝΤΩΝΙΟΥ, ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ - 08/09/2008

No comments: