«Επιφανής και άγνωστος» ήθελε να είναι ο Εντγκάρ Ντεγκά. Επιφανής και άγνωστος είναι αυτό που έγινε ο Σάι Τουόμπλι. Ετσι τουλάχιστον τον χαρακτήρισε μιλώντας εμπρός σε ένα διστακτικό και αμφίβολο αμερικανικό κοινό, ο ιστορικός τέχνης Κερκ Βαρνεντόου, στα εγκαίνια της αναδρομικής του τότε, το 1994, στο Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης της Νέας Υόρκης. Στα 14 χρόνια που πέρασαν έκτοτε ο Τουόμπλι δημιούργησε μερικά από τα ωραιότερα και πιο πρωτότυπα έργα της σύγχρονης τέχνης. Η τωρινή αναδρομική του Αμερικανού ζωγράφου που ζει από το 1957 στην Ιταλία (στην Γκαέτα, στη μέση σχεδόν της απόστασης μεταξύ Ρώμης και Νάπολης), στην Τέιτ Μόντερν του Λονδίνου, αποδεικνύει ότι είναι από τους σημαντικότερους και λιγότερο γνωστούς, εν ζωή καλλιτέχνες· και φανερώνει ότι είναι συνάμα και κορυφαίος τεχνίτης με την έννοια που είχε η λέξη σε περασμένες εποχές. Η έκθεση, μετά το Λονδίνο, θα μεταφερθεί στο Μουσείο Γκουγκενχάιμ του Μπιλμπάο και στη συνέχεια στο Εθνικό Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης στη Ρώμη.
- Κίονες, σκάφη, φοινικόφυλλα
Ο «Εκόνομιστ», στο άρθρο που αφιερώνει σε τούτη την έκθεση, γράφει ότι από τα παρουσιαζόμενα έργα, ορισμένα από τα πιο ωραία είναι και από τα λιγότερα γνωστά. Και είναι τα γλυπτά του αινιγματικού αυτού καλλιτέχνη που κοινότοπα μόνο κατατάσσεται στους Μετα - αφαιρετικούς Εξπρεσιονιστές.
Σε αυτά ο καλλιτέχνης χρησιμοποιεί υλικά τυχαία, όπως κομμάτια ξύλο, μπρούντζινα κουτιά, κόντρα πλακέ, φοινικόφυλλα και πλαστικά άνθη. Το πιο εκπληκτικό από τα γλυπτά αυτά, είναι και το πιο απλό. Αναφερόμενος σε αυτό, ο κατάλογος της έκθεσης μιλά για «μία από τις στοιχειωδέστερες αρχιτεκτονικές φόρμες» – τον κίονα. Συνίσταται από δύο κυλίνδρος από πεπιεσμένο χαρτί, ο μεγαλύτερος κάτω και ο πιο μικρός επάνω. Και οι δύο είναι βαμμένοι με άσπρη μπογιά του τύπου που χρησιμοποιείται για το βάψιμο των σπιτιών. Μπορεί να φαίνεται κοινότοπο, αλλά το τελειωμένο έργο είναι ένας απόλυτα πειστικός κλασικός κίονας. Ο καλλιτέχνης προφανώς το εκτιμά ιδιαίτερα, αφού το έχει κρατήσει για τη δική του συλλογή.
Ο Τουόμπλι είναι ένας ζωγράφος με γερή παιδεία, κυρίως κλασική και στα έργα είναι εγκατεσπαρμένες εδώ και εκεί, μνείες και αναφορές στους αρχαιολογικούς μύθους και σε ποιητές σαν τον Τ. Σ. Ελιοτ και τον Ράινερ Μαρία Ρίλκε. Δύσκολα αποκρυπτογραφούνται. Οι επιρροές όμως στα γλυπτά του, από τον Αλμπέρτο Τζιακομέτι είναι πιο ευδιάκριτες. Δύο άτιτλα γλυπτά του 1983 απηχούν τα επιμηκυσμένα μπρούντζινα του Τζιακομέτι με το δράμα και τη θραυστότητά τους. Ενα είναι ο όμορφος, λιγνός μίσχος ενός άνθους, με δύο φύλλα, καθώς υψώνεται από μια μπρούντζινη βάση. Ενα άλλο έργο, με τίτλο «Βοσκός προβάτων», αποτελείται από βαμμένα φοινικόφυλλα μέσα σε ένα άσπρο κουτί στην άκρη ενός άσπρου κλαριού. Σκάφη που μοιάζουν με αρχαία πλοία είναι καμωμένα από κομμάτια ξύλο ενωμένα με καρφιά.
- Πέραν της τέχνης
Η τέχνη τέτοιων έργων βρίσκεται στην απουσία τέχνης. Κείνται πέραν της καλλιτεχνικής δημιουργίας – είναι ολοκληρωμένα καλλιτεχνήματα. Οπως λέει ο ίδιος ο καλλιτέχνης, ομολογώντας ότι του αρέσει το 90 τοις εκατό των γλυπτών του, «αυτά είναι πιο κοντά στο τέλειο».
No comments:
Post a Comment