Του ΒΑΣΙΛΗ Κ. ΚΑΛΑΜΑΡΑ, ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ - 18/09/2008
Οι χαρακτηριστικές ασπρόμαυρες φωτογραφίες με αντάρτες και αντάρτισσες, που ανεβαίνουν στα βουνά, είναι έργα του Σπύρου Μελετζή (1906-2003).
Εκατόν ενενήντα απ' αυτές, που τραβήχτηκαν από τον επίσημο φωτογράφο της Εθνικής Αντίστασης, θα εκτεθούν από 26 Σεπτεμβρίου ώς 19 Οκτωβρίου στο Μέγαρο Εϋνάρδου, που ανήκει στο Μορφωτικό Ιδρυμα Εθνικής Τραπέζης (Αγίου Κωνσταντίνου 20 και Μενάνδρου).
Η έκθεση, σε επιμέλεια των Nicolas Sanchez Dura και Νίνας Κασσιανού, έχει τον τίτλο «Σπύρος Μελετζής, Αντίσταση στα βουνά, 1942-1944», και περιλαμβάνει φωτογραφίες που τράβηξε ο Ιμβριώτης φωτογράφος κατά το διάστημα 1942-1944. Προέρχονται από το δικό του αρχείο και το Φωτογραφικό Αρχείο του Μουσείου Μπενάκη.
Η έκθεση, σε επιμέλεια των Nicolas Sanchez Dura και Νίνας Κασσιανού, έχει τον τίτλο «Σπύρος Μελετζής, Αντίσταση στα βουνά, 1942-1944», και περιλαμβάνει φωτογραφίες που τράβηξε ο Ιμβριώτης φωτογράφος κατά το διάστημα 1942-1944. Προέρχονται από το δικό του αρχείο και το Φωτογραφικό Αρχείο του Μουσείου Μπενάκη.
Αριστερά: ο Βάλιας Σεμερτζίδης ζωγραφίζει τον καπετάν Μπουκουβάλα του ΕΛΑΣ. Δεξιά: ο Σπύρος Μελετζής σε μία αυτοπροσωπογραφία του |
Η έκθεση είναι μία παραγωγή του Museu Valencia de la il-lustracio i de Modernitat-MuVIM και του Μουσείου Φωτογραφίας Θεσσαλονίκης, στο πλαίσιο του Athens Photo Festival 2008.
Οι πρώτες φωτογραφίες του Σπύρου Μελετζή με θέμα το αντάρτικο χρονολογούνται από τον Αύγουστο του 1942, κατά τη διάρκεια της πορείας του στον Ολυμπο. Οι δεύτερες έγιναν στην Πελοπόννησο τον Σεπτέμβριο του 1943. Εναν χρόνο μετά, τον Φεβρουάριο του 1944, ως επίσημος πλέον φωτογράφος του ΕΑΜ, οργανώνει το τρίτο του ταξίδι στα βουνά, συγκεκριμένα στην Ευρυτανία και τη Θεσσαλία, με στόχο να φέρει εις πέρας, όπως αναφέρει ο ίδιος, «το μεγάλο χρέος μου, να απαθανατίσω τον αγώνα του ελληνικού λαού, που αγωνιζόταν για το ξεσκλάβωμα της Ελλάδας».
Οι πρώτες φωτογραφίες του Σπύρου Μελετζή με θέμα το αντάρτικο χρονολογούνται από τον Αύγουστο του 1942, κατά τη διάρκεια της πορείας του στον Ολυμπο. Οι δεύτερες έγιναν στην Πελοπόννησο τον Σεπτέμβριο του 1943. Εναν χρόνο μετά, τον Φεβρουάριο του 1944, ως επίσημος πλέον φωτογράφος του ΕΑΜ, οργανώνει το τρίτο του ταξίδι στα βουνά, συγκεκριμένα στην Ευρυτανία και τη Θεσσαλία, με στόχο να φέρει εις πέρας, όπως αναφέρει ο ίδιος, «το μεγάλο χρέος μου, να απαθανατίσω τον αγώνα του ελληνικού λαού, που αγωνιζόταν για το ξεσκλάβωμα της Ελλάδας».
Ο Σπύρος Μελετζής γεννήθηκε στην Ιμβρο το 1906. Εκεί τελείωσε το δημοτικό και το σχολαρχείο. Οταν το νησί του παραχωρήθηκε στους Τούρκους, κατέφυγε στην Αλεξανδρούπολη κι από κει στην Αθήνα. Στην τέχνη τού σκοτεινού θαλάμου μυήθηκε από άξιους δασκάλους-καλλιτέχνες, όπως τον φωτογράφο των ανακτόρων Μπούκα και τον Γεραλή.
Την πρώτη του έκθεση με θέμα τη φύση της Ηπείρου την τόλμησε το 1938, στην πόλη των Ιωαννίνων. Μεταφέρθηκε στην Αθήνα, όπου εντυπωσίασε και απέσπασε επαινετικές κριτικές.
Στη συνέχεια, ο Μελετζής ταυτίστηκε με την Αντίσταση του ελληνικού λαού, φωτογραφίζοντας χαρακτηριστικές ιστορικές στιγμές, όπως την ίδρυση της ΠΕΕΑ, το Γενικό Στρατηγείο, τη Σχολή της Ρεντίνας, τις εργασίες του Εθνικού Συμβουλίου στις Κορυσχάδες.
Μετά τον πόλεμο συνεργάζεται με το ίδρυμα «Βασιλεύς Παύλος», για το οποίο φωτογραφίζει το Αγιον Ορος, τον Ολυμπο, τα Τέμπη, τις Κυκλάδες. Επί υπουργίας Κωνσταντίνου Καραμανλή τού ανατίθεται η φωτογράφηση όλων των δημόσιων έργων. Από το 1960 στρέφεται στη φωτογράφηση αρχαιοτήτων (αγαλμάτων, αρχαιολογικών χώρων, βυζαντινών μνημείων) και σε συνεργασία με την Ελένη Παπαδάκη συμμετέχει στην έκδοση οδηγών για το Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο και για τους αρχαιολογικούς χώρους των Δελφών, της Ολυμπίας, της Επιδαύρου, της Κορίνθου, των Μυκηνών, της Ρόδου.
Κορυφαίες στιγμές τής σταδιοδρομίας του θεωρούνται η προσωπική του έκθεση με θέμα την Ελλάδα στο Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης της Βιέννης (1993) και η τιμητική διάκριση με τον Σταυρό του Φοίνικος από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας (1995). Εξέδωσε τα λευκώματα: «Με τους αντάρτες στα βουνά» (1974), ένα βιβλίο με θέμα τον Ολυμπο (1987) και την «Ιμβρο», με τη συνεργασία των ανιψιών του, Μαριάννας Αγγελοπούλου και Ελένης Αιματίδου-Αργυρίου (1997).
Την πρώτη του έκθεση με θέμα τη φύση της Ηπείρου την τόλμησε το 1938, στην πόλη των Ιωαννίνων. Μεταφέρθηκε στην Αθήνα, όπου εντυπωσίασε και απέσπασε επαινετικές κριτικές.
Στη συνέχεια, ο Μελετζής ταυτίστηκε με την Αντίσταση του ελληνικού λαού, φωτογραφίζοντας χαρακτηριστικές ιστορικές στιγμές, όπως την ίδρυση της ΠΕΕΑ, το Γενικό Στρατηγείο, τη Σχολή της Ρεντίνας, τις εργασίες του Εθνικού Συμβουλίου στις Κορυσχάδες.
Μετά τον πόλεμο συνεργάζεται με το ίδρυμα «Βασιλεύς Παύλος», για το οποίο φωτογραφίζει το Αγιον Ορος, τον Ολυμπο, τα Τέμπη, τις Κυκλάδες. Επί υπουργίας Κωνσταντίνου Καραμανλή τού ανατίθεται η φωτογράφηση όλων των δημόσιων έργων. Από το 1960 στρέφεται στη φωτογράφηση αρχαιοτήτων (αγαλμάτων, αρχαιολογικών χώρων, βυζαντινών μνημείων) και σε συνεργασία με την Ελένη Παπαδάκη συμμετέχει στην έκδοση οδηγών για το Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο και για τους αρχαιολογικούς χώρους των Δελφών, της Ολυμπίας, της Επιδαύρου, της Κορίνθου, των Μυκηνών, της Ρόδου.
Κορυφαίες στιγμές τής σταδιοδρομίας του θεωρούνται η προσωπική του έκθεση με θέμα την Ελλάδα στο Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης της Βιέννης (1993) και η τιμητική διάκριση με τον Σταυρό του Φοίνικος από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας (1995). Εξέδωσε τα λευκώματα: «Με τους αντάρτες στα βουνά» (1974), ένα βιβλίο με θέμα τον Ολυμπο (1987) και την «Ιμβρο», με τη συνεργασία των ανιψιών του, Μαριάννας Αγγελοπούλου και Ελένης Αιματίδου-Αργυρίου (1997).
Ωρες λειτουργίας: Τρίτη έως Κυριακή 10 π.μ.-2 μ.μ., Τρίτη και Πέμπτη 6-8 μ.μ.
* Στις 18 Οκτωβρίου, το Κέντρο Ερευνας Νεοελληνικής Ιστορίας του τμήματος Πολιτικής Επιστήμης και Ιστορίας του Παντείου Πανεπιστημίου διοργανώνει στην αίθουσα Καράγιωργα ΙΙ (Πάντειο) ημερίδα με θέμα: «Η φωτογραφία στον Ισπανικό Εμφύλιο και την Ευρωπαϊκή Αντίσταση, 1936-1945». Συμμετέχουν ομιλητές από την Αγγλία, τη Γιουγκοσλαβία, την Ελλάδα, την Ισπανία και την Ιταλία. *
* Στις 18 Οκτωβρίου, το Κέντρο Ερευνας Νεοελληνικής Ιστορίας του τμήματος Πολιτικής Επιστήμης και Ιστορίας του Παντείου Πανεπιστημίου διοργανώνει στην αίθουσα Καράγιωργα ΙΙ (Πάντειο) ημερίδα με θέμα: «Η φωτογραφία στον Ισπανικό Εμφύλιο και την Ευρωπαϊκή Αντίσταση, 1936-1945». Συμμετέχουν ομιλητές από την Αγγλία, τη Γιουγκοσλαβία, την Ελλάδα, την Ισπανία και την Ιταλία. *
No comments:
Post a Comment