«Νόστοι» και επαναπατρισμοί

Το μαρμάρινο κομμάτι του Παρθενώνα, που «γύρισε» από το Παλέρμο

Eurokinissi

Προσανατολισμένη στην επιστροφή κλεμμένων αρχαίων πολιτιστικών θησαυρών μας, παντοιοτρόπως, ακόμη κι αν δε διασαφηνίζεται το μείζον πρόβλημα - το ιδιοκτησιακό καθεστώτος τους - είναι η Ελλάδα, όπως προέκυψε στη χτεσινή παρουσίαση της έκθεσης «Νόστοι» στο νέο Μουσείο Ακρόπολης, με επαναπατρισμένες ιταλικές και ελληνικές αρχαιότητες, που ήταν κλεμμένες.

Αυτή η τακτική είναι παλιά. «Εγκαινιάστηκε», ατύπως, από τις κυβερνήσεις του ΠΑΣΟΚ και συνεχίζεται από τη ΝΔ. Μπορεί «λύσεις» - όπως ο «μακροχρόνιος δανεισμός» και οι ανταλλαγές με περιοδικές αρχαιολογικές εκθέσεις, οι οποίες μπορεί να περιλαμβάνουν και κάποιο επαναπατρισμένο αντικείμενο, να «μοιάζουν» με επιστροφή κάποιων κλεμμένων αρχαιοτήτων στην Ελλάδα και την Ιταλία, αλλά όσο θα «σέρνεται» το ιδιοκτησιακό καθεστώς, αυτές οι αρχαιότητες θα είναι, πάντα, «δυνάμει» αντικείμενα «διαπραγμάτευσης», ανάλογα με τη διεθνή πολιτική συγκυρία.

Χτες, ο υπουργός Πολιτισμού, Μ. Λιάπης, παρουσίασε θραύσμα του γλυπτού διακόσμου του Παρθενώνα, που έδωσε το μουσείο «Salinas» στο Παλέρμο της Σικελίας στην Ελλάδα, με μορφή «δανεισμού», σύμφωνα με την ισχύουσα ιταλική νομοθεσία. Υπηρεσιακοί παράγοντες του ΥΠΠΟ έσπευσαν να υποβαθμίσουν τη νομική πλευρά της υπόθεσης, λέγοντας, χωρίς όμως «λεπτομέρειες»..., πως οι «συζητήσεις συνεχίζονται». Διμερείς επαφές για την επιστροφή του συγκεκριμένου θραύσματος γίνονταν από το 1995. Φυσικά, ο υπουργός συνέδεσε αυτή την εξέλιξη με το διαρκές αίτημα της επιστροφής των Γλυπτών του Παρθενώνα από το Βρετανικό Μουσείο.

Αποψη της έκθεσης «Νόστοι»

Eurokinissi

Το θραύσμα ανήκει στον 6ο λίθο της ανατολικής ζωφόρου του Παρθενώνα και εικονίζονται το άκρο δεξιού ποδιού και οι παρυφές του ενδύματος της θεάς Αρτέμιδος. Οι διαστάσεις του είναι 0,35 μ. μήκος και 0,34 μ. πλάτος. Δόθηκε από τον ίδιο τον Ελγιν σε κάποιον άλλο Βρετανό, όταν ο υπεύθυνος της μεγαλύτερης κλοπής στην ιστορία της αρχαιοκαπηλίας, ταξιδεύοντας προς τη Βρετανία, σταμάτησε στο Παλέρμο. Ο Βρετανός το χάρισε στο μουσείο του Α. Salinas και μετά από δύο, σχεδόν, αιώνες η σημερινή Ιταλία το «δάνεισε» στην Ελλάδα.

Ο Λουί Γκοντάρ (σύμβουλος του Προέδρου της Ιταλικής Δημοκρατίας) ενημέρωσε τους δημοσιογράφους ότι στις 8/10/2008 το Βατικανό θα επιστρέψει στην Ελλάδα δύο ακόμη κομμάτια από τον Παρθενώνα, κλεμμένα αυτά από τον Μοροζίνι. Δεν είπε, ωστόσο, αν και για τα δύο μαρμάρινα μέλη του Παρθενώνα η Ελλάδα δίνει κάποιου είδους ανταλλάγματα προς το Βατικανό ή το Παλέρμο. Είπε, όμως, ότι η Ιταλία εφαρμόζει τη μέθοδο της διοργάνωσης περιοδικών εκθέσεων σε όποια μουσεία των ΗΠΑ της επιστρέφουν αρχαιότητες.

Στην ενδιαφέρουσα έκθεση «Νόστοι» παρουσιάζονται 74 σημαντικά έργα, που προέρχονται από λαθρανασκαφές στην Ιταλία, τα οποία εντοπίστηκαν σε μουσεία και ιδιωτικές συλλογές των ΗΠΑ και επαναπατρίστηκαν, καθώς και επιλεγμένα ελληνικά αρχαιολογικά ευρήματα που είχαν κλαπεί και επέστρεψαν. Η έκθεση λειτουργεί καθημερινά 10πμ-6μμ (είσοδος ελεύθερη).

ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ, Τρίτη 24 Σεπτέμβρη 2008

ΠΑΡΟΜΟΙΑ ΘΕΜΑΤΑ

30/3/2007

-- Επαναπατρισμός...

7/10/2003

-- Ανοίγει ... η όρεξη της Βρετανίας

14/1/2003

-- Το «αντίδωρο»...

1/10/2002

-- Επιστροφή αρχαίου... με το αζημίωτο

26/8/2001

-- Στο... «ενεχυροδανειστήριο»