Saturday, July 17, 2010

Χρώματα του καλοκαιριού


«Μητέρα και παιδί», έργο του Ι. Νογκούτσι
Αναδρομική έκθεση έργων της Ελευθερίας Δροσάκη παρουσιάζεται (έως 25/7) στο Ρέθυμνο (αίθουσα του Πυροβολικού, στη Φορτέτζα), στο πλαίσιο του Αναγεννησιακού Φεστιβάλ 2010. Με τίτλο «Παλάμες στο χώμα», εκτίθενται αντιπροσωπευτικές δημιουργίες από τη μακρόχρονη εικαστική της διαδρομή. Την παρουσίαση επιμελείται το «Κέντρο Μελέτης Νεώτερης Κεραμικής», σε συνεργασία με την εικαστικό Χρυσούλα Σκεπετζή. Τα έργα της Ελ. Δροσάκη, λιτά και δωρικά, χυμώδη και γήινα. Μέσα από τη φόρμα και τη θεματική τους έλκουν τον θεατή, «παρασύροντάς τον» στη γη των κάμπων, των αγροτικών εργασιών και του Ησιόδου, τη γη των μυστηριακών στίχων ή του κάθε λογής προορισμού. Η δημιουργός, ακουμπώντας τις παλάμες της στο χώμα, αφουγκράζεται τη φωνή της γης, της μητέρας της ζωής, αλλά και του θανάτου και αποδίδει τις εικόνες και τα όνειρά της με τα εργαλεία που χαρίζει η ιστορία στους ταξιδευτές. Στις 21/7 (7 μ.μ.) η Ελ. Δροσάκη, στο χώρο της έκθεσης, θα διαβάσει στα παιδιά παραμύθια.

Απεικόνισε το σύγχρονο με αρχαϊκή λιτότητα. Ο λόγος για τον Αμερικανοϊάπωνα καλλιτέχνη Ισάμου Νογκούτσι (1904-1988) και την έκθεση «Ανάμεσα σε Ανατολή και Δύση», που φιλοξενεί (έως 26/9) το Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης στην Ανδρο. Για πρώτη φορά παρουσιάζονται στο ελληνικό κοινό, 76 συνολικά εκθέματα, εκ των οποίων 42 γλυπτά μικρών διαστάσεων, 34 σχέδια και προσχέδια, καθώς επίσης σειρά φωτογραφιών με σχέδια σκηνικών για παραστάσεις και δημόσια έργα που πραγματοποιήθηκαν σε διάφορες χώρες της Ευρώπης, της Ασίας και της Αμερικής. Με διπλή καταγωγή από την Αμερική και την Ιαπωνία, ο Ι. Νογκούτσι, στη διάρκεια της ζωής του, επισκέφθηκε επανειλημμένα την Ελλάδα και συνδέθηκε με Ελληνες καλλιτέχνες (Μόραλης, Γκίκας, Τσαρούχης κ.ά.), ενώ το πεντελικό μάρμαρο συντρόφευσε τη δημιουργία του. Αφομοίωσε διαφορετικές τεχνικές και πειραματίστηκε με ποικίλα υλικά (ατσάλι, μάρμαρο, σίδερο, ξύλο, χαλκό, αλουμίνιο, βασάλτη, γρανίτη). Ακόμη και τα στοιχεία της φύσης (νερό, αέρας, γη, φωτιά) αντιμετωπίστηκαν από τον Nογκούτσι ως δυνάμει αξιοποιήσιμα υλικά σε έργα μεγάλης κλίμακας. Οπως σημειώνει ο διευθυντής του Μουσείου, Κυριάκος Κουτσομάλλης: «Χωρίς εκπτωτικούς συμβιβασμούς, με γνώμονα τις αμφίδρομες ιδιοσυγκρασιακές του ευαισθησίες, ενήργησε εκτός σχολών σκέψης και υπαγορευμένων από κινήματα εκφράσεων φορμαλισμού. Υπήρξε μοντέρνος, μένοντας όμως κοντά στον εαυτό του, πιστός στις ρίζες του, απ' όπου αντλούσε και την έμπνευσή του...».

Εργο της Ελευθερίας Δροσάκη
Μέχρι τις 28/7 στα Παλαιά Τελωνεία στην Ερμούπολη Σύρου, παρουσιάζεται έκθεση έργων του ομότιμου καθηγητή της ΑΣΚΤ, Γιάννη Βαλαβανίδη. Χαρακτηριστικά στοιχεία της ζωγραφικής του αποτελούν: Η εμμονή στο σχέδιο, η σχεδιαστική ακρίβεια, το λιτό χρώμα και η πειθαρχημένη διευθέτηση του χώρου στο επίπεδο του πίνακα. Αποτέλεσμα είναι μία ζωγραφική με χαρακτηριστικά της την αυστηρότητα και την ένταση. Ο Γ. Βαλαβανίδης σπούδασε στην Ανώτατη Σχολή Καλών Τεχνών Αθήνας, ζωγραφική, χαρακτική και ψηφιδωτό (1957-1963) με τους Γιάννη Μόραλη και Κωνσταντίνο Γραμματόπουλο. Η επαφή του καλλιτέχνη με τον κριτικό ρεαλισμό πραγματοποιείται με την είσοδό του στην ΑΣΚΤ. Η πρώτη του ατομική έκθεση οργανώνεται στην Αθήνα το 1970, ενώ μετείχε σε ομαδικές ήδη από το 1958. Υπήρξε μέλος της «Ομάδας Τέχνης Α'» (1965-1967), της ομάδας «Νέοι Ελληνες Ρεαλιστές» (1971-1973), της «Ομάδας για την Επικοινωνία και την Εκπαίδευση στην Τέχνη» (1979-1986) και του «Σύνδεσμου Σύγχρονης Τέχνης» (1979-1984).

Με αφορμή τα 15 χρόνια από το θάνατο του Αλέξη Ακριθάκη και τα 5 χρόνια από το θάνατο του ποιητή Μίλτου Σαχτούρη, παρουσιάζεται (έως 31/7) στο Ιστορικό Αρχείο - Μουσείο Υδρας, μία παράλληλη πρωτότυπη έκθεση με τίτλο «Ακριθάκης - Σαχτούρης, ποιος είναι ο τρελός λαγός;», που αποτελείται από δύο μεγάλες εκθεσιακές ενότητες. Επιλεγμένα ποιήματα του Μ. Σαχτούρη και χαρακτηριστικά έργα του Α. Ακριθάκη «συνδιαλέγονται», αναδεικνύοντας ομοιότητες και αντιστοιχίες στο έργο τους. Την έκθεση συνοδεύουν ξεναγήσεις, εκπαιδευτικά προγράμματα, αναγνώσεις ποιημάτων και προβολή δυο ντοκιμαντέρ του Λευτέρη Ξανθόπουλου για τον Μίλτο Σαχτούρη, εμπνευσμένα και ομότιτλα με τα ποιήματά του: «Ο τρελός λαγός» και «Κληρονόμος πουλιών». Επιμέλεια: Μαρία Κοτζαμάνη.

Δημιουργία του Αλέξη Ακριθάκη

Η. Μ., ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ, Κυριακή 18 Ιούλη 2010

Friday, July 16, 2010

Επτά πίνακες αποκαλύπτουν τα «μυστικά» του Λεονάρντο ντα Βίντσι

Η Παρθένος Μαρία, φιλοτεχνημένη από τον σπουδαίο 
ζωγράφο
Η Παρθένος Μαρία, φιλοτεχνημένη από τον σπουδαίο ζωγράφο (Φωτογραφία:  Reuters)
  • Παρίσι, Γαλλία. Μυστικά για την τεχνοτροπία των έργων του Λεονάρντο ντα Βίντσι, αποκάλυψαν πρόσφατα η Μόνα Λίζα και άλλοι έξι πίνακες, χάρη σε επιστημονικές αναλύσεις που προσδιόρισαν τη σύνθεση και το πάχος του κάθε στρώματος στα χρώματά τους.
Όπως προέκυψε, ο δημιουργός άπλωνε πάρα πολύ λεπτά στρώματα χρώματος για να σβήσει τα περιγράμματα και να κάνει στις προσωπογραφίες πιο ομαλές τις μεταβάσεις από τη σκιά στο φως. Οι νέες αναλύσεις που έγιναν από την ομάδα του Φιλίπ Βαλτέρ, του εργαστηρίου του κέντρου έρευνας και αποκατάστασης των Μουσείων της Γαλλίας, διευκρινίζουν πως έχει γίνει η διαβάθμιση των φωτοσκιάσεων (ντεγκραντέ) με την τεχνική που ονομάζεται «σφουμάτο».

Επτά πίνακες που αποδίδονται στον Λεονάρντο ντα Βίντσι υποβλήθηκαν σε ανάλυση: «Ο Ευαγγελισμός», «Η Παναγία των Βράχων», «Η Ωραία Σιδηρουργός», «Η Μόνα Λίζα», «Ο Άγιος Ιωάννης ο Βαπτιστής», «Ο Βάκχος» και «Η Αγία Αννα, Η Παρθένος και το Βρέφος». Οι επιστήμονες επικεντρώθηκαν στη μελέτη των προσώπων που καθίστανται εμβληματικά με την εικαστική απόδοση του «σφουμάτο». Για να προσδιοριστεί η σύνθεση και το πάχος του κάθε στρώματος του υλικού σε εννέα πρόσωπα, συμπεριλαμβανομένου και εκείνου της Μόνα Λίζα, χρησιμοποιήθηκε φασματομετρία φθορισμού ακτίνων «Χ» -μέθοδος που δεν απαιτεί να ληφθούν δείγματα από τον καμβά του έργου.

Απλώς, φωτίζεται μια περιοχή του πίνακα με ακτίνες «Χ» και στη συνέχεια συλλέγονται οι άλλες ακτίνες «φθορισμού Χ», που εκπέμπονται από τα υλικά του έργου. Διάφορες τεχνικές, που χαρακτηρίζονται από τη λεπτότητα των στρωμάτων των ημιδιαφανών αδρών γραμμών, τη φύση των χρωστικών ουσιών ή των πρόσθετων, έχουν χρησιμοποιηθεί για να αποδοθούν οι σκιές στα πρόσωπα.

Στην περίπτωση των επιχρίσεων, πολλές στρώσεις, πάχους μόνο 1-12 microns (χιλιοστά του χιλιοστού) η καθεμία, αόρατες με γυμνό μάτι, έχουν απλωθεί για να επιτευχθεί συνολικό πάχος που δεν υπερβαίνει τα 30-40 microns. Η ανάλυση πραγματοποιήθηκε σε συνεργασία με την ευρωπαϊκή ερευνητική μονάδα European Synchrotron Radiation Facility (ESRF) στην Γκρενόμπλ (Γαλλία) και έχει δημοσιευθεί στο επιστημονικό περιοδικό Angewandte Chemie. [Newsroom ΔΟΛ, με πληροφορίες από ΑΠΕ/Γαλλικό]

Wednesday, July 14, 2010

Λάβαρα τέχνης στολίζουν την πρόσοψη του Μεγάρου Μουσικής Αθηνών

Την επίβλεψη του πρότζεκτ είχε ο ζωγράφος Γιάννης 
Ψυχοπαίδης

Την επίβλεψη του πρότζεκτ είχε ο ζωγράφος Γιάννης Ψυχοπαίδης (Φωτογραφία:  ICON )
Οκτώ λάβαρα τέχνης αναρτώνται από την Τετάρτη στην πρόσοψη του Μεγάρου Μουσικής. Πρόκειται για μνημειακές χρωματιστές δημιουργίες οκτώ νέων καλλιτεχνών. Οι καλλιτέχνες αποδέχθηκαν την πρόταση του Μεγάρου Μουσικής για μια εικαστική παρέμβαση στην πόλη και υπό τον «ήχο του χρώματος», το ταλέντο τους και την επίβλεψη του Γιάννη Ψυχοπαίδη, παλιού δασκάλου στην Καλών Τεχνών, προκαλούν το θεατή, να υπερβεί τα ατομικά του όρια αλλάζοντας και τη σχέση του με το έργο τέχνης. «Η διαφύλαξη της ατομικής καλλιτεχνικής ταυτότητας και η γέννηση μιας νέας συλλογικής συνείδησης είναι το κέρδος όλων μας. Του Μεγάρου Μουσικής, του θεατή, του καλλιτέχνη» λέει ο Γιάννης Ψυχοπαίδης. Τα λάβαρα των οχτώ καλλιτεχνών θα παραμείνουν ως το Σεπτέμβρη, δίνοντας μια άλλη διάσταση στο Μέγαρο Μουσικής που επιθυμεί να καθιερώσει αυτό το θεσμό. Πρόκειται για έργα των Δημήτρη Ανδρεάδη, Νίκου Αρβανίτη, Ανδρέα Κασάπη, Αλεξάνδρας Νασιούλα, Νίκου Σεπετζόγλου, Μαρήλιας Σταγκουράκη, Βαγγέλη Χούρσογλου, Κώστα Χριστόπουλου

Μαρία Παπαδημητρίου: Επέλεξα να είμαι χαράκτρια


Όχι μόνο για τη σταθερότητα της οριστικής φόρμας που πρόσφερε η χαραγμένη πλάκα, αλλά και για την αγάπη που έχω για το αντίτυπο. Το κάθε τύπωμα είναι παρουσία. Πάνω στη λειασμένη επιφάνεια του ξύλου σχεδιάζω, συνθέτω, χαράζω. Βάζω χρώμα ή μαύρο με το ρολό και τυπώνω πάνω σε διαφορετικά χαρτιά, επεξεργασμένα, ήδη τυπωμένα ή λευκά. Ανάλογα με την ποιότητα του χαρτιού, απορροφά, αντανακλά και ξαναγράφει την προσπάθειά μου, αυτό που έγινε κατανοητό. Ανιχνεύω την αίσθηση και τη γεύση, σε κάθε αντίτυπο, στο ένα στα ένα 1/1, στο etat, στη μελέτη (etude).

Σαν πρώτη ύλη, η σιωπή του λευκού χαρτιού, ο χώρος, ο ρυθμός. Η ισορροπία του κενού με το πλήρες και του όγκου με την απουσία. Λευκό, το διαχρονικό ήθος, το επίκεντρο!

Κατόπιν, οι εικαστικές αξίες, σχέδιο, σύνθεση, φόρμα, γραμμή και χρώμα. Μολονότι χαρακτική, το έργο μου προσδιορίζεται από μια έντονη ζωγραφικότητα. Διατηρώ μια εμμονή για το χρώμα και τους τόνους, μαύρο-άσπρο. Η υλικότητα του χρώματος και της χάραξης. Η σωματικότητα της ζωγραφικής. Το ίδιο χαραγμένο θέμα τυπώνεται σε διαφορετικά μεταξύ τους χαρτιά και χρώματα, σε διάφορα στάδια χάραξης της πλάκας. Οι παραλλαγές διευρύνουν το έργο, ώστε κάθε φορά να παρουσιάζεται σαν διαφορετικό. Το πρόβλημα της ταυτότητας και της διαφοράς, το παιχνίδι του ίδιου και του άλλου. Η χαρακτική είναι η τέχνη του όμοιου. Η ομοιότητα τονίζει τη διαφορά, η παρομοιότητα όμως τη μεγεθύνει τόσο που τη διαλύει. Η ταυτότητα εκρήγνυται μέσα στο πλήθος των παραλλαγών, σε βαθμό που να αποτελεί και αυτή μια θέαση της παραλλαγής. Δεν υπάρχει αρχικό, ούτε πρωτότυπο. Επιλέγω σαν σταθερά την αρχή της μοναδικότητας.

Προσωπική πίστη, η αίσθηση της κατάφασης, της δύναμης της ζωής. Η αίσθηση του συνόλου, η αξία του επιμέρους.

Σαν γεύση, η καλή διάθεση. Η σχέση. Η συμπάθεια του ανθρώπου προς τον άνθρωπο, το γόνιμο έδαφος. Σκοπός; Η ανόρθωση της ζωής στη δύναμη της μνήμης. Τα χνάρια μας. Είμαστε το πλαίσιο αναφοράς για τις επόμενες γενιές. [Η ΑΥΓΗ: 14/07/2010]

Γιάννης Βαλαβανίδης: Η ζωγραφική δεν χρειάζεται το διδακτικό μελόδραμα


* Εδώ και σαράντα χρόνια δηλώνετε σκληρός ρεαλιστής. Όμως ο ρεαλισμός που προβάλλατε κατά τη δεκαετία του '70 δεν είναι ο ίδιος με τον σημερινό. Ποιες είναι οι διαφορές τους;

Ο «ρεαλισμός» όπως εμφανίστηκε στην Ελλάδα την εποχή της χούντας, στα χρόνια του ’70, είχε πολύ συγκεκριμένο στόχο. Προσπαθούσε να δείξει ορισμένα κοινωνικά φαινόμενα που είχαν εδραιωθεί πρόσφατα και είχαν αλλάξει την ελληνική πραγματικότητα. Τέτοια φαινόμενα ήταν ο καταναλωτισμός, οι επιπόλαιες ιλουστρασιόν συμπεριφορές, η υποβάθμιση της συλλογικότητας κ.λπ. Στη ζωγραφική μας χρησιμοποιούσαμε τότε τη διαμεσολαβημένη εικόνα των μέσων ενημέρωσης για να καταδείξουμε αυτές τις αλλαγές.

Ο «ρεαλισμός» του 2000, τουλάχιστον σε ό,τι αφορά τη δική μου ζωγραφική, έχει επίσης στόχους που σχετίζονται με κοινωνικά φαινόμενα, τα οποία όμως ανήκουν περισσότερο στην ιδιωτική, παρά στη δημόσια σφαίρα της κοινωνικής ζωής. Επιπλέον τα ζητήματα έχουν γίνει πιο πολύπλοκα και δυσερμήνευτα. Γι' αυτό η κριτική ματιά οφείλει να είναι όσο το δυνατό ακριβέστερη και διεισδυτικότερη. Η ζωγραφική, εξάλλου, πρέπει να ερμηνεύει, μέσα από τις δικές της εντάσεις και μόνο, το περιεχόμενο των θεμάτων.

* Από τη ζωγραφική σας απουσιάζει το πάθος με το οποίο είναι συνδεδεμένος ο ρεαλισμός. Δημιουργείτε έναν ρεαλισμό της αποστασιοποίησης;

Οι πολλοί και διάφοροι ρεαλισμοί που έχουν εμφανιστεί κατά καιρούς στην Ιστορία της τέχνης αντιστοιχούν σε προτάσεις αισθητικές, βεβαίως, αλλά και κοινωνικές. Το συναισθηματικό στοιχείο άλλοτε εντάσσεται στο σχόλιο, άλλοτε όχι. Στη δική μου ζωγραφική δεν απορρίπτω το ανθρώπινο συναίσθημα, προσπαθώ όμως να αποφύγω το πομπώδες διδακτικό μελόδραμα και την ηθογραφία. Δεν το κάνω προγραμματισμένα, αλλά το βλέπω να συμβαίνει αναπόφευκτα, από τη στιγμή που η πρόθεσή μου στοχεύει στη δημιουργία ερωτημάτων σχετικά με την ουσία του θέματος - ερωτήματα που απευθύνονται, πάντως, τόσο στη λογική σκέψη όσο και στο συναίσθημα.

* Η κατασκευή του έργου σας είναι αποτέλεσμα μιας μεθόδου, μιας διαδικασίας αναγωγών, αφαιρέσεων, προσθέσεων αλλά και καταστροφών. Θα μας την εξηγήσετε;

Η μορφή που θα πάρει τελικά μια ζωγραφική μου εικόνα, δεν ορίζεται εκ των προτέρων. Δεν έχω έτοιμες τεχνικές λύσεις ούτε σαφή δεδομένα για το αποτέλεσμα. Ξεκινώντας, μπαίνω στη διαδικασία να ανακαλύψω τη μορφή που χρειάζεται η εικόνα μου. Είναι μια διαδικασία έρευνας, που στηρίζεται και στο συνειδητό, και στο τυχαίο, περνάει από διάφορες φάσεις και διαδοχικές ανατροπές, ώσπου να βρεθεί μια μορφή που να ανταποκρίνεται στις ανάγκες του θέματος. Φθάνοντας στο τελικό αποτέλεσμα, νομίζω ότι έχουν εξαντληθεί τα όρια των πιθανών μορφικών επιλογών. Έχουν αποκλειστεί εκδοχές της εικόνας που μπορεί να ήταν πιο ελκυστικές, αλλά όχι αρκετά αποτελεσματικές για τις προθέσεις μου. [Η ΑΥΓΗ: 14/07/2010]

«Σκονάκι» είχε ο Καραβάτζιο

  • Ο ΔΙΑΣΗΜΟΣ ΖΩΓΡΑΦΟΣ «ΕΚΛΕΒΕ» ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΩΝΤΑΣ ΤΗΝ CΑΜΕRΑ ΟΒSCURΑ

  • Επιµέλεια: Μαίρη Αδαµοπούλου, ΤΑ ΝΕΑ: Τρίτη 13 Ιουλίου 2010

Την πρώτη φωτογραφική «µηχανή», την camera obscura, θεωρείται 
πιθανό πως χρησιµοποιούσε ο Καραβάτζιο για να αποδώσει τα θέµατά του. Η 
µηχανή δεν είναι παρά ένα σκοτεινό κουτί που στη µία πλευρά του έχει µια
 πολύ µικρή οπή και στο εσωτερικό του έναν καθρέφτη. Το φως περνά από 
την οπή, αντανακλά το είδωλο που στέκεται απέναντι από την οπή στον 
καθρέφτη και µε τη βοήθεια ενός φακού το είδωλο προβάλλεται «ολοζώντανο»
 στον καµβά
Δολοφόνος και µε οµοφυλοφιλική πλευρά, κοιµόταν πάντα µε ένα στιλέτο κάτω από το µαξιλάρι του. Τετρακόσια χρόνια µετά τον θάνατό του έχει αναδειχθεί στον πλέον αγαπηµένο ζωγράφο παγκοσµίως, ενώ τον τελευταίο µισό αιώνα στο έργο του έχουν εστιάσει το ενδιαφέρον τους οι περισσότεροι επιστήµονες µε αποτέλεσµα να έχει αφήσει πίσω του ακόµη και τον Μιχαήλ Αγγελο.

Γιατί όµως ο Μικελάντζελο Μερίζι, γνωστός στους περισσότερους ως Καραβάτζιο, είχε και έχει φανατικούς θαυµαστές; Μήπως δεν φταίει ο µύθος γύρω από τον κακό χαρακτήρα του και την άστατη ζωή του; Μήπως ο «διαβολικός καλλιτέχνης» που άλλαξε ριζικά την ιστορία της τέχνης και σφράγισε µε τον χρωστήρα του τη ζωγραφική του 17ου αιώνα «έκλεβε» χρησιµοποιώντας έναν πρόδροµο της φωτογραφικής µηχανής, την camera obscura (σκοτεινός θάλαµος) για να φτάσει στον απόλυτο ρεαλισµό;

Η αλήθεια είναι πως ο Καραβάτζιο συµπεριφέρονταν σα να υπερείχε από τους συναδέλφους του. Σα να γνώριζε κάτι που οι άλλοι αγνοούσαν. Οι σύγχρονοί του έβλεπαν στα έργα του «τροµερό ρεαλισµό, εκπληκτικές απεικονίσεις, που προσείλκυαν και µάγευαν το βλέµµα». Με άλλα λόγια, ο ρεαλισµός του Καραβάτζιο θα µπορούσε να περιγραφεί ως φωτογραφικός.

Και όλα τα στοιχεία συγκλίνουν στην άποψη πως ο ζωγράφος των δραµατικών φωτοσκιάσεων δεν χρησιµοποιούσε τις συµβατικές µεθόδους ζωγραφικής. Οι σύγχρονοί του για να δηµιουργήσουν µια µνηµειακή και πολυπρόσωπη σύνθεση, βασίζονταν στα σχέδιά τους. Αντιθέτως, ο Καραβάτζιο δεν σχεδίαζε ποτέ.

Ζωγράφιζε απευθείας στον καµβά αντιγράφοντας ό,τι έβλεπε. Ο ίδιος άλλωστε υποστήριζε ότι αντέγραφε µε τόση λεπτοµέρεια τα µοντέλα του, ώστε δεν έκανε ούτε µια πινελιά από µόνος του και πως όλες καθοδηγούνταν από τη φύση. Ρήση που κάνει πιθανή τη θεωρία που έχει διατυπώσει ο ζωγράφος Ντέιβιντ Χόκνι (κι άλλοι): ότι ο Καραβάτζιο χρησιµοποιούσε κάποια µηχανή για να προβάλει την εικόνα του µοντέλου του στον καµβά του.

Επί της ουσίας ο ζωγράφος έφτιαχνε µεγάλες συνθέσεις ενώνοντας στον καµβά του µορφές που προβάλλονταν µέσω ενός καθρέφτη και ενός φακού στην επιφάνεια όπου εργαζόταν και το αποτέλεσµα έµοιαζε µε κολάζ φωτογραφικών καρέ. Τη χρήση της camera obscura µάλιστα συνέστηνε στους καλλιτέχνες ο συγγραφέας Τζαµπατίστα ντέλα Πόρτα, που διατηρούσε επαφές µε τον πάτρονα του Καραβάτζιο, καρδινάλιο Ντελ Μόντε.

ΙΝFΟ
Η έκθεση «Caravaggio’s Friends and Foes» στην γκαλερί Whitefield Fine Αrt στο Λονδίνο έως τις 23/7
  • Ο φόβος της Ιεράς Εξέτασης
«Οι εικόνες που προέκυπταν από την προβολή πρέπει να προκαλούσαν τόση έκπληξη και θαυµασµό, όπως οι σηµερινές τρισδιάστατες ταινίες», υποστηρίζει ο ιστορικός τέχνης Κλόβις Γουίτφιλντ στον κατάλογο της έκθεσης «Φίλοι και εχθροί του Καραβάτζιο», η οποία πραγµατοποιείται στην γκαλερί του στο Λονδίνο.

Γιατί όµως ο Καραβάτζιο έκρυβε το µυστικό του; Οχι µόνο για να εντυπωσιάζει εχθρούς και θαυµαστές, αλλά και για να µη βρεθεί σε κίνδυνο, καθώς ο Ντέλα Πόρτα µε τις ιδέες του βρέθηκε ενώπιον της Ιεράς Εξέτασης και τα βιβλία του απαγορεύτηκαν το 1590. Οπότε αν όντως χρησιµοποιούσε µια τέτοια µέθοδο, θα έπρεπε να την κρατά µυστική.

Το δάσος ως σύμβολο

  • Στο 1ο Διεθνές Συμπόσιο Γλυπτικής στο πάρκο «Αντ. Τρίτσης»
  • Το 1ο Διεθνές Συμπόσιο Γλυπτικής διοργανώνει από αύριο, 15 ώς τις 30 Ιουλίου ο Οργανισμός Διοίκησης και Διαχείρισης (ΟΔΔΠΕ) του Πάρκου Περιβαλλοντικής Ευαισθητοποίησης «Αντώνης Τρίτσης» που βρίσκεται στο Ιλιον.
Το Συμπόσιο, το οποίο στην ουσία είναι ένα διαδραστικό καλλιτεχνικό γεγονός έχει ως θέμα: «Εξι εικαστικές παρεμβάσεις με ξύλο από καμένους κορμούς της Πάρνηθας». Εξι προσκεκλημένοι γλύπτες, o Oύλι Μέλερ (Γερμανία), ο Κεμάλ Τουφάν (Τουρκία), Καμέν Τάνεφ (Βουλγαρία) και οι Αντώνης Μυρωδίας, Γιώργος Καλτσίδης, Σπύρος Ντασιώτης (Ελλάδα) καλούνται να κατασκευάσουν σε διάστημα 15 ημερών γλυπτά μνημειακών διαστάσεων, τα οποία σχεδίασαν ειδικά για να κοσμήσουν το Πάρκο.

Το κοινό θα έχει την ευκαιρία να παρακολουθήσει τους γλύπτες επί το έργον και να συνομιλήσει μαζί τους στο πλαίσιο ενός ιδιότυπου «καλλιτεχνικού εργαστηρίου». Την Πέμπτη 15/7 πρώτη ημέρα του Συμποσίου θα γίνει στις 20.00 η έναρξη του προγράμματος «Νέοι εθελοντές για το Πάρκο Τρίτση», ενώ παράλληλα θα ανακοινωθούν και θα απονεμηθούν τα βραβεία του φοιτητικού διαγωνισμού Λογοτύπου για το Πάρκο. Η βραδιά θα ολοκληρωθεί με τη συναυλία τζαζ μουσικής του διακεκριμένου μουσικού Γιάννη Κασσέτα.

Την ημέρα των εγκαινίων θα απευθύνουν χαιρετισμό η υπουργός Περιβάλλοντος Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής, Τίνα Μπιρμπίλη, ο πρόεδρος του ΟΔΔΠΕ Κώστας Σερράος και οι δήμαρχοι Αγίων Αναργύρων, Ιλίου και Καματερού.

Saturday, July 10, 2010

ΚΩΣΤΑΣ ΤΣΟΚΛΗΣ: Σε δύο κάμαρες, ένα χολ και μια άθλια κουζίνα γεμάτη κατσαρίδες

  • Ο καλλιτέχνης έκλεισε τα 80 και αυτοβιογραφείται. Αποκλειστικά στο «Βήμα», κομμάτια της αυτοβιογραφίας του που αποκαλύπτουν μια ζωή πόνου αλλά και δύναμης

 
Ο Κώστας Τσόκλης το παραδέχεται: σίγουρα έχουν υπάρξει ζωές που είναι χιλιάδες φορές πιο συναρπαστικές από τη δική του. Μια ζωή ωστόσο πολύ πιο ενδιαφέρουσα που κάποιος τη διηγήθηκε άσχημα μπορεί κάλλιστα να πάει χαμένη, ενώ μια άλλη, λιγότερο γοητευτική, να κερδίσει από μια καλή παρουσίαση. «Ε, αυτό κάνω. Προσπαθώ να διηγηθώ καλά...» μας λέει ο καλλιτέχνης που στο κατώφλι των 80 του χρόνων αποφασίζει να γράψει για ό,τι έζησε και ό,τι τον βασάνισε («ξέ ρετε, εγώ εκτιμώ πολύ τα βάσανα, νομίζω ότι είναι η ουσία, ο χυμός της ζωής») και να το εκθέσει στον τοίχο. Δεν αισθάνεται όμως την παραμικρή αμηχανία για αυτό. «Εγώ και τον θάνατό μου τον έκανα έργο. Ολα τα ρίχνω μέσα λοιπόν, τίποτα να μη μείνει μυστικό, μήπως και μεγαλώσει η υπόθεση της προσπάθειάς μου».

Να γιατί η νέα αναδρομική του καλλιτέχνη, που στο πλαίσιο των εκδηλώσεων Πλόες ΧVΙ εγκαινιάζεται στο κτίριο του Ιδρύματος Π & Μ Κυδωνιέως στην Ανδρο το Σάββατο 24 Ιουλίου (ώρα 8 μ.μ.) με τίτλο «1930 Τsoclis 2010...» δεν είναι μια συνηθισμένη έκθεση (επιμελήτρια είναι η Αθηνά Σχινά που έχει επιμεληθεί πολλές εκθέσεις του ιδρύματος). Είναι μια έκθεση όπου ο λόγος υπερισχύει της εικόνας. Δεν είναι μόνο η ανέκδοτη αυτοβιογραφία του καλλιτέχνη που θα παρουσιάζεται για πρώτη φορά στο μεγάλο κλιμακοστάσιο το οποίο ενώνει τους δύο ορόφους του κτιρίου ως επιτοίχια σύνθεση. Είναι και τα επιλεκτικά αποσπάσματα κειμένων απ΄ όσα έχουν γραφτεί για εκείνον που θα πλαισιώνουν παλιότερες δημιουργίες του καλλιτέχνη. «Επιλέγω κομμάτια που είναι επαινετικά για να ειρωνευτώ τον εαυτό μου και ίσως όλους αυτούς που τα είπαν αυτά τα πράγματα, αφού στο τέλος λίγα καλά μπόρεσαν να κάνουν για μένα». Περισσότερο δραματικό ωστόσο είναι το νέο έργο-περιβάλλον, όπου ο Τσόκλης τοποθετεί το φέρετρό του κάτω από κάποιες άλλες μεγάλες κουβέντες που έχει πει γάλλος κριτικός τέχνης για εκείνον. «Μ΄ αυτό θέλω να δείξω ότι αυτός ο “σπουδαίος” ζωγράφος τελειώνει σε λίγο. Είμαι 80 χρονών και θα μπορούσα θαυμάσια να έχω πεθάνει- και να μην κλάψετε και πάρα πολύ...».

Ετσι αιχμηρός και σε πολλές περιπτώσεις σκληρός είναι ο προσωπικός λόγος του καλλιτέχνη. Ενας λόγος που αποτυπώνεται στην ανέκδοτη αυτοβιογραφία του, ένα μεγάλο απόσπασμα της οποίας δημοσιεύει σήμερα κατ΄ αποκλειστικότητα «Το Βήμα της Κυριακής». Η συνέχεια στη... νέα έκθεση του καλλιτέχνη.


«Μαύρες αναμνήσεις, σας εξορκίζω στο όνομα της τέχνης»

 
  «Ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή.  
 
Αναμνήσεις ανάκατες παιδικές. Ολα θαμπά κι όλα διάφανα συγχρόνως, πριν από τη ζωγραφική, πριν από τον πόλεμο του ΄40. Τα αδέλφια μου, η υπέροχη μυρωδιά της μητέρας μου, τις λίγες φορές που με έπαιρνε στην αγκαλιά της, η αντιπάθεια (ή τι;) του πατέρα μου, παρά τη συγγένεια των ενδιαφερόντων μας, τα μεσημέρια του καλοκαιριού που σκάλιζα φλούδες δέντρων και έραβα ρουχαλάκια σ΄ εκείνες τις μικρέςμικρές γυμνές κουκλίτσες, η δασκάλα μου της πρώτης δημοτικού η κυρία Δήμητρα... η θρεψίνη, τα ξεφουσκωμένα τόπια στο υπόγειο... τα κοτσάνια από τα φιδόχορτα στου Φιλοπάππου που μ΄ αυτά έφτιαχνα τραπεζάκια και καρεκλίτσες... ο λαμπτήρας που έβγαλα μπαίνοντας από το σπασμένο παράθυρο και τον αντάλλαξα με μια φρατζόλα ψωμί και οι μπόγοι στο δρόμο μετά την έξωση με την άγια μητέρα μου καθισμένη επάνω... τα κουκιά με τη μελίγκρα και τους φουντωτούς “κόσμους” στις Τζιτζιφιές, τις χουρμαδιές και το συνεχώς σπασμένο κεφάλι του Γιάννη του αδελφού μου... τα δυο αδέλφια γείτονες, που περπατάγανε με τα χέρια, πάνω στη μάντρα και τρώγανε τα σκατά τους, το σκύλο μας που λύσσαξε και μας δάγκωσε όλους, το περπάτημα από τις Τζιτζιφιές στο Βοτανικό για το αντιλυσσικό εμβόλιο, τα κοτοπουλάκια που έβλεπα στο ρέμα και λαχταρούσα να είχα ένα δικό μου (κάτι που ποτέ δεν απόκτησα), τα χέλια που ψαρεύαμε στις εκβολές του Κηφισού, το ψάρι που έπιασα με τα χέρια...

Αυτό όμως που μαρκάρισε τη ζωή μου ήταν το ψάξιμο στους δρόμους της γειτονιάς μου με την ελπίδα να βρω κάτι χρήσιμο. Και εύρισκα!

Με αποκορύφωμα την ημέρα που έψαχνα παρακαλώντας την Παναγία να βρω ένα δίφραγκο και το βρήκα! Και αγόρασα δέκα καραμέλες “Τσάρλεστον” λαχειοφόρες, από τις οποίες οι εφτά κέρδιζαν. Από τότε δεν έπαψα να ψάχνω στους δρόμους και να επικαλούμαι την έμπνευση. Αλλά τώρα πια, ξέρω πώς να μεταμορφώνω τις πέτρες, τα παλιόξυλα, το χώμα, σε έργα τέχνης, σε χρήματα, σε διασημότητα.

Λένε πως οι παιδικές εμπειρίες καθορίζουν όλη μας τη ζωή και μερικώς έχουν δίκιο. Ενας άλλος όμως ισχυρός παράγοντας είναι οι εκάστοτε μόδες, οι οποίες εκμεταλλευόμενες την επιθυμία μας να συμμετέχουμε στη διαμόρφωση των γεγονότων, εισχωρούν μέσα μας και εκτρέπουν ή παραποιούν τα βιώματά μας.

Πραγματικά δεν ξέρω να πω, αν αξίζει τον κόπο να αφιερώσεις το υπόλοιπο της ζωής σου στην προσπάθεια μορφοποίησης των παιδικών σου βιωμάτων- αναμνήσεων ή είναι σωστότερο να τα αφήσεις να ενεργούν υπόγεια κι εσύ να ζεις σαν Πρωτόπλαστος, προσπαθώντας να εκφράσεις το εκάστοτε σήμερα (...) Από τους λίγους καλλιτέχνες της γενιάς μου που εκτιμώ και μιλώ για αυτούς, κανένας τους δεν ξέφυγε από την παγίδα της αυτοαναγνώρισης, κανένας τους από την παγίδα του εαυτού του. Ομως αυτή η παγίδα που τους κρατά δέσμιους, ας το πούμε και αυτό, είναι συγχρόνως για αυτούς μια άγκυρα σωτηρίας.

Εγώ νιώθω να συγκρατούμαι από πολλά εύθραυστα και ασαφή νήματα ελαστικά, που μου επιτρέπουν να μετακινούμαι λίγο μπρος, λίγο πίσω. Μια ψευδαίσθηση αυτοαμφισβήτησης. Ξέρω, πως αυτό δυσκολεύει τους άλλους να εντοπίσουν το ακριβές στίγμα μου και πιθανώς αυτό να τους αποθαρρύνει.

Ετσι νιώθω συχνά μόνος και απροστάτευτος παρά τους πολλούς θαυμαστές και φίλους. Ακολούθησα τη μοίρα μου και δεν θα επιτρέψω στους βρικόλακες του χθεσινού μου εαυτού να πίνουν το σημερινό αίμα μου.
  • Αλλά ας επανέλθουμε στα γεγονότα.
Τα χρόνια του πολέμου και της γερμανικής κατοχής τα πέρασα στο υπόγειο ενός σπιτιού που δεν υπάρχει πια, στην οδό Μαυρομιχάλη 72. Εκεί έζησα μαζί με τα έξι αδέλφια μου και τους γονείς μου, μέχρι το 1957, είκοσι σχεδόν χρόνια μέσα σε δύο κάμαρες, ένα χολ και μια άθλια κουζίνα γεμάτη κατσαρίδες, μη έχοντας την παραμικρή γωνιά για να ακουμπήσω την ψυχή μου, κάτι αποκλειστικά προσωπικό μου. Οταν αργότερα, δυοτρία από τα αδέλφια μου παντρεύτηκαν και έφυγαν από το σπίτι, κατάφερα να αγοράσω από τα παλιατζίδικα ένα μικρό κομοδίνο που είχε ένα μικρό συρταράκι που κλείδωνε και αυτό ήταν για χρόνια πολλά το καταφύγιο της σκέψης μου και των αισθημάτων μου...

Ας προσπαθήσω να θυμηθώ τον ενθουσιασμό από τις νίκες της Αλβανίας, τους βομβαρδισμούς του Πειραιά που βλέπαμε από την Αθήνα σαν βεγγαλικά μιας τρομακτικής γιορτής, την είσοδο των Γερμανών με τις μοτοσικλέτες, το κρύο και την πείνα του ΄41, τους αμέτρητους και πολύμορφους θανάτους γύρω μου, τις ψείρες, την οικογενειακή μας κωμωδία, όπου μέσα σ΄ αυτό το μικρό σπίτι είχαμε χωριστεί σε δύο οικογένειες, από τη μία η μητέρα μου με τα τρία μεγάλα παιδιά που δούλευαν και έβγαζαν κάτι ψευτοχρήματα για να ζήσουν (ή μάλλον για να μην πεθάνουν) τα τέσσερα μέλη της μιας οικογένειας και απ΄ την άλλη, ο πατέρας μου που είχε την ευθύνη των τεσσάρων μικρών».
  • Ρόκα, σαλέπι και τσάι του βουνού
«“Η οικογένειά σας”, λέγαμε, “και η οικογένειά μας”. Ηταν κι αυτό μια διασκέδαση, μια αντιπαλότητα, μια μορφή ευτυχίας... Θυμάμαι τους ανάπηρους από τον πόλεμο ζητιάνους, που τους βλέπαμε τη μια μέρα ζωντανούς ακόμη και την άλλη τους βρίσκαμε νεκρούς από το κρύο και την πείνα στο δρόμο... Τους τραγικούς νυχτερινούς πωλητές να διαλαλούν σαν μοίρες ή σαν κατάρες τις πιο παράξενες και ευτελείς πραμάτειες τους (ρόκα, σαλέπι, τσάι του βουνού)... Τους κλέφτες, τις κάθε λογής ατιμίες, τους ήχους του τρόμου. Μπότες, ριπές, συνθήματα από το χωνί του ΕΑΜ, μπλόκα, τα γκαζοζέν λεωφορεία... Την πρώτη μου δουλειά σε δικηγορικό γραφείο, μόλις τέλειωσα το δημοτικό και τον τρόμο μου κάθε φορά που χτύπαγε το τηλέφωνο και έπρεπε να απαντήσω και να σημειώσω ποιος ήτανε, γιατί αυτό το εργαλείο μού ήταν ξένο, το φοβόμουν, δεν καταλάβαινα τι μου έλεγαν... Θυ μάμαι ακόμη με αδικαιολόγητη νοσταλγία το τραπεζάκι που φορτωνόμουν στην πλάτη κάθε πρωί μέχρι τη γωνία Χαριλάου Τρικούπη και Μεθώνης, όπου το στήναμε με τον αδελφό μου τον Γιάννη και πουλάγαμε χύμα τσιγάρα στους περαστικούς.

Το “μαγαζάκι” μας όπως το λέγαμε... Το καρβουνιάρικο-μανάβικο στην απέναντι γωνία που διατηρούσαν δύο σπουδαστές της Χημείας, δυο θαυμάσια, αξιαγάπητα παιδιά που ήταν μπλεγμένα στην αντίσταση και φάνταζαν στα μάτια μας σαν ήρωες»...  
  • Κοντά σ΄ έναν άθλιο ζαχαροπλάστη
«Θυμάμαι που δούλεψα για λίγο καιρό κοντά σ΄ έναν άθλιο ζαχαροπλάστη, σ΄ ένα υπόγειο, έναν άντρακλα γεμάτο μαύρες τρίχες σαν πίθηκο που είχε ένα χάλκινο στρογγυλό καζάνι κι έφτιαχνε καραμέλες και τις κουβάλαγα εγώ στα μαγαζιά που τις πούλαγε.

Και επιτέλους, την πρώτη μου επίσημη επαφή με την τέχνη στο εργαστήρι του Αλμαλιώτη, όπου δούλεψα σχεδόν έναν χρόνο και σταμάτησα όταν μου κλέψανε τα παπούτσια που τα είχα βάλει για γκολπόστ στην οδό Καλλιδρομίου... Τις μελοδραματικές ατάκες του πατέρα μου όταν κάποτε νόμισε ότι ένα πολύτιμό του γραμματόσημο είχε χαθεί ή όταν του έλειπε ένα φακελάκι με “σούπα σκόνη”...

Αλλά προπάντων το βράδυ της αναχώρησης των Γερμανών από την Αθήνα, με τις φωτιές και το ολονύκτιο εκθαμβωτικό γλέντι, το ανακατεμένο με φόβο, γιατί διαδιδόταν ότι οι Γερμανοί είχαν υπονομεύσει τον Λυκαβηττό, τον είχαν γεμίσει με εκρηκτικά που θα τα πυροδοτούσαν από στιγμή σε στιγμή και θα τίναζαν την Αθήνα στον αέρα... Την αγωνία του θανάτου από τις ριπές των πολυβόλων των Γερμανών, όταν βρεθήκαμε στον λόφο του Στρέφη, όπου το ΕΑΜ είχε στήσει ένα φλεγόμενο σύνθημα και τα όνειρα που ο φόβος αυτός γέννησε μέσα μου και που με καταδίωκαν για χρόνια πολλά... Το άγριο ξύλο που παίζαμε με τα παιδιά από άλλες γειτονιές στους δρόμους, τους πετροπόλεμους, τα αίματα, τα μπορντέλα... τη Γιασεμί, μια άθλια βρώμικη πουτάνα που ζούσε για ένα διάστημα σ΄ ένα ελεεινό υπόγειο της οδού Μεθώνης και μας διηγιότανε, παιδιά εμείς έντεκα- δώδεκα χρονών, τις φρικτές ιστορίες της ζωής της... Το ξύπνημα του ερωτικού ενστίκτου και άλλα πολλά που δεν θα έπρεπε να παραλείψω.

Και μέσα σ΄ αυτά η τέχνη. Πώς επέζησε, πώς επιβίωσε αυτό μου το πάθος, πού εύρισκε χώρο και κέφι να ασκηθεί!
Και μετά ο Δεκέμβρης του ΄44, ο θάνατος, ο τρόμος, η πείνα ξανά, τα τανκς που ρίχνανε με μυδράλια πάνω από τα κεφάλια μας, οι ωραίοι νεκροί που κάποιος ελεύθερος σκοπευτής, κρυμμένος σε κάποια ταράτσα επιλεκτικά δολοφονούσε, τα μολυβένια στρατιωτάκια που έφτιαχνα και πούλαγα στην πλατεία Κολωνακίου- την “ελεύθερη ζώνη”-, τα τσιγάρα που πούλαγα από παράθυρο σε παράθυρο περνώντας ανάμεσα από διασταυρούμενα πυρά, τα ερείπια από τα ανατιναγμένα σπίτια μέσα στα οποία ψάχναμε για να βρούμε κάτι χρήσιμο, παίζοντας με το θάνατο που δεν μας λυπήθηκε όλους.

Εκατομμύρια εικόνες που η μια καβαλάει την άλλη, τραγικές και λαμπρές συγχρόνως, που είναι αδύνατον να περιγραφούν όπως εκείνες οι άθλιες θαυμαστές μέρες του εμφύλιου!

Μαύρες αναμνήσεις, σας εξορκίζω στο όνομα της τέχνης, χαθείτε από τη συνείδησή μου κι αν βρείτε κάποια σχισμή στο σήμερά μου, τρυπώστε, αλλά μην περιμένετε βοήθεια από μένα, ούτε ευγνωμοσύνη να περιμένετε.

Σας έδωσα περισσότερα από ό,τι μου δώσατε, μου χρωστάτε, δεν σας χρωστάω».

«1930 Tsoclis 2010...».
24 Ιουλίου- 26 Σεπτεμβρίου 2010 Ιδρυμα Π.& Μ Κυδωνιέως, Χώρα Ανδρου, τηλ.2282024598

Δάσκαλοι και μαθητές στην «Παλίρροια», η έκπληξη της Χαλκίδας


Μία εντυπωσιακή ανθολόγηση σύγχρονης ελληνικής ζωγραφικής, φωτογραφίας, ψηφιακής φωτογραφίας, street art και εγκατάστασης -υπό τον τίτλο «Παλίρροια»- εγκαινιάζεται σήμερα από τον Χώρο Τέχνης «Mary Alexiou-Athens Art Space» στη Χαλκίδα, στο Κόκκινο Σπίτι.

«Στην έκθεση αυτή παρουσιάζεται ένα ευρύ φάσμα ζωγραφικής με τη συμμετοχή νέων και παλιών ζωγράφων, δασκάλων και μαθητών, που όμως ο κοινός άξονας και η κοινή συνισταμένη τους επικεντρώνεται στο υψηλό αισθητικό αποτέλεσμα και στην ιδιαίτερη προσωπική γραφή του καθενός», σημειώνει ο επιμελητής της έκθεσης, ιστορικός τέχνης Γιάννης Αντωνιάδης.

Συμμετέχουν οι καλλιτέχνες, Γιάννης Βαλαβανίδης, Μαρίνα Βερνίκου, Γεράσιμος Θωμάς, Νίκος Καλαφάτης, Χρίστος Καράς, Θεόφιλος Κατσιπάνος, Τάκης Κατσουλίδης, Μαριάννα Κατσουλίδη, Δημοσθένης Κοκκινίδης, Μαρία Κτιστοπούλου, Δημήτρης Λάμπρου, Βασίλης Λιαούρης, Ιβάν Μαστερόπουλος, Francesco Moretti, Εφη Μπερδούση, Χέρμαν Μπλάουτ, Δημήτρης Μυταράς, Μίνα Παπαθεοδώρου-Βαλυράκη, Νίκος Οικονομίδης, Πατρίκιος, Σπάρτη, Βαγγέλης Τζερμιάς και Τάσος Χωνιάς.

Η έκθεση, την οποία επιμελήθηκε η Μαίρη Αλεξίου, θα διαρκέσει ώς τις 31 Ιουλίου (με την υποστήριξη της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης Ευβοίας, του Δήμου Χαλκιδέων και του Πολιτιστικού Κέντρου Χαλκίδας Εργαστήρι Τέχνης). Χορηγία «Ηρακλής».

Friday, July 2, 2010

Εικαστικά «εντός και εκτός»


Εργο του Χρήστου Αντωναρόπουλου
Ομαδική έκθεση ζωγραφικής με τίτλο «Ο θάνατος που ονειρεύτηκες», παρουσιάζεται (έως 30/7), στην «γκαλερί της Ερσης» (Κλεομένους 4). Συμμετέχουν οι: Π. Αγγελίδης , Α. Απέργης, Σ. Κατσούλης, Κ. Μορταράκος, Χ. Μπότσογλου Γ. Νικολαίδης, Α. Παπάζογλου, Δ. Σκουλάκης, Π. Χαμπίδης, Α. Χρηστίδης.

Στη Δημοτική Πινακοθήκη Καλαμάτας «Α. Τάσσος», παρουσιάζεται (έως 30/10) η έκθεση με τίτλο «Περί Ηρώων και...», η οποία είναι εμπνευσμένη από το βιβλίο του Ερνέστο Σάμπατο «Περί Ηρώων και Τάφων». Με αφετηρία το κείμενο του συγγραφέα, επιχειρείται εικαστικά η ανίχνευση της πολυδιάστατης έννοιας του ήρωα. Οι καλλιτέχνες που συμμετέχουν διερευνούν την έννοια, τις εκφάνσεις, το μύθο και τα σύμβολα του ήρωα και του ηρωισμού, μέσα από τη γραφή και τα τεχνικά μέσα που χαρακτηρίζουν το έργο τους: επιτοίχια ζωγραφικά έργα, γλυπτά και ανάγλυφα, κατασκευές, εγκαταστάσεις, φωτογραφία και video. Παρουσιάζουν έργα οι: Κώστας Ανανίδας, Εριφύλλη Βενέρη, Μπάμπης Βενετόπουλος, Αλέξης Βερούκας, Βασίλης Βρεττός, Βαγγέλης Δημητρέας, Μιχάλης Μαδένης, Θανάσης Μακρής, Τάσος Μαντζαβίνος, Ναταλία Μελά, Δημήτρης Μεράντζας, Νίκος Μόσχος, Γιάννης Μπεκιάρης, Νίκος Στεφάνου, Ευγένιος Σπαθάρης, Μάριος Σπηλιόπουλος, Μαγδαληνή Τουλιάτου, Βασίλης Τσάφος, Ελένη Φρουδαράκη, κ.ά. Επιμέλεια: Ιρις Κρητικού.

Στο Τεχνολογικό Πολιτιστικό Πάρκο Λαυρίου (Villa Serpieri), η αίθουσα τέχνης «Καπλανών 5» παρουσιάζει (έως 31/8) την έκθεση «Κοιτάσματα Τέχνης». Παρουσιάζουν έργα τους οι: Δάφνη Αγγελίδου, Γιάννης Βαλαβανίδης, Μανώλης Γιανναδάκης, Γιώργος Γκολφίνος, Κυριάκος Κατζουράκης, Θόδωρος Παπαγιάννης, Εκτωρ Παπαδάκης, Τριαντάφυλλος Πατρασκίδης, κ.ά.

Εργο Κώστα Βαρώτσου στη Βιβλιοθήκη Αλεξάνδρειας

«Το φεγγάρι της Αλεξάνδρειας», έργο του γλύπτη Κώστα Βαρώτσου, κοσμεί από χθες τη Βιβλιοθήκη της αιγυπτιακής πόλης. Το γλυπτό, ύψους τριών μέτρων από σίδερο και γυαλί, κατασκευάστηκε επί τόπου στο πλαίσιο του 5ου Διεθνούς Συμποσίου για τη Γλυπτική με Φυσικά Υλικά που φέτος ήταν αφιερωμένο στο «τρισδιάστατο και στο γυαλί». Ο Ελληνας καλλιτέχνης, καθηγητής του τμήματος Αρχιτεκτόνων του ΑΠΘ, γνωστός για τις εικαστικές του παρεμβάσεις σ’ όλο τον κόσμο, κλήθηκε να κατασκευάσει ένα έργο για να εγκατασταθεί μόνιμα στους εξωτερικούς χώρους της Βιβλιοθήκης της Αλεξάνδρειας. Στήθηκε ανάμεσα σε άλλα γλυπτά-εγκαταστάσεις διαφόρων καλλιτεχνών και χθες πραγματοποιήθηκαν τα εγκαίνιά του.
  • Στην Ελβετία
Την περίοδο αυτή ο Ελληνας καλλιτέχνης δουλεύει πυρετωδώς ένα ακόμη έργο μεγάλων διαστάσεων που κέρδισε πριν από δύο χρόνια σε κλειστό διαγωνισμό προερχόμενο από την Ελβετία. Το έργο, ύψους 30 μέτρων και πλάτους 150 μέτρων από σίδερο, μπετόν, συρματόσχοινο και οπτικές ίνες, θα ενώνει δύο κυκλοφοριακούς κόμβους στο καντόνι της Λουκέρνης. Το στήσιμό του ξεκίνησε και αναμένεται να ολοκληρωθεί ώς το τέλος του χρόνου.

Εικαστικές παρεμβάσεις του Βαρώτσου κοσμούν κι άλλες χώρες με σημαντικό αριθμό έργων στην Ιταλία. Ανάμεσά τους η μνημειώδης παρέμβαση στο βουνό La Morgia στο Αμπρούτσο, ο πέτρινος «Ποιητής» στο δάσος της Καζακαλέντα, ο γυάλινος Ορίζοντας για την υπαίθρια έκθεση Fresco Bosco στην Padula, το γλυπτό στην πλατεία Benefica στο Τορίνο καθώς και η παρέμβαση «Paesagio con Rovine» στην Gibellina - μια σύνθεση που προήλθε από απομεινάρια της πόλης μετά τον καταστρεπτικό σεισμό. Εργα του υπάρχουν επίσης και στις ΗΠΑ. Μεταξύ αυτών το 35 μέτρων «Ορίζοντας» στην όψη ουρανοξύστη στο Σηάτλ και το έργο «Συγκοινωνούντα Δοχεία» μπροστά από το δημαρχείο του Παλμ Μπητς. [Γιωτα Mυρτσιωτη, Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ, Παρασκευή, 2 Iουλίου 2010]

Δωρεά στο κράτος η γκαλερί Σαάτσι

  • Να δωρίσει στο κράτος τη γκαλερί του στο Τσέλσι του Λονδίνου, συμπεριλαμβανομένων όλων των έργων που φιλοξενεί, αποφάσισε ο διάσημος συλλέκτης Τσαρλς Σαάτσι. Η αξία των έργων -περίπου 200 στον αριθμό- ξεπερνά τα 30 εκατ. ευρώ.

Αίθουσα της γκαλερί
Αίθουσα της γκαλερί (Φωτογραφία:  ΑΠΕ )
Σύμφωνα με το BBC, μόλις ολοκληρωθούν οι διαδικασίες της μεταβίβασης, η γκαλερί θα λειτουργεί ως Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης του Λονδίνου. Αυτή την περίοδο, οι υπεύθυνοι της γκαλερί διεξάγουν επαφές με κυβερνητικά στελέχη ώστε να επιλεγεί ο φορέας, υπό την αρμοδιότητα του οποίου θα λειτουργεί το μουσείο. Μάλιστα, η γκαλερί θα αναλάβει όλα τα έξοδα που θα προκύψουν ώστε να μην επιβαρυνθεί ο κρατικός προϋπολογισμός.

Επίσης, το μουσείο θα συνεχίσει να λειτουργεί με ελεύθερη είσοδο για το κοινό, στηριζόμενο στις χορηγίες και στα έσοδα από την παραχώρησή του για τη διοργάνωση εκδηλώσεων.

«Ο Τσαρλς Σαάτσι δημιούργησε μία συλλογή ανυπολόγιστης αξίας, σε διεθνές επίπεδο. Η απόφασή του να δωρίσει αυτά τα έργα στο κράτος αποτελεί πράξη τεράστιας γενναιοδωρίας και τον ευχαριστώ εκ μέρους της κυβέρνησης. Η φιλανθρωπία είναι βασικός παράγοντας στην προσπάθειά μας για την ενίσχυση του πολιτισμού και η πράξη του αποτελεί χαρακτηριστικό παράδειγμα τού πώς μπορεί να ωφεληθεί η Βρετανία από μεμονωμένες πρωτοβουλίες κοινωνικής ευθύνης» δήλωσε ο Βρετανός υπουργός Πολιτισμού Τζέρεμι Χαντ.

Thursday, July 1, 2010

ΠΙΝΑΚΑΣ ΠΟΥ ΑΠΟΔΙΔΕΤΑΙ ΣΤΟΝ ΒΕΛΑΣΚΕΘ ΣΤΑ ΥΠΟΓΕΙΑ ΤΟΥ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΓΕΪΛ


  • «Αποκάλυψη σοκ»


  • Μαίρη Αδαµοπούλου, ΤΑ ΝΕΑ: Παρασκευή 2 Ιουλίου 2010

  • Ηταν «θαµµένος» σχεδόν επί έναν αιώνα στα υπόγεια του Πανεπιστηµίου του Γέιλ. Νέα έρευνα υποστηρίζει πως ο βαριά πληγωµένος από τον χρόνο πίνακας, «Η εκπαίδευση της Παρθένου», είναι αυθεντικό έργο του Ντιέγκο Βελάσκεθ.

Αν κάτι τέτοιο ισχύει, το σοκ για τους φιλότεχνους θα είναι µεγάλο. Οχι µόνο επειδή µέσα σε δέκα µήνες αποκαλύπτεται ακόµη ένα άγνωστο αυθεντικό έργο του «πατέρα» της ισπανικής σχολής και από τους σηµαντικότερους ζωγράφους του µπαρόκ _ το προηγούµενο, το «Πορτρέτο άνδρα», είχε εντοπιστεί στη διάρκεια συντήρησης, τον Σεπτέµβριο, στο Μητροπολιτικό Μουσείο της Νέας Υόρκης _ αλλά και επειδή ο συγκεκριµένος πίνακας θα δώσει πληροφορίες για την πρώιµη φάση του Βελάσκεθ, καθώς χρονολογείται γύρω στο 1617. «Κλειδί» για την απόδοση του έργου στον Βελάσκεθ είναι η σύγκρισή του µε άλλα έργα του όπως «Η προσκύνηση των Μάγων» και το «Δείπνο στους Εµµαούς», όπου διακρίνονται οµοιότητες τόσο ως προς τη σύνθεση όσο και ως προς την απόδοση των ρούχων και των αντικειµένων αλλά και το παιχνίδι φωτός και σκιάς, ενώ καθοριστική υπήρξε η αντιπαραβολή του µε το «Γεύµα», που βρίσκεται στο Ερµιτάζ της Αγίας Πετρούπολης.

«Μια βαθύτερη εξέταση του στυλ, της τεχνικής και των ζωγραφικών ιδεών δείχνει µία και µοναδική προέλευση: τον Ντιέγκο Βελάσκεθ» λέει στην ισπανική εικαστική επιθεώρηση «Αrs Μagazine» ο άνθρωπος που υποστηρίζει τη νέα ταυτότητα του πίνακα, ο επιµελητής του Μουσείου του Σαν Ντιέγκο, Τζον Μαρκιάρι.

Ο πίνακας που απεικονίζει µια σκηνή που δεν είναι γνωστή από τη Βίβλο _ την Παρθένο ανάµεσα στους αγίους Ιωακείµ και Αννα ενώ στο βάθος διακρίνεται ένας άγγελος _έχει υποστεί φθορές, ενώ 25 εκατοστά από το άνω µέρος του έχουν καταστραφεί και προβλήµατα υπάρχουν και στις πλευρές.

Οι εργασίες συντήρησης δεν µπορούν να αρχίσουν ώσπου ο ταλαιπωρηµένος καµβάς να «µιλήσει» για το παρελθόν του έργου.
  • Από τη Μεσόγειο στην Αµερική
Πώς βρέθηκε το έργο στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού; Ο Τζον Μαρκιάρι πιστεύει πως έφθασε στην Αµερική το 1925 µε τα πλοία της εταιρείας του Τάουνσεντ, που δραστηριοποιούνταν εµπορικά στη Μεσόγειο. Στα αρχεία του Γέιλ καταγράφεται πως οι Χένρι και Ρέιναµ Τάουνσεντ δώρισαν στο Πανεπιστήµιο του Γέιλ «δύο ελαιογραφίες σε καµβά µε κορνίζα, ισπανικές, στο στυλ του Μουρίγιο, µε θρησκευτικό θέµα» και δεν αποκλείεται το ένα από αυτά το επίµαχο. Για πρώτη φορά δε, ο πίνακας φωτογραφήθηκε το 1946. Η συζήτηση για την αυθεντικότητά του εκτιµάται πως θα διαρκέσει επί µακρόν, ενώ µε ενδιαφέρον αναµένεται η θέση που θα πάρει το (µουσείο) Πράδο.