ΛΟΝΔΙΝΟ. Της ΑΛΙΝΑΣ ΣΑΡΑΝΤΗ
Μια κούκλα βιτρίνας καθισμένη σε λεκάνη τουαλέτας, τριγυρισμένη από άδεια βαζάκια μαρμελάδας. Ένα βίντεο που δείχνει μια κοπέλα να σπάει ένα φλιτζάνι κι ένα τσαγερό. Κολάζ από έργα άλλων καλλιτεχνών. Μια διάλεξη για τον Όμηρο Σίμπσον...
Η εγκατάσταση «Ι Give You All My Money» της Κάθι Ουίλκς |
Πρόκειται για έργα των τεσσάρων καλλιτεχνών που διαγωνίζονται για το φετινό Βραβείο Τέρνερ. Χωρίς αμφιβολία, το περίφημο βρετανικό εικαστικό βραβείο θα βρεθεί για άλλη μία φορά στο επίκεντρο αντιπαραθέσεων, με θέμα το κατά πόσο αυτό που προωθεί μπορεί να ονομάζεται τέχνη.
Για μια διοργάνωση που είναι γνωστή για τα σοκαριστικά ή ακατανόητα -για το ευρύ κοινό τουλάχιστον- έργα που έχει φιλοξενήσει στο παρελθόν, το γεγονός ότι ο ίδιος ο πρόεδρος της κριτικής επιτροπής και διεθυντής της Tate Britain, Στίβεν Ντούτσαρ, έχει χαρακτηρίσει τα φετινά «δύσκολα» είναι ενδεικτικό.
Ας μην ξεχνάμε ότι παλαιότερα έχουν κερδίσει το βραβείο ο δημιουργός ενός δωματίου με ένα φως που αναβόσβηνε (Μάρτιν Ριντ), ένας άλλος που είχε κολλήσει κοπριά ελέφαντα σε καμβά (Κρις Οφίλι), ενώ πέρυσι νικητής αναδείχθηκε ο Μαρκ Ουόλινγκερ, που είχε παρουσιάσει ένα βίντεο με τον ίδιο να κυκλοφορεί ντυμένος αρκούδα στην Εθνική Πινακοθήκη του Βερολίνου.
Το Βραβείο Τέρνερ είναι από τα πιο ποθητά στον κόσμο των εικαστικών, αν και είναι γνωστό για τους καβγάδες που προκαλεί και παρ' όλο που, σύμφωνα με πολλούς, θα έκανε τον ίδιο τον καλλιτέχνη, το όνομα του οποίου δανείζεται, να στριφογυρίζει στον τάφο του (τον ζωγράφο των αρχών του 19ου αιώνα Τζόζεφ Μάλορντ Τέρνερ). Απονέμεται κάθε χρόνο μαζί με 25 χιλιάδες στερλίνες σε έναν καλλιτέχνη κάτω των 50 ετών, που κατάγεται ή ζει στη Βρετανία. Θεσπίστηκε για να προσελκύσει την προσοχή κοινού και κριτικών σε νέες εξελίξεις στην εικαστική σκηνή της Βρετανίας και να ενθαρρύνει τον διάλογο γύρω από αυτές.
Οι τέσσερις καλλιτέχνες που πέρασαν στο τελευταίο στάδιο του διαγωνισμού φέτος είναι τρεις γυναίκες και ένας άνδρας - κάτι που έχει να συμβεί δέκα χρόνια. Πρόκειται για την Κάθι Ουίλκς, τη Ρούνα Ισλάμ, την Γκόσκα Μακούγκα και τον Μαρκ Λέκι. Σύμφωνα με την «Γκάρντιαν», πρόκειται για τους πλέον άγνωστους καλλιτέχνες που έχουν επιλεγεί ποτέ.
Για μια διοργάνωση που είναι γνωστή για τα σοκαριστικά ή ακατανόητα -για το ευρύ κοινό τουλάχιστον- έργα που έχει φιλοξενήσει στο παρελθόν, το γεγονός ότι ο ίδιος ο πρόεδρος της κριτικής επιτροπής και διεθυντής της Tate Britain, Στίβεν Ντούτσαρ, έχει χαρακτηρίσει τα φετινά «δύσκολα» είναι ενδεικτικό.
Ας μην ξεχνάμε ότι παλαιότερα έχουν κερδίσει το βραβείο ο δημιουργός ενός δωματίου με ένα φως που αναβόσβηνε (Μάρτιν Ριντ), ένας άλλος που είχε κολλήσει κοπριά ελέφαντα σε καμβά (Κρις Οφίλι), ενώ πέρυσι νικητής αναδείχθηκε ο Μαρκ Ουόλινγκερ, που είχε παρουσιάσει ένα βίντεο με τον ίδιο να κυκλοφορεί ντυμένος αρκούδα στην Εθνική Πινακοθήκη του Βερολίνου.
Το Βραβείο Τέρνερ είναι από τα πιο ποθητά στον κόσμο των εικαστικών, αν και είναι γνωστό για τους καβγάδες που προκαλεί και παρ' όλο που, σύμφωνα με πολλούς, θα έκανε τον ίδιο τον καλλιτέχνη, το όνομα του οποίου δανείζεται, να στριφογυρίζει στον τάφο του (τον ζωγράφο των αρχών του 19ου αιώνα Τζόζεφ Μάλορντ Τέρνερ). Απονέμεται κάθε χρόνο μαζί με 25 χιλιάδες στερλίνες σε έναν καλλιτέχνη κάτω των 50 ετών, που κατάγεται ή ζει στη Βρετανία. Θεσπίστηκε για να προσελκύσει την προσοχή κοινού και κριτικών σε νέες εξελίξεις στην εικαστική σκηνή της Βρετανίας και να ενθαρρύνει τον διάλογο γύρω από αυτές.
Οι τέσσερις καλλιτέχνες που πέρασαν στο τελευταίο στάδιο του διαγωνισμού φέτος είναι τρεις γυναίκες και ένας άνδρας - κάτι που έχει να συμβεί δέκα χρόνια. Πρόκειται για την Κάθι Ουίλκς, τη Ρούνα Ισλάμ, την Γκόσκα Μακούγκα και τον Μαρκ Λέκι. Σύμφωνα με την «Γκάρντιαν», πρόκειται για τους πλέον άγνωστους καλλιτέχνες που έχουν επιλεγεί ποτέ.
Το βίντεο «Be The First Το See What You See As You See It» της Ρούνα Ισλάμ, ένα από τα τρία που εκθέτει στην Tate Britain |
**Η Κάθι Ουίλκς, στην εγκατάσταση «Ι Give You All My Money» έχει χρησιμοποιήσει δύο κούκλες βιτρίνας και δύο ταμεία σούπερ μάρκετ, με διάσπαρτα άδεια δοχεία από μαρμελάδες και παιδικές τροφές. Η μία κούκλα έχει στο κεφάλι της ένα κλουβί, ενώ από το κεφάλι της άλλης, η οποία είναι καθισμένη σε μια τουαλέτα, κρέμονται με σχοινιά πέταλα, φλιτζάνια, μια ρακέτα. Σύμφωνα με την επιμελήτρια Κάρολιν Κερ, «τα αντικείμενα συγκεντρώνονται για να αφηγηθούν μια ιστορία, η οποία δεν είναι όμως συγκεκριμένη ή προσδιορισμένη».
** Η Ρούνα Ισλάμ, που έχει γεννηθεί στο Μπανγκλαντές αλλά ζει και εργάζεται στη Βρετανία, έχει επιλέξει για την έκθεσή της τρία βίντεο. Στο «Be The First Το See What You See As You See It» παρακολουθούμε μια νεαρή γυναίκα να ρίχνει πορσελάνινα φλιτζάνια από ένα τραπέζι σε αργή κίνηση· το «CINEMATOGRAPHY», μία κάμερα να σχηματίζει τα γράμματα της λέξης του τίτλου (κάτι που μάλλον δεν θα γινόταν αντιληπτό εάν δεν μας το είχαν επισημάνει οι επιμελητές) καθώς τραβάει ένα κινηματογραφικό εργαστήριο· ενώ στο «First Day of Spring» μια ομάδα οδηγών ποδηλάτων στην ιδιαίτερη πατρίδα της να στέκονται ακίνητοι.
** Η πολωνικής καταγωγής Γκόσκα Μακούγκα ενδιαφέρεται, σύμφωνα με τους επιμελητές, για «τις συμβάσεις γύρω από την αρχειοθέτηση και την επιμέλεια εκθέσεων». Για την έκθεση της Tate επέλεξε να εξετάσει το έργο δύο ζευγαριών καλλιτεχνών, που υπήρξαν ανδρόγυνα. Εχει επανακατασκευάσει δύο εγκαταστάσεις από ατσάλι και γυαλί των αρχιτεκτόνων Λίλι Ράιχ και Μίες Βαν ντερ Ρόχε, ενώ έχει φτιάξει κολάζ μπλέκοντας έργα των Πολ Νας και Αϊλίν Αγκαρ από το αρχείο τής Tate.
** Στη δική του αίθουσα, ο Μαρκ Λέκι παρουσιάζει μια σειρά έργων του, ανάμεσα στα οποία ένα βίντεο στο οποίο παρακολουθούμε πλάνα του δωματίου του, όπως παραμορφώνονται πάνω στις καμπύλες του ατσάλινου λαγού του Τζεφ Κουνς, αλλά και το βίντεο μιας διάλεξης που έχει δώσει με θέμα τη σύγχρονη οπτική κουλτούρα.
** Η Ρούνα Ισλάμ, που έχει γεννηθεί στο Μπανγκλαντές αλλά ζει και εργάζεται στη Βρετανία, έχει επιλέξει για την έκθεσή της τρία βίντεο. Στο «Be The First Το See What You See As You See It» παρακολουθούμε μια νεαρή γυναίκα να ρίχνει πορσελάνινα φλιτζάνια από ένα τραπέζι σε αργή κίνηση· το «CINEMATOGRAPHY», μία κάμερα να σχηματίζει τα γράμματα της λέξης του τίτλου (κάτι που μάλλον δεν θα γινόταν αντιληπτό εάν δεν μας το είχαν επισημάνει οι επιμελητές) καθώς τραβάει ένα κινηματογραφικό εργαστήριο· ενώ στο «First Day of Spring» μια ομάδα οδηγών ποδηλάτων στην ιδιαίτερη πατρίδα της να στέκονται ακίνητοι.
** Η πολωνικής καταγωγής Γκόσκα Μακούγκα ενδιαφέρεται, σύμφωνα με τους επιμελητές, για «τις συμβάσεις γύρω από την αρχειοθέτηση και την επιμέλεια εκθέσεων». Για την έκθεση της Tate επέλεξε να εξετάσει το έργο δύο ζευγαριών καλλιτεχνών, που υπήρξαν ανδρόγυνα. Εχει επανακατασκευάσει δύο εγκαταστάσεις από ατσάλι και γυαλί των αρχιτεκτόνων Λίλι Ράιχ και Μίες Βαν ντερ Ρόχε, ενώ έχει φτιάξει κολάζ μπλέκοντας έργα των Πολ Νας και Αϊλίν Αγκαρ από το αρχείο τής Tate.
** Στη δική του αίθουσα, ο Μαρκ Λέκι παρουσιάζει μια σειρά έργων του, ανάμεσα στα οποία ένα βίντεο στο οποίο παρακολουθούμε πλάνα του δωματίου του, όπως παραμορφώνονται πάνω στις καμπύλες του ατσάλινου λαγού του Τζεφ Κουνς, αλλά και το βίντεο μιας διάλεξης που έχει δώσει με θέμα τη σύγχρονη οπτική κουλτούρα.
Ο Μαρκ Λέκι θεωρείται φαβορί για το Turner. Εκθέτει διάφορα έργα του, ανάμεσά τους και η εγκατάσταση «Felix gets Broadcasted 2007», ένα dvd με ήχο |
Οσο για τους Βρετανούς κριτικούς, μοιάζουν να μην έχουν εντυπωσιαστεί καθόλου από τον φετινό διαγωνισμό. «Μη σκεφτείτε καν να πάτε. Πρόκειται χωρίς αμφιβολία για τη χειρότερη έκθεση στην ιστορία του διαγωνισμού», γράφει η Τζάκι Γούλσλαγκερ στους «Φαϊνάνσιαλ Τάιμς». «Μη φωνάζετε, δεν σημαίνει τίποτα απολύτως», είναι το συμπέρασμα της Ρέιτσελ Κάμπελ-Τζόνστον στους «Τάιμς», ενώ ο Ρίτσαρντ Ντόρμεντ γράφει στην «Ντέιλι Τέλγκραφ» ότι πρόκειται για δείγματα τέχνης «που δημιουργείται όχι για να απευθυνθεί στο κοινό, αλλά σε επιμελητές και βασίζεται σε εκτενή έρευνα του καλλιτέχνη γύρω από ένα θέμα που ενδιαφέρει αποκλειστικά τον ίδιο».
Ο νικητής του φετινού Βραβείου Τέρνερ θα ανακοινωθεί την 1η Δεκεμβρίου, ενώ η έκθεση με τις υποψηφιότητες θα είναι ανοιχτή για το κοινό στην Tate Britain στο Λονδίνο μέχρι τις 18 Ιανουαρίου. *
Ο νικητής του φετινού Βραβείου Τέρνερ θα ανακοινωθεί την 1η Δεκεμβρίου, ενώ η έκθεση με τις υποψηφιότητες θα είναι ανοιχτή για το κοινό στην Tate Britain στο Λονδίνο μέχρι τις 18 Ιανουαρίου. *
ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ / 2 - 11/10/2008
No comments:
Post a Comment