Παρουσία του ίδιου του καλλιτέχνη η πρεμιέρα της έκθεσης «Γιάννης Μόραλης - Σχέδια 1934-1994»
PHOTO GALLERY Ο μαθητής του, σπουδαίος επίσης ζωγράφος και αργότερα συνάδελφός του καθηγητής στην Ανώτατη Σχολή Καλών Τεχνών, όχι απλώς συμφώνησε, αλλά λίγο πριν είχε πει : «Ξέρω τα σχέδιά του από παλιά… Περιδιαβαίνοντας την έκθεση, όμως, αισθάνθηκα μια καινούργια εμπειρία.
Είχα ξεκινήσει να γράφω ένα δοκίμιο για τη διδασκαλία και τη μορφοπλασία του Γιάννη Μόραλη κι εκεί θα έλεγα ότι δεν τον καταλάβαμε ως φοιτητές γιατί ο Μόραλης είχε ξεζουμίσει τη νεοτερικότητα ώστε να μη γίνεται αντιληπτή η μετάδοσή της από τη διδασκαλία του.
Μοντερνισμός
Γύρω στο ’50, όταν αρχίζει η αφαιρετική του διάσταση, η διδασκαλία του βασίζεται στις βάσεις του μοντέρνου κινήματος κι όχι σε εξπρεσιονιστικά στοιχεία…
Πάλεψε με την καμπύλη και την ευθεία σε όλες τις μορφές και αυτό δίδαξε… Με τη λιτότητα της σχεδίασης απεικόνιζε το περιεχόμενο. Η μορφή ήταν κυρίαρχο στοιχείο για να μιλάει για πολλά αλλά πάντα με υπαινικτικό τρόπο…», είπε μεταξύ άλλων ο Δ. Κοκκινίδης.
Αναμνήσεις
Το κουβάρι των αναμνήσεων των δύο καλλιτεχνών ξετυλίχθηκε χθες το πρωί και περιπλανήθηκε ανάμεσα στα σχέδια του Γιάννη Μόραλη, τα οποία φιλοξενούνται στην εξαιρετική έκθεση «Γιάννης Μόραλης -Σχέδια 1934 – 1994» στο Ιδρυμα της Εθνικής Τράπεζας.
Πρόκειται για μια ιδέα της Πέγκυς Ζουμπουλάκη που υλοποιήθηκε χάρη στις προσπάθειες του διευθυντή του ΜΙΕΤ Διονύση Καψάλη και των στενών συνεργατών του.
Ευδιάθετος και με λεπτό - διαπεραστικό χιούμορ, ο Γιάννης Μόραλης, «συναρπαστικός ομιλητής όταν διηγείται ιστορίες για τη ζωή του και τους φίλους του», όπως λέει η Πέγκυ Ζουμπουλάκη, θυμήθηκε τα πρώτα χρόνια που ανακατεύτηκε με τις μπογιές - κιμωλίες στην Αρτα: «Βουτούσα τις κιμωλίες στο μπλε, στο κόκκινο μελάνι κι έπαιρνα μια λευκή κι έκανα κάτι σαχλαμάρες στους πίνακες του σχολείου που ήταν γυμνασιάρχης ο πατέρας μου», είπε κι αποκάλυψε: «Ζωγραφίζω με το αριστερό και γράφω με το δεξί».
Μεγάλοι δάσκαλοι
Ο Γιάννης Τσαρούχης, ο Γιώργος Σεφέρης, αλλά και οι δάσκαλοι, ο Κωνσταντίνος Παρθένης, ο Ουβέρτος Αργυρός, δεν θα μπορούσαν να απουσιάζουν από τη συζήτηση. «Μου είχε πει ο Γ. Σεφέρης όλο για τον Ελύτη σχεδιάζεις.
Οταν έκανα μια απόδοση των ποιημάτων του Γ. Σεφέρη και ήρθε ο Γ. Τσαρούχης είπε: «Αυτά είναι τα άπαντα του Μόραλη, όχι του Σεφέρη» και θυμήθηκε ότι για την εικονογράφηση της συλλογής «Ασμα ηρωικό και πένθιμο για τον χαμένο ανθυπολοχαγό της Αλβανίας» του Ο. Ελύτη (εκδόσεις «Ικαρος») «έκανα μια λιθογραφία σε τσίγκο που απεικόνιζε το λοχαγό όρθιο, καθώς είχε επηρεαστεί από μια φωτογραφία με το σκήνωμα του Αγίου Σπυρίδωνα από την Κέρκυρα» και πρόσθεσε:
«Οι δάσκαλοί μου ήταν ο Γερανιώτης, ο Παρθένης, ο Αργυρός. Μετά τους πρώτους δύο τρεις μήνες έφυγα από το εργαστήρι του Παρθένη, παρότι τον σεβόμουν και τον αγαπούσα πολύ, αλλά δεν μπορούσα να έχω διάλογο μαζί του» και μιλώντας για το κλίμα της εποχής και το ήθος των ανθρώπων συμπλήρωσε: «Κάποια στιγμή είχαμε μάθει ότι ο Πικιώνης είχε ψυχραθεί με τον Παρθένη. Ποτέ δεν μάθαμε γιατί.
Μια ημέρα μου λέει ο Πικιώνης εκεί που πίναμε καφέ: “Ξέρεις πήγα χθες στο υπουργείο Παιδείας και είδα έναν πίνακα του Παρθένη καταπληκτικό. Τι έργο; Αυτό ήταν Συμπόσιο Θεών.” Το βρήκα υπέροχο. Να έχεις ψυχραθεί με έναν άνθρωπο αλλά να μιλάς με αυτά τα λόγια για το έργο του…», κατέληξε ο Γιάννης Μόραλης, ο μεγαλύτερος εν ζωή Ελληνας ζωγράφος.
Info: «ΓΙΑΝΝΗΣ ΜΟΡΑΛΗΣ - ΣΧΕΔΙΑ 1934 – 1994»
Μέγαρο Εϋνάρδου. Εως 15 Φεβρουαρίου 2009
(Αγίου Κωνσταντίνου 20 – δίπλα στο Εθνικό Θέατρο).
Μορφωτικό Ιδρυμα Εθνικής Τραπέζης σε συνεργασία με την γκαλερί Ζουμπουλάκη.
No comments:
Post a Comment