«Ριψοκίνδυνες» εικαστικές διαδρομές

Αναδρομική του Παντελή Λαζαρίδη

Το άθλημα δρόμου «Parkour» ενέπνευσε την, αναδρομικού χαρακτήρα, έκθεση του Παντελή Λαζαρίδη στο Μουσείο Μπενάκη της Πειραιώς

Το «Parkour» είναι άθλημα δρόμου διαδεδομένο στη νεότερη γενιά. Εχει σχέση με άλματα, πτώσεις, αναβάσεις, την υπερπήδηση εμποδίων, είτε τεχνητών είτε φυσικών (πεζούλια, τοίχοι, αυτοκίνητα) και εναλλακτικές διαδρομές στη χαοτική αστική πραγματικότητα. «Parkour - Στάσεις - παραβάσεις ελιγμοί 1961-2008» είναι ο τίτλος της έκθεσης του εικαστικού και καθηγητή Αρχιτεκτονικής Παντελή Λαζαρίδη. Καθόλου τυχαία. Η πορεία του Παντελή Λαζαρίδη στην τέχνη, όπως γίνεται αισθητό και στην έκθεσή του στο Μουσείο Μπενάκη της οδού Πειραιώς, υπήρξε και παραμένει τεθλασμένη.

«Ηδονοβλεψίες» από την αναδρομική έκθεση του Π. Λαζαρίδη

Στο ισόγειο αλλά και στο αίθριο του μουσείου παρουσιάζονται περισσότερα από 250 έργα από μια εικαστική διαδρομή 47 χρόνων: οι πρωτοποριακές ζωγραφικές αναζητήσεις από τη δεκαετία του '60 συνυπάρχουν με πρόσφατα έργα του δημιουργού, που προέκυψαν από την ενασχόλησή του με την εικόνα και το μιντιακό όργιο της εποχής. Πρόκειται για ζωγραφική, γλυπτική, κατασκευές, συναρμογές, εγκαταστάσεις, ηχητικά περιβάλλοντα, ψηφιακά έργα μεγάλων διαστάσεων, βιντεοπροβολές κ.ά.

Στο εικαστικό σύμπαν του Λαζαρίδη η πολιτική συναντιέται υπόγεια με την περιπέτεια της τέχνης. Εικόνες από τα ΜΜΕ, συχνά από τον κόσμο της μόδας, της μουσικής βιομηχανίας και του Χόλιγουντ συμφύρονται με πολεμικά και πολιτικά στιγμιότυπα, την εικόνα του νεκρού Τσε, διαδηλώσεις, σπαράγματα του αστικού τοπίου δημιουργώντας θραυσματικές συνθέσεις πολλαπλών νοημάτων.

«Το ξεκάρφωτο Parkour, πρόσφατο εφεύρημα για να χαρακτηρίσει μια σχεδόν (ίσως και ακραία) αθλητική δραστηριότητα μέσα στην ωμότητα του αστικού περιβάλλοντος, μου ταίριαξε ως μεταστροφή», σημειώνει ο εικαστικός στον κατάλογο της έκθεσης, τονίζοντας ότι στα έργα της τελευταίας περιόδου η μεταστροφή διευκολύνεται από το ψηφιακό περιβάλλον. «Η κλωνοποιητική δυνατότητα των ψηφιακών τεχνικών ακυρώνει την έννοια της "καταστροφής" του έργου, υπονομεύει την ιδέα του "πρωτοτύπου" και καταργεί την αξία του "μοναδικού"».

«Η κλωνοποιητική δυνατότητα των ψηφιακών τεχνικών καταργεί την αξία του "μοναδικού" στην τέχνη», λέει ο αρχιτέκτονας και εικαστικός

Χωρίς η έκθεση να είναι επικεντρωμένη στο παρελθόν, αλλά στην ορμητική σχέση τού εικαστικού με την πραγματικότητα, εμπεριέχει δείγματα από τα πρώτα του βήματα του στην τέχνη (έργα αφαιρετικά, απελευθερωμένα από τις παραστατικές παραδόσεις), καθώς και άλλα από την εξελικτική του πορεία,μ όπως είναι οι πίνακες μικτής τεχνικής με αντικείμενα καθημερινής χρήσης επικολλημμένα «βίαια» στην επιφάνειά τους. Σημαντική θέση στην έκθεση έχουν και τα έργα του Παντελή Λαζαρίδη που προέκυψαν από τη διαχείριση ενός τεράστιου αρχείου με ήχους και εικόνες προερχόμενες από την καταιγιστική εκπομπή οπτικών πληροφοριών και ήχων της εποχής. «Με τα "Ψηφία της Πόλης", ο καλλιτέχνης φαίνεται σαν να διαχέει ιούς σ' ένα πρόγραμμα και σύστημα ζωής -αυτού που καταγράφεται καθημερινά από το άπληστο μάτι της κάμερας των media-εισάγοντας αυθαίρετες πληροφορίες και συσχετίσεις, δημιουργώντας άναρχη παρεμβολή σε αυτό που θεωρείται δεδομένο και τετελεσμένο», σημειώνει η ιστορικός τέχνης και επιμελήτρια της έκθεσης Εφη Στρούζα. Και προσθέτει: «Σε αυτήν την προσπάθεια, δεν διστάζει να αποδώσει ακόμη και αποτρόπαιες εικόνες της επικαιρότητας με την "αύρα" της αισθητικής παρέμβασης, χρωματίζοντας σκληρές σκηνές με φωτεινά χρώματα ή περιβάλλοντάς τες σε μια ονειρική ατμόσφαιρα».

Η έκθεση (διάρκεια έως 11 Ιανουαρίου) συνοδεύεται από παράλληλες εκδηλώσεις: ημερίδα-συμπόσιο («Το πολιτικό στη σύγχρονη τέχνη»), συναυλία με τον διεθνή πιανίστα Γιώργο-Εμμανουήλ Λαζαρίδη και περφόρμανς του φωνητικού συνόλου του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας.

ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΑΡΟΥΖΑΚΗΣ, ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ - 03/12/2008