 |
- Σφράγισε τη ζωγραφική της Αναγέννησης
Ο Τιτσιάνο σφράγισε με την τέχνη του τη ζωγραφική της Αναγέννησης. Πρωταγωνιστική καλλιτεχνική φυσιογνωμία της Βενετίας, επιβλήθηκε ως επίσημος προσωπογράφος των πιο μεγάλων αυλών της βόρειας Ιταλίας και έγινε ο ευνοούμενος ζωγράφος του Κάρολου Ε`. Χαρακτηρίστηκε σαν ο «μεγαλύτερος τεχνίτης της ζωγραφικής», «ποιητής που εκφράζεται με το χρώμα και το φως». Ένας μεγάλος δημιουργός, που η μακρόχρονη ζωή του, τού επέτρεψε να διατρέξει όλες τις φάσεις της ζωγραφικής του 16ου αιώνα, από την Αναγέννηση στο Μανιερισμό και παραπέρα. Όμως, παρόλο που δέχτηκε τις επιδράσεις του μανιερισμού, με τα μυώδη γυμνά, τις γλυπτικές στάσεις, τις κινήσεις των σωμάτων σε κυκλικά σχήματα, οι μορφές του παραμένουν πιστές σε έναν «παλλόμενο νατουραλισμό, που αναπήδησε από τη νέα σχέση ανάμεσα στη μορφή και το περιβάλλον». Η Αναγέννηση του Τιτσιάνο δεν μπορεί να κατανοηθεί μέσα από το πρίσμα της «άνυδρης» επιστροφής στα ιδεώδη της αρχαιότητας. Το έργο του δε σηματοδοτήθηκε από την αγάπη προς τα αρχαία ιδεώδη - γεγονός για το οποίο κατηγορήθηκε από τον Μιχαήλ Άγγελο - όσο για τον ουμανισμό του.
 |
Η ώριμη δημιουργία του είναι «συνώνυμη», αναφέρει η Ελληνίδα επιμελήτρια της έκθεσης Μαρία Τόλη, «με το χρώμα, το φως που διαλύει τα περιγράμματα, την κίνηση και την ένταση, την εσωτερική δύναμη, το χαρούμενο οπτιμισμό και τον αισθησιασμό». Αγαπημένος πορτρετίστας των δυνατών της εποχής του, ο Τιτσιάνο ασχολήθηκε και με τη «μυθολογική ζωγραφική», με πίνακες που προέρχονται, ως προς το θέμα τους, από τα κλασικά ποιήματα. «Μια ποιητική εικονογράφηση», όπως σημειώνει ο Νικόλαος Χρ. Σταμπολίδης, για έργα εμπνευσμένα από την ελληνική μυθολογία, την οποία τόλμησε να βάλει στον καμβά του, όπως την κατέγραψαν οι ποιητές Οράτιος και Θεόφραστος.
Τα τελευταία χρόνια της ζωής του, ο Τιτσιάνο ήταν αδιάφορος για την επιδοκιμασία της πριγκιπικής του πελατείας, αλλά και των νέων ζωγράφων που τον είχαν ως πρότυπο, δε ζωγράφιζε πια, παρά για τον εαυτό του. Κυρίως, δόθηκε στην αγάπη του για το χρώμα, που έφτασε με το πινέλο, τη βούρτσα, ακόμη και τα δάχτυλά του, σε μιαν έκφραση παραισθησιακή, η οποία προοιωνιζόταν τον Ρενουάρ, τον Μπονάρ και τον Τάρνερ.
- Από τον «Αγιο Ιάκωβο» ...στην «Αφροδίτη»
Η γυμνή ή ημίγυμνη Αφροδίτη αποτελεί ένα από τα κυρίαρχα θέματα της ζωγραφικής παραγωγής του Τιτσιάνο, ξεκινώντας από την «Κοιμωμένη Αφροδίτη» (Δρέσδη), έργο που παρέμεινε ημιτελές λόγω του θανάτου του Τζορτζόνε και ολοκληρώθηκε από τον ίδιο τον Τιτσιάνο. Η συγκεκριμένη εικονογραφία επαναλαμβάνεται από τον καλλιτέχνη σε διάφορους άλλους πίνακες, όπως στο περίφημο έργο «Αφροδίτη του Ουρμπίνο», στην «Αφροδίτη με μουσικό που παίζει λαούτο», στην «Αφροδίτη με οργανίστα» κ.ά. Στην έκθεση παρουσιάζεται ο γνωστός πίνακας ««Αφροδίτη με Ερωτιδέα, σκύλο και πέρδικα», από την Πινακοθήκη Ουφίτσι, έργο που αποτελεί προάγγελο για την «Ολυμπία» του Μανέ. Ο πίνακας, δώρο στον Κόζιμο Β' των Μεδίκων, είχε χαρακτηριστεί στην εποχή του ως «πράγμα άξιο μεγάλου θαυμασμού και σεβασμού».
 |
Μία ακόμη πλευρά της ζωγραφικής του - από τις πιο αξιόλογες - είναι οι προσωπογραφίες. Όπως έγραψε ο «πατέρας» της Ιστορίας της Τέχνης, Τζ. Βαζάρι, «δεν υπήρχε σχεδόν κανένας ονομαστός άρχοντας, ούτε πρίγκιπας, ούτε μεγάλη κυρία, που να μην είχε απεικονιστεί από τον Τιτσιάνο». Στους πίνακές του, δεν αποδίδει μόνο τα σωματικά χαρακτηριστικά, ή τις ψυχολογικές ιδιαιτερότητες των διαφόρων μορφών. Οι προσωπογραφίες του αποτελούν, επίσης, ιστορικές μαρτυρίες, καθώς ο ζωγράφος δίνει ιδιαίτερη βαρύτητα στα αντικείμενα της περιβολής - ενδυμασία, κοσμήματα, πανοπλίες - που αποκαλύπτουν άμεσα το κοινωνικό επίπεδο των εικονιζόμενων, τον πολιτικό τους ρόλο ή την πολιτική τους σημασία. Στο Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης φιλοξενείται η «Προσωπογραφία μουσικού» (Ρώμη, Πινακοθήκη Σπάντα), νεανικό έργο του Τιτσιάνο, το οποίο παρέμεινε ημιτελές.
Την έκθεση, που διαρκεί έως τις 20 του Δεκέμβρη, επιμελήθηκαν ακόμη από το Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης, ο διευθυντής του Μουσείου, Νικόλαος Χρ. Σταμπολίδης και ο Γιώργος Τασούλας. Συνοδεύεται από τρίγλωσσο κατάλογο (ελληνικά - ιταλικά - αγγλικά) με τα έργα της έκθεσης και επιστημονικά κείμενα των καθηγητών Claudio Strinati και Giovanni Morrello, καθώς και του Δρ. Sergio Guarino. Ωρες λειτουργίας: Δευτέρα, Τετάρτη, Παρασκευή, Σάββατο: 10 π.μ. - 5 μ.μ. Πέμπτη: 10 π.μ. - 8 μ.μ. Κυριακή: 11 π.μ. - 5 μ.μ. Τρίτη κλειστά.
No comments:
Post a Comment