Saturday, December 13, 2008

Από την Ελλάδα ... στο Μεξικό


«Κέρβερος», έργο του Φρ. Τολέδο
Με τρεις σημαντικές εικαστικές εκθέσεις αποχαιρετά το 2008 το Μουσείο Μπενάκη. Στο κτίριο της οδού Πειραιώς (Πειραιώς 138 και Ανδρονίκου) παρουσιάζονται φωτογραφίες του Ζακ Λακαριέρ και η δημιουργία του εικαστικού και καθηγητή της Αρχιτεκτονικής, Παντελή Λαζαρίδη, ενώ στο κεντρικό κτίριο το έργο του Μεξικανού ζωγράφου Φραντσίσκο Τολέδο.
Η φωτογραφική έκθεση «Η Ελλάδα μέσα από το φακό του Ζακ Λακαριέρ» περιλαμβάνει 100 φωτογραφίες συγκεντρωμένες σε δύο ενότητες: «Δρόμοι του ελληνικού καλοκαιριού» και «...Μοναχοί και Ερημίτες του Αθω». Ο Ζακ Λακαριέρ (1925-2005), συγγραφέας και ταξιδευτής, υπήρξε ένας από τους πιο προσεκτικούς παρατηρητές της Ελλάδας. Από το 1947 μέχρι το 1966 έμεινε στη χώρα μας πολλές φορές, αντλώντας έμπνευση για τη συγγραφή βιβλίων και ταξιδιωτικών αφηγήσεων. Εχοντας πάντα μαζί του τη «Leica» του, τη φωτογραφική του μηχανή, στις διάφορες περιπλανήσεις του, αποτύπωσε εικόνες σπάνιας ευαισθησίας.

Οι φωτογραφίες που περιλαμβάνονται στην πρώτη ενότητα, απαθανατίζουν την ομορφιά και το φως του ελληνικού τοπίου, τους καθημερινούς ανθρώπους και τα κουφάρια πλοίων. Οπως ανέφερε ο ίδιος, «αυτοί οι γυμνοί και καυτοί τόποι, με τις έντονες κόψεις και τις αλφαδιασμένες επιφάνειες, μου φέρνουν στο νου τις παλιές γεωμετρίες του Ευκλείδη και του Θαλή. Εξάλλου, εδώ γεννήθηκαν, σ' αυτή τη γεωμετρική χώρα που ο ήλιος παίζει μαθηματικά παιχνίδια με τη σκιά». Η έκθεση πραγματοποιείται σε συνεργασία με το Γαλλικό Ινστιτούτο.

Φωτογραφία του Ζακ Λακαριέρ
Αφιερωμένη στο εικαστικό έργο του Παντελή Λαζαρίδη είναι η έκθεση «Parkour - Στάσεις, παραβάσεις, ελιγμοί. 1961-2008». Τα 250 περίπου έργα, που παρουσιάζονται στο ισόγειο και το αίθριο του κτιρίου της οδού Πειραιώς, καλύπτουν μία περίοδο σχεδόν πενήντα ετών, από το 1961 έως σήμερα. Στόχος της έκθεσης είναι να παρακολουθήσουμε τα βήματα του δημιουργού και την πορεία του στο χρόνο, μέσα κυρίως από την εικαστική του δημιουργία, αλλά και το συνολικό του εκπαιδευτικό έργο.

Τα εκτιθέμενα έργα, ιδίως εκείνα της τελευταίας περιόδου, είναι τα περισσότερα μεγάλης κλίμακας με ορισμένα μεταβλητά χαρακτηριστικά εξαιτίας της ψηφιακής τους προέλευσης και του προβλεπόμενου τρόπου ανάρτησής τους. Θεματολογικά αναφέρονται στο δημόσιο χώρο και στις εντάσεις της καθημερινής ζωής. Τα θέματα, οι τρόποι και οι τεχνικές που χρησιμοποιούνται, εκφράζουν χαρακτηριστικά γνωρίσματα από την περίοδο των νεοπρωτοποριακών αναζητήσεων έως τις πρόσφατες προσεγγίσεις της εικόνας και της γλώσσας των μίντια: Εργα ζωγραφικά και πλαστικά, κατασκευές, περιβάλλοντα, εγκαταστάσεις, ηχητικά περιβάλλοντα, ψηφιακά έργα μεγάλων διαστάσεων, βιντεοπροβολές, καθώς και «εργαστήρια», όπου ο θεατής μπορεί να επεξεργαστεί τις ψηφιακές εικόνες του αρχείου του καλλιτέχνη.

«
Φανταστικά όντα» είναι ο τίτλος της τρίτης μεγάλης έκθεσης στο κτίριο της οδού Πειραιώς. Ο Φραντσίσκο Τολέδο, 68 ετών σήμερα, θεωρείται ένας από τους σημαντικότερους καλλιτέχνες μιας χώρας που κατά τους δύο τελευταίους αιώνες γέννησε μια σειρά παγκοσμίως αναγνωρισμένους καλλιτέχνες, όπως οι: Ντ. Ριβέρα, Τζ. Ορόζκο, Αν. Σικιέιρος κ.ά. Η συλλογή «Φανταστικά όντα» αποτελείται από 46 έργα (μελάνια και ακουαρέλες), φιλοτεχνημένα το 1983, με σκοπό να εικονογραφήσουν μια ειδική έκδοση του βιβλίου «Handbook of Fantastic Zoology» του Αργεντινού συγγραφέα Χόρχε Λουίς Μπόρχες. Η έκδοση αυτή πραγματοποιήθηκε από τον μεγαλύτερο εκδοτικό οίκο του Μεξικού για να τιμήσει την πεντηκοστή επέτειο της ίδρυσής του. Το αποτέλεσμα ήταν ένα σπουδαίο βιβλίο τέχνης, το οποίο πέτυχε μια τέλεια ισορροπία ανάμεσα στο σύνολο των φανταστικών όντων από ολόκληρο τον κόσμο που δημιούργησε ο Μπόρχες και τις δυνατές, αλλά και ευαίσθητες εικόνες που συνέλαβε ο Τολέδο.
Παντελής Λαζαρίδης,«Εγκώμιο για τον Τσε»
Ο Φρ. Τολέδο έχει μία συνεχή παρουσία στην καλλιτεχνική σκηνή, κυρίως της Λατινικής Αμερικής. Η πρωτοτυπία, η τεχνική και η θεματολογία του αποτελούν σήμερα σημείο αναφοράς για νέους καλλιτέχνες, τόσο στο Μεξικό όσο και σε άλλες χώρες, καθώς αναμειγνύει με επιτυχία το παραδοσιακό ύφος με την πλούσια φαντασία και αισθαντικότητα. Και οι τρεις εκθέσεις θα διαρκέσουν έως τις 11/1.
Η. Μ., Ριζοσπάστης, 14/12/2008

No comments: