Σχέδια του Μόραλη στο Μέγαρο Εϋνάρδου

Ιχνη - προάγγελοι μεγάλων έργων

Της Νελλης Αμπραβανελ, Η Καθημερινή, 17/12/2008

«Εγώ νομίζω ότι τη δουλειά μου μπορείς να τη διαβάσεις όπως ένα βιβλίο», είχε πει κάποτε ο Γιάννης Μόραλης σύμφωνα με τον Διονύση Καψάλη, διευθυντή του Μορφωτικού Ιδρύματος της Εθνικής Τραπέζης. Η έκθεση «Γιάννης Μόραλης. Σχέδια 1934-1994», που εγκαινιάστηκε χθες στο Μέγαρο Εϋνάρδου του ΜΙΕΤ, είναι κυριολεκτικά ένα ανοιχτό βιβλίο. Δύο όροφοι του νεοκλασικού της οδού Αγ. Κωνσταντίνου στην Ομόνοια, είναι αφιερωμένοι στην παρουσίαση των σχεδίων του μεγάλου Ελληνα ζωγράφου. Λευκά κάδρα παντού, πλαισιώνουν δημιουργίες που σπάνια βλέπουμε έξω από το εργαστήριο. Από τον Σιδερά της Μυκόνου (1935) και το Μεγάλο Καμίνι στην Υδρα (1936), σε προσχέδια της δεκαετίας του ’80 που μαρτυρούν τις σκέψεις που προηγήθηκαν των γνωστότερων έργων του καλλιτέχνη. Το φάσμα είναι μεγάλο, αλλά σε προκαλεί να ακολουθήσεις τα βήματα του Μόραλη ανά τις δεκαετίες, τα ενδιαφέροντά του, μέσα από τα ίχνη μιας δημιουργικής διαδικασίας. Τα ίχνη είναι τα σχέδια, 225 για την ακρίβεια, που προέρχονται από επτά δεκαετίες και παρουσιάζονται είτε σε λιτά μονόφυλλα είτε σε συνθέσεις τις οποίες είχε επιμεληθεί μεταγενέστερα ο ίδιος ο ζωγράφος. Η Πέγκυ Ζουμπουλάκη, της οποίας η γκαλερί συνεργάστηκε για τη διοργάνωση της έκθεσης, σημειώνει: «Τα σχέδια λένε μόνα τους όσα ο ίδιος δεν είπε ποτέ. Μιλάνε για έρωτες, φιλίες και συναισθήματα. Είναι οι “προάγγελοι” σημαντικών μεγάλων έργων του, όλες εκείνες οι λεπτές αποχρώσεις, θα έλεγε κανείς, μιας ατέλειωτης σχέσης με τη ζωγραφική και τον έρωτα».

Ο κατάλογος που συνοδεύει την έκθεση προσφέρει τη δυνατότητα για περισσότερη μελέτη, πλησιάζοντας το φυσικό τους μέγεθος και δίνοντας την ευκαιρία για ένα απολαυστικό «πίσω - μπρος» που μπορεί να αποβεί κουραστικό κατά την επίσκεψη στην ίδια την έκθεση. Ο Διονύσης Καψάλης γράφει για «ένα βιβλίο αποκλειστικά με σχέδια του ζωγράφου, όπου το ένα μετά το άλλο, τα χρονολογημένα αυτά ίχνη της πορείας του, σαν ημερολογιακές καταγραφές, θα αφηγούνται σε αδρές γραμμές την ιστορία μιας τέχνης που βρέθηκε ξαφνικά να αφορά όλους μας: το προσωπικό ημερολόγιο μιας ζωγραφικής που είναι πια κοινό κτήμα». Εκτός από τα ίδια τα σχέδια, το βιβλίο παραθέτει και «αυτοσχόλια» του Μόραλη που συνοδεύουν την τεκμηρίωση των έργων. Σαν μια προσωπική ξενάγηση...

Info «Γιάννης Μόραλης. Σχέδια 1934-1994» στο Μέγαρο Εϋνάρδου του Μορφωτικού Ιδρύματος Εθνικής Τραπέζης, έως 15 Φεβρουαρίου (Αγ. Κωνσταντίνου 20)