Πριν από δύο δεκαετίες δεν θα μπορούσε εύκολα να εκδοθεί ένα βιβλίο όπως το «Για τα πράγματα που λείπουν» (εκδ. «Αγρα») της Κατερίνας Ζαχαροπούλου, που περιλαμβάνει τις συζητήσεις που είχε στην τηλεοπτική εκπομπή της ΕΤ1 «Εποχή των εικόνων» με 18 εικαστικούς, διευθυντές μουσείων και επιμελητές, Ελληνες και ξένους.
Η Κατερίνα Ζαχαροπούλου συζητώντας με τον Μπιλ Βαϊόλα σ' έναν πολύβουο εκθεσιακό χώρο
Η Ελλάδα, με ελάχιστες εξαιρέσεις, παρέμενε επί χρόνια φτωχή και απομονωμένη συγγενής των μητροπολιτικών κέντρων της Τέχνης.
Οι εικαστικοί πρώτης γραμμής δεν είχαν σοβαρούς λόγους, ελλείψει μουσείων και σημαντικών διοργανώσεων, να δείξουν την τέχνη τους στη χώρα μας. Είναι ευτυχές να διαπιστώνεις ότι οι περισσότεροι διεθνείς καλλιτέχνες και «άνθρωποι-κλειδιά» της σύγχρονης τέχνης, με τους οποίους συνομιλεί η εικαστικός και δημοσιογράφος στο βιβλίο της, παρουσίασαν τα τελευταία χρόνια τη δουλειά τους στην Ελλάδα ή συνδέθηκαν με εγχώριες διοργανώσεις. Πρόκειται για μυθικές μορφές όπως οι Τζόσεφ Κοσούθ, Ζαν Κλερ, Πίτερ Γκρίναγουεϊ, Χουάν Μουνιόζ, Γιάννης Κουνέλλης, Γκίλμπερτ & Τζορτζ, Μπιλ Βαϊόλα, Μαρίνα Αμπράμοβιτς, Κιμ Σούζα, Γκλεν Λάουρι, Ρίτσαρντ Λονγκ, Ρόζα Μαρτίνεζ και οι Ελληνες Κώστας Τσόκλης, Γιώργος Χατζημιχάλης, Νίκος Ναυρίδης, Ντένης Ζαχαρόπουλος και Κατερίνα Κοσκινά.
«Μέσα στην ευρύτερη ανάπτυξη των τελευταίων χρόνων και, κυρίως, λόγω των προσωπικών εμμονών και της ατομικής προσπάθειας αρκετών ανθρώπων είχαμε τη δυνατότητα να δούμε και στην Ελλάδα το έργο κορυφαίων καλλιτεχνών», λέει η Κατερίνα Ζαχαροπούλου. Και αναφέρεται σε διοργανώσεις όπως την «Outlook», τις εκθέσεις του Εθνικού Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης και του Ιδρύματος ΔΕΣΤΕ κ.ά. «Οσο κι αν ακούγεται παράδοξο, η έκθεση "Outlook" με έφερε πιο κοντά στον διεθνή Ελληνα Γιάννη Κουνέλλη. Κάτι ανάλογο συνέβη με τις εκθέσεις του Γιαν Φαμπρ στην γκαλερί "ΑΔ" του Παντελή Αραπίνη και της Μαρίνα Αμπράμοβιτς στην γκαλερί "Καππάτος"».
- Ποια σημασία έχει η μεταφορά τηλεοπτικών συζήτησεων στις σελίδες ενός βιβλίου;
«Θέλησα, κυρίως, να διασώσω κάτι από τη ροή του τηλεοπτικού χρόνου, αλλά και τις πολύτιμες σκέψεις ανθρώπων που έχουν διανύσει μια μεγάλη διαδρομή. Οι περισσότεροι έχουν τη δύναμη και τη διαύγεια να είναι συνοπτικοί και ουσιαστικοί, να διατυπώνουν σκέψεις και έξω από το έργο τους. Να μιλούν για ζητήματα καταγωγής, για συναισθηματικές και ψυχολογικές καταστάσεις κοινές σε όλους που, εν τέλει, αποτελούν με ποικίλους τρόπους και υλικό της τέχνης τους. Οταν, για παράδειγμα, ο Ζαν Κλερ μιλά με την ευκαιρία της έκθεσης που επιμελήθηκε στο Γκραν Παλέ για τη μελαγχολία, δεν αναφέρεται σε μια άγνωστη έννοια. Μπορεί η μελαγχολία ενός ανθρώπου να διαφέρει από τη μελαγχολία που περιγράφει ο Μποντλέρ, αλλά κανείς δεν αμφισβητεί ότι ανάμεσά τους υπάρχει ένα σημείο σύνδεσης. Η μελαγχολία, κατά τον Γάλλο ακαδημαϊκό, αλλάζει διαθέσεις ανά τους αιώνες, με τον ίδιο τρόπο που αλλάζει διαθέσεις ένας άνθρωπος. Δεν είναι μόνο κατάπτωση αλλά και ανύψωση. Δεν είναι μόνο απογοήτευση, αλλά και ενθουσιασμός. Δεν είναι μόνο θλίψη. Είναι επίσης και παραφορά και ενθουσιασμός».
Ο τίτλος του βιβλίου είναι, πάντως, δάνειο από μια φράση του Γιάννη Κουνέλλη. Με τον απαράμιλλο στοχαστικό τρόπο του, επιχειρεί να ορίσει τη γέννηση του καλλιτέχνη: «... ένας καλλιτέχνης γίνεται καλλιτέχνης για τα πράγματα που του λείπουν, όχι για τα πράγματα που έχει».
Στις αρετές του βιβλίου συγκαταλέγεται και η ικανότητα της Κατερίνας Ζαχαροπούλου να προκαλεί ενδιαφέρουσες και αποκαλυπτικές συζητήσεις σε δύσκολες συνθήκες, μέσα σε πολύβουους εκθεσιακούς χώρους ή στο στούντιο και πάντα για τον περιορισμένο χρόνο μιας σαρανταπεντάλεπτης εκπομπής.
- Ποια συνάντηση θεωρείτε την πιο δύσκολη απ' όλες;
«Με τον Πίτερ Γκρίναγουεϊ. Βρέθηκα στο πλατό με έναν άνθρωπο που δεν είχα ξανασυναντήσει ποτέ στη ζωή μου. Η φήμη του αυστηρού και ιδιόρρυθμου που τον συνοδεύει ενέτεινε την αγωνία, το δέος κι ένα σχεδόν ανεξέλεγκτο στρες απέναντί του. Τελικά όλα πήγαν καλά. Απαντούσε σε όλες τις ερωτήσεις με μεγάλη γενναιοδωρία. Η κουβέντα εξελίχθηκε σε μια πλούσια εμπειρία». *
No comments:
Post a Comment