Στημένη σχεδόν στα όρια της πόλης και αφιερωμένη στα όρια της σύγχρονης και της αρχαίας Αθήνας εγκαινιάζεται σήμερα μια διαφορετική φωτογραφική έκθεση. Με τίτλο «Στα όρια των αρχαιολογικών χώρων» η έκθεση της Μελίννας Καμινάρη στο Πολιτιστικό Κέντρο του Δήμου Ελευσίνας «Λεωνίδας Κανελλόπουλος» -που διοργανώνεται σε συνεργασία με την Ελληνοαμερικανική Ενωση- είναι μια «άλλη» επίσκεψη του φωτογραφικού φακού στους αρχαιολογικούς χώρους Αθήνας και Ελευσίνας.
Δεν είναι μόνο τα σημεία που η σύγχρονη πόλη συναντά την αρχαία, που ενδιαφέρουν τη Μελίννα Καμινάρη. Στην έκθεσή της εντάσσει και μαρτυρίες ανθρώπων, από φύλακες μέχρι γείτονες, για το πώς αντιλαμβάνονται τη σχέση τους με την αρχαιότητα
Η φωτογράφος παρατηρεί την πολυπλοκότητα τής αστικής ζωης στα όρια των αρχαιολογικών χώρων, εκεί όπου η αρχαία και η σύγχρονη πόλη συναντώνται. Η καθημερινή ζωή των κατοίκων έρχεται σε αντίθεση με τη διαφορετική ατμόσφαιρα, την ιδρυματοποιημένη ηρεμία των ανοιχτών αρχαιολογικών χώρων που λειτουργούν ως τουριστικές ατραξιόν.
«Ως φωτογράφος του υπουργείου Πολιτισμού ήταν μέρος της δουλειάς μου η καθημερινή διαδρομή στους αρχαιολογικούς χώρους», μας εξηγεί η Μελίννα Καμινάρη την καταγωγή του θέματός της. «Τον ίδιο καιρό έκανα ένα διδακτορικό με θέμα πώς μπορεί ένας φωτογράφος να χρησιμοποιήσει εθνογραφικές μεθόδους, όπως συνεντεύξεις και μαρτυρίες, από την καλλιτεχνική τους πλευρά και όχι από την πλευρά του ντοκουμέντου. Σκέφτηκα να καταγράψω την ανθρωπογεωγραφία του χώρου, φωτογραφίζοντας ή μιλώντας με όσους δουλεύουν μέσα στους αρχαιολογικούς χώρους, τους φύλακες, αλλά και όσους κυκλοφορούν γύρω γύρω, όπως άστεγοι, γείτονες ή όσοι πάνε για καφέ εκεί δίπλα. Ηταν ένας τρόπος να περιγράψω τον χώρο και πώς οριοθετείται».
Το σύνθετο, τελικά, πρότζεκτ διήρκεσε από το 2003 ώς το 2008. Κάθε χώρος φωτογραφιζόταν κάθε έξι μήνες. Στο περίγραμμα των αρχαιολογικών χώρων και από τις δύο πλευρές των ορίων τους ο φακός παρακολούθησε την εξέλιξη της ζωής, τις αλλαγές και την καθημερινότητα. Παράλληλα, με αφορμή ερωτήσεις, όπως για παράδειγμα για την εθνική συνείδηση ή τα τραπεζοκαθίσματα, οι άνθρωποι αυτών των τοπίων αφηγούνταν δικά τους πράγματα. Ετσι η Μελίννα Καμινάρη απλώνει στα πάνελ της έκθεσης, εκτός από τις φωτογραφίες των χώρων, πορτρέτα και αποσπάσματα από τις συνεντεύξεις των ανθρώπων που συνάντησε.
Κατά τη διαδικασία τής έκανε εντύπωση η σχέση των Νεοελλήνων με τον αρχαιολογικό χώρο. «Βλέπεις ανθρώπους που λένε πως ενδιαφέρονται για τον πολιτισμό, αλλά δεν έχουν μπει ποτέ στον αρχαιολογικό χώρο και ταυτόχρονα σου λένε πως οι αρχαίοι θα έκλαιαν αν έβλεπαν τι συμβαίνει σήμερα», μας εξηγεί. «Προσπαθώ να δείξω πως αυτή η διάσταση ανάμεσα στον χώρο και την πόλη γύρω του έχει να κάνει με μια κοινωνία που βρίσκεται και αυτή στο όριο. Οπου κάτι δεν πάει καλά».
Μέσα από την επαναφωτογράφηση -που αποτελεί μέρος της διδακτορικής της διατριβής- παρατηρεί από τη μια το πώς οριοθετούνται, φυλάσσονται και προστατεύονται αυτοί οι χώροι από το κράτος και από την άλλη το πώς οι Νεοέλληνες τους αντιμετωπίζουν. Πώς συμπεριφέρονται προς τα ερείπια του παρελθόντος τους και το αν και κατά πόσο έχουν επίγνωση της συλλογικής τους μνήμης. Τα αντικείμενα που εντοπίζει στον χώρο μάς λένε μικρές ιστορίες για την κοινωνικοπολιτική κατάστασή μας και αποκαλύπτουν συνήθειες που δείχνουν τον χαρακτήρα μας. Μαρτυρούν συμπεριφορές, τακτικές και συνεπώς την παρούσα κατάσταση της κουλτούρας μας. Ακόμη και οι αλλαγές στον χώρο αποκαλύπτουν την έγνοια για την «εικόνα» της ταυτότητάς μας προς τα έξω.
«Εγκλωβισμένη στο μεταίχμιο μεταξύ του βάρους του παρελθόντος και της δήθεν "εξευρωπαϊσμένης" κουλτούρας, η ταυτότητά μας βρίσκεται σε σύγχυση και δοκιμάζεται ακριβώς εδώ, στα όριά της», σημειώνει η ίδια. «Απομένει στον προσεκτικό παρατηρητή να δει αν χωράει να διαπεράσει τα όρια. Να βρει τη διέξοδο στο χώμα, στην πέτρα, στον τοίχο, στον ουρανό...».
info: Εως 7 Φεβρουαρίου. Πολιτιστικό Κέντρο Δήμου Ελευσίνας «Λεωνίδας Κανελλόπουλος» (210-5544325). Είσοδος ελεύθερη (Τρίτη ώς Κυριακή, 10 με 2 και 6 με 10, Δευτέρα κλειστά) *
No comments:
Post a Comment