Ενα μεγάλο στοίχημα εικαστικής δημιουργίας

Η 16η Art Athina εκπέμπει δυναμικό «παρών» με διεθνή και ελληνικά ονόματα

• Της Μαργαριτας Πουρναρα, Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ, Kυριακή, 9 Mαϊου 2010

Οι φουάρ της τέχνης είναι άτυπος δείκτης ευημερίας και δημιουργικότητας μιας κοινωνίας. Παρουσιάζουν στο ευρύ κοινό μια επιλογή από την εγχώρια και ξένη εικαστική παραγωγή, αντανακλούν την κατάσταση στην αγορά μέσα από τις συμφωνίες που γίνονται κατά τη διάρκειά τους, φέρνουν σε επαφή τους γκαλερίστες με τους συλλέκτες αλλά και τους ευρύτερους φορείς του χώρου όπως λ.χ. τα μουσεία και τους επιμελητές τους. Η 16η Art Athina που εγκαινιάζεται την Πέμπτη 13 Μαΐου και ολοκληρώνεται την ερχόμενη Κυριακή στο κλειστό γήπεδο του Τάε κβον ντο στο Φάληρο είναι ένα μεγάλο στοίχημα. Ανοιξε τις πόρτες της στο κοινό σε μια δύσκολη οικονομική περίοδο φανερώνοντας παράλληλα τη βούληση των συμμετεχόντων να εκπέμψουν δυναμικό «παρών». Παρά το δυσχερές κλίμα δεν υπήρξε καμιά ακύρωση και έχουν περίπτερα 58 γκαλερί από 11 χώρες (Αυστρία, Βέλγιο, Γαλλία, Γερμανία, Ελλάδα, ΗΠΑ, Ιταλία, Κύπρος, Μεγάλη Βρετανία, Ολλανδία, Τουρκία), με έργα περισσότερων από 300 καλλιτεχνών ανάμεσα στους οποίους μεγάλα διεθνή και ελληνικά ονόματα. Αλλωστε, όλα τα μάτια είναι στραμμένα αυτήν την στιγμή στη χώρα μας κι εμείς, εκμεταλλευόμενοι την συγκυρία, μπορούμε να αποδείξουμε ότι έχουμε πολλά να πούμε στο πεδίο της εικαστικής δημιουργίας.

Πριν εγκαινιαστεί η έκθεση, η «Κ» μίλησε με γκαλερίστες που παίρνουν μέρος αλλά και με τους διοργανωτές που δεν έχουν αφήσει τα πράγματα στην τύχη τους, καθώς προωθούν και φέτος το φιλόδοξο πρόγραμμα επίσκεψης ξένων συλλεκτών. Οπως επισημαίνει και η σύμβουλος διοργάνωσης Μαρία Παναγίδου που βρίσκεται κοντά στον θεσμό από τη γέννησή του το 1993: «Σε τέτοιες περιόδους, η τέχνη μπορεί να παράγει ενδιαφέροντα και ερεθιστικά έργα δίνοντας πνοή στην κοινωνία που δοκιμάζεται. Πιστεύω ότι μια βόλτα στο Τάε κβον ντο θα αφήσει τους επισκέπτες με μιαν αίσθηση αισιοδοξίας ότι μπορούμε να πάμε μπροστά και έχουμε αξιόλογη καλλιτεχνική παραγωγή. Η Art Athina πάντα ήταν ένας ζωντανός διάλογος της Ελλάδας με το εξωτερικό και αυτό θα φανεί φέτος περισσότερο από κάθε άλλη χρονιά».

Δεν το βάζουμε κάτω

«Τους τελευταίους μήνες πήραμε μέρος σε τρεις ξένες φουάρ: στο Freeze του Λονδίνου, στο Μαϊάμι και στο Armory Show της Νέας Υόρκης. Ολοι μας έκαναν σχόλια για την κατάσταση της ελληνικής οικονομίας αλλά καλοπροαίρετα και με χιούμορ», υπογραμμίζει ο Στάθης Παναγούλης από την γκαλερί The Breeder, η οποία κλείνει 8 χρόνια ζωής έχοντας αναπτύξει σημαντικό μέρος της δραστηριότητάς της στο εξωτερικό. Πιστεύω ότι η Art Athina θα αποτυπώσει το μούδιασμα που χαρακτηρίζει τους Ελληνες αυτήν την στιγμή. Ακόμα και στην γκαλερί, έχουμε ίσως λιγότερους επισκέπτες, ο κόσμος αισθάνεται μετέωρος μπροστά σε μια καινούργια εποχή. Εμείς αποφασίσαμε να παρουσιάσουμε έργα του Βλάση Κανιάρη σε αντίστιξη με τη δουλειά του Στέλιου Φαϊτάκη, γεφυρώνοντας δύο πολύ διαφορετικές γενιές και αναζητώντας ένα είδος ενδοσκόπησης που νομίζω ότι έχουμε ανάγκη», υπογραμμίζει στην «Κ».. «Πάντως, σε τέτοιες περιόδους, οι φουάρ δείχνουν ίσως πιο συντηρητικές επιλογές έργων, π.χ. μόνο ζωγραφική. Εμείς έχουμε το δικό μας στίγμα και δεν σκοπεύουμε να το αλλάξουμε».

Η Ιλεάνα Τούντα, από τους πρωτεργάτες της φουάρ, είναι ψύχραιμη: «Συμμετείχα στο Armory Show, τον Μάρτιο όπου φαίνεται ότι έχει αρχίσει να ανακάμπτει η οικονομία. Οι αγορές αφορούν τα καταξιωμένα ονόματα και κανείς δεν κάνει εύκολα πειραματισμούς. Στην Art Athina πιστεύω ότι θα έχουμε κάποιους αγοραστές που δεν τους έχει ακόμα πλήξει η κρίση, η οποία μέχρι στιγμής έχει αγγίξει τα μεσαία και τα κατώτερα στρώματα. Οπως και αν έχουν τα πράγματα, η ζωή συνεχίζεται και η τέχνη φανερώνει ακριβώς αυτήν την δυναμική. Εστω και για λάθος λόγους, είμαστε στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος και παρουσιάζονται πάντα ευκαιρίες για τους επαγγελματίες που έχουν δείξει αξιοπιστία και συνέπεια. Η ευχή μου είναι ότι η ύφεση θα μας κάνει επιτέλους να εστιάσουμε στην τέχνη και όχι στο χρηματιστήριο των έργων».

Η Μυρτιά Νικολακοπούλου της Qbox συμμετείχε στη φουάρ του Βερολίνου τέλη Οκτωβρίου όπου οι Γερμανοί έδειξαν ενδιαφέρον και περιέργεια για την ελληνική καλλιτεχνική σκηνή. Τα δύσκολα δεν την πτοούν πάντως: «Ακόμα και ένα μανάβικο που βρίσκεται κάτω από την γκαλερί στην οδό Αρμοδίου έκλεισε. Οπως και αν είναι το κλίμα στο εξωτερικό ή στο εσωτερικό, εγώ έχω μια συγκρατημένη αισιοδοξία τηρουμένων των αναλογιών και πιστεύω ότι η τέχνη πάντα μεταφέρει θετική ενέργεια. Μπορεί σε φάσεις κρίσης να δείχνουν όλες οι γκαλερί πιο συντηρητικά έργα, όμως έγώ δεν επηρεάζομαι στις επιλογές μου. Εχουμε διαμορφώσει ένα προφίλ και συνεχίζουμε να στηρίζουμε τις επιλογές μας».

Συσπείρωση φορέων

Ο Αλέξανδρος Στάνας, ο καλλιτεχνικός διευθυντής της φετινής διοργάνωση επίσης πιστεύει ότι ο θεσμός θα έχει απήχηση διότι είναι η πρώτη φορά που έχει επιτευχθεί τέτοια συσπείρωση φορέων. «Από την Εθνική Πινακοθήκη μέχρι το Deree και από το πρότζεκτ του Δημοτικού Σχολείου Υδρας του Δημήτρη Αντωνίτση μέχρι τις γκαλερί, είναι όλοι εδώ. Παράλληλα, φροντίσαμε να φέρουμε και διακεκριμένους συλλέκτες και προσωπικότητες από το εξωτερικό που θα επισκεφθούν όχι μόνο τη φουάρ αλλά και πολλά ελληνικά μουσεία».

Στο πλαίσιο της φετινής Art Athina φιλοξενούνται πολλές άλλες εκδηλώσεις όπως η παράλληλη έκθεση «Βιβλία Ελλήνων καλλιτεχνών: Σύγχρονες εικαστικές δημιουργίες» σε επιμέλεια Μαρίας Α. Αγγελή, δίνοντας στον επισκέπτη την ευκαιρία να έρθει σε επαφή με βιβλία, το καθένα από τα οποία είναι από μόνο του ένα έργο τέχνης. Μεταξύ των καλλιτεχνών που συμμετέχουν στην έκθεση είναι και οι: Αλέξης Ακριθάκης, Δημήτρης Αληθεινός, Στήβεν Αντωνάκος, Δημήτρης Αντωνίτσης, Αντώνης Βάθης, Αλέξανδρος Γεωργίου, Ελένη Θεοφυλάκτου, Ζωή Κεραμέα, Δημήτρης Κοντός, Νίκος Κρυωνίδης, Μαργαρίτα Λυπιρίδου, Κατερίνα Μανωλέσου, Δέσποινα Μεϊμάρογλου, MSAZ, Κύριλλος Σαρρής, Παναγιώτης Τερζής, Γιώργος Τσεριώνης, Δημήτρης Τσουμπλέκας, Μανώλης Χάρος, Γιώργος Χατζημιχάλης.

Ιδρύματα, έπαθλα, έντυπα και νέοι καλλιτέχνες

Ανάμεσα στα ιδρύματα και στους οργανισμούς που θα φιλοξενηθούν στην Art Athina θα είναι και το Ιδρυμα Γιάννη και Ζωής Σπυροπούλου (που εορτάζει φέτος 20 χρόνια ζωής) με τα Επαθλα Σπυροπούλου που συνεχίζουν να απονέμονται κάθε χρόνο σε νέους καλλιτέχνες έως 30 ετών. Θα παρουσιαστούν οι οκτώ καλλιτέχνες που τιμήθηκαν με το βραβείο από το 2006 μέχρι σήμερα, ενώ φιλοξενείται και φωτογραφικό υλικό από έργα όλων των καλλιτεχνών που έχουν βραβευθεί από την αρχή του θεσμού. Παράλληλα, το Ιδρυμα Γιάννη και Ζωής Σπυροπούλου θα παρουσιάσει το καινούριο Επαθλο, που ονομάζεται Επαθλο Βασίλης Ι. Βαλαμπούς, και θα απονέμεται κάθε δύο χρόνια σε καλλιτέχνες μέχρι 35 ετών που σπουδάζουν σε μεταπτυχιακό επίπεδο. Το Επαθλο Βασίλης Ι. Βαλαμπούς στηρίζεται οικονομικά από τα παιδιά του μεγάλου συλλέκτη στη μνήμη του.

Μία ακόμα παρουσία στην Art Athina θα είναι του οργανισμού Motto Distribution από την Ελβετία, που ειδικεύεται στη διανομή καλλιτεχνικών εκδόσεων απ' όλο τον κόσμο. Ανάμεσα στα έντυπα που θα παρουσιαστούν, θα υπάρχουν artists' books, αλλά και περιοδικά και καλλιτεχνικές εκδόσεις με πρωτοποριακή αισθητική.

Τα εγκαίνια είναι την Πέμπτη 13 Μαΐου, 8 μ.μ. (είσοδος μόνο με προσκλήσεις). Η διάρκεια της έκθεσης: Παρασκευή 14 Μαΐου - Κυριακή 16 Μαΐου: 12 - 9 μ.μ. Η γενική είσοδος κοστίζει 10 ευρώ και το μειωμένο εισιτήριο 5 ευρώ για μαθητές, φοιτητές και μέλη του Επιμελητηρίου Εικαστικών Τεχνών.