 © Petit Palais / Roger-Violle |
Τη ζωγραφική παρισινή περιπέτεια από το Νατουραλισμό της δεκαετίας του 1889 μέχρι τις καινοτομίες της δεκαετίας του 1910, ξεδιπλώνει η έκθεση «Παρίσι 1900, Αρ Νουβώ και Μοντερνισμός», που φιλοξενείται (έως 28/2) στην Εθνική Πινακοθήκη. Μία παρουσίαση, που αντανακλά την εφήμερη λάμψη, την ανησυχία, αλλά και τη θλίψη της «Ωραίας εποχής». Της «Μπελ επόκ», που με τα φτηνά θεάματα, θέλησε να προσφέρει διέξοδο στα προβλήματα που αντιμετώπιζε εκείνη την εποχή η Γαλλία, η οποία έβγαινε ταπεινωμένη από το Γαλλοπρωσικό Πόλεμο και σειόταν από τα εργατικά κινήματα και τις διεκδικήσεις. Μία εικαστική μαρτυρία για το καλλιτεχνικό, λαϊκό και αστικό Παρίσι της συγκεκριμένης χρονικής περιόδου, κατά την οποία «ζυμώνονται» όλα τα μεγάλα καλλιτεχνικά ρεύματα του 20ού αιώνα.
Η έκθεση, ανταποδοτική της παρουσίασης των θησαυρών του Αγίου Ορους, που φιλοξενήθηκε στο «Πτι Παλαί» («Μικρό Μέγαρο») το 2009, περιλαμβάνει 200 έργα της γαλλικής τέχνης των συλλογών του Μουσείου, δημιουργίες των ετών 1880 - 1914. Πίνακες ζωγραφικής (Μαγιόλ, Ρενουάρ, Πισαρό, Ντιφί κ.ά.), σχέδια, αντικείμενα κ.ά. συμπληρώνονται με σχέδια, χαρακτικά και αφίσες από τη συλλογή της Εθνικής Πινακοθήκης, των: Πικάσο, Μπονάρ, Σεζάν, Τουλούζ Λωτρέκ κ.ά.
Τα εκθέματα είναι χωρισμένα σε 11 ενότητες, αρχής γενομένης από την «Παγκόσμια έκθεση του 1900» στο Παρίσι, για την οποία άλλωστε ανεγέρθηκε και το ίδιο το Πτι Παλαί. Οπως αναφέρει η διευθύντρια της Εθνικής Πινακοθήκης Μαρίνα Λαμπράκη - Πλάκα «Συμβολική αποκορύφωση της Μπελ Επόκ, η Παγκόσμια Εκθεση του 1900 συνόψιζε επίσης τα αντινομικά χαρακτηριστικά της. Ο Συμβολισμός, η αναζήτηση του πνευματικού στοιχείου στη φύση και στην τέχνη, ένα πανευρωπαϊκό ρεύμα που αναπτύσσεται, στο τέλος του 19ου αιώνα, σε αντίθεση προς το Θετικισμό και το Ρεαλισμό, και η ομόλογη τάση της Αρ Νουβώ, με την οργιαστική διακοσμητική υπερβολή της, συνυπάρχουν και συγκρούονται με τις αυστηρές μεταϊμπρεσιονιστικές αναζητήσεις καλλιτεχνών όπως ο Σεζάν, που έμελλε σύντομα να αναδειχθεί σε πρόδρομο του Κυβισμού. Τα τελευταία εκλεκτικά κτίρια με τα περίτεχνα και ανθηρά στολίδια, λαξευμένα στην πέτρα και στο μάρμαρο, και οι δαντελένιες σιδηροκατασκευές συναντούν τις πρώτες μοντέρνες οικοδομές από μπετόν αρμέ, που έμελλε να προσδιορίσουν την αρχιτεκτονική του 20ού αιώνα».
 |
Η δεύτερη ενότητα παρουσιάζει έργα ζωγραφικής από την ελληνική συμμετοχή στην «Παγκόσμια Εκθεση του 1900» (συλλογές Εθνικής Πινακοθήκης). Συνολικά, σε όλες τις κατηγορίες των Καλών Τεχνών, συμμετείχαν 36 καλλιτέχνες. Ανάμεσά τους, έργα των: Γερανιώτη, Θωμόπουλου, Λύτρα, Παρθένη, Ράλλη, Σαββίδη κ.ά., αλλά και η «Παιδική συναυλία» του Γ. Ιακωβίδη, έργο που τιμήθηκε με το χρυσό Μετάλλιο της Παγκόσμιας Εκθεσης. Ακολουθεί η ενότητα για το «Καθημερινό Παρίσι» με όψεις της αστικής ζωής, αλλά και των λαϊκών ανθρώπων και των βιοπαλαιστών. Χαρακτηριστική της «άλλης όψης» της εποχής, οι δημιουργίες του «ζωγράφου της άθλιας ζωής», Φ. Πελέ, ο οποίος έθεσε το αναμφισβήτητο ταλέντο του στην υπηρεσία των «φτωχών του Παρισιού», όπως λέει ο ίδιος.
Στο μεσοπάτωμα παρουσιάζεται ένα μικρό αφιέρωμα στο Πτι Παλαί, το κτίριο και την ιστορία του, με αρχιτεκτονικά έργα, ντοκουμέντα κ.ά. Το «Παρισινό τοπίο» αποτελεί μια ιδιαίτερη ενότητα, ενώ οι διακοσμητικές τέχνες εκπροσωπούνται από βάζα και έπιπλα δημιουργών της Αρ Νουβώ, πλαισιωμένα από λιθογραφίες - μελέτες για τη διακόσμηση «Μοντέρνων εσωτερικών χώρων». Η Αρ Νουβώ - διεθνές καλλιτεχνικό κίνημα, που αναζητεί την έμπνευση στη φύση - είναι άρρηκτα συνδεδεμένο με τις εφαρμοσμένες τέχνες και την αρχιτεκτονική. Στην έκθεση ξεχωρίζει η καρέκλα με μπράτσα του αρχιτέκτονα Εκτορα Γκιμάρ, ο οποίος σχεδίασε τα κάγκελα και τα φανάρια του παρισινού μετρό.
Η εμβληματική μορφή της «Παριζιάνας» εικονογραφείται από επιβλητικά πορτρέτα ακαδημαϊκών ζωγράφων, αλλά και καλλιτεχνών της πρωτοπορίας, με κυρίαρχη τη μνημειακή προσωπογραφία της εντυπωσιακής Σάρας Μπερνάρ από τον ζωγράφο φίλο της Ζορζ Κλαρέν. Επίσης, παρουσιάζονται σχέδια για κοσμήματα σχεδιαστών που δούλευαν για γνωστούς οίκους. Τέλος, η ενότητα του «Μοντερνισμού» (έχει συμπράξει και το Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης της Πόλης του Παρισιού) συμπληρώνεται με χαρακτικά και καλλιτεχνικές αφίσες από τις συλλογές της Πινακοθήκης. Η έκθεση (επιμέλεια Μαρία Κατσανάκη) συνοδεύεται από δίγλωσσο (ελληνικά - γαλλικά) καλαίσθητο κατάλογο. Ειδικά για την παρουσίαση, αλλάζει το ωράριο λειτουργίας της Πινακοθήκης και έτσι, την Τετάρτη θα είναι ανοιχτή στο κοινό, μόνο το απόγευμα.
Η. ΜΟΡΤΟΓΛΟΥ, ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ, Κυριακή 28 Νοέμβρη 2010
No comments:
Post a Comment