Ο πρύτανης της Ανωτάτης Σχολής Καλών Τεχνών, Τριαντάφυλλος Πατρασκίδης, ντύνει τον Γιάννη Κουνέλλη με την τήβεννο του επίτιμου καθηγητή της Σχολής |
«Σε αυτούς τους καιρούς, το να μιλά κανείς είναι μια αυτοκτονία. Αλλά και το να μη μιλάει είναι μια δολοφονία. Μιλάμε, λοιπόν, αναθέτοντας την επιβίωση στην τύχη», δήλωσε χθες βράδυ ο κορυφαίος εκπρόσωπος της arte povera Γιάννης Κουνέλλης. Δυο λεπτά νωρίτερα είχε ντυθεί με την τήβεννο της Ανωτάτης Σχολής Καλών Τεχνών από τον πρύτανή της, Τριαντάφυλλο Πατρασκίδη.
Η αναγόρευσή του σε επίτιμο καθηγητή ζωγραφικής της Ανωτάτης Σχολής Καλών Τεχνών, αν αναλογιστεί κανείς την κοντά 50χρονη γόνιμη διεθνή καριέρα του, ήρθε κάπως καθυστερημένα, ενώ συγχρόνως αποκτά για τον ίδιο κυρίως συμβολικό χαρακτήρα: επιστρέφει ως επίτιμος καθηγητής εκεί που το 1956 δεν έγινε δεκτός ως σπουδαστής!
Δικαιολογημένα, επομένως, χθες η αίθουσα Τζιόρτζιο Ντε Κίρικο της ΑΣΚΤ ασφυκτιούσε και άνθρωποι κινδύνεψαν να ποδοπατηθούν. Σπουδαστές όρθιοι και οκλαδόν συνυπήρχαν για τη μεγάλη «γιορτή» της Σχολής τους με καθηγητές τους και γνωστούς εικαστικούς (Λαζόγκας, Βαρώτσος, Ξένος, Παπαγιάνννης, Ναυρίδης, Μεράντζας), πολιτικούς (Λαλιώτης), ανθρώπους των γραμμάτων και των τεχνών (Τερζόπουλος, Βασιλικός), τη διευθύντρια του Εθνικού Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης Αννα Καφέτση, γκαλερίστες κ.ο.κ.
Σ' αυτή τη συγκινησιακά φορτισμένη στιγμή, ο Γιάννης Κουνέλλης, αντί να μιλήσει για το εικαστικό του ιδίωμα και τις προσωπικές του καλλιτεχνικές αναζητήσεις, προτίμησε να μοιραστεί τις βαθύτερες πολιτικές και υπαρξιακές σκέψεις του για την παγκοσμιοποίηση, την τέχνη, τον σύγχρονο κυνισμό, τις μελλοντικές προκλήσεις.
«Ο μεγάλος Αγγλος ποιητής λόρδος Μπάιρον πέθανε στο Μεσολόγγι για την ελευθερία και ανεξαρτησία της Ελλάδας», ανέφερε. «Οι καιροί άλλαξαν, αλλά δεν γνωρίζουμε ακριβώς σε τι. Σε αυτή τη χώρα ομιλείται πάντα η ελληνική γλώσσα. Ο Παρθενώνας βρίσκεται πάντα πάνω στον βράχο. Η Ιθάκη δεν άλλαξε θέση από την εποχή του Ομήρου. Και οι άνθρωποι που γεννήθηκαν στην Ελλάδα έχουν ανάγκη να είναι πρωταγωνιστές της εποχής τους. Αλλά πού είναι το κέντρο που δικαιολογεί κάτι τέτοιο; Ο πόλεμος πέρασε. Υστερα ήρθε η μεταπολεμική περίοδος, μεγάλη ώς το χθες. Η γέφυρα που ενώνει παρελθόν και παρόν ανατράπηκε. Η παγκοσμιοποίηση με στρατηγική έρχεται να διαγράψει τη μνήμη. Ο κυνισμός παραμένει δυστυχώς σήμερα το μοναδικό θέμα συζήτησης. Δεν χρησιμεύει πλέον να έχουμε ένα δυνατό σχέδιο για αλλαγή».
Εξίσου σκεπτικιστής εμφανίστηκε και για την τέχνη: «Η λογική και η ηθική έμειναν μακριά από την ουσίας της συζήτησης για την Αναγέννηση, το Διαφωτισμό, τη νέα τέχνη. Η τέχνη περιορίζεται σε ένα αισθητικό πεδίο, διά μέσου δρόμων της αγοράς», υπογράμμισε. «Το θείο χάος είναι επί θύραις. Το νέο που θα έρθει χρειάζεται προσπάθεια να μείνει ακέραιο ώστε οι καλλιτέχνες που θα γεννηθούν να κολυμπήσουν στα διαυγή νερά της χαμένης Ατλαντίδας».
Η αναγόρευσή του σε επίτιμο καθηγητή ζωγραφικής της Ανωτάτης Σχολής Καλών Τεχνών, αν αναλογιστεί κανείς την κοντά 50χρονη γόνιμη διεθνή καριέρα του, ήρθε κάπως καθυστερημένα, ενώ συγχρόνως αποκτά για τον ίδιο κυρίως συμβολικό χαρακτήρα: επιστρέφει ως επίτιμος καθηγητής εκεί που το 1956 δεν έγινε δεκτός ως σπουδαστής!
Δικαιολογημένα, επομένως, χθες η αίθουσα Τζιόρτζιο Ντε Κίρικο της ΑΣΚΤ ασφυκτιούσε και άνθρωποι κινδύνεψαν να ποδοπατηθούν. Σπουδαστές όρθιοι και οκλαδόν συνυπήρχαν για τη μεγάλη «γιορτή» της Σχολής τους με καθηγητές τους και γνωστούς εικαστικούς (Λαζόγκας, Βαρώτσος, Ξένος, Παπαγιάνννης, Ναυρίδης, Μεράντζας), πολιτικούς (Λαλιώτης), ανθρώπους των γραμμάτων και των τεχνών (Τερζόπουλος, Βασιλικός), τη διευθύντρια του Εθνικού Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης Αννα Καφέτση, γκαλερίστες κ.ο.κ.
Σ' αυτή τη συγκινησιακά φορτισμένη στιγμή, ο Γιάννης Κουνέλλης, αντί να μιλήσει για το εικαστικό του ιδίωμα και τις προσωπικές του καλλιτεχνικές αναζητήσεις, προτίμησε να μοιραστεί τις βαθύτερες πολιτικές και υπαρξιακές σκέψεις του για την παγκοσμιοποίηση, την τέχνη, τον σύγχρονο κυνισμό, τις μελλοντικές προκλήσεις.
«Ο μεγάλος Αγγλος ποιητής λόρδος Μπάιρον πέθανε στο Μεσολόγγι για την ελευθερία και ανεξαρτησία της Ελλάδας», ανέφερε. «Οι καιροί άλλαξαν, αλλά δεν γνωρίζουμε ακριβώς σε τι. Σε αυτή τη χώρα ομιλείται πάντα η ελληνική γλώσσα. Ο Παρθενώνας βρίσκεται πάντα πάνω στον βράχο. Η Ιθάκη δεν άλλαξε θέση από την εποχή του Ομήρου. Και οι άνθρωποι που γεννήθηκαν στην Ελλάδα έχουν ανάγκη να είναι πρωταγωνιστές της εποχής τους. Αλλά πού είναι το κέντρο που δικαιολογεί κάτι τέτοιο; Ο πόλεμος πέρασε. Υστερα ήρθε η μεταπολεμική περίοδος, μεγάλη ώς το χθες. Η γέφυρα που ενώνει παρελθόν και παρόν ανατράπηκε. Η παγκοσμιοποίηση με στρατηγική έρχεται να διαγράψει τη μνήμη. Ο κυνισμός παραμένει δυστυχώς σήμερα το μοναδικό θέμα συζήτησης. Δεν χρησιμεύει πλέον να έχουμε ένα δυνατό σχέδιο για αλλαγή».
Εξίσου σκεπτικιστής εμφανίστηκε και για την τέχνη: «Η λογική και η ηθική έμειναν μακριά από την ουσίας της συζήτησης για την Αναγέννηση, το Διαφωτισμό, τη νέα τέχνη. Η τέχνη περιορίζεται σε ένα αισθητικό πεδίο, διά μέσου δρόμων της αγοράς», υπογράμμισε. «Το θείο χάος είναι επί θύραις. Το νέο που θα έρθει χρειάζεται προσπάθεια να μείνει ακέραιο ώστε οι καλλιτέχνες που θα γεννηθούν να κολυμπήσουν στα διαυγή νερά της χαμένης Ατλαντίδας».
«Ολες τις τιμές που έχω μαζέψει στο τέλος θα τις χαρίσω στην εγγονή μου», μας εξομολογήθηκε ο Γιάννης Κουνέλλης |
«Δεν θέλω να σας τρομοκρατήσω», μας προκατέλαβε λίγο πριν καταλήξει, «αλλά να μιλήσω για τη ζωγραφική. Το όνειρο διατάζει για τρικυμία και σκοτώνει τον καλλιτέχνη, που δεν έχει όνειρο και δεν είναι ταξιδευτής».
Στην εναρκτήρια ομιλία της, η προεδρεύουσα του Θεωρητικού Τμήματος της ΑΣΚΤ Νίκη Λοϊζίδου εστίασε στη σχέση του Κουνέλλη με τον μύθο. «Ο Κουνέλλης δεν εγκαινίασε μόνο μια νέα διαλεκτική με τόπους και κουλτούρες», τόνισε, «αλλά κυρίως με τα υλικά ως σύμβολα της νέας σχέσης του ανθρώπου με τη ζωή».
Ο καθηγητής του Τμήματος Φωτογραφίας της ΑΣΚΤ Μανώλης Μπαμπούσης επιμελήθηκε την προβολή των έργων του Κουνέλλη, ξανασυστήνοντας τον καλλιτέχνη μέσα από τον δικό του λόγο. «Γεννήθηκα σε μια κουλτούρα ομηρική και επέλεξα να ζήσω σε μια κουλτούρα βιργιλιακή. Πήγα στη Ρώμη όχι για να ζητήσω αλλά για να δώσω. Το έργο μου δεν είναι ούτε γλυπτό ούτε ζωγραφική. Εγώ όμως είμαι ένας ζωγράφος. Καταστρέφω και στη συνέχεια αποκαθιστώ. Ετσι η αποκατάσταση γίνεται ζωτικό στοιχείο».
Θερμό χαιρετισμό απέστειλε ο υπουργός Πολιτισμού Αντώνης Σαμαράς, στον οποίο διαπίστωνε, μεταξύ άλλων: «Το έργο του Κουνέλλη δεν είναι εύκολο να καταταχτεί. Είναι μια κατηγορία από μόνο του».
Προτού ξεκινήσει η τελετή αναγόρευσης ο Κουνέλλης, πίνοντας καφέ στη βιβλιοθήκη τής ΑΣΚΤ και φορώντας έναν μπλε σκούφο, δεν μας έκρυψε ότι «είναι ωραίες οι τιμές, παρ' ότι δεν έχουνε κανένα πρακτικό λόγο. Εχω μαζέψει πλέον τόσες πολλές, που στο τέλος θα τις χαρίσω όλες στην εγγονή μου». *
Στην εναρκτήρια ομιλία της, η προεδρεύουσα του Θεωρητικού Τμήματος της ΑΣΚΤ Νίκη Λοϊζίδου εστίασε στη σχέση του Κουνέλλη με τον μύθο. «Ο Κουνέλλης δεν εγκαινίασε μόνο μια νέα διαλεκτική με τόπους και κουλτούρες», τόνισε, «αλλά κυρίως με τα υλικά ως σύμβολα της νέας σχέσης του ανθρώπου με τη ζωή».
Ο καθηγητής του Τμήματος Φωτογραφίας της ΑΣΚΤ Μανώλης Μπαμπούσης επιμελήθηκε την προβολή των έργων του Κουνέλλη, ξανασυστήνοντας τον καλλιτέχνη μέσα από τον δικό του λόγο. «Γεννήθηκα σε μια κουλτούρα ομηρική και επέλεξα να ζήσω σε μια κουλτούρα βιργιλιακή. Πήγα στη Ρώμη όχι για να ζητήσω αλλά για να δώσω. Το έργο μου δεν είναι ούτε γλυπτό ούτε ζωγραφική. Εγώ όμως είμαι ένας ζωγράφος. Καταστρέφω και στη συνέχεια αποκαθιστώ. Ετσι η αποκατάσταση γίνεται ζωτικό στοιχείο».
Θερμό χαιρετισμό απέστειλε ο υπουργός Πολιτισμού Αντώνης Σαμαράς, στον οποίο διαπίστωνε, μεταξύ άλλων: «Το έργο του Κουνέλλη δεν είναι εύκολο να καταταχτεί. Είναι μια κατηγορία από μόνο του».
Προτού ξεκινήσει η τελετή αναγόρευσης ο Κουνέλλης, πίνοντας καφέ στη βιβλιοθήκη τής ΑΣΚΤ και φορώντας έναν μπλε σκούφο, δεν μας έκρυψε ότι «είναι ωραίες οι τιμές, παρ' ότι δεν έχουνε κανένα πρακτικό λόγο. Εχω μαζέψει πλέον τόσες πολλές, που στο τέλος θα τις χαρίσω όλες στην εγγονή μου». *
- Της ΙΩΑΝΝΑΣ ΚΛΕΦΤΟΓΙΑΝΝΗ, ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ - 25/02/2009
No comments:
Post a Comment