Ο Αλέξανδρος Νεχαμάς στην Καλών Τεχνών

• Του ΒΑΣΙΛΗ Κ. ΚΑΛΑΜΑΡΑ, Ελευθεροτυπία, Τρίτη 18 Ιανουαρίου 2011

Η Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών σε λίγες μέρες θα βάλει τα καλά της, για να υποδεχτεί τον 66χρονο Αλέξανδρο Νεχαμά, γεννημένο και μεγαλωμένο στην Αθήνα, καθηγητή Φιλοσοφίας, Συγκριτικής Λογοτεχνίας και Ανθρωπιστικών Σπουδών στο Πανεπιστήμιο του Πρίνστον. 

Το Τμήμα Θεωρίας και Ιστορίας της Τέχνης θα τον αναγορεύσει επίτιμο διδάκτορά του, την Τετάρτη στις 26 του μήνα (7 μ.μ.), στην αίθουσα Ντε Κίρικο (Πειραιώς 256, Αγ. Ιωάννης Ρέντη).

Θα τον προσφωνήσει ο πρύτανης της ΑΣΚΤ, Γιώργος Χαρβαλιάς, και ο πρόεδρος του Τμήματος Θεωρίας και Ιστορίας της Τέχνης, Γιώργος Ξηροπαΐδης, ενώ η παρουσίαση του τιμώμενου θα γίνει από τον Παναγιώτη Πούλο, επίκουρο καθηγητή του ίδιου Τμήματος. Η βραδιά θα κλείσει με την αναγόρευση του Αλέξανδρου Νεχαμά και με την ομιλία του «Ερμηνεία, τέχνη και (η υπόλοιπη) ζωή».

Την επόμενη ημέρα, την Πέμπτη στις 27 του μήνα, θα διεξαχθεί ημερίδα, με αφορμή την ελληνική έκδοση του βιβλίου του Αλέξανδρου Νεχαμά, «Μόνο μία υπόσχεση ευτυχίας. Η θέση του Ωραίου στην τέχνη και στη ζωή» (εκδόσεις Νεφέλη), στον ίδιο χώρο (6 μ.μ.). Θα μιλήσουν οι Στέλιος Βιρβιδάκης, Φαίη Ζήκα, Παύλος Καλλιγάς, Νίκη Λοϊζίδη, Γιώργος Ξηροπαΐδης και Ελένη Φιλιππάκη.

«Το ωραίο», διατυπώνει τη θεώρησή του ο Αλέξανδρος Νεχαμάς, «δείχνει να στρέφεται προς το μέλλον, κι εμείς το ακολουθούμε χωρίς να γνωρίζουμε τι θα μας αποφέρει. Γι' αυτόν λοιπόν το λόγο μάς είναι δύσκολο να εξηγήσουμε τόσο γιατί αγαπάμε κάποιον όσο και γιατί είναι φίλος μας».

Το ωραίο δεν είναι μια αφηρημένη έννοια είναι μια πρόκληση προς την απτότητα, αφού προϋποθέτει την επιθυμία, για να γεφυρωθεί η σωματική συνάντηση με τον άλλο, χωρίς όμως να θέλω να τον ιδιοποιηθώ ως αντικείμενο: «Οταν λέω -όπως όλοι μας ενίοτε λέμε- ότι θέλω εσάς και όχι κάτι από εσάς, στην πραγματικότητα εναποθέτω τον εαυτό μου στα χέρια σας, διαβεβαιώνοντας και τους δυο μας ότι θα είμαι ευτυχισμένος ό,τι κι αν μου συμβεί, αρκεί αυτό να οφείλεται σε εσάς. Πρόκειται για ένα καταιγιστικό συναίσθημα, μια συναρπαστική αίσθηση ότι θα πάνε καλά -και πολύ συχνά βέβαια η αίσθηση αυτή αποδεικνύεται λανθασμένη. Ο Σταντάλ είχε δίκιο: Το ωραίο δεν είναι παρά μια υπόσχεση ευτυχίας». Γι' αυτό το ανεκπλήρωτο ωραίο και πάντα προς αναζήτηση ο Αλέξανδρος Νεχαμάς ζητά την προσοχή μας.

Στα ελληνικά κυκλοφορούν ακόμη τα έργα του: «Η τέχνη του βίου-Σωκρατικοί στοχασμοί: Από τον Πλάτωνα στον Φουκό» (εκδόσεις Νεφέλη) και «Νίτσε: Η ζωή σαν λογοτεχνία» (εκδόσεις Αλεξάνδρεια).