Monday, January 24, 2011

Λίζη Καλλιγά: «Η δουλειά μου είναι ένα ρεπορτάζ συναισθημάτων»


Φωτογραφική δουλειά της Λίζης Καλλιγά

Η κομψή κυρία, που καθόταν πίνοντας ήρεμα τον καφέ της ένα γκρίζο μεσημέρι στο Μουσείο Μπενάκη παρατηρώντας έξω το δρόμο με τα πολλά αυτοκίνητα και τους ελάχιστους πεζούς, μάλλον ήταν άγνωστη για τους περισσότερους επισκέπτες του εκείνη την ώρα. Αν και όλοι είχαν δει τις φωτογραφίες της, τις Κόρες της Ακρόπολης τυλιγμένες στα λινά τους να κυριαρχούν σε μία από τις αίθουσες του μουσείου αιχμαλωτίζοντας το βλέμμα με την κρυμμένη ομορφιά τους. Λίγοι εξάλλου θα μπορούσαν να τη φανταστούν να πεζοπορεί για 22 ολόκληρα χιλιόμετρα προκειμένου να ακολουθήσει τη διαδρομή που έκαναν και οι αρχαίοι για να φθάσουν μέσω της Ιεράς Οδού στην Ελευσίνα και να λάβουν μέρος στα περίφημα Ελευσίνια Μυστήρια. Η ακόμη, να στήνει ένα έργο της, το «Στίγμα» στο Ισραήλ, σε ένα ολόκληρο γήπεδο του μπάσκετ. Και να βραβεύεται όμως, στη Μπιενάλε της Αλεξάνδρειας ανάμεσα σε πλήθος άλλων καλλιτεχνών. Η κυρία Λίζη Καλλιγά όμως, χαράκτρια, ζωγράφος, φωτογράφος είναι η ήρεμη δύναμη στο χώρο των εικαστικών.
«Θεωρώ τον εαυτό μου πολύ τυχερό για την ευκαιρία που μου δόθηκε να αποτυπώσω τα αγάλματα κατά την προετοιμασία τους να μεταφερθούν από το παλιό μουσείο της Ακρόπολης στο νέο», λέει η ίδια. «Ο χώρος εκεί μέσα είχε μία ατμόσφαιρα κλινικής, ήταν σαν χειρουργείο. Συντηρητές και αρχαιολόγοι με άσπρα γάντια περιτριγύριζαν τα αρχαία αντικείμενα. Τυλιγμένα στα πανιά τους τα αγάλματα γίνονταν μυστηριώδη και με έναν παράξενο τρόπο έμοιαζαν ζωντανά κάτω από το λευκό ύφασμα που τα σκέπαζε. Με το μυαλό μου έφτιαχνα παραμύθια και ιστορίες, με τη μηχανή μου προσπαθούσα να κάνω εικόνα όλα αυτά που έβλεπα και αισθανόμουν».
Στην αίθουσα του Μουσείου Μπενάκη αντίθετα, όπου κάτω από τον τίτλο «Μετοίκησις» εκτίθενται οι «δικές» της Κόρες ο χώρος λάμπει από φως. Οχι από το τεχνητό του μουσείου αλλά από αυτό που αναβλύζουν οι φωτογραφίες. Οπως λέει όμως η ίδια «Η τέχνη είναι ένα κλειδί, μία αφορμή για να κάνεις τον θεατή να δει πίσω από το έργο. Αυτές οι φωτογραφίες δεν είναι εικόνες αλλά το όχημα για να νιώσει κανείς αυτό που αισθάνομαι εγώ». 
Η φωτογράφηση του νέου Μουσείου Ακρόπολης δεν την ενδιαφέρει όμως, γιατί όπως λέει «Είναι ακόμη πολύ καινούργιο, εγώ έχω μείνει με την αίσθηση του παλαιού». Από την άλλη τα μουσεία μοιάζει να είναι ο φυσικός της χώρος, ειδικά όταν πρόκειται για το Εθνικό Αρχαιολογικό ή για της Ολυμπίας. «Τα αετώματα του ναού του Δία στην Ολυμπία ίσως είναι τα κορυφαία στην αρχαία τέχνη», λέει. Και κάποτε που πήγε στο Λούβρο, αλλά δεν είχε μαζί της τη φωτογραφική της μηχανή, το μετάνιωσε. Γιατί εκεί μπροστά στην Αφροδίτη της Μήλου, όπου σταματούν όλοι Αμερικανοί, Γερμανοί, Ιάπωνες ένιωσε τόσο δυνατά το αίσθημα _ δέος και συγκίνηση _ των ανθρώπων απέναντι στην ομορφιά, που για να διορθώσει την παράληψή της, ξαναγύρισε αργότερα στο Παρίσι για να το καταγράψει. Μία έκθεση ειδικά γι΄ αυτή τη συνάντηση _ δική της και των άλλων_ με την Αφροδίτη της Μήλου ήταν ο καρπός αυτού του έργου.
«Η δουλειά μου είναι ένα ρεπορτάζ συναισθημάτων», λέει η κυρία Καλλιγά. «Θέλω να επικοινωνώ μέσω της τέχνης χρησιμοποιώντας όμως το συναίσθημα, που προκύπτει ύστερα από βαθιά και επίπονη επεξεργασία, όχι περιγραφικά».
 
Χαράκτρια, ζωγράφος, φωτογράφος χρησιμοποιώντας κάθε μέσον έκφρασης, αφού όπως λέει «Στα χέρια του καλλιτέχνη τα πραγματικά εργαλεία, είναι μέσα του» η Λίζη Καλλιγά μεγάλωσε σε οικογένεια καλλιτεχνών και διανοουμένων, ο παππούς της ήταν ζωγράφος, η μητέρα της επίσης, ο θείος της διευθυντής της Εθνικής Πινακοθήκης. «Θυμάμαι τον Πικιώνη, τον Σπυρόπουλο κι άλλους πολλούς αλλά δεν υπήρχε κάτι να μου κάνει εντύπωση, γιατί όλοι αυτοί ήταν στον περίγυρο της οικογενείας μου», λέει. Δεν είναι περίεργο λοιπόν, που και η ίδια ήθελε να σπουδάσει ιστορία της τέχνης. «Στα 21 μου όμως βρέθηκα με το πρώτο μου παιδί και τα σχέδια έμειναν πίσω. Οταν λοιπόν αποφάσισα να δώσω εξετάσεις στην Σχολή Καλών Τεχνών ήμουν ήδη 32 ετών και με τρία παιδιά. Δεν ήταν εύκολα εκείνα τα χρόνια».
Σήμερα έχοντας χαράξει το δικό της δρόμο στην τέχνη, ξέρει καλά πού να αναζητήσει ερεθίσματα. «Η αρχαιολογία και η ιστορία βρίσκονται πάντα μέσα στη δουλειά μου», λέε. «Τώρα βρίσκομαι «Στα ίχνη του Παυσανία» του Λακαριέρ, ένα βιβλίο που είναι πολύ κοντά στην αντίληψη που έχω και εγώ για τους δρόμους. Με ενδιαφέρει η συνέχεια και η Ελλάδα είναι ο κατεξοχήν τόπος της συνέχειας στην ιστορία,τη γεωγραφία, τη γλώσσα».

No comments: