Φροϋδικοί κολοσσοί

Με επιβλητική παρουσία και ηθελημένη καρτουνίστικη ασχήμια, οι γιγαντιαίες κεραμικές μορφές της Βιόλα Φρέι θεωρούνται από τα άγνωστα θαύματα της γλυπτικής του τέλους του 20ού αιώνα

«Οικογενειακό πορτρέτο»

Τα γιγαντιαία κεραμικά γλυπτά της Βιόλα Φρέι θεωρούνται από τα άγνωστα (και αδικημένα) θαύματα της γλυπτικής του τέλους του 20ού αιώνα. Με ύψος πάνω από τρεισήμισι μέτρα, οι άντρες και οι γυναίκες που φορούν επαγγελματικά κοστούμια και απλά φορέματα, διαθέτουν μια επιβλητική φυσική παρουσία και μια ηθελημένη καρτουνίστικη ασχήμια. Πρόχειρα στιλβωμένες σε έντονους χρωματικούς τόνους και κατασκευασμένες σε μέρη ώστε να συναρμόζουν όπως τούβλα σε τοίχο, οι μορφές της Φρέι μπορούν να «διαβαστούν» ως πλάσματα μιας εξωγήινης τέχνης.

«Διπλός εαυτός»

Λόγω του μεγάλου μεγέθους τους και της κενής ή φαινομενικά θυμωμένης τους έκφρασης, θυμίζουν στον θεατή εκείνα που ένιωθε ως παιδί ανάμεσα σε ενήλικες που βασανίζονταν από ακατανόητα σ΄ αυτό προβλήματα. Το έργο της Φρέι, η οποία πέθανε το 2004 σε ηλικία 70 ετών, είναι το θέμα μιας διπλής έκθεσης στο Μουσείο Τέχνης και Ντιζάιν της Νέας Υόρκης.

• Δίδυμα

Ο «Διπλός Εαυτός» (1978) αποτελείται από δύο δίδυμα, φυσικού μεγέθους γλυπτά πορτρέτα της ίδιας της καλλιτέχνιδας με κόμμωση και ένδυση δεκαετίας του ΄70 κι ένα μισάνοιχτο στόμα που μοιάζει να θέτει κάποιο σημαντικό ερώτημα. Στο έργο δεν υπάρχει υποψία ναρκισσισμού, ενώ η μορφή μοιάζει σαν να βγήκε από ένα κόμικς του Ρ. Κραμπ.

Ενα από τα πιο εντυπωσιακά γλυπτά είναι ένα ταμπλό με τίτλο «Οικογενειακό Πορτρέτο», όπου καμιά δωδεκαριά μορφές και των δύο φύλων μαζεύονται γύρω από το μπούστο ενός λευκού άντρα με κουστούμι και γραβάτα που φαίνεται ανήσυχος. Μια σύνθεση που μορφολογικά παραπέμπει σε μεσαιωνικό βωμό, αλλά στην ουσία αναπαριστά τον τύπο του πατριάρχη της δεκαετίας του ΄50, περικυκλωμένο από τις γυναίκες και τα παιδιά του, χαμένο σε ένα φροϋδικό σύννεφο ερμηνειών...

ΑΛΕΞΗΣ ΣΤΑΜΑΤΗΣ, ΕΘΝΟΣ, 14/03/2010