Tuesday, June 9, 2009

Ο καλλιτέχνης ως αρχειοθέτης της νεότερης τέχνης

  • Ο εικαστικός Νίκος Αλεξίου έχει πει, μεταξύ αστείου και σοβαρού, ότι έγινε καλλιτέχνης επειδή δεν είχε χρήματα να γίνει συλλέκτης. Αυτό το καλοκαίρι βγάζει για πρώτη φορά από το σπίτι του όλα τα έργα τής πολύ ιδιαίτερης συλλογής του και τα εκθέτει στον Πύργο Μπαζαίου της Νάξου (18 Ιουλίου - 3 Σεπτεμβρίου). Η συνήθεια του Νίκου Αλεξίου, του γνωστού εικαστικού, να αγοράζει έργα τέχνης άλλων καλλιτεχνών, δεν είναι καθόλου, μα καθόλου ιδιοτελής.

Μερικά από τα έργα της συλλογής του Νίκου Αλεξίου δεν είναι απίθανο να ήθελε να τα κάνει ο ίδιος ή να ταυτίζεται μαζί τους

Μερικά από τα έργα της συλλογής του Νίκου Αλεξίου δεν είναι απίθανο να ήθελε να τα κάνει ο ίδιος ή να ταυτίζεται μαζί τους

Ο Αλεξίου συλλέγει ορμώμενος από την ίδια ανάγκη που τον κάνει να δημιουργεί τα δικά του έργα. Τα τοποθετεί, άλλωστε, στο σπίτι του με τέτοια επιμέλεια, ώστε δεν ξεχωρίζουν από το δικό του χειροποίητο σύμπαν. Ισα ίσα συμπληρώνουν τις δικές του αφηγήσεις, αν δεν τις συναρμολογούν κιόλας.

Δεν είναι η πρώτη φορά που αποφασίζει να εκθέσει τα έργα της συλλογής του. Στα «Δωμάτια», την έκθεση σύγχρονης τέχνης της γκαλερί Καππάτου σε διάφορα ξενοδοχεία της Αθήνας, είχε δείξει μερικά. Είναι όμως η πρώτη φορά που βγάζει από το σπίτι του όλα τα έργα της συλλογής του. Από τις 18 Ιουλίου, ο Πύργος Μπαζαίου στη Νάξο θα φιλοξενήσει τα έργα 70 καλλιτεχνών, Ελλήνων και ξένων, που ανήκουν όλα στη συλλογή του Νίκου Αλεξίου.

Θα τη «στήσει» ο ίδιος ο καλλιτέχνης-συλλέκτης στο τριώροφο κτιριακό φρούριο, που κατασκευάστηκε από μοναχούς σε διαφορετικές χρονικές φάσεις, γύρω στο 1600, πάνω σε παλαιότερο, βυζαντινό ναΐσκο του Τιμίου Σταυρού. Αν σκεφτεί κανείς ότι ο Αλεξίου έχει εμπνευστεί από τη βυζαντινή τοιχογραφία (στο έργο «Angel rolling up heavens») μπορεί να φανταστεί ότι ο χώρος είναι παραπάνω από ταιριαστός...

Εργο του Χάρη Κοντοσφύρη

Εργο του Χάρη Κοντοσφύρη

Σχεδόν όλα τα έργα αποτελούν σημείο αναφοράς, καθώς με αυτά μάθαμε τους καλλιτέχνες τους. Ο ίδιος, άλλωστε, ο Αλεξίου συχνά αφηγείται, μεταξύ αστείου και σοβαρού, ότι έγινε καλλιτέχνης επειδή δεν είχε τα χρήματα να γίνει συλλέκτης. «Δεν είναι, λοιπόν, απίθανο μερικά από τα έργα αυτής της συλλογής να αισθάνεται ότι ήθελε να τα κάνει ο ίδιος ή να ταυτίζεται μαζί τους», γράφει ο Γιώργος Τζιρτζιλάκης στο κείμενό του «Ο καλλιτέχνης ως συλλέκτης». «Πάνω απ' όλα, όμως, αυτή η συλλογή αποτελεί μιας πρώτης τάξεως αλληγορία του συλλεκτικού χαρακτήρα που διαπερνά την καλλιτεχνική πρακτική του Αλεξίου», συνεχίζει. «Η ίδια η συλλεκτική δραστηριότητα αποτελεί μηχανισμό παραγωγής και πεμπτουσία του έργου του. Η συλλογή είναι το έργο του. Υπ' αυτή την έννοια, πράγματι, έχουμε να κάνουμε μ' έναν ιδιόρρυθμο στρατηγικό συλλέκτη και ένα σιωπηλό αρχειοθέτη της νεότερης τέχνης».

Μεταξύ άλλων θα δούμε έργα των: Αιμιλίας Παπαφιλίππου, Αλέξανδρου Γεωργίου, Ανδρέα Αγγελιδάκη, Χριστόδουλου Παναγιώτου, Δανάης Στράτου, Γιώργου Λάππα, Γεωργίας Σαγρή, Κωστή Βελόνη, Μανταλίνας Ψωμά, Πάνου Κοκκινιά, Poka-Yio, Βαγγέλη Βλάχου, Γιώργου Σαπουντζή κ.ά. Είναι επομένως μια ιδιαίτερη συλλογή με έργα σύγχρονών του καλλιτεχνών διαφορετικών, όμως, μέσων και τάσεων. Διάρκεια έως 3 Σεπτεμβρίου.

Είναι το ένατο καλοκαίρι που ο Πύργος Μπαζαίου γίνεται τόπος πρωτότυπης δημιουργίας. Παράλληλα με την έκθεση διοργανώνονται ακόμη: ρεσιτάλ του Καταλανού τραγουδοποιού Ζουζέπ Τέρο (25/7), βραδιά κλασικής μουσικής στην Capella Kasazza με τους Φραγκίσκο και Δημήτρη Μαργαρίτη (31/7), συναυλία της δημοφιλούς στη Γαλλία Αγγελικής Ιοννάτου μαζί με την Κατερίνα Φωτεινάκη (1/8), μια «μουσική γεωγραφία» από το εξαιρετικό ντουέτο των Ελένης και Σουζάνας Βουγιουκλή (10/8), «τοπία της jazz» με το μουσικό τρίο από το Αμστερνταμ, Trioism (12/8), θεατρικό αναλόγιο με το έργο της Νάνσυς Σπετσιώτη «Balance», κρατικό βραβείο θεάτρου 2008, σε σκηνοθετική επιμέλεια Δημήτρη Φοινίτση, με τους Ιωάννα Παππά και Ομηρο Πουλάκη (16/8), θεατρικός μονόλογος «Μ.Α.Ι.Ρ.Ο.Υ.Λ.Α.» της Λένας Κιτσοπούλου, με τη Μαρία Πρωτόπαππα (18/8), εικαστική performance του Γιώργου Σαπουντζή. (Πληροφορίες: www.naxos festival.gr).

Στη Νάξο όμως σώζονται πάνω από 30 μεσαιωνικοί πύργοι, που συνιστούν αυθεντικά στοιχεία τέχνης-αρχιτεκτονικής στο νησιώτικο τοπίο και ένα μοναδικό αρχιτεκτονικό σύνολο στον ελλαδικό χώρο. Με έναυσμα την εικαστική εμπειρία στον Πύργο Μπαζαίου το κοινό μπορεί να περιηγηθεί και στους άλλους πύργους με οδηγό τον ενημερωτικό χάρτη που εκδόθηκε σε συνεργασία με την εταιρεία Monumenta (www.monumenta.org) και την αρχαιολόγο Ειρήνη Γρατσία, ειδικά γι' αυτό το σκοπό.

No comments: