- Τα καλά και τα ενδιαφέροντα ήρθαν από την παλιά γενιά (Μπαλντεσάρι, Μπαρτσελό, Νάουμαν, Γκρίναγουεϊ). Οσο για τα εθνικά περίπτερα, ένα από τα καλύτερα ήταν το κρυμμένο στα σοκάκια «After war» της Εσθονίας
Ποιητική αδεία και μόνο ισχύει το μότο του διευθυντή της φετινής 53ης Μπιενάλε της Βενετίας Ντάνιελ Μπερνμπάουμ «ο καλλιτέχνης κατασκευάζει κόσμο, όχι αντικείμενα». Βλέπετε, ο κόσμος του καλλιτέχνη που κατασκευάζει είναι μια ρομαντική έννοια που αντιστοιχεί δυστυχώς στο παρελθόν και ελπίζουμε στο μέλλον μιας τέχνης που αυτή τη στιγμή διατρέχει το ζοφερό παρόν της.
Η Γιόκο Ονο, που κατέφτασε με τον γιο της Σον Λένον, βραβεύτηκε για το σύνολο της προσφοράς της στην τέχνη
Το μεγάλο θέαμα ακόμη μια φορά έβαλε εκατοντάδες ανθρώπους να τρέχουν από περίπτερο σε περίπτερο και από έκθεση σε έκθεση σε κάθε γνωστή και άγνωστη γωνιά της γοητευτικότερης πόλης του κόσμου. Συγκαταβατική και καταναλωτική η ματιά μας, λίγες οι ισχυρές συγκινήσεις, μεγάλη η κοινωνιολογική κουβέντα για μια κρίση που δεν είναι μόνο πολιτιστική αλλά και οικονομική, αφού η Βενετία δεν ήταν ποτέ τόσο μισοάδεια ή μισογεμάτη αν προτιμάτε. Και ας κατέφτασε ο μέγας κύριος της τέχνης Αμπράμοβιτς με ένα πενηντάμετρο κότερο και όσοι άλλοι γοητεύονται από την τέχνη ως αντικείμενο και ως μπίζνα.
Και ας έρθουμε τώρα στα δικά μας. Η μερίδα του λέοντος της τέχνης, που φτιάχνει κόσμο, ανήκει για μια ακόμη φορά στους γέροντες. Εκείνοι έχουν τα καλά και τα ενδιαφέροντα, είτε πρόκειται για τον Μπαλντεσάρι, τον Μπαρτσελό, τη Γιόκο Ονο και τον Μπρους Νάουμαν (οι έχοντες αμερικανική υπηκοότητα ή αμερικανικό περίπτερο σαρώνουν και τα βραβεία) είτε για την αμέσως επόμενη γενιά, όπως την υπέροχη Ρεμπέκα Χορν, τον Πίτερ Γκρίναγουεϊ, τον Μαουρίτσιο Κατελάν και τον Γιαν Φαμπρ.
Μένει χώρος για τους ιδιοφυείς και ευρηματικούς νεότερους; Η ίδια η κρίση των αξιών και της αγοράς δεν τους αφήνει περιθώρια αναπνοής ακόμη και αν πρόκειται για διάττοντες αστέρες, που η αγορά φωτίζει και εξαφανίζει ταχύτατα.
Μικρές ανάσες, λοιπόν, οι νεότεροι καλλιτέχνες από τη Λατινική Αμερική και την Αφρική, το κρυμμένο στα σοκάκια περίπτερο της Εσθονίας «After war» (δεν ξέρω πόσοι μπόρεσαν να το ανακαλύψουν, αλλά είναι από τα καλύτερα), αλλά και τα κεντρικά περίπτερα της Πολωνίας, της Ρωσίας, της Τσεχίας, της Ουγγαρίας, της Ολλανδίας, ή το ευφυές περίπτερο των σκανδιναβικών χωρών. Το παράξενο είναι ότι σε μια μπιενάλε σαν της Βενετίας, που κινητοποιεί καλλιτέχνες, επιμελητές, θεωρητικούς, διευθυντές μουσείων από όλον τον κόσμο για τα εθνικά περίπτερα και τις ομαδικές εκθέσεις που βρίσκονται κάτω από τη διοργάνωσή της, τα πιο ενδιαφέροντα καταλήγουν να είναι τα παράλληλα, οι εκθέσεις, δηλαδή, όπως της Ρεμπέκα Χορν ή του Πίτερ Γκρίναγουεϊ, που κάνει μια μοναδική επέμβαση στον Γάμο της Κανά.
Αλλά το πολύ μεγάλο γεγονός είναι το άνοιγμα του καινούργιου μουσείου του αφεντικού της σαμπάνιας και του Palazzo Grassi, του Φρανσουά Πινό, μια παλιά αποθήκη του τελωνείου που αναστήλωσε και μεταμόρφωσε σε μουσείο υψηλών προδιαγραφών με τρόπο μοναδικό ο Ταντάο Αντο. Εκεί, ο σημαντικότερος συλλέκτης του κόσμου συγκεντρώνει αριστουργηματικά έργα της εποχής μας, επιλογές εξαιρετικές, που σημαίνει είτε ότι ο ίδιος έχει αισθητήριο είτε είναι γενναιόδωρος έχοντας συμβούλους καλούς επιμελητές.
Αλλά όλα αυτά θα τα πούμε λεπτομερώς προσεχώς. Και δύο λόγια για το πολυσυζητημένο ελληνικό περίπτερο. Αψογα οργανωμένο από τεχνικής πλευράς, ούτε καρφάκι δεν φαινόταν, με ένα καλό έργο (τον καλλιτέχνη σε βίντεο να γδύνεται και φίλους να τον κοιτούν), το οποίο ακύρωναν πάνω από εξήντα μικρά έργα διαφόρων εποχών, βγαλμένα από κάποιο ντεπό, ώστε να παρουσιαστούν στη Βενετία. Οσο για το υπουργείο Πολιτισμού φαινόταν σε απόλυτη συνάφεια με τους Αμερικανούς οργανωτές του περιπτέρου (την Pace Gallery δηλαδή), προσφωνώντας ακόμη και τον απόντα καλλιτέχνη ως «Λούκα Σαμάρας».
No comments:
Post a Comment