Φτιάχτε κόσμους, «Fare Mondi», «Making Worlds», δημιουργήστε… εν ανάγκη αποδομώντας τα στερεότυπα για ν’ ανοίξει ο δρόμος για καινούργια. Ο τίτλος της 53ης Μπιενάλε της Βενετίας είναι ενδεικτικός των προθέσεων του καλλιτεχνικού της διευθυντή, Ντάνιελ Μπέρνμπαουμ, που μαζί με την ομάδα του έστησαν μια εντυπωσιακή Μπιενάλε. Η βεντάλια της σύγχρονης τέχνης άνοιξε χθες στη Βενετία εντυπωσιάζοντας, γοητεύοντας, προβληματίζοντας, ίσως και σοκάροντας μέσα από τα έργα εκατοντάδων καλλιτεχνών απ’ όλο τον κόσμο.
Αυξημένη ήταν η κινητικότητα στο ελληνικό περίπτερο από το απόγευμα της Τετάρτης, όπου τα πάντα ήταν έτοιμα. Τα «Paraxena» του Λουκά Σαμαρά, που συγκεντρώνουν έργα απ’ όλες τις φάσεις της δημιουργίας του με έμφαση σε καινούργια της περιοδου 2005 - 2009, αποκαλύπτουν το εύρος της καλλιτεχνικής του έκφρασης.
Οι επιλογές αλλά και το στήσιμο του περιπτέρου απέσπασαν τα εύσημα και εντυπωσίασαν κατά τα χθεσινά εγκαίνια, όπου μπορεί να μην προκλήθηκε τα αδιαχώρητο, συγκέντρωσαν όμως αρκετό κόσμο από την Ελλάδα, την Αμερική και τη διεθνή κοινότητα. Ανάμεσά τους μεγάλοι συλλέκτες και εκπρόσωποι των Μουσείων Γκουγκενχάιμ, ΜΟΜΑ και Τέιτ Γκάλερι. Τον υπουργό Πολιτισμού κ. Αντώνη Σαμαρά εκπροσώπησε ο γενικός γραμματέας του ΥΠΠΟ κ. Θοδωρής Δραβίλας.
Ο ελληνικής καταγωγής Αμερικανός καλλιτέχνης Λουκάς Σαμαράς έχει συνδέσει το όνομά του με την πρωτοπορία της τέχνης, έχει επηρεάσει πολλούς καλλιτέχνες του 20ού αιώνα κι έχει ανοίξει δρόμους στην καλλιτεχνική έκφραση. Μπορεί ο ίδιος να μην ταξίδεψε τελικά στην Μπιενάλε, αλλά μαζί με τον επιμελητή του, τον Αμερικανό Μάθιου Χινγκς, δούλεψαν αρκετούς μήνες την παρουσίαση της έκθεσης. Μαζί σχεδίασαν το στήσιμό της σε μια μακέτα στο μέγεθος τραπεζιού, όπως μας έλεγε χαρακτηριστικά στη Βενετία ο Μάθιου Χινγκς. Ενας από τους ανθρώπους που θαύμαζε από μικρός το έργο του Λ. Σαμαρά και πριν από μερικά χρόνια κατάφερε να τον γνωρίσει. Στο σπίτι-μουσείο του Λουκά Σαμαρά στη Νέα Υόρκη, έπειτα από πολλές συζητήσεις κι ανταλλαγές απόψεων, πάρθηκαν οι τελικές αποφάσεις για την έκθεση που παρουσιάζεται στην Μπιενάλε Βενετίας. Οπως και ο τίτλος «Paraxena», που διάλεξε ο ίδιος ο καλλιτέχνης, καθώς ήθελε μια ελληνική λέξη η οποία να περικλείει πολλές ερμηνείες.
Εντυπωσιακή η εγκατάσταση «Doorway» (1966 - 2007) που βρίσκεται στην είσοδο του ελληνικού περιπτέρου όπου μέσα από ένα σύνολο καθρεφτών ο επισκέπτης έρχεται αντιμέτωπος με το είδωλό του αλλά βλέπει και ν’ αντικατοπτρίζεται μέρος της έκθεσης, τα φωτογραφικά έργα «Nexus» και «Chairs» που παρουσιάζονται για πρώτη φορά. Εξαιρετικό και για όσους έχουν γνωρίσει από κοντά το Λ. Σαμαρά, συγκινητικό, το βίντεο «Ecdysiast and Viewers» (2006) όπου ο καλλιτέχνης κινηματογραφεί τις αντιδράσεις 24 φίλων και συναδέλφων του ενώ τον παρακολουθούν να στέκεται γυμνός μπροστά στην κάμερα.
Επειτα από ψηφιακή επεξεργασία η εικόνα του καλλιτέχνη φαίνεται σαν σε παραμορφωτικό καθρέφτη και το αποτέλεσμα είναι ένα συναρπαστικό έργο εσωτερικής έντασης. «Τράβηξα το βίντεο, το κοίταξα και είπα: “Ετσι μοιάζω λοιπόν;”. Επειτα από κάποια ψηφιακή επεξεργασία μεταπαραγωγής έπαψε να είναι εντελώς άσχημο. Εμένα δεν με πειράζει να μην είμαι όμορφος, η μη ομορφιά του έργου όμως θα έπρεπε να έχει μια δραματικότητα. Το έργο πρέπει να γίνεται αρεστό», έλεγε ο Λ. Σαμαράς στον Μάθιου Χιγκς. Ας σημειωθεί ότι αυτή είναι η πρώτη φορά που η Ελλάδα αναθέτει σ’ έναν ξένο επιμελητή τη διοργάνωση της εκπροσώπησής της, κάνοντας ένα άνοιγμα που αποδείχτηκε προς όφελός μας. Σύμφωνα με πληροφορίες, το κόστος ανέρχεται γύρω στις 300 με 350 χιλιάδες ευρώ. Μαζί με τα φιλμ της σειράς «iMovies» και τα γλυπτά «Jewels», όλα τα έργα παραχωρήθηκαν από την γκαλερί «PaceWildenstein» της Νέας Υόρκης.
Την Κυριακή θα απονεμηθούν τα τρία Χρυσά Λιοντάρια της διοργάνωσης: εθνικού περιπτέρου, καλύτερου καλλιτέχνη και καλύτερου ανερχόμενου καλλιτέχνη. Επίσης θα τιμηθούν με Χρυσά Λιοντάρια, για το σύνολο του έργου τους, η Γιόκο Ονο και ο Τζον Μπαλτεσάρι.
- ΤΖΕΒΕΛΕΚΟΥ ΒΑΣΙΛΙΚΗ, Ελεύθερος Τύπος, Παρασκευή, 05.06.09
No comments:
Post a Comment