ΛΟΥΚΑΣ ΒΕΝΕΤΟΥΛΙΑ: Αναδρομική παρουσίαση

Αφιέρωμα στον Λουκά Βενετούλια (1930 - 1984) και το έργο του, αποτελεί η έκθεση με τίτλο «Κριτικός ρεαλισμός», που παρουσιάζεται (έως 22/10), στη Δημοτική Πινακοθήκη Θεσσαλονίκης. Πραγματοποιείται με αφορμή τη συμπλήρωση ογδόντα χρόνων από τη γέννηση του καλλιτέχνη και περιλαμβάνει αντιπροσωπευτικά δείγματα από το σύνολο της δουλειάς του.

Ο Λουκάς Βενετούλιας γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη. Πρώτος του δάσκαλος στη ζωγραφική ήταν ο Ν. Πεντζίκης, για να ακολουθήσει η Ανώτατη Σχολή Καλών Τεχνών (1954-8) και η μαθητεία του στα εργαστήρια των: Γ. Μόραλη και Σπ. Παπαλουκά. Πολύπλευρος δημιουργός, ασχολήθηκε επίσης με σκηνικά και κοστούμια θεάτρου, γραφικές τέχνες, αλλά και εικονογράφηση βιβλίου. Κύριο θέμα στη ζωγραφική του, υπήρξε η απεικόνιση του αστικού τοπίου της Θεσσαλονίκης. Προσόψεις κτιρίων, ερειπωμένα σπίτια, παλιές αποθήκες, το λιμάνι... δίνονται χωρίς καμία ωραιοποίηση, με ματιά που διεισδύει στην «ψυχή» της πόλης. Η ανθρώπινη μορφή στην πρώτη αυτή περίοδο έως το 1969 απουσιάζει, ή όταν εικονίζεται είναι δευτερεύον στοιχείο. Στην περίοδο της δικτατορίας όμως, διατυπώνει καίρια και λιτά την κριτική άποψή του τόσο στα έργα του με σκηνές πλήθους, όσο και στη σειρά «Μηχανές».

Η ιδιαίτερα προσωπική αντίληψή του για το χρώμα είναι φανερή και στα έργα της σειράς με θέμα τη «Σαντορίνη», όπου ο καλλιτέχνης προχωρεί σε μια ψυχογραφική αντιμετώπιση του νησιού, βασισμένη στις αντιθέσεις φωτός και σκιάς. Στα επόμενα χρόνια στη θεματολογία του προστίθεται η Νεκρή Φύση. Σ' αυτές τις δημιουργίες αφηγείται την ιστορία καθημερινών αντικειμένων. Την ίδια εποχή, παράλληλα με τα έργα του σε λάδι, δίνει σειρές σχεδίων με διάφορα υλικά (μελάνι, μολύβι κ.ά.) και με τα ίδια θέματα. Η εσωτερική ανάγκη για πειραματισμό στο χρώμα και τη φόρμα τον οδηγούν και στο χώρο της λυρικής, κυρίως, αφαίρεσης. Σε μια σειρά πενήντα περίπου έργων, που έγιναν το 1968 και σχεδόν όλα ξαναδουλεύτηκαν το 1980, ο Λ. Βενετούλιας διερεύνησε ποικίλους τρόπους διάρθρωσης του εικαστικού χώρου, χρησιμοποιώντας σινικές μελάνες, κηρομπογιές, υδρόχρωμα και χρωματιστά χαρτιά. Στην τελευταία σειρά έργων του επανέρχεται στην απεικόνιση όψεων της Θεσσαλονίκης. Νέο στοιχείο στη σύνθεση είναι οι πολύχρωμες διαφημιστικές επιγραφές, οι οποίες λειτουργούν ως επεμβάσεις πάνω στο γνώριμο πρόσωπο της πόλης.

Στην εικαστική του διαδρομή, παρουσίασε έργα του σε ατομικές (η πρώτη το 1964 στη Θεσσαλονίκη) και ομαδικές εκθέσεις: Κύπρο, ΗΠΑ, Βέλγιο κ.ά. Ο Λ. Βενετούλιας, ήταν ιδρυτικό μέλος του Συλλόγου Καλλιτεχνών Εικαστικών Τεχνών Βόρειας Ελλάδας (Σ.Κ.Ε.Τ.Β.Ε) και αντιπρόεδρος ως το θάνατό του. Υπήρξε επίσης, από τους πρωτεργάτες της κίνησης για τη δημιουργία του Τμήματος Εικαστικών και Εφαρμοσμένων Τεχνών στη Θεσσαλονίκη. Σημειώνουμε ότι ένα χρόνο μετά το θάνατό του, οργανώθηκε μεγάλη αναδρομική έκθεση του έργου του, στο Βαφοπούλειο Πνευματικό Κέντρο Δήμου Θεσσαλονίκης.