Φώτισε τον υποτιμημένο γυναικείο οπτικό πολιτισμό
«Δεν είσαι για την κουζίνα» της έλεγε ο δάσκαλός της στη ζωγραφική, στη Σχολή Καλών Τεχνών. «Η παλέτα σου είναι βρώμικη αλλά το έργο είναι καθαρό». Παρακινημένη από τέτοιες διφορούμενες συστάσεις, η Νίκη Καναγκίνη κρέμασε τις μεταξοτυπίες της στα μανταλάκια, τιτλοφόρησε μια έκθεσή της «Μπουγάδα» και μιαν άλλη «Εν οίκω».
Έπειτα έκανε μια εικαστική εγκατάσταση σε ψυγείο και το εξέθεσε στους εργάτες του εργοστασίου της Ιζόλα στη Θήβα, ζήτησε τη συμμετοχή των θεατών με την εγκατάσταση «Γράψε ένα σύνθημα στον τοίχο», κάθησε στον αργαλειό, εμπνεύσθηκε από τα κιτς πλαστικά, τα λουλουδάτα υφάσματα και τα πολύτιμα κεντήματα κι έκανε μια τέχνη βασισμένη στον υποτιμημένο γυναικείο οπτικό πολιτισμό με τις παραφωνίες του και την απόφαση να αποκτήσει μια γυναικεία αλλά και μια κοινωνική ταυτότητα.
Όπως θα δούμε στην επόμενη μονογραφία της σειράς «Σύγχρονοι Έλληνες Εικαστικοί» που κυκλοφορεί αύριο από «ΤΑ ΝΕΑ», δεν ήταν εύκολο για την κόρη καλής οικογενείας, από το Ορτάκιοϊ που πήρε τα πρώτα μαθήματα ζωγραφικής στο σπίτι να είναι και αριστερή και φεμινίστρια και σύζυγος και μητέρα και καλλιτέχνιδα και μάλιστα ταγμένη στη δύσκολη, απαιτητική σύγχρονη αφαιρετική τέχνη.
Στάθηκε κριτικά απέναντι σ΄ όλες αυτές τις ιδιότητες που συχνά συγκρούονταν μεταξύ τους και της δημιουργούσαν μια κατάσταση ανοικειότητας. «Αυτό που με ταλαιπώρησε πολύ και που ήταν αιτία εσωτερικής σύγκρουσης, ταραχής και σύγχυσης, ήταν η μη παραδοχή της γυναικείας φύσης», έλεγε και ταλαντευόταν ανάμεσα στο νήμα και τη γραμμή- την επικοινωνία μέσω της χειρονομίας, της ενέργειας, της ενστικτώδους μη λεκτικής επικοινωνίας και την κατάκτηση της λογικής, την ενηλικίωση, την είσοδο στην κοινωνία.
Σπούδασε στη Λωζάννη, το Λονδίνο, την ΑΣΚΤ. Την ενδιέφερε το ένδυμα. Πιστεύω της ήταν ότι «η δύναμη της γυναίκας βρίσκεται στην άρνηση της λογοκρατούμενης τάξης, την απόρριψη των κρατουσών δομών».
Ερεύνησε τη μητρότητα, τον έρωτα, την ιερότητα του φύλακα αγγέλου, τη θυσία και την κάθαρση και πέρασε από όλα τα εικαστικά μέσα πέραν της ζωγραφικής- εγκαταστάσεις, βίντεο κ.ά.- για να συμμετάσχει στον κοινωνικό διάλογο. «Ο μόνος τρόπος να βρω τα δικά μου μέτρα είναι να ανακαλύπτω τα μέτρα των άλλων», έλεγε.
Έπειτα έκανε μια εικαστική εγκατάσταση σε ψυγείο και το εξέθεσε στους εργάτες του εργοστασίου της Ιζόλα στη Θήβα, ζήτησε τη συμμετοχή των θεατών με την εγκατάσταση «Γράψε ένα σύνθημα στον τοίχο», κάθησε στον αργαλειό, εμπνεύσθηκε από τα κιτς πλαστικά, τα λουλουδάτα υφάσματα και τα πολύτιμα κεντήματα κι έκανε μια τέχνη βασισμένη στον υποτιμημένο γυναικείο οπτικό πολιτισμό με τις παραφωνίες του και την απόφαση να αποκτήσει μια γυναικεία αλλά και μια κοινωνική ταυτότητα.
Όπως θα δούμε στην επόμενη μονογραφία της σειράς «Σύγχρονοι Έλληνες Εικαστικοί» που κυκλοφορεί αύριο από «ΤΑ ΝΕΑ», δεν ήταν εύκολο για την κόρη καλής οικογενείας, από το Ορτάκιοϊ που πήρε τα πρώτα μαθήματα ζωγραφικής στο σπίτι να είναι και αριστερή και φεμινίστρια και σύζυγος και μητέρα και καλλιτέχνιδα και μάλιστα ταγμένη στη δύσκολη, απαιτητική σύγχρονη αφαιρετική τέχνη.
Στάθηκε κριτικά απέναντι σ΄ όλες αυτές τις ιδιότητες που συχνά συγκρούονταν μεταξύ τους και της δημιουργούσαν μια κατάσταση ανοικειότητας. «Αυτό που με ταλαιπώρησε πολύ και που ήταν αιτία εσωτερικής σύγκρουσης, ταραχής και σύγχυσης, ήταν η μη παραδοχή της γυναικείας φύσης», έλεγε και ταλαντευόταν ανάμεσα στο νήμα και τη γραμμή- την επικοινωνία μέσω της χειρονομίας, της ενέργειας, της ενστικτώδους μη λεκτικής επικοινωνίας και την κατάκτηση της λογικής, την ενηλικίωση, την είσοδο στην κοινωνία.
Σπούδασε στη Λωζάννη, το Λονδίνο, την ΑΣΚΤ. Την ενδιέφερε το ένδυμα. Πιστεύω της ήταν ότι «η δύναμη της γυναίκας βρίσκεται στην άρνηση της λογοκρατούμενης τάξης, την απόρριψη των κρατουσών δομών».
Ερεύνησε τη μητρότητα, τον έρωτα, την ιερότητα του φύλακα αγγέλου, τη θυσία και την κάθαρση και πέρασε από όλα τα εικαστικά μέσα πέραν της ζωγραφικής- εγκαταστάσεις, βίντεο κ.ά.- για να συμμετάσχει στον κοινωνικό διάλογο. «Ο μόνος τρόπος να βρω τα δικά μου μέτρα είναι να ανακαλύπτω τα μέτρα των άλλων», έλεγε.
ΙΝFΟ: Ο τόμος «Νίκη Καναγκίνη» στη σειρά «Σύγχρονοι Έλληνες Εικαστικοί» της Έλενας Χαμαλίδη (σελ. 146) από αύριο στα περίπτερα. Τιμή: 7,90 ευρώ.
ΤΑ ΝΕΑ: Παρασκευή 29 Μαΐου 2009
No comments:
Post a Comment