Sunday, May 17, 2009

Οι μουσίτσες ως μούσες

  • Ο Χάρολντ Κόντα, διευθυντής του Ινστιτούτου Κοστουμιών του Μουσείου Μετροπόλιταν της Νέας Υόρκης, είναι συνήθως λακωνικός. Την προηγούμενη εβδομάδα, όμως, η αδρεναλίνη του ήταν στα ύψη: «Δεν υπάρχει τίποτα καλύτερο από ένα δωμάτιο γεμάτο με μοντέλα», είπε ενθουσιασμένος. «Τα βλέπεις να ντύνονται με εκθαμβωτικές δημιουργίες, κάτι που δεν βλέπεις στην καθημερινότητα». Η έκθεση «Το μοντέλο ως μούσα: Ενσαρκώνοντας τη μόδα», είναι ένα αφιέρωμα στις γυναίκες που έχουν εργαστεί στην πασαρέλα από το 1947, όταν ιδρύθηκε το περίφημο πρακτορείο Ford.

Βέβαια, από τα τέλη της δεκαετίας του '90, οι σταρ του Χόλιγουντ, όπως η Νικόλ Κίντμαν, κυριαρχούν στο χώρο του μόντελινγκ. Ομως, πολλοί θεωρούν ότι είναι καιρός τα μοντέλα να ξανακερδίσουν τους προηγούμενους ρόλους τους. «Η κουλτούρα των σταρ κούρασε. Ποιος θέλει να διαβάσει πια το 93ο προφίλ της Μαντόνα;», λέει ο συγγραφέας Μάικλ Γκρος, και υποστηρίζει ότι «τα εξώφυλλά με ηθοποιούς δεν πουλάνε όσο τη δεκαετία του '90 όταν το Χόλιγουντ είχε γίνει επίκεντρο, διότι, απλούστατα, όταν κάτι γίνεται μόδα δεν είναι μόδα πλέον».

Η ιδέα της διοργάνωσης προήλθε από τον ιστορικό της τέχνης Κολ Γιοχάναν: «Αν και αμέτρητες εκθέσεις μουσείων έδωσαν προσοχή σε μεγάλους σχεδιαστές και φωτογράφους», εξήγησε, «κανείς δεν έδωσε προσοχή στα μοντέλα, τις γυναίκες που έχουν παρουσιάσει το στιλ της κάθε εποχής».

  • Μια χειρονομία, μια τάση

Βραβευμένος με Οσκαρ, ο σκηνογράφος Τζον Μάιερ τοποθέτησε στο μουσείο με χρονολογική σειρά δείγματα της μόδας των τελευταίων 100 χρόνων, που συνοδεύονται από σχετική αρθογραφία της εποχής, διαφημίσεις, φωτογραφίες και βίντεο μοντέλων, ηθοποιών, κοσμικών και ροκ σταρ. «Εξετάζουμε τη δύναμη της ένδυσης, της φωτογραφίας που αφορά τη μόδα και του μοντέλου, προκειμένου να προβάλλουμε το λουκ μιας εποχής. Με μια απλή χειρονομία ή με τη γραμμή του σώματος, ένα πραγματικά αστραφτερό μοντέλο μπορεί να συνοψίσει μια τάση», πιστεύει ο Κόντα.

* Με τη μεταπολεμική αναγέννηση της αμερικανικής μόδας και των βιομηχανιών διαφήμισης, το New Look του Ντιόρ και ο πολλαπλασιασμός των πρακτορείων μοντέλων δημιούργησαν ένα τοπίο όπου εμφανίστηκαν μοντέλα με προσωπικότητα. Φωτογράφοι όπως οι Ιρβινγκ Πεν, Χορστ, Ρίτσαρντ Αβεντον και Νόρμαν Πάρκινσον αιχμαλώτισαν το αγέρωχο στιλ τους.

* Στην ταραγμένη δεκαετία του '60 τα σύνολα των Πάκο Ραμπάν, Αντρε Κουρέζ και Ρούντι Γκερνράιχ ανήγγειλαν τη μεταστροφή από το σοφιστικέ στιλ στο κοριτσίστικο, που ενσάρκωσαν οι Βερούσκα και Τουίγκι. Η επόμενη αίθουσα του μουσείου εστιάζει στη δεκαετία του '70, όπου μοντέλα όπως η Τζέρι Χολ έδωσαν ζωή σε απλά, χωρίς δομή φορέματα, ενώ οι αβανγκάρντ σχεδιαστές ετοιμοφόρετων ενδυμάτων όπως οι Μοντάνα, Μιγκλέρ και Βερσάτσε άρχισαν να ―σφετερίζονται― την εξουσία της υψηλής ραπτικής.

* Στη δεκαετία του 1980 οι Ναόμι Κάμπελ, Λίντα Εβαντζελίστα και Κρίστι Τέρλινγκτον εμφανίζονταν σαν «Τριάδα». Μεταμορφώνονταν σε κάθε φωτογράφηση αλλά πάντοτε διατηρούσαν την πολύτιμη χαρακτηριστική τους ιδιαιτερότητα.

* Μέχρι τη δεκαετία του 1990 το grunge στιλ και το στιλ του δρόμου οδήγησαν σε μια ριζική αλλαγή, από τη λαμπερή ομορφιά στο επαναστατικό σικ στιλ της Κέιτ Μος. Ακολούθησε ο μινιμαλισμός των Ντόνα Κάραν, Χέλμουτ Λανγκ και Πράντα. Η έκθεση δεν λησμονεί τον Κάλβιν Κλάιν και την εκκεντρικότητα των νεαρών βέλγων, ιαπώνων και βρετανών σχεδιαστών, που βασίστηκαν στα νεοφερμένα σούπερ μόντελα όπως οι Αμπερ Βαλέτα, Νάντια Αουερμαν και Σαλόμ Χάρλοου.

Τον περασμένο μήνα η Κέιτ Μος, παρουσιάζοντας στη Νέα Υόρκη τη νέα κολεξιόν της Topshop που φέρει το όνομά της, επέδειξε τη δύναμή της ως μοντέρνα μούσα. Η έκθεση στο Μετροπόλιταν φθάνει ώς το 1997, χρονιά κατά την οποία, όπως ο Γιοχάναν υποστηρίζει, τα μοντέλα έχασαν το κασέ τους. Οι σχεδιαστές ένιωσαν την ανάγκη να αναζωογονήσουν τη δύναμη της βιομηχανίας περιορίζοντας το ρόλο του σούπερ-μοντέλου. Αλλά ο Κόντα πιστεύει ότι τα πάντα στη βιομηχανία μόδας έχουν μια συνέχεια. Και η ίδια η έκθεση το αποδεικνύει. *

No comments: