Μπαίνοντας στους «χώρους» της Τατιάνας Τρουβέ, νιώθει κανείς να εισχωρεί σε μια αλλόκοτη αλλά και συγχρόνως οικεία πραγματικότητα, ίσως πράγματι στον κόσμο της «τέταρτης διάστασης», στην οποία αναφέρεται ο αινιγματικός τίτλος της έκθεσής της που παρουσιάζεται φέτος το καλοκαίρι στο Μπομπούρ. «4 between 3 and 2», δηλαδή μια διερεύνηση μέσα από τις τρεις διαστάσεις του γλυπτού και τις δύο διαστάσεις του σχεδίου, όσων συμβαίνουν στο πεδίο της μνήμης στη φευγαλέα και αθέατη συνθήκη του χωρόχρονου.
Μορφή στο συναίσθημα
Με την παρέμβασή της στο Espace 315 του παρισινού μουσείου, η νικήτρια του βραβείου Μαρσέλ Ντισάν 2007, γεννημένη στην Ιταλία το 1968 αλλά ανήκουσα στη γαλλική σκηνή (σπούδασε στη Γαλλία, ζει και εργάζεται στο Παρίσι από το 1995), αποδεικνύει για μια ακόμη φορά την ικανότητά της να δίνει μορφή και υπόσταση στον παράλληλο κόσμο της διαίσθησης και της φαντασίωσης, ανατρέποντας τις προοπτικές και τις διαστάσεις του ορατού, ξανασχεδιάζοντας το καθημερινό σκηνικό που μας περιβάλλει μέσα από το πρίσμα της σκέψης και του συναισθήματος.
Μια τεράστια καγκελόπορτα (μια «γκρίλια») χωρίζει την αίθουσα στα δύο, εισάγοντας στον εκθεσιακό χώρο μια νότα σκληρότητας, την ανάμνηση ενός περάσματος: τα κάγκελα, όπως και κάθε αρχιτεκτονικό απόσπασμα που θα συναντήσουμε στο έργο της Τρουβέ, λειτουργούν σαν σηματοδότες, σαν χορδές που περιμένουν να ηχήσουν κάτω από το νοητό μας άγγιγμα, καλώντας τις πολύ προσωπικές μνήμες του καθενός να αναδυθούν στην επιφάνεια.
Πριν φτάσουμε εκεί, το βλέμμα μας έχει περιπλανηθεί στους διαδρόμους ενός μικροσκοπικού άδειου διαμερίσματος μέσα από μισάνοιχτες πόρτες, καθρέπτες και υδρορροές, έχουμε σταθεί δίπλα σ’ ένα υπερμέγεθες κοκαλωμένο σχοινί ή μια άδεια βιτρίνα, έχουμε χαζέψει δύο καμένα πορτατίφ αφημένα στο πάτωμα, έχουμε βυθιστεί στις σκιές των «μαύρων» σχεδίων που γεμίζουν τους τοίχους. Οι «χώροι» της Τρουβέ μοιάζουν με τα καθαρά ερείπεια ενός μισοτελειωμένου εργοταξίου και συγχρόνως με τα παράλογα δωμάτια που φανταζόμαστε την Αλίκη να συναντά στο συμβολικό πέρασμά της «μέσα από τον καθρέπτη».
Η ίδια μιλάει για την επιθυμία της σαν «αληθινή γλύπτρια» να δημιουργήσει «νοητούς χώρους» που δεν υπάρχουν παρά στο επίπεδο της μυθοπλασίας, αλλά που δίνουν τη δυνατότητα σε νέους χώρους να γεννηθούν στο μυαλό του επισκέπτη. Μετατρέποντας το ατελιέ της σε εργαστήριο, οικειοποιούμενη τα κατασκευαστικά εργαλεία και τα μηχανήματα ενός οικοδόμου ή ενός πολιτικού μηχανικού, η Τατιάνα Τρουβέ δίνει υπόσταση σε ένα παλιό όσο και κεντρικής σημασίας σχέδιο που γεννήθηκε στο μυαλό της στα μέσα της δεκαετίας του ’90 υπό τη μορφή ενός φανταστικού «Γραφείου Υποδηλούμενης Δραστηριότητας». Πίσω από αυτό το ευφυές εύρημα, στο οποίο μπορούμε να αναγνωρίσουμε αναφορές τόσο στον Αλιγκέρο Μποέτι ή τον Μαρσέλ Μπροδεαέρς όσο και στον Κάφκα ή τον Μπόρχες, αυτό που υπονοείται, ή μάλλον «υποδηλώνεται», στην ουσία είναι μια αναζήτηση ζωτικού χώρου έκφρασης και δημιουργίας «τέχνης», ενός αντι-γραφείου αφιερωμένου σ’ αυτή την κατεξοχήν μη παραγωγική δραστηριότητα.
Τι είναι καλλιτέχνης;
«Φτάνοντας στο Παρίσι» διηγείται η καλλιτέχνις «ιδέες, σχέδια έργων, τίτλοι, συσσωρεύονταν στο μυαλό και τα σημειωματάριά της χωρίς όμως να καταφέρνει να βρει τα μέσα (υλικά και οικονομικά) για να τα μετατρέψει σε έργα». Σε αυτή τη δύσκολη εποχή που η αναζήτηση πόρων τείνει να υποσκιάσει τη δημιουργία, στο μυαλό της γεννιέται ένα ερώτημα που θα γονιμοποιήσει, όπως εξηγεί, ολόκληρο το έργο της: Κατά πόσο κάποιος που ξέρει ότι έχει ιδέες και σχέδια αλλά δεν καταφέρνει να τα πραγματοποιήσει, που αδυνατεί να δείξει τη δουλειά του, μπορεί να θεωρεί τον εαυτό του καλλιτέχνη; Τι είναι τελικά αυτό που καθιστά κάποιον καλλιτέχνη; [Της Βανεσσας Θεοδωροπουλου, Η Καθημερινή, 13-08-2008]
No comments:
Post a Comment