Οι πορσελάνινοι ηλιόσποροι στην Tate Modern

• Νελλη Aμπραβανελ, Η Καθημερινή, Tετάρτη, 2 Mαρτίου 2011

ΛΟΝΔΙΝΟ. Ο Κινέζος Ai Weiwei υπογράφει το φετινό έργο της σειράς Unilever στην Tate Modern του Λονδίνου, που έχει αναδείξει άλλοτε τη δουλειά των Ο. Ελίασον, Λ. Μπουρζουά και Α. Καπούρ, μεταξύ άλλων. Το έργο του περιλαμβάνει 100 εκατ. πορσελάνινους ηλιόσπορους, απλωμένους σαν χαλίκια στο δάπεδο του αιθρίου της Tate Modern. Τα εγκαίνια έγιναν τον περασμένο Οκτώβριο, κατά τη διάρκεια της εβδομάδας της φουάρ Frieze, γύρω από την οποία συγχρονίζεται η έναρξη των φθινοπωρινών προγραμμάτων των μεγαλύτερων μουσείων και γκαλερί της πόλης.

Για λίγες μόνο μέρες, οι επισκέπτες περπατούσαν, έτρεχαν, «σχεδίαζαν» και ξάπλωναν πάνω στους χειροποίητους σπόρους, τσεπώνοντας και μερικούς κατά την έξοδό τους από το μουσείο, κάτι που είχε κάθε πρόθεση να επιτρέψει ο ίδιος ο καλλιτέχνης στο κοινό του. Μετά όμως, η Tate Modern αποφάσισε να απαγορεύσει την επαφή του κοινού με τις πορσελάνες γιατί «η σκόνη από την τριβή των σπόρων ενδέχεται να δημιουργήσει προβλήματα υγείας στους εργαζόμενους του μουσείου». 

Από τότε και έως σήμερα, οι σπόροι έχουν συγκεντρωθεί σ’ ένα μεγάλο ορθογώνιο, αυστηρά και μόνο για τα μάτια του κοινού. Είναι σαν να πεινάς και να σου αρνείται κάποιος την τροφή που σου δείχνει... Ευτυχώς, υπάρχει το ντοκιμαντέρ του Ai Weiwei, που τρέχει παράλληλα στον ίδιο χώρο και αφηγείται το πώς, για το συγκεκριμένο πρότζεκτ, επιστράτευσε τους κατοίκους μιας παρακμασμένης πόλης έξω από το Πεκίνο, με ιστορία στην παραγωγή πορσελάνης. Μέσα από το βίντεο, οι σπόροι ζωντανεύουν, γίνονται τρισδιάστατα αντικείμενα ξανά, με μια συγκεκριμένη ιστορία και κοινωνική υπόσταση. Κι έτσι, κάπως εναλλακτικά, ικανοποιείται εν μέρει και η «πείνα» μας...