Γνωστά αρχιτεκτονικά του έργα, λιγότερο γνωστά ζωγραφικά, μελέτες, επιστολές και φωτογραφίες του σε μια έκθεση έως τις 13 Μαρτίου
«Τη νέα εποχή την ανοίγουν εκείνοι οι καλλιτέχνες, αρχιτέκτονες, γλύπτες ή ζωγράφοι που οι προσπάθειές τους αποβλέπουν εις την ανασύσταση του καθολικού αισθητικού σχήματος της εποχής μας, άθλος που θα μας κάνει ικανούς να ξεπεράσουμε τις κατώτερες μορφές του νατουραλισμού και του ρεαλισμού, και θα μας φέρει εις την ουσία της τέχνης».
Από αριστερά: Ο Δημήτρης Πικιώνης με τα παιδιά του Ινώ, Ιωνά, Τάσο και Πέτρο, στην Αίγινα, το 1937.
Το πρόπυλο κα η εκκλησία του Αγ. Δημητρίου Λουμπαρδιάρη.
Ο Πικιώνης, ως ζωγράφος ήταν από τους πρώτους που κατάλαβε τη σημασία του έργου του Σεζάν και αναδείχτηκε σε έναν από τους αφανείς πρωτοπόρους της νεωτερικής ζωγραφικής. Ως αρχιτέκτονας αντιλήφθηκε την αρχιτεκτονική ως τοπίο, συνδέοντας τη λαϊκή παράδοση με τον μοντερνισμό. Το αποδεικνύει το κορυφαίο του έργο, η διαμόρφωση του χώρου γύρω από την Ακρόπολη και έως τον λόφο του Φιλοπάππου, μαζί με την εκκλησία και το περίπτερο του Αγίου Δημητρίου Λουμπαρδιάρη (1954-58), που κινεί ακόμη το ενδιαφέρον των ξένων, αλλά μόλις το 2003 τιμήθηκε με ένα διεθνές βραβείο. Οπως επίσης κι ένα από τα τελευταία του έργα, ο Παιδικός Κήπος Φιλοθέης (1961-1964), δηλώνει την αντιμετώπιση του κορυφαίου αρχιτέκτονα για τη διαμόρφωση του χώρου.
Κι όμως ο Δ. Πικιώνης (1887-1968), «συγκριτικά με άλλους αρχιτέκτονες, δημιούργησε πολύ λίγα έργα, αλλά καταξιώθηκε», μας λέει η κόρη του Αγνή Πικιώνη, αρχιτέκτων και επιμελήτρια, μαζί με την κόρη της Ντόρα Ρόκου-Πικιώνη, της μεγάλης έκθεσης που ανοίγει σήμερα για το κοινό και θα διαρκέσει έως τις 13 Μαρτίου, στο Μουσείο Μπενάκη (Πειραιώς).
Για αρκετά χρόνια, κατά την εκτίμηση της Αγνής Πικιώνη, ο πατέρας της ήταν κάπως ξεχασμένος. Δέκα χρόνια μετά τον θάνατό του, οργανώθηκε μια έκθεση στην Εθνική Πινακοθήκη, το 1978. «Τότε το υλικό ήταν εντελώς άγνωστο», λέει. Στη συνέχεια , σκοπός ζωής ήταν «να συγκινήσει» και να εκδώσει το έργο του, αρχιτεκτονικό, ζωγραφικό, κείμενα, σε ένα διάστημα περίπου 30 ετών.
Στις αρχές της δεκαετίας του 2000 δώρισε το αρχείο του στο Μουσείο Μπενάκη. Στο μεταξύ, το ενδιαφέρον γύρω από τον Πικιώνη έχει αναβιώσει. Διδάσκεται στα πανεπιστήμια, εκπονούνται διατριβές, ενώ σε ιταλική έκδοση της Selecta και επιμέλεια του Αλμπέρτο Φερλένγκα, ο Πικιώνης περιελήφθη στους εκατό μεγαλύτερους αρχιτέκτονες του 20ού αιώνα.
- Είχε ζωγραφίσει 400 έργα
Ο Δημήτρης Πικιώνης είχε ζωγραφίσει περί τα 400 έργα - τόσα έχει καταμετρήσει η κόρη του. Στην έκθεση παρουσιάζεται ένας αντιπροσωπευτικός αριθμός, οργανωμένων σε ενότητες, με τίτλους που είχε θέσει ο ίδιος: Από τη Φύση, Αναμνήσεις από το Παρίσι, Αρχαία, Λαϊκά κ.ά. Το αρχιτεκτονικό του έργο παρουσιάζεται μέσα από σχέδια και φωτογραφίες για οικίες, το Δημοτικό Σχολείο Λυκαβηττού, το Θερινό Θέατρο Κοτοπούλη, το Ξενία των Δελφών, τον οικισμό της Αιξωνής, τον χώρο γύρω από την Ακρόπολη και τον Παιδικό Σταθμό της Φιλοθέης κ.ά.
Μελέτες του για την αρχιτεκτονική της Ζαγοράς και της Καστοριάς, τη λαϊκή αρχιτεκτονική της Χίου, τεύχη του περιοδικού «3ο Μάτι» εμπλουτίζουν την έκθεση, χωρίς να λείπουν τεκμήρια (επιστολές, φωτογραφίες) για τις σχέσεις του με τους Ντε Κίρικο, Παρθένη, Τσαρούχη, Σικελιανό κ.ά.
- «Ηταν η ψυχή μου»
«...ήταν φορές που αισθανόμουν πως εις τα θεμέλια που εισχωρούσαν βαθιά στη γη, εις τους ογκώδεις τοίχους και τις καμάρες των, ήταν η ψυχή μου μια απ’ τις πολλές πέτρες που εντοιχιζόταν...» (Δ. Πικιώνης)
No comments:
Post a Comment