Saturday, June 19, 2010

Φωτογραφία και χαρακτική


Εργο της Δήμητρας Σιατερλή
Την επισκιασμένη από τη ζωγραφική, φωτογραφική δραστηριότητα του Ηλία Δεκουλάκου (1929 - 1998), αποκαλύπτει η έκθεση που φιλοξενείται στον «Ιανό» (Σταδίου 24). Με αφορμή την παρουσίαση του βιβλίου, «Ηλίας Δεκουλάκος. Φωτογραφίες 1960-1980», εκτίθενται επιλεγμένες έγχρωμες, κυρίως, φωτογραφίες με πορτρέτα, γυμνά, τοπία, αρχιτεκτονικές φωτογραφίες, νεκρές φύσεις και άλλες φωτογραφικές συνθέσεις. Η κόρη του δημιουργού, Αγγελική Δεκουλάκου, σε κείμενό της στο βιβλίο, επισημαίνει μεταξύ άλλων ότι «σε όλη του την εικαστική διαδρομή ο Δεκουλάκος πειραματίστηκε με νέα μέσα και αναζήτησε διαφορετικούς τρόπους έκφρασης. 

Στο αρχείο του βρέθηκε πολύ μεγάλος όγκος φωτογραφικού υλικού, πράγμα που αποδεικνύει ότι η φωτογραφία δεν ήταν απλώς ένα εργαλείο για τη ζωγραφική του. Παντού χρώμα και φως, συνθέσεις αυστηρές... Ολα είναι μια «μετάφραση» της δικής του πραγματικότητας, μέσω του φωτογραφικού φακού. Η φωτογραφία ήταν εργαλείο της εικαστικής του δουλειάς κι ένας εκφραστικός δρόμος που εξελίχθηκε σε ολοκληρωμένο εικαστικό έργο».

Ο Ηλίας Δεκουλάκος γεννήθηκε στην Αθήνα το 1929 με καταγωγή από τη Λάγια της Ανατολικής Μάνης. Σπούδασε ζωγραφική στην ΑΣΚΤ (κοντά στον Α. Γεωργιάδη) και ιδιωτικά κοντά στον Σπ. Παπαλουκά. Ανήκει στη γενιά του '60 και μάλιστα σε εκείνους που παρέμειναν και εργάστηκαν στην Ελλάδα. Από το 1960 έως το 1968 δίδαξε στη Σχολή Διακοσμητικών Τεχνών του Αθηναϊκού Τεχνολογικού Ομίλου, ενώ το 1982 εξελέγη τακτικός καθηγητής στην ΑΣΚΤ, θέση από την οποία παραιτήθηκε το 1988, δημοσιοποιώντας τους λόγους του. Από το 1989 υπήρξε ομότιμος καθηγητής. Στις αρχές της εκθεσιακής του δραστηριότητας (δεκαετία του '60), παρουσίασε μια εξπρεσιονιστικού τύπου αφηρημένη ζωγραφική. Σύντομα, όμως, επανήλθε στις λύσεις της παραστατικής ζωγραφικής, φτάνοντας σε ένα είδος σκληρού φωτογραφικού ρεαλισμού με έντονα κριτικό περιεχόμενο.
Φωτογραφία του Ηλία Δεκουλάκου
Το 1979 θεματολογικά στρέφεται προς τον κριτικό σχολιασμό της αλλοτρίωσης που προκαλεί η τεχνολογία. Το 1984, στην 4η ατομική έκθεση έργων του, στην γκαλερί «Ωρα», ο καλλιτέχνης παρουσίασε, ως λογική προέκταση και διεύρυνση των προηγούμενων προβληματισμών του, ένα σύνολο χώρου με ζωγραφική, κατασκευές, αντικείμενα και βίντεο αρτ. Αργότερα (μετά το 1985) στράφηκε στην τοπιογραφία με μια σειρά τοπία από τη Μάνη και την Αθήνα. Πρόκειται για έναν ολοκληρωμένο κύκλο ζωγραφικής, που σηματοδοτεί την επιστροφή του καλλιτέχνη σε μια θερμότερη γραφή, χωρίς να προδίδει την καλλιτεχνική σοβαρότητα και την ιδεολογική συνέπεια που τον χαρακτήριζε. 

Ο Ηλίας Δεκουλάκος, εκτός από τις ατομικές εκθέσεις του, έλαβε μέρος σε πολλές ομαδικές παρουσιάσεις, σε πανελλήνιες, αλλά και διεθνείς διοργανώσεις, όπως στην Μπιενάλε Νέων Καλλιτεχνών (Παρίσι 1961), στην Μπιενάλε της Αλεξάνδρειας (1963), κ.ά.
  • «Ομολογίες» χαρακτικής
Εως τις 26/6 στην «fizz gallery» (Βαλαωρίτου 9γ), φιλοξενείται έκθεση έργων της Δήμητρας Σιατερλή. Η δημιουργός παρουσιάζει μια σειρά πρόσφατων, αλλά και παλαιότερων, χαρακτικών έργων και εγκαταστάσεων. Μέσα από το έργο της, η Δ. Σιατερλή συνεχίζει να ψάχνει τον προσδιορισμό της ανθρώπινης φύσης, της σχέσης της με τον γύρω κόσμο, την κοινωνία, την προκατάληψη, τον εγκλωβισμό, την αλλοτρίωση αλλά και διόδους αντίστασης. Προβάλλοντας εικόνες με παιδικές εμμονές της, προσπαθεί μέσα από σχήματα, ίχνη απλά και χρώματα απόλυτα, να ξαναβρεί μια νοητική καθαρότητα. Κόβει και χαράζει ξύλα, μέταλλα, τυπώνει σε χαρτιά και πανιά, σχήματα και χαράξεις που σε πολλές περιπτώσεις παρουσιάζει μαζί με τις μήτρες τους. Συμπλέγματα παιδιών, αινιγματικές επισκέψεις «αλλόδοξων» μορφών, πλέγματα των ιστών αράχνης, καλούν τον επισκέπτη να εμπλακεί στον κόσμο που ανήκουν, ανακινώντας ερωτήματα. Οι «ομολογίες» που ορίζουν και τον τίτλο της έκθεσης, είναι σφραγίδες γραμμάτων, οι οποίες σχηματίζουν σύνολα λέξεων, τυπωμένες σκέψεις και προσωπικές γνώμες που η δημιουργός παραδίδει σε κοινή θέα.

Η Δήμητρα Σιατερλή γεννήθηκε στο Αργος το 1952. Σπούδασε ζωγραφική, διακόσμηση και χαρακτική στην Μπολόνια της Ιταλίας. Στην εικαστική της παραγωγή ασχολείται και πειραματίζεται με υλικά, τεχνικές και τεχνολογίες. Από το 1977 λειτουργούν, με τον εικαστικό Πίνο Παντολφίνι το Κέντρο Χαρακτικής Αθηνών. Εχει μια αδιάκοπη δραστηριότητα στο χώρο της Χαρακτικής με εκθέσεις στην Ελλάδα και το εξωτερικό σε ομάδες (Centro ALZAIA- Operatori Culturali, Ομάδα Χαλκογραφίας (1977-80), Ομάδα Κέντρου Χαρακτικής (από το 1989) κ.ά. Από το 1983 μελετά τον ιστό της αράχνης και τον προτείνει στο έργο της με διαφορετικά, κάθε φορά, υλικά, εγκαταστάσεις και νοηματικές προεκτάσεις. Μέχρι σήμερα έχει εκθέσει σε 30 περίπου ατομικές παρουσιάσεις και σε πολλές ομαδικές, ενώ παράλληλα έχει εικονογραφήσει βιβλία.

Η.Μ., Ριζοσπάστης, Κυριακή 20 Ιούνη 2010

No comments: