Λάθος λίφτινγκ από το Λούβρο

Paolo Veronese (1528 – 1588). Αυτοπροσωπογραφία

ΑΛΛΟΙΩΣΑΝ ΠΙΝΑΚΑ ΤΟΥ ΒΕΡΟΝΕΖΕ

• Χείλη και µύτη άλλαξε µέσα σε πέντε αιώνες η Παναγία στο «Δείπνο στους Εµµαούς», καθώς απέτυχε η συντήρησή του

Θύµα όχι µίας, αλλά δύο αποτυχηµένων «πλαστικών» επεµβάσεων από τους «γιατρούς» - συντηρητές του Λούβρου έπεσε η Παναγία στο αριστούργηµα «Δείπνο στους Εµµαούς» του ιταλού ζωγράφου της Αναγέννησης Βερονέζε. Αποτέλεσµα; Η Παναγία να αποκτήσει διαφορετική µύτη και χείλη, και κατά συνέπεια να αλλοιωθεί κατά πολύ η έκφρασή της πέντε αιώνες µετά τη γέννησή της, προκαλώντας θύελλα αντιδράσεων από τους ειδικούς. Η σταγόνα που ξεχείλισε το ποτήρι ωστόσο ήταν όταν αποκαλύφθηκε πως οι άτσαλοι συντηρητές επενέβησαν και δεύτερη φορά για να διορθώσουν τα λάθη τους!

Στο κόκκινο πλαίσιο διακρίνεται το πρόσωπο της Παναγίας (Φωτογραφία:  Τα Νέα)

«Χυδαία πλαστική». «Ο Βερονέζε είχε απεικονίσει το 1550 µια αριστοκράτισσα της εποχής του ως Παναγία. Η γυναίκα αυτή στον 21ο αιώνα µεταµορφώθηκε σε µια καρικατούρα µε πρησµένα µάγουλα και γελοία σουφρωµένα χείλη», λέει στον «Οbserver» ο Μισέλ Φαβρ Φέλιξ, πρόεδρος της Ενωσης για τον Σεβασµό και την Ακεραιότητα της Καλλιτεχνικής Κληρονοµιάς στο Παρίσι. Και κατηγορεί τους συντηρητές για «αλλοίωση της φυσιογνωµίας και της έκφρασης της γυναίκας», ενώ συνάδελφοί του, κριτικοί τέχνης κάνουν λόγο για «χυδαία πλαστική επέµβαση». Ας πάρουµε όµως τα πράγµατα από την αρχή. Το περίφηµο έργο του Βερονέζε χρειαζόταν συντήρηση. Πριν όµως συντηρηθεί, είναι σαφές από τις φωτογραφίες πως η µύτη της Παναγίας ήταν στραµµένη προς τα κάτω, προς το αυλάκι του άνω χείλους.

Μετά τη συντήρηση όµως απέκτησε µια κουτσουρεµένη µύτη. Πρόβληµα διαπιστώνεται και µε το στόµα, ενώ το κεφάλι µοιάζει µετά τις επεµβάσεις σαν ξεφουσκωµένο µπαλόνι.

Κλειδί για να διαπιστωθούν οι αποτυχηµένες επεµβάσεις στον πίνακα αποτέλεσε η φωτογραφία που δείχνει την κατάστασή του όταν αφαιρέθηκαν τα σηµεία που θεωρούνταν επιζωγραφίσεις. «Μπορούµε να δούµε ακριβώς τι προσέθεσαν οι συντηρητές. Η κλίση της µύτης προς τα κάτω έχει γλιτώσει από το καθάρισµα αν και ελαφρώς τραυµατισµένη», εξηγεί ο Μάικλ Ντάλεϊ, διευθυντής του βρετανικού τµήµατος του Αrtwatch (διεθνής οργανισµός για την προστασία των έργων τέχνης από φιλόδοξες και υπερβολικές επεµβάσεις / συντηρήσεις) που µιλάει για αλλαγές «αδικαιολόγητες και αβάσιµες».

«Ξένη µορφή». Στη συνέχεια οι συντηρητές επιχείρησαν να διορθώσουν τα αδιόρθωτα. Επέµβαση όµως που... ξέχασαν να καταγράψουν στα αρχεία τους! Και έτσι «έστρεψαν µεν τη µύτη και πάλι προς τα κάτω, αλλά εξακολουθεί να είναι σουβλερή. Τα ρουθούνια είναι ακαλαίσθητα µεγάλα και τα χείλη µοιάζουν πρησµένα και χωρίς σχήµα», λένε οι ειδικοί. «Τελικά είναι µία ξένη µορφή - δηµιούργηµα του 21ου αιώνα, που δεν τιµά τη ζωγραφική του Βερονέζε», καταλήγει ο Μισέλ Φαβρ Φέλιξ.

Παρά τις αντιρρήσεις των ειδικών ωστόσο, που θα δηµοσιευθούν και στην επιθεώρηση του Αrtwatch, και παρά το γεγονός ότι οι συντηρητές παραδέχονται τα λάθη των προκατόχων τους, το Λούβρο ετοιµάζεται να συντηρήσει ένα ακόµη αριστούργηµα. Το έργο του Λεονάρντο Ντα Βίντσι «Παναγία και Βρέφος µε την Αγία Αννα». Γεγονός που κάνει πολλούς να υποψιάζονται πως το επόµενο... θύµα θα είναι η Μόνα Λίζα. [Επιµέλεια: Μαίρη Αδαµοπούλου, TA NEA: Τρίτη 15 Ιουνίου 2010]