«Ο δημιουργός του μύθου» μέσα από τα έργα του

Ο Πολ Γκογκέν εκπροσωπούσε την προσωποποίηση της σύγχρονης ιδέας ότι ο ίδιος ο καλλιτέχνης αποτελεί μια δημιουργική εφεύρεση όσο και η τέχνη του. Χωρίς να παραβλέπει τις ιδιότητες -ανηθικότητα, έκλυτο βίο, σοβινισμό, επεκτατισμό, εκμετάλλευση- που ενστερνίζεται ο ζωγράφος (ή που του καταλογίζουν οι βιογράφοι του) προκειμένου να φιλοτεχνήσει την εικόνα του εαυτού του στον κόσμο, η αναδρομική έκθεση έργων του «Maker of Myth» («Ο Δημιουργός του Μύθου») που ξεκινάει σήμερα στην Τέιτ Μόντερν του Λονδίνου εξηγεί πώς ακριβώς αυτές του οι αδυναμίες συνθέτουν και το καλλιτεχνικό του μεγαλείο.

Εχοντας συνείδηση της εντυπωσιακής εμφάνισής του, ο Πολ Γκογκέν φτιάχνει σειρά αυτοπροσωπογραφιών για να παρουσιάσει τον εαυτό του ως ήρωα της ζωής του. Κάποτε ζωγραφίζει τον εαυτό του ως πρωταγωνιστή των «Αθλίων» του Βίκτορ Ουγκό. Το 1890 απεικονίζει το εαυτό του ως Χριστό στο έργο «Αυτοπροσωπογραφία με τον πίνακά του Κίτρινος Χριστός» και φτιάχνει γλυπτή αυτοπροσωπογραφία του με τον ίδιο σαν τον αποκεφαλισμένο Ιωάννη τον Βαπτιστή.

• Χρηματιστής

Οπως και ο φίλος του ο Βαν Γκογκ, ο Γκογκέν άρχισε σχετικά αργά στη ζωή του να ζωγραφίζει. Νεαρός υπήρξε χρηματιστής, επενδυτής στην αγορά έργων τέχνης, δημοσιογράφος, εμπορικός αντιπρόσωπος κλπ. Παρότι οι συμβολιστές τον έβαλαν στη συντροφιά τους, εκείνος δεν ένιωθε άνετα. Λαχταρούσε, όπως και ο ποιητής Ρεμπό, να μείνει στην ιστορία ως παράνομος, μοναχικός και πρωτόγονος. 

Οταν ο Γκογκέν έφτασε το 1891 στην Ταϊτή για να αποφύγει την ανταγωνιστική δυστυχία του αστικού Παρισιού, ανακάλυψε ότι ο παράδεισος είχε ήδη εξαφανιστεί και ότι είχε διαφθαρεί από τον μοντερνισμό - τους γαλλικούς τρόπους συμπεριφοράς και τη γαλλική θρησκεία. Οπότε, αυτό που του έμενε να κάνει ήταν να επινοήσει έναν ζωγραφιστό παράδεισο, όπως και έκανε.

• Σοφία Στυλιανού, ΕΘΝΟΣ, 29/09/2010

Ο αρχιτέκτονας Μόραλης

• Έκθεση στη Θεσσαλονίκη για την άγνωστη πλευρά του πρωτοπόρου εικαστικού

• Της Βίκυς Χαρισοπούλου, ΤΑ ΝΕΑ: Πέμπτη 30 Σεπτεμβρίου 2010

"Εξακόσια είκοσι έξι τετραγωνικά µέτρα είναι η µεγάλη γλυπτή _εγχάρακτη_ πρόσοψη του ξενοδοχείου «Χίλτον» στη λεωφόρο Βασ.Σοφίας, που σχεδίασε ο Γιάννης Μόραλης και εκτέλεσε (µε µια σειρά ειδικευµένους εργάτες, όπως φαίνεται στη φωτογραφία δεξιά) µεταξύ 1959 και 1962. Πρόκειται για ένα αρχιτεκτονικό του έργο που δεσπόζει στην έκθεση της Θεσσαλονίκης ">Ο Γιάννης Μόραλης, ο τελευταίος ευπατρίδης της ελληνικής ζωγραφικής, ο «παραδοσιακός», ο «νεωτεριστής», ο «συντηρητικός», ο «πρωτοπόρος» ζωγράφος, γλύπτης, ο χαράκτης, ο δάσκαλος της Ανωτάτης Σχολής Καλών Τεχνών επί 35 χρόνια µπορεί να είναι γνωστός «τοις πάσι» για όλες τις προαναφερόµενες δραστηριότητες, πόσοι όµως γνωρίζουν πως υπήρξε και αρχιτέκτων;

Ποιος γνωρίζει ότι η γιγαντιαία γλυπτή πρόσοψη του Ξενοδοχείου Χίλτον και οι εγχάρακτες συνθέσεις της είναι δικό του έργο (όπως και εκείνες στην πίσω όψη); Και η κεραµική σύνθεση στο µπαρ Galaxy του Χίλτον επίσης, και η «Βυθισµένη πολιτεία» που σχεδίασε για το κέντρο αναψυχής «Ωκεανίς» στη Βουλιαγµένη, και οι συνθέσεις τοίχων του Ξενοδοχείου Αµαλία στους Δελφούς, και αυτές του Γκραντ Οτέλ Μεντιτεράνεαν της Ρόδου, και η επένδυση τοίχων µε ορειχάλκινες πλάκες στο υποκατάστηµα της Εθνικής Τράπεζας στο Ναυτιλιακό Μέγαρο του Πειραιά, όπως και η κεραµική σύνθεση στον τοίχο της First Νational City Βank της Θεσσαλονίκης, και η ξύλινη επένδυση στον τοίχο της ίδιας τράπεζας στο Κολωνάκι, και η σύνθεση στον εξωτερικό τοίχο της Σχολής Μωραΐτη και η σύνθεση µε µπρούντζινα ανάγλυφα και κεραµικές πλάκες στον σταθµό Ακαδηµία του Μετρό της Αθήνας...

Ολα αυτά τα δεκάδες προσχέδια των αρχιτεκτονικών συνθέσεών του, από το Ξενοδοχείο Χίλτον (1959) έως και τον σταθµό Ακαδηµίας του Μετρό (1999), επί σαράντα συνεχή χρόνια, ο Γιάννης Μόραλης τα φύλασσε στο εργαστήριό του και τα παραχώρησε τον Φεβρουάριο του 2009 (µόλις δέκα µήνες πριν από τον θάνατό του σε ηλικία 93 ετών) στο Μουσείο Μπενάκη. Στο αρχείο συµπεριλαµβάνονται αρχιτεκτονικές προτάσεις του Μόραλη για διαµορφώσεις ξενοδοχείων, δηµόσιων κτιρίων και ιδιωτικών κατοικιών. Δεδοµένου ότι αρκετές από τις κατασκευές καταστράφηκαν, ορισµένες µάλιστα όπως προκύπτει από τις σηµειώσεις του καλλιτέχνη που τις συνοδεύουν «δεν έγιναν», η δωρεά προς το Μουσείο Μπενάκη συγκροτεί ένα αρχείο µαρτυριών εξαιρετικής σηµασίας.

Η έκθεσή τους δεν πρόλαβε να πραγµατοποιηθεί στο Μουσείο Μπενάκη. Η συνεργασία όµως των ανθρώπων του Μουσείου µε τους ακάµατους συναδέλφους τους της Δηµοτικής Πινακοθήκης Θεσσαλονίκης «έστησε» τη σηµαντικότερη (λόγω και «πανελλήνιας πρώτης» που κάνει στη Θεσσαλονίκη), ίσως, έκθεση των φετινών «Δηµητρίων» του Δήµου Θεσσαλονίκης. Υπό τον τίτλο «Με οδηγό την αίσθηση».

ΙΝFΟ

«Με οδηγό την αίσθηση - Οι αρχιτεκτονικές συνθέσεις του Γιάννη Μόραλη» στην Κάζα Μπιάνκα της Θεσσαλονίκης έως τις 14 Οκτωβρίου (στο πλαίσιο των Δηµητρίων)

«Εργα μου, τα περιστατικά μιας ζωής»

• Εκθεση με 100 δημιουργίες του Γιώργου Μαυροΐδη στις 22 Οκτωβρίου στο Ιδρυμα Θεοχαράκη

«Τα έργα μου γίνονται για να μιλούν για τη ζωή, ζωγραφικά..., τα περιστατικά και οι περιπέτειες μιας μακριάς ζωής πρέπει να γίνουν ένα με τη ζωγραφική μου προσπάθεια, όπως και τα λίγα πρόσωπα, άντρες και γυναίκες, που τα θυμάμαι πάντα με αγάπη σαν όνειρα απραγματοποίητα γιατί έτσι είναι η ζωή», έλεγε ο Γιώργος Μαυροΐδης.

• 100 έργα

Περιεκτικός σε νοήματα, βαθιά στοχαστικός, ο ζωγράφος της γενιάς του '30 μας άφησε ένα σπουδαίο κληροδότημα. Η έκθεση που εγκαινιάζεται στις 22 Οκτωβρίου στο Ιδρυμα Εικαστικών Τεχνών Θεοχαράκη, μας δίνει την ευκαιρία να το κατανοήσουμε ευρύτερα και να αποτιμήσουμε την προσφορά του καλλιτέχνη. Περιλαμβάνει εκατό έργα που αποδεικνύουν την προσήλωσή του στην ανθρωποκεντρική ζωγραφική. Παρά το ότι ο ίδιος πειραματίστηκε και δέχθηκε επιρροές από πολλά ρεύματα, στο τέλος ξεκαθάρισε το δικό του προσωπικό ύφος. Την ειλικρινή, αφτιασίδωτη απεικόνιση, που αποτυπώνει όχι μονάχα το σώμα -ντυμένο ή γυμνό- αλλά τον ίδιο τον ψυχισμό των ανθρώπων που στέκονταν απέναντι από το καβαλέτο του.

Στην έκθεση θα δούμε πολλά πορτρέτα φίλων του όπως ο Οδυσσέας Ελύτης και ο Διονύσης Φωτόπουλος και θα διαβάσουμε στον κατάλογο ανέκδοτα κείμενα που έχουν γράψει ο Παναγιώτης Τέτσης, ο Θανάσης Νιάρχος, η Νάτα Μελά, ο Αγγελος Παπαδημητρίου, ο Κωστής Παπατριανταφυλλόπουλος και ο Τάκης Μαυρωτάς, ο οποίος επιμελείται την έκθεση.

• Δάσκαλος

Ο κορυφαίος ζωγράφος της γενιάς του '30 γεννήθηκε στον Πειραιά το 1912, περνώντας τα παιδικά του χρόνια στη Λάρνακα της Κύπρου, απ' όπου καταγόταν. Αργότερα εγκαταστάθηκε στην Αθήνα, όπου και πέρασε το μεγαλύτερο μέρος της ζωής του με μικρά διαλείμματα στο εξωτερικό, όπως και στην Αίγυπτο, τη Γαλλία και την Ιταλία. Σπούδασε νομικά και πολιτικές επιστήμες στο Πανεπιστήμιο Αθηνών. Μετά μια δεκατριάχρονη πορεία στο διπλωματικό σώμα, το 1959 εκλέχτηκε τακτικός καθηγητής στην ΑΣΚΤ. Από τη Σχολή αποχώρησε το 1982, ενώ την περίοδο 1975-1977 διατέλεσε διευθυντής και αργότερα ο πρώτος πρύτανης.

Στη ζωγραφική υπήρξε αυτοδίδακτος και μετά το τέλος του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου άρχισε να ζωγραφίζει συστηματικά, πειραματιζόμενος με τις τεχνικές του λαδιού, της τέμπερας, της υδατογραφίας και της εγκαυστικής.

Αναδρομική έκθεση του Πολ Γκογκέν στην Tate Modern του Λονδίνου

Εικόνα από το χώρο της έκθεσης   

---

Μία εμβληματική έκθεση του διάσημου μετα-ϊμπρεσιονιστή ζωγράφου Πολ Γκογκέν, πλούσια σε αυτοπροσωπογραφίες, εγκαινιάζεται την Πέμπτη στην Tate Modern του Λονδίνου.  Η έκθεση, η πρώτη μετά από πενήντα χρόνια στη Βρετανία, συγκεντρώνει περίπου 50 πίνακες και αμέτρητα σχέδια, γλυπτά και ντοκουμέντα, που εξυμνούν την καλλιτεχνική ιδιοφυΐα του Γκογκέν, χωρίς να αποκρύπτουν όμως τις ταραχώδεις πτυχές της ιδιωτικής του ζωής.

Διότι ο Παρισινός χρηματιστής δεν εγκατέλειψε χάριν της τέχνης μόνον το επάγγελμά του, αλλά και τη Δανή γυναίκα του και τα πέντε παιδιά τους, για να αφιερωθεί στη ζωγραφική, πρώτα στη Βρετάνη, μετά στην Αρλ της Προβηγκίας, κατόπιν στην Ταϊτή και τέλος στα νησιά Μαρκέσας, όπου έζησε μέχρι τον θάνατό του, το 1903.

Πριν την έναρξη της έκθεσης, η εφημερίδα Daily Telegraph έγραψε πως ο Γκογκέν «ήταν ταυτόχρονα ένας συφιλιδικός παιδεραστής αλλά και ένας καλλιτέχνης σπουδαιότερος από τον Βαν Γκογκ», καταλήγοντας πως «είναι δύσκολο κανείς να δείξει συμπάθεια στον διάβολο».

Μεταξύ των διάσημων πινάκων που θα εκτεθούν στο Λονδίνο περιλαμβάνεται και το «Nevermore O Tahiti», που παρουσιάζει μία Ταϊτινή καλλονή ξαπλωμένη στο πλάι. Πρόκειται για τον πίνακα που έχει αναπαραχθεί σε εκατομμύρια καρτ ποστάλ και αφίσες.

Ανάμεσα στα μουσεία που δάνεισαν πίνακες για την αναδρομική του Γκογκέν είναι η Εθνική Πινακοθήκη της Ουάσιγκτον, το Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης (ΜΟΜΑ) της Νέας Υόρκης, το Μουσείο Πούσκιν της Μόσχας και το Μουσείο Ορσαί του Παρισιού.

Η έκθεση συμπίπτει με τη συμπλήρωση δέκα χρόνων λειτουργίας της Tate Modern, η οποία -με 5 εκατ. επισκέπτες ετησίως- διεκδικεί επάξια τον τίτλο του πλέον επισκέψιμου μουσείου μοντέρνας τέχνης στον κόσμο. [Newsroom ΔΟΛ, με πληροφορίες από ΑΠΕ/Γαλλικό]

Σχετικοί σύνδεσμοι

• Tate Modern

Eικαστικη ατζεντα

Η φυλακή του μυαλού. Η Ράνια Ράγκου παρουσιάζει απόψε την ατομική της έκθεση στην γκαλερί a.antonopoulou.art. (Αριστοφάνους 20, Ψυρρή).Πρόκειται για μια έκθεση, αμιγώς ζωγραφικής, όπου εξερευνά τη δυναμική των αντιφάσεων και των μεταμορφώσεων. Ουσιαστικά θέτει το ερώτημα αν η μεγαλύτερη «φυλακή» είναι το μυαλό μας και ο τρόπος σκέψης μας.

Το παραμύθι της ζωγραφικής. Μόλις εγκαινιάστηκε η έκθεση ζωγραφικής του Αλέκου Κυραρίνη με τίτλο «Αγγελος και δράκος» που περιλαμβάνει 52 ασπρόμαυρα σχέδια σε χαρτί και δύο μάρμαρα στον Χώρο Τέχνης 24 (Σπευσίππου 38) Ο εικαστικός, μέσω ενός ιδιότυπου παλίμψηστου χαρακτικής και ζωγραφικής, ενσωματώνει αρχετυπικά και νεότερα σύμβολα γραφής, δημιουργώντας ερεθιστικές εικόνες ενός μυστικιστικού παιχνιδιού.

Με μια πινελιά. Ο χαρισματικός Μάκης Θεοφυλακτόπουλος παρουσιάζει τα πιο χαρακτηριστικά έργα της δουλειάς του σε μια έκθεση που εγκαινιάζεται απόψε στο Μουσείο Μπενάκη της Πειραιώς. Ο καλλιτέχνης με την αναγνωρίσιμη τεχνοτροπία θα εκθέτει τους κυριότερους σταθμούς της πορείας του μέχρι και τις 5 Δεκεμβρίου.

Στην Ελευσίνα. Στο παλαιό ελαιουργείο της, η Διοχάντη εκθέτει In situ εγκαταστάσεις στο πλαίσιο των Αισχύλειων 2010 του Δήμου Ελευσίνας. Η εικαστικός παίρνει τη σκυτάλη ύστερα από τη Λήδα Παπακωνσταντίνου και τον Μάριο Σπηλιόπουλου που μεταμόρφωσαν τον χώρο τις προηγούμενες χρονιές.

Στην Εθνική Πινακοθήκη, παρουσιάζεται μέχρι και τις 15 Οκτωβρίου η εξαιρετικά επιτυχημένη έκθεση «Ερνέστος Τσίλερ, Αρχιτέκτων, 1837-1923» Το υλικό είναι από το αρχείο Τσίλερ της Εθνικής Πινακοθήκης, αλλά και από σχέδια που φυλάσσονται σε δημόσιες και ιδιωτικές συλλογές. Στο ίδιο μουσείο φιλοξενείται και η έκθεση «Μετζικώφ Θεατρικά ενδύματα και προσωπεία - Από τη σκηνή στο μουσείο» Επιμέλεια: Τ. Μαυρωτάς.

Δύο Ελληνίδες στο φθινοπωρινό Παρίσι

• Ιρις Τουλιάτου και Βένια Μπεχράκη, δύο διαφορετικές εκθέσεις με κοινό παρονομαστή τη μοντέρνα Ελλάδα

• Της Βανεσσας Θεοδωροπουλου, Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ, Tετάρτη, 29 Σεπτεμβρίου 2010

Δεν είναι εύκολο να διακρίνει κανείς γεγονότα και πρόσωπα στο ατέρμονο βουητό που εκπέμπει το Παρίσι το φθινόπωρο. Μουσεία, γκαλερί, φεστιβάλ, θέατρα σηκώνουν αυλαία σύσσωμα και πανηγυρικά: χθες τα εγκαίνια μιας καινούργιας μπιενάλε σύγχρονης τέχνης στην Μπελβίλ, αύριο ο εμπορικότατος σταρ Μουρακάμι στις Βερσαλλίες, μεθαύριο ο φινετσάτος Γκαμπριέλ Ορόσκο στην Μπομπούρ, στις 2 και 3 Οκτωβρίου η αφρόκρεμα του σύγχρονου χορού στο Festival d’Automne... Η ατζέντα του Παριζιάνου φιλότεχνου ρισκάρει να εκραγεί εν μια νυκτί. Τι είναι λοιπόν εκείνο που μπορεί να κάνει μια έκθεση, έναν καλλιτέχνη, ένα έργο να ξεχωρίσουν; Ισως μια εκλεκτική συγγένεια, ίσως μια συγκυρία.

Η Ιρις Τουλιάτου και η Βένια Μπεχράκη είναι δύο νέες Ελληνίδες καλλιτέχνιδες που βρέθηκαν να εγκαινιάζουν στο Παρίσι την ίδια εβδομάδα δύο πολύ διαφορετικές εκθέσεις, με έναν κοινό όμως παρανομαστή: μια διάθεση αποδόμησης, της μοντερνιστικής αισθητικής στην περίπτωση της πρώτης, στερεότυπων ρόλων, συμβόλων και πεποιθήσεων στην περίπτωση της δεύτερης, και οι δύο με ντεκόρ πραγματικότητες και μύθους της μοντέρνας Eλλάδας.

Παραγγελία του Παλέ ντε Τοκιό, το πρότζεκτ «Apollo Goes on Holiday», της Ιριδας Τουλιάτου, σκηνοθετεί και διηγείται με ελλειπτικό τρόπο το «δράμα», όπως το αποκαλεί η καλλιτέχνις, της εγκατάλειψης και παρακμής των μυθικών ξενοδοχείων Ξενία, ερείπια μνημεία της ελληνικής μοντέρνας αρχιτεκτονικής, και μαζί της μιας ολόκληρης εποχής.

Η μεταπολεμική Ελλάδα του ΕΟΤ, του λαμπερού νέου ελληνικού κινηματογράφου και του σχεδίου Μάρσαλ, των ωραίων ξεναγών και των γοητευμένων Βορειοευρωπαίων ευγενών (βλ. ομώνυμη ταινία, «Επιχείρηση Απόλλων») αναβιώνει στο αριστοτεχνικά δομημένο δίπτυχο (μια γλυπτική εγκατάσταση και μια σειρά κολάζ), μέσα από αποκόμματα του Τύπου της εποχής, διαφημιστικών εντύπων κ.ά., στα οποία εμβάλλονται εικόνες από τις διαστημικές αποστολές της ΝASA (Απόλλων 11) στη Σελήνη.

Στη μέση της αίθουσας, μια σύνθεση από ξύλινες ρεπλίκες των σκιάστρων του Ξενία Ναυπλίου -η κονστρουκτιβιστικής έμπνευσης εγκατάσταση PARASOL(SET)- λειτουργεί ως «κεντρική σκηνή» του αλληγορικού δράματος ή, εξίσου εύγλωττα, ως «το επακόλουθο μιας τεχνητής έκλειψης».

Αλλαγή σκηνικού. Στην γκαλερί της Βάσιας Εμπειρίκου στο Μαρέ, η Βένια Μπεχράκη παρουσίασε (έως 25/9) μια σειρά από φωτογραφίες μεγάλου μεγέθους, «αυτοπροσωπογραφίες», με φόντο αθηναϊκούς κατά κύριο λόγο δημόσιους χώρους. Η διαδικασία παραγωγής κάθε έργου έχει ως εξής: αφού επιλέξει το κατάλληλο σημείο της πόλης ως ντεκόρ, η καλλιτέχνις σχεδιάζει το «κάδρο», τον ρόλο και τη δραστηριότητα που θα πραγματοποιήσει.

Στη συνέχεια φωτογραφίζεται ενώ κάνει την περφόρμανς της μπροστά στα βλέμματα των περαστικών. Εδώ η Βένια Μπεχράκη ως νεαρή νοικοκυρά σιδερώνει μπροστά στη Βουλή, εκεί η Β.Μ. με ταγέρ και τακούνια απλώνει ρούχα στον πεζόδρομο του Κεραμεικού, αλλού με ρόμπα και ρόλεϊ στα μαλλιά ξαπλωμένη σε στάση του μετρό... «La Gr�ce in&out» είναι ένα σχόλιο πάνω στη θέση της γυναίκας σε μια κοινωνία τελικά ακόμα βαθιά παραδοσιακή στα μάτια της καλλιτέχνιδος, μια ειρωνεία πάνω στα εν οίκω (μη;) εν δήμω, στη σχέση δημόσιου και ιδιωτικού, αλλά κι ευρύτερα πάνω στη διαχείριση της εξουσίας.

Τρεις γλύπτες δουλεύουν το ξύλο στο Μέτσοβο

• Οι Γιαννιώτες Θόδωρος Παπαγιάννης, Κυριάκος Ρόκος και Γιώργος Χουλιαράς παρουσιάζουν από κοινού δουλειά τους στην Πινακοθήκη Ευάγγελου Αβέρωφ

• ΝΙΚΟΣ ΜΠΑΚΟΥΝΑΚΗΣ | Τρίτη 28 Σεπτεμβρίου 2010

Είναι και οι τρεις γλύπτες· και οι τρεις Γιαννιώτες· και οι τρεις σχεδόν συνομήλικοι, γεννημένοι στη δεκαετία του 1940· και οι τρεις δάσκαλοι. Οι κοινές συναντήσεις δεν λείπουν από την πορεία τους. Το 1981 είχαν εκθέσει στην γκαλερί «Μέδουσα», ως ανερχόμενοι νέοι γλύπτες. Δεκατέσσερα χρόνια μετά, το 1995, παρουσίασαν δουλειά τους ως ομάδα, στην έκθεση της Ενωσης Πτυχιούχων της Σχολής Καλών Τεχνών. Και εφέτος ο Θόδωρος Παπαγιάννης, ο Κυριάκος Ρόκος και ο Γιώργος Χουλιαράς παρουσιάζουν από κοινού δουλειά τους εντός έδρας, στο Μέτσοβο, στην Πινακοθήκη Ευάγγελου Αβέρωφ.

Η έκθεση, που εγκαινιάστηκε το περασμένο Σάββατο στις καθιερωμένες πλέον «Δημιουργικές Συναντήσεις» της Πινακοθήκης (θεσμός που από το 1995 επαναλαμβάνεται ανά διετία), είναι στην πραγματικότητα ένα τρίπτυχο: τρεις παράλληλες αναδρομικές των τριών καλλιτεχνών, σε επιμέλεια της ιστορικού τέχνης Κατερίνας Σταθοπούλου. Αλλά το συνδετικό στοιχείο και των τριών εκθέσεων είναι το ξύλο.

Υλικό ζωτικής σημασίας για το Μέτσοβο αλλά και υλικό της λαϊκής ξυλοτεχνίας, μιας τέχνης με μεγάλη παράδοση στην περιοχή, το ξύλο χρησιμοποιήθηκε από τους τρεις καλλιτέχνες για να δημιουργήσουν επί τόπου ο καθένας από ένα έργο. Δούλεψαν και οι τρεις στο διάστημα από 21 Αυγούστου ως 10 Σεπτεμβρίου στον ανοιχτό χώρο της αυλής της Πινακοθήκης, χώρο που λειτούργησε και ως Ανοιχτό Εργαστήρι Γλυπτικής, αφού οι περαστικοί ήταν ελεύθεροι να δουν, να ρωτήσουν, να πάρουν μέρος. Οι «Ρόκες και αδράχτια» του Παπαγιάννη, από ξύλο φλαμουριάς, «Ο μύθος μιας οξιάς» του Ρόκου και ο «Κορμός» του Χουλιαρά, από ξύλο οξιάς και μέταλλο, είναι το Μέτσοβο και η Ηπειρος.

Στα εγκαίνια βρέθηκαν και οι τρεις καλλιτέχνες. Και ανέλαβαν παράλληλες ξεναγήσεις, αλλά με ομοειδή κέντρα: το ξύλο, που γίνεται έργο τέχνης, τα πλατάνια, το βρεγμένο καλντερίμι (έβρεχε στο Μέτσοβο), το βλάχικο ιδίωμα («χίου φτσιόρλου αλού Κλεάνθη», δηλαδή «είμαι ο γιος του Κλεάνθη», όπως γράφει ο Ρόκος στο κείμενό του), ο αέρας, η κοινή καταγωγή και ύστερα, στη σκεπαστή αυλή του «Γαλαξία», το γεύμα των εγκαινίων, το κοντοσούβλι, οι πίτες, το κρασί...

ΠΟΥ ΚΑΙ ΠΟΤΕ 

• Η έκθεση γλυπτικής Παπαγιάννη- ΡόκουΧουλιαρά θα είναι ανοιχτή ως τις 7 Δεκεμβρίου.
• Ωρες λειτουργίας: καθημερινώς (εκτός Τρίτης) 10.00- 16.00. 
• Πληροφoρίες στο τηλ. 26560 41210 και στο www.averoffmuseum.gr.  

• Η σφραγίδα του Αβέρωφ-Τοσίτσα

Ε ίκοσι χρόνια μετά τον θάνατο του Ευάγγελου Αβέρωφ-Τοσίτσα, το Μέτσοβο φέρει τη σφραγίδα του μεγάλου ευεργέτη του. Λίγοι τόποι υπάρχουν που η καθημερινή ζωή τους να ρυθμίζεται από τους οραματισμούς αλλά κυρίως από το έργο ενός ανθρώπου. Οι αμπελώνες της πλαγιάς του Αγίου Νικολάου, με τα πρώτα κλήματα καμπερνέ σοβινιόν στην Ελλάδα, στη δεκαετία του 1950 κιόλας, το οινοποιείο Κατώγι, το τυροκομείο με το μετσοβόνε αλλά και τις γραβιέρες και το εκλεκτότατο κατσικίσιο με πιπέρι, το Λαογραφικό Μουσείο στο αρχοντικό του Τοσίτσα, το χιονοδρομικό κέντρο, το ξυλουργικό εργοστάσιο, η τοπική χειροτεχνία, τέλος η Πινακοθήκη του Ιδρύματος Αβέρωφ, στηριγμένη κυρίως στη συλλογή που ο ίδιος ο ίδιος συγκρότησε, δεν είναι απλώς αξιοθέατα αλλά παραγωγικοί τομείς και, ως προς την Πινακοθήκη, ζωντανοί οργανισμοί πολιτισμού, όπου η τοπική κοινωνία μετέχει, βλέπει, ενεργεί και δημιουργεί, ιδιαίτερα μέσα από το παιδικό εργαστήριο.

• Διαβάστε περισσότερα: http://www.tovima.gr/default.asp?pid=2&ct=4&artid=357120&dt=28/09/2010#ixzz10nYpj2Ig

Το Guggenheim στηρίζει το έργο άγνωστων καλλιτεχνών

• Το ίδρυμα Guggenheim σε συνεργασία με την ιστοσελίδα YouTube έδωσαν στη δημοσιότητα τη λίστα με τα 125 βίντεο που θα συμμετάσχουν στην «biennale», στο διαγωνισμό με τα «πιο δημιουργικά βίντεο του κόσμου» τον προσεχή Οκτώβριο.

Το μουσείο Guggenheim στη Νέα Υόρκη Οι 125 "δημιουργίες" επιλέχθηκαν από το ίδρυμα Guggenheim ανάμεσα από 23.000 βίντεο από 91 χώρες, ενώ η κριτική επιτροπή κατάρτισε έξι κατηγορίες, την πειραματική, την μουσική, εκείνη της αφήγησης και της μη αφήγησης, των κινουμένων σχεδίων και των ντοκιμαντέρ.

 

Τα μέλη της κριτικής επιτροπής, μεταξύ των οποίων ξεχωρίζουν ο σκηνοθέτης Ντάρεν Αρονόφσκι (Darren Aronofsky), το συγκρότημα Animal Collective, ο καλλιτέχνης Ντάγκλας Γκόρντον (Douglas Gordon), ή ακόμη η τραγουδίστρια Λόρι Άντερσον (Laurie Anderson), θα επιλέξουν είκοσι καλλιτέχνες το έργο των οποίων θα παρουσιαστεί στις 21 Οκτώβρη σε παρατήματα του μουσείου Guggenheim στο Βερολίνο, στο Μπιλμπάο, στη Νέα Υόρκη και τη Βενετία.

 

Τα 125 βίντεο, που είναι οι δημιουργίες κυρίως φοιτητών, σκηνοθετών, μουσικών, ακόμη και ενός πρωταθλητή στο σκάκι, είναι ορατές στην ιστοσελίδα YouTubePlay.

 

Μια ζωή υπάρχω μέσα από τη ζωγραφική

• Ο Μάκης Θεοφυλακτόπουλος μιλάει για τα έργα του και τους δασκάλους που τον ενέπνευσαν με αφορμή τη μεγάλη αναδρομική του έκθεση

• Συνέντευξη στον Σπυρο Γιανναρα, Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ, Kυριακή, 26 Σεπτεμβρίου 2010

Σαράντα τέσσερα χρόνια μετά την επαινετική κριτική του καθηγητή Γ. Π. Σαββίδη (διακεκριμένου επιμελητή των καβαφικών και των σεφερικών εκδόσεων) για την ενότητα ζωγραφικής «μοτοσυκλετιστές» του Μάκη Θεοφυλακτόπουλου, η οποία ανέδειξε τον τότε άγνωστο φοιτητή της ΑΣΚΤ, το Μουσείο Μπενάκη της οδού Πειραιώς παρουσιάζει μέσα από 250 περίπου έργα την καλλιτεχνική διαδρομή του 72χρονου σήμερα ζωγράφου σε μια μεγάλη αναδρομική έκθεση που εγκαινιάζεται την ερχόμενη Τετάρτη 29 Σεπτεμβρίου. Οι ανθρώπινες φιγούρες των γιγάντιων έργων του, αρχικά πιο περιγραφικές, πριν εξελιχθούν σταδιακά σε έντονα περιγράμματα, μπορούν να ιδωθούν ως ολοένα λακωνικότερες, αλλά και εντονότερες εκφράσεις του ψυχισμού του απομόναχου ατόμου. Υπό μίαν έννοια, ο Θεοφυλακτόπουλος φιλοτεχνεί ποικίλα πορτρέτα της ψυχής μας.

Ο πρώην μαθητής του Μόραλη και μετέπειτα καθηγητής της Σχολής Καλών Τεχνών Θεσσαλονίκης, ο ακατάτακτος κατά πολλούς ζωγράφος με τη φήμη του πολυτάραχου βίου (το πάθος του για τον τζόγο και την ταχύτητα) να επηρεάζει την προσέγγιση του έργο του, μιλάει στην «Κ» μέσα στο άδειο του ατελιέ στο Παλαιό Φάληρο. Λίγο πριν από τη μεγάλη έκθεση αναφέρεται στην πάλη της ζωγραφικής δημιουργίας, στην ένταση που πασχίζει να μεταδώσει στα έργα του και στους μεγάλους δασκάλους που τον ενέπνευσαν.

• Καλές και κακές στιγμές

- Κάθε αναδρομική έκθεση είναι μια ανακεφαλαίωση. Πόσο δύσκολη και ποια μπορεί να είναι η συνέχεια;

- Σε όλη μου τη ζωή έχω συνηθίσει να υπάρχω μέσα από τη ζωγραφική. Οταν ήμουν νεότερος έκανα και πολλά άλλα. Τώρα αυτά τα υπόλοιπα λιγοστεύουν και μου μένει μόνο η ζωγραφική. Θα υπάρξουν και πιέσεις, ενδεχομένως και απογοητεύσεις, π. χ., διότι κάποια πράγματα μπορεί να μην έχουν αντέξει στον χρόνο. Σίγουρα θα υπάρχουν και καλές στιγμές, λιγότερο καλές και ίσως μερικές πολύ καλές. Το ευχάριστο είναι ότι έτυχε τα τελευταία μου έργα, του 2010 να είναι καλά. Να είναι δυνατά, οπότε δεν θα έχω την δύσκολη στιγμή που μπορεί ένας ζωγράφος κοιτώντας την αναδρομική του να πει: κοίταξε όταν ήμουνα νέος τι ωραία πράγματα έκανα και τώρα... αντίθετα μπορώ να πω πως τώρα που γέρασα, μάλλον τα καταφέρνω καλύτερα.

- Προσθέτετε διαρκώς υλικό, ζωγραφίζοντας. Όσο όμως προσθέτετε τόσο αφαιρείτε από την φιγούρα. Είναι σαν να σβήνετε προσθέτοντας...

- Αυτό είναι αλήθεια. Η πλούσια ζωγραφική ύλη αποτελούσε ανέκαθεν εκφραστική μου ανάγκη. Το «γράψιμο» και η ματιέρα προκύπτουν μέσα από τις ανάγκες του σχεδίου και του χώρου. Αυτή, λοιπόν, η ματιέρα, αυτή η ύλη, η υφή είναι λειτουργική. Αυτές οι αλλεπάλληλες προσθήκες, σε συνδυασμό με τα απομεινάρια ή τα ίχνη που βρίσκονται από κάτω εμπλουτίζουν σιγά σιγά με μικρά στοιχεία τη μεγάλη επιφάνεια και έτσι ζωντανεύει. Είναι ο τρόπος με τον οποίο μπορώ να φτιάξω κάτι που να έχει ενδεχομένως μιαν αξία.

- Πόσο σας έχουν επηρεάσει ζωγράφοι που ασχολήθηκαν με την ανθρώπινη φιγούρα όπως ο Μπέικον ή ο Τζιακομέτι;

- Οι επιδράσεις θα 'λεγα στην δική μου τη δουλειά είναι πολλές. Ο Μπέικον σε μια παλιότερη περίοδο: οι πιο πολλοί ζωγράφοι που ασχολήθηκαν με την φιγούρα σκόνταψαν πάνω του. Η επίδρασή του ήταν μεγάλη. Τώρα το θέμα είναι ότι μπορεί να υπάρχει λίγος Μπέικον, αλλά και πόσος Μάκης υπάρχει. Γιατί και στον Μπέικον υπάρχει και Πικάσο, αλλά είναι Μπέικον.
Ο Τζιακομέτι ως καλλιτέχνης με είχε επηρεάσει βαθύτατα. Τον θεωρώ πολύ μεγάλο. Σίγουρα πιο μεγάλο από τον Μπέικον. Επηρεάστηκα όμως κι από κάποιον που δεν είχε ανθρώπους στα έργα του: τον Ρόθκο. Δηλαδή, από αυτό το βάθος του χρώματος που χωρίς να έχει καμία αναφορά στο συγκεκριμένο, δημιουργεί συγκεκριμένο έργο που στέκεται ισοδύναμα πλάι σε ένα κομμάτι της Φύσης. Συμπαντικό, θα έλεγα, στην περίπτωση του Ρόθκο. Γιατί δεν είναι μόνο τα περάσματα του, είναι κι αυτή η σχέση των χρωμάτων που σαν να ανοίγεται σε έναν χώρο συμπαντικό.

• Αντιδρούσα

- Η σπουδή στην ακαδημαϊκή ζωγραφική ως φοιτητής στην Καλών Τεχνών ήταν αναγκαίο εφόδιο για την διαμόρφωση του έργου που ακολούθησε;

- Στην αρχή αντιδρούσα. Εχει στη ζωγραφική κανείς ανάγκη να μιλήσει. Να πει πράματα. Αλλά δεν μπορεί να αρθρώσει λόγο, δεν ξέρει πως. Ετσι λοιπόν όπως και στις πιο πολλές τέχνες η πειθαρχία είναι μια απαραίτητη προϋπόθεση. Μάλιστα κάποια σπουδαία προσωπικότητα είχε πει κάτι που μου άρεσε πολύ: ο ταλαντούχος συνειδητοποιεί από μόνος του την αναγκαιότητα της πειθαρχίας.
Μετά από κάποιες αντιδράσεις σε αυτή την πειθαρχία, πειθάρχησα και πολύ. Και αυτό πρότεινα και στους φοιτητές που είχα αργότερα. Για να αποκτήσουν ένα πλούσιο λεξιλόγιο στη γλώσσα την εικαστική, για να μπορέσουν να έχουν μια ευκαιρία να κάνουν κάτι. Χωρίς αυτό δεν γίνεται. Ακόμα και οι αυτοδίδακτοι -οι καλοί- από μόνοι τους πειθαρχούν. Δεν γίνεται αλλιώς. Πρέπει να βάλεις στο χάος μια τάξη. Και για να τη βάλεις πρέπει να έχεις μάθει κάποια πράματα. Και ή θα πας σε κάποιο σχολείο ή θα αναγκαστείς να τα μάθεις μόνος του.

- Πολλοί θεατές έχουν την αίσθηση βλέποντας ένα περίγραμμα ότι δεν είναι τίποτα...

-... Σου λένε: αυτό το κάνω κι εγώ. Το λένε φίλες της κόρης μου. Τώρα που θα δουν τα έργα στην αναδρομική, που θα δουν και τίποτα άλλο, θα πουν: Α! Αυτό δεν μπορώ να το κάνω! (γέλια). Είναι εξαιρετικά δύσκολο να το σχεδιάσεις με ακρίβεια γιατί γκρεμίζεται διαρκώς και δεν διορθώνεται. Το έργο συνέχεια γκρεμίζεται. Είτε γιατί η σχέση με το φόντο είναι πολύ σκληρή είτε γιατί είναι πολύ μαλακιά, γιατί μια γραμμή πήγε λίγο πιο αριστερά, ενώ έπρεπε να είναι λίγο πιο δεξιά -κι αυτό δεν διορθώνεται- ή γιατί όλα σωστά είναι, αλλά το έργο δεν μου αρέσει. Οπότε γίνεται ξανά και ξανά και ξανά. Οπως γίνεται και στο μεγαλύτερο μέρος της τέχνης. Ετσι δουλεύουν οι ζωγράφοι. Πολεμάνε συνέχεια, κουνάνε τις φόρμες, τα μέσα... βέβαια μερικοί μπορεί να δουλεύουνε προσθετικά μέχρι να φτάσουν κάπου. Αλλα ταμπεραμέντα διαλύουν συνεχώς το έργο και μέσα από τα απομεινάρια φτιάχνουν κάτι άλλο. Αλλά η μάχη, ο κόπος, οι αλλαγές πάνω στο σχέδιο και στα χρώματα είναι κοινό χαρακτηριστικό όλων των ζωγράφων.

- Ενώ ζωγραφίζετε χωρίς να κάνετε προσχέδια στους πίνακες, παρόλα αυτά όμως τα σχέδια που κάνετε παράλληλα είναι σαν να λειτουργούν ως μελέτες.

- Κάνω πάρα πολλά σχέδια, μα συνέχεια. Ενα μέρος από αυτά δεν είναι απαραίτητα δημιουργικές στιγμές. Οταν δεν νιώθω αρκετά δυνατός για να παλέψω στα ψηλά βουνά, κάνω ένα είδος εργασιοθεραπείας. Παίρνω διάφορα χαρτιά και κάνω ό, τι μου έρχεται. Χωρίς να έχω στόχο να κάνω κάτι. Απλά περνάω την ώρα μου και το μόνο που προσέχω είναι να μην τα δει κανείς (γέλια). Στη συνέχεια πετιούνται όλα αυτά ως άχρηστα. Μερικές φορές πριν τα πετάξω μπορεί να κρατήσω κάτι για να επέμβω πάνω του με λάδι. Ολα αυτά τα χρόνια με όλα αυτά τα σχέδια που έγιναν με αυτόν τον τρόπο κάτι πέρασε μέσα στα λάδια, στους μεγάλους πίνακες.

• Η μόδα και το «άρωμα της τέχνης»

- Νιώθετε ότι η περίοδος που σας εκφράζει περισσότερο είναι κάθε φορά η τελευταία;

- Ναι. Δηλαδή όταν πετυχαίνεις κάποια πράγματα. Εχω τη βεβαιότητα ότι κάποια έργα που έχω κάνει τώρα, το 2010, μπορώ να πω ότι είναι από τα πιο ουσιαστικά που έχω κάνει στη ζωή μου. Υπήρχε μια εποχή που είχα φτιάξει κάτι πολύ πετυχημένους μοτοσυκλετιστές. Κάποια είναι αρκετά δυνατά ακόμα και σήμερα. Αντέχουν στον χρόνο, έχουν μια δύναμη και μια αλήθεια. Γιατί έργο χωρίς αλήθεια δεν μπορεί να είναι δυνατό. Και το αληθινό πως το εννοώ; Μέσα από τις επιδράσεις ένα μεγάλο μέρος του έργου είναι δικό σου. Αυτό έλεγα και στη Σχολή στα παιδιά. Το δικό μου, αυτό που αναζητούμε ως μια επιλογή που μας αφορά περισσότερο από οτιδήποτε άλλο, ποιο είναι; Οταν είναι δικό σου μπορείς να το εξυπηρετήσεις και καλύτερα. Οταν βρεις αυτό που σε αφορά περισσότερο απ' οτιδήποτε άλλο, αυτό σε βοηθάει να κάνεις καλύτερη ζωγραφική.

Δηλαδή, μου αρέσει να ζωγραφίζω έτσι. Πώς; Ατσαλα. Οχι γιατί είδα κάτι άτσαλο και μ' αρέσει, αλλά γιατί η γραφή μου δεν μπορεί να είναι διαφορετική. Είμαι έτσι φτιαγμένος. Είναι απαραίτητο σε έναν καλλιτέχνη να κινηθεί μέσα σε ένα χώρο που τον αφορά βαθιά, που είναι φτιαγμένος γι' αυτόν. Αυτό με κάποιον τρόπο είναι ελευθερία. Αλλά η ελευθερία, η σχετική ελευθερία, πράγμα ζωτικό για τον καλλιτέχνη, χάνεται εύκολα. Ερχονται οι άλλοι από δίπλα και λένε αυτό δεν φοριέται σήμερα, φοριέται το άλλο και τον επηρεάζουν. Ετσι, με κάποιον τρόπο στρίβει κανείς προς άλλες κατευθύνσεις πιο «πιασάρικες» και έτσι σιγά σιγά το έργο παύει να μυρίζει το άρωμα της τέχνης. Μπορεί να είναι της μόδας, αλλά δεν μυρίζει το άρωμα της τέχνης.

- Ποια έργα θεωρείτε ότι αναδίδουν αυτό το «άρωμα της τέχνης»;

- Αρκεί να πάρεις τη μυρωδιά από ένα έργο του Θεόφιλου, που είναι τέχνη με τα όλα της, εκεί αμέσως βλέπεις ότι ακόμα και πάρα πολύ καλοί ζωγράφοι, όλοι αυτοί που σπούδασαν στην Γερμανία, ο Λύτρας, ο Γύζης, ο Βολανάκης, φοβερά ταλέντα κατασκευής, αλλά δυστυχώς για αυτούς δεν είναι το άνθος της τέχνης αυτό. Είναι η Ακαδημία που μόλις βάλεις έναν Θεόφιλο ή έναν Μπουζιάνη δίπλα, τα κάνει άψυχα.

• Πότε τελειώνει ένας πίνακας

- Δυνητικά ένας πίνακας μπορεί να μην τελειώσει ποτέ;

- Οχι με την έννοια του ενός. Με την έννοια πολλών. Ο ένας πίνακας τελειώνει γιατί θέλεις να έχεις μια δεύτερη ευκαιρία να κάνεις κάτι άλλο, μπας και είναι καλύτερο. Είναι ένα παιχνίδι που για να έχει ενδιαφέρον πρέπει να διαθέτει δύο πράγματα: τη χαρά του παιχνιδιού η οποία όμως είναι δεμένη με τον στόχο να πετύχεις. Η πάλη, λοιπόν, προκύπτει επειδή πρέπει να κερδίσεις το παιχνίδι, ει δυνατόν καλύτερα απ' ό, τι τα προηγούμενα. Οταν, λοιπόν, το κερδίσεις, τελειώνει. Μετά όμως αρχίζει η άλλη προσπάθεια, οπότε όλα αυτά μαζί, ναι, δεν τελειώνουν ποτέ. Αλλά ως κομμάτια που συνθέτουν ένα τεράστιο έργο. Ομως την επιτυχία, την καλή στιγμή, δεν την έχεις στο χέρι. Κάποια στιγμή για άπειρους λόγους, που συνδυάζονται μεταξύ τους, βγαίνει μια καλή στιγμή. Μέσα στην πάλη αυτό ζητάμε: δηλαδή, μπας και πετύχεις τη στιγμή. Και όταν δουλεύεις πολύ, πρέπει να είσαι πολύ άτυχος, αλλιώς κάποια στιγμή θα έχεις κι εσύ μια τύχη. Οπότε όταν τη βρεις, τις πιο πολλές φορές το αισθάνεσαι πολύ βαθιά. Σαν να είσαι σφιγμένος και μετά κάτι γίνεται και αναπνέεις. Μπορείς όμως να πέσεις κι έξω. Μερικές φορές κουράζεται κανείς ή εγώ θα 'λεγα, βλέπω ότι θέλω να διευκολύνω τον εαυτό μου κι ενώ δεν έχω πραγματικά νιώσει αυτό το άνοιγμα, ψάχνω να βρω με τη λογική μου τα καλά του έργου. Προσπαθώ να το εκλογικεύσω. Αλλά όταν πραγματικά έχει γίνει δεν ψάχνεις να το εξηγήσεις. Αυτό που περιμένω να συμβεί είναι αυτή η στιγμή να ορίζεται από μια εκπομπή, θα έλεγα, μιας επιφάνειας ζωγραφισμένης, που ένα κύριο χαρακτηριστικό της είναι η ένταση. Η ένταση και αυτό που λέμε βάθος.

Ενα γαλλικό παράσημο για τον Αλέκο Φασιανό, τον ζωγράφο που άνοιξε δρόμο, έξω από τα σύνορα, για την ελληνική ζωγραφική...

Ο ζωγράφος Αλέκος Φασιανός με το γαλλικό παράσημο που του απένειμε ο Γάλλος πρέσβης κ. Christophe Farnaud (δεξιά), στην επίσημη τελετή στην πρεσβεία της Γαλλίας.

• Tης Eλενης Mπιστικα, Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ, Σάββατο, 25 Σεπτεμβρίου 2010

Συγκινημένος και όπως πάντα κομψότατος με το δικό του τρόπο ο Αλέκος Φασιανός τιμήθηκε με το παράσημο του «Officier dans l’ Ordre des Arts et des Lettres» από τον Γάλλο πρέσβη κ. Christophe Farnaud σε επίσημη τελετή στο παλατάκι της γαλλικής πρεσβείας και μετά, όπως είθισται, έβγαλε τον ευχαριστήριο λόγο, με τους καλεσμένους να κρέμονται από τα χείλη του!

Ενα κείμενο υπόδειγμα απλότητας και πνευματικότητας, όπως μας έχει συνηθίσει, άλλωστε, ο Αλέκος Φασιανός. Του την ζητήσαμε με την οικειότητα της μακράς φιλίας και ο Αλέκος, με το χιούμορ που τον διακρίνει, μας την έστειλε, γραμμένη με το χέρι! Με αυτό το θαυματουργό χέρι που έχει ζωγραφίσει μύθους, έρωτες, ποδηλάτες, πουλιά χρυσά και κάμαρες κόκκινες, και που τα έργα του πήγαν την ελληνική ζωγραφική πέρα από τα σύνορα και σε όλες τις ηπείρους, σε εκθέσεις, Μουσεία, Πινακοθήκες, με παρόντα τον σεμνό και ακούραστο δημιουργό Αλέκο Φασιανό! Επειδή δεν έχουμε λάβει ξανά «Δελτίο Τύπου» από έναν καλλιτέχνη για τον οποίο ο Γιάννης Μόραλης μας είχε πει: «Ο Αλέκος Φασιανός άνοιξε δρόμο, και αυτό έχει σημασία στην ζωγραφική», σας παρουσιάζουμε τη σημαντική σκηνή της παρασημοφόρησής του και δίνουμε και το κείμενο που είναι συναρπαστικό, όπως άλλωστε όλα όσα γράφει ο Φασιανός!

• «Οι δρόμοι με βοήθησαν...»

Το ιδιόχειρο κείμενο με την ομιλία του Αλέκου Φασιανού... στην Τελετή παρασημοφόρησής του στη γαλλική πρεσβεία

Στις 20 Σεπτεμβρίου ο Φασιανός έλαβε από τον Γάλλο πρέσβη Christophe Farnaud το παράσημο Officier des Lettres et des Arts. Μιλώντας στον κόσμο ο Φασιανός είπε: «Σαν θεϊκή ή μαγική σύμπτωση άρχισα την καλλιτεχνική μου ιστορία του Παρισιού. Γιατί το 1960 από αυτή την ίδια γαλλική πρεσβεία πήρα την καλλιτεχνική γαλλική υποτροφία και έφυγα για το Παρίσι. Και έτσι μπόρεσα να αναπτύξω τις ζωγραφικές μου σκέψεις και αναζητήσεις και να ανταγωνιστώ τους εκεί καλλιτέχνες. Ελεγα “θα μπορέσω ποτέ να δω ένα έργο μου δίπλα στον Dufy ή τον Matisse;”, το οποίο πραγματοποιήθηκε αργότερα. Και κατά μια άλλη μαγική σύμπτωση στην Αθήνα έμενα στην οδό Βίκτωρος Ουγκώ και δίπλα ήταν η οδός Φαβιέρου, και παραδίπλα η οδός Μάρνη και κοντά η οδός Σατωβριάνδου. Ετσι, λοιπόν, η γαλλική αυτή συνοικία, όπως την έλεγαν (κοντά στην Πλατεία Βάθης) από μικρός περιτριγυρισμένος από τους γαλλικούς δρόμους, άρχισε το ενδιαφέρον μου γύρω από τους Γάλλους συγγραφείς και ποιητές, πράγμα που με βοήθησε στη μετέπειτα ζωή μου στο Παρίσι. Δηλαδή, οι δρόμοι με βοήθησαν!

Η μητέρα μου, επίσης, η φιλόλογος και γυμνασιάρχης κ. Ελένη (Υφαντή το γένος), μου έμαθε τα πρώτα γαλλικά γιατί είχε τελειώσει το Γαλλικό Ινστιτούτο. Μου έλεγε “Je Partirais Mardi”. Και όταν έφυγα ήταν Τρίτη για το Παρίσι από τον Σταθμό Λαρίσης - Gard De Lyon, με το Orient Express! Με αυτά τα εφόδια οπλισμένος, μπόρεσα να μπω στη γαλλική πνευματική ζωή, φέρνοντας συγχρόνως και την ελληνικότητά μου, η οποία πάντα με στήριξε και με ενέπνευσε. Στο Παρίσι εκτός από την γκαλερί και τα μουσεία που εξέθεσα, εικονογράφησα με σχέδια τα βιβλία των ποιητών L. Aragon, P. Elyard, G. Apolli-naire, P. Valery, J. Marie Drot, M. Deon και άλλων.

Εγώ δεν ήθελα στο εξωτερικό να κάνω απλώς μια καριέρα, αλλά να αποδείξω ότι και η ελληνική μου έκφραση μπορούσε να σταθεί παντού».
THΛEΦOΣ

Ανιχνεύοντας τον κόσμο από κοντά, σαν παιχνίδι

• Στην πρώτη της ατομική έκθεση, η φωτογράφος Ναταλία Τσουκαλά αποκαλύπτει τη μαγεία της λεπτομέρειας

• Της Κατερινας Βουσσουρα, Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ, Σάββατο, 25 Σεπτεμβρίου 2010

Σαν μαύρη μπογιά που κάποιος πέταξε σε λευκό καμβά, το κύμα που σκάει θυμίζει πίνακα του Τζάκσον Πόλοκ. Αντίστοιχα, οι ανοιχτόχρωμες ραβδώσεις δεν μαρτυρούν αμέσως στον θεατή ότι αυτό που βλέπει είναι η λεπτομέρεια ενός μανιταριού ενώ, πυκνά σαν ανθρώπινα νεύρα, τα αγγεία μιας γοργόνιας -είδος θαλάσσιου κοραλλιού- ξεχωρίζουν με το απαλό ροζ χρώμα τους.

Στην πρώτη της ατομική έκθεση «Ανιχνεύσεις» που παρουσιάζεται στην Γκαλερί Σκουφά, η φωτογράφος Ναταλία Τσουκαλά εστιάζει με τον macro φακό της στη λεπτομέρεια διαφορετικών, κυρίως φυσικών, αντικειμένων. Οι εικόνες της είναι σαν ένα ταξίδι μέσα στο ίδιο το αντικείμενο, ωθώντας συχνά τον θεατή να μαντέψει τι είναι αυτό που βλέπει. «Δεν ήταν εσκεμμένο. Στις περισσότερες φωτογραφίες καταλαβαίνεις αμέσως περί τίνος πρόκειται, αν όμως κάποιος δυσκολευτεί και με ρωτήσει, θα τον αφήσω να το σκεφτεί, είναι σαν παιχνίδι», είπε η φωτογράφος στην «Κ».

Πολύ κοντινά πλάνα από φύλλα, άμμο, βότσαλα και μανιτάρια παρουσιάζονται δίπλα σε σταγόνες νερού αλλά και ασημόχαρτο. Το ίδιο το αντικείμενο χάνει τη σημασία του, καθώς οι λεπτομέρειες της υφής και της μορφής αποκαλύπτουν την ομορφιά ενός διαφορετικού κόσμου που σπάνια έχουμε την ευκαιρία να θαυμάσουμε, θυμίζοντας ενίοτε αφηρημένα έργα τέχνης. «Μερικές φορές, ενώ ξέρω τι έχω φωτογραφίσει, βλέπω μόνο τα σχήματα ή τα χρώματα», είπε η φωτογράφος.

«Με τραβάει πολύ η Φύση γιατί είναι κάτι που έχει δημιουργηθεί από μόνο του, χωρίς ανθρώπινη παρέμβαση». συμπλήρωσε. «Σιγά σιγά, άρχισα να παρατηρώ από πιο κοντά. Αλλαξα την κλίμακα, λες και κρατούσα ένα μεγεθυντικό φακό. Ηταν λίγο σα να ξεχνάω τι είναι το ίδιο το αντικείμενο. Δεν είχε πια σημασία».

Οι περισσότερες φωτογραφίες των «Ανιχνεύσεων» απεικονίζουν στοιχεία του φυσικού κόσμου, υπάρχουν όμως και αντικείμενα όπως γυαλί και ασημόχαρτο. «Δεν υπάρχει κάποιος κανόνας όταν φωτογραφίζω υφές ή μορφές. Ουσιαστικά όλα έχουν μια υφή και ένα σχήμα, δε με συγκινούν όμως όλα. Μου είναι πιο εύκολο να φωτογραφίζω στη Φύση, γιατί με εντυπωσιάζει πιο πολύ. Επειδή όμως περνάω πιο πολύ χρόνο στη πόλη, αναγκάστηκα να στραφώ και σε τεχνητά αντικείμενα. Σιγά σιγά άρχισα να τα παίρνω στο στούντιο και να τα σκηνοθετώ - αυτό μου αρέσει γιατί έχω τον απόλυτο έλεγχο. Το ίδιο το αντικείμενο όμως, αν είναι φυσικό, με γοητεύει πιο πολύ».

Παρ’ όλο που η ίδια προτιμάει να μην επεξεργάζεται πολύ τις φωτογραφίες της και η συγκεκριμένη δουλειά περιέχει μόνο βασικές διορθώσεις, πιστεύει πως η ψηφιακή επανάσταση έχει συνεισφέρει πολύ στην εξέλιξη της φωτογραφίας. «Η τεχνολογία σού επιτρέπει να γίνεις καλύτερος φωτογράφος πιο γρήγορα. Βλέπεις το λάθος σου και το διορθώνεις αμέσως, μπορείς να πειραματιστείς πιο εύκολα, είναι όμως σημαντικό να μην παραμελείς το κάδρο σου, επειδή έχεις την άνεση να τραβάς όσες φωτογραφίες θέλεις. Και πρέπει να ξέρεις πού να σταματήσεις όταν επεμβαίνεις στις φωτογραφίες σου».

Η Ναταλία Τσουκαλά γεννήθηκε στην Αθήνα το 1980 και σπούδασε φωτογραφία στη σχολή Focus της Αθήνας και στο Nottingham Trent University στη Μεγάλη Βρετανία. Εγγονή της γλύπτριας Ναταλίας Μελά και κόρη της σχεδιάστριας Αλεξάνδρας Τσουκαλά, εξηγεί το ότι προέρχεται από μια καλλιτεχνική οικογένεια δεν είναι απαραίτητα ευνοϊκό για τη δική της καριέρα. «Μπορεί να μου άνοιξε κάποιες πόρτες, αλλά από την άλλη νιώθω ότι πρέπει να αποδείξω πως αυτό που κάνω δεν το κάνω λόγω της οικογένειάς μου. Το κάνω γιατί μου αρέσει, είναι η δουλειά μου και θέλω να το κάνω καλά».

«Ανιχνεύσεις» στην Γκαλερί Σκουφά, Σκουφά 4, μέχρι 18 Οκτωβρίου.

Ο Μέιπλθορπ σε παραλιακό θέρετρο

Ο Αμερικανός φωτογράφος Ρόμπερτ Μέιπλθορπ (1946-1989) διεύρυνε τα όρια της φωτογραφίας όσο λίγοι. Τόσο τα όρια της συμβατικής τεχνικής όσο και εκείνα της ηθικής της εποχής του. Το ξαναθυμίζει μια έκθεση έργων του, που ανοίγει αύριο (25 Σεπτεμβρίου) στην γκαλερί Towner, στο Ιστμπουρν της Νότιας Αγγλίας. 

 

 

Ο φωτογράφος με όπλο και όλα τα συμπράγκαλα του σατανισμού Η ήρεμη αυτή παραλιακή πόλη νότια του Σάσεξ, μετά την καλοκαιρινή τουριστική σεζόν, κατοικείται κυρίως από ηλικιωμένους συνταξιούχους, οι οποίοι, σύμφωνα με έναν από τους δημοσιογράφους που είδαν πρώτοι την έκθεση, καλά θα κάνουν να περάσουν πρώτα από το φαρμακείο για υπογλώσσια. 

Δημοσιογραφική η υπερβολή, αλλά ξεκινάει από τη δύναμη που διατηρούν ακόμα οι εικόνες του Μέιπλθορπ, 21 χρόνια μετά το θάνατό του. Οι συνταξιούχοι μπορεί να μην εστιάσουν στα υπέροχα κοντράστα του «καμένου» συχνά λευκού με το μαύρο δέρμα, που ο φωτογράφος λάτρευε, αλλά τα περισσότερα από τα θέματα που διάλεγε θα τους την κάνουν τη δουλειά. Βία, σατανισμός, σαδομαζό, gay bondage... ό,τι δεν περιμένεις να δεις μέσα σε μια ολόλευκη, ντιζαϊνάτη και απέριττη α λα Λε Κορμπιζιέ γκαλερί σαν του ήσυχου Ιστμπουρν.

«Δεν μου αρέσει η λέξη "σοκαριστικό"», είχε πει ο ίδιος σε συνέντευξή του το 1988. «Κυνηγάω το "απρόσμενο". Ψάχνω για πράγματα που δεν έχουμε δει ξανά. Ημουν σε θέση να τραβήξω τέτοιες φωτογραφίες. Ενιωθα πως είχα την υποχρέωση να τις τραβήξω». 

Παρ' όλα αυτά, αν και ο Μέιπλθορπ φωτογράφιζε και πιο «παραδοσιακά» θέματα, από λουλούδια -με αδυναμία στους κρίνους και τις ορχιδέες- μέχρι τυπικά πορτρέτα και κλασικά γυμνά, διάσημο τον έκαναν οι εικόνες του που σόκαραν. Και ίσως να έριξαν τη σκιά τους στις ικανότητές του ως φωτογράφου. Στον αντίποδα, βέβαια, η ερωτική του σχέση με τον πόνο και τον θάνατο, καθρεφτισμένη σε δεκάδες φωτογραφίες με νεκροκεφαλές, όπλα και όργανα βασανισμού. 

Η έκθεση στο Ιστμπουρν με τις 64 ασπρόμαυρες εικόνες του πάντως -με 17 από αυτές σε εκτυπώσεις του ίδιου, τις οποίες και έχει υπογράψει- περιέχει πάρα πολλά πορτρέτα διασήμων. Από τον Αντι Γουόρχολ που τον επηρέασε, μέχρι τον Τρούμαν Καπότε. Ξεκινάει μάλιστα με πορτρέτα της Πάτι Σμιθ, με την οποία μοιράστηκαν ένα από τα δωμάτια του ξενοδοχείου Τσέλσι, στα 20-κάτι τους, όταν αυτή συνθέτει το Land και αυτός μπαίνει σε έναν κόσμο δερμάτινων ροκαμπίλι ερωτικών φαντασιώσεων. 

Ανάμεσα στα υπόλοιπα έργα ξεχωρίζουν ένα πιστόλι τη στιγμή που εκπυρσοκροτεί, η α λα Κιθ Χέρινγκ μεταμόρφωση της Γκρέις Τζόουνς, πορτρέτα -από τον Ιγκι Ποπ μέχρι τον Αρνολντ Σβαρτζενέγκερ- και, βέβαια, οι προσπάθειές του να προσωποποιήσει το «κακό» σε έντονα σκοτεινά πορτρέτα του. 

Η έκθεση θα διαρκέσει μέχρι τις 21 Νοεμβρίου 2010 και τις περισσότερες εικόνες μπορείτε να απολαύσετε στο http://www.nationalgalleries. org/collection/ar_home/4:6685/4984

• ΒΑΓΓΕΛΗΣ ΒΑΓΓΕΛΑΤΟΣ, Ελευθεροτυπία, Παρασκευή 24 Σεπτεμβρίου 2010

Άγνωστος πίνακας του Μπρέγκελ ανακαλύφθηκε σε ιδιωτική συλλογή

• Ένα άγνωστο μέχρι σήμερα αριστούργημα του Φλαμανδού ζωγράφου του 16ου αιώνα Πέτερ Μπρέγκελ ανακάλυψαν Ισπανοί συντηρητές έργων τέχνης, ανακοίνωσε σήμερα η πινακοθήκη του Μουσείου Πράδο.

 Μετά από πολλούς μήνες αποκατάστασης του πίνακα οι ειδικοί αποκάλυψαν την υπογραφή του καλλιτέχνη στο έργο που απεικονίζει δοκιμή του νέου κρασιού στη γιορτή του Αγίου Μαρτίνου, στην οποία συμμετέχουν περίπου 100 άτομα.

"Πρόκειται για ένα αξιοσημείωτο γεγονός, είναι απίθανο να βρεθεί ξανά ένα άλλο έργο του Μπρέγκελ με τόσο αναπάντεχο τρόπο. Σε όλο τον κόσμο υπάρχουν μόλις 40 έργα του", δήλωσε η υπουργός Πολιτισμού, Άνχελες Γκονζάλεθ-Σίντε. 

Ο πίνακας δόθηκε στο μουσείο για συντήρηση από τους Ισπανούς ιδιοκτήτες του οι οποίοι σκόπευαν να τον πουλήσουν, χωρίς να γνωρίζουν ότι πρόκειται για έργο του Μπρέγκελ, του πατριάρχη μιας φλαμανδικής οικογένειας ζωγράφων που έγινε γνωστός για τα τοπία του και τις απεικονίσεις της ζωής των χωρικών. 

Το μουσείο Πράδο έχει ξεκινήσει διαπραγματεύσεις για την αγορά του έργου. Η υπουργός Πολιτισμού απέφυγε να διευκρινίσει πόσα χρήματα είναι διατεθειμένο να δώσει το κράτος για τον σπάνιο πίνακα.

Η εφημερίδα Ελ Παΐς έκανε λόγο για 7 εκατομμύρια ευρώ αλλά είναι βέβαιο ότι στην ελεύθερη αγορά το έργο θα μπορούσε να πουληθεί για τουλάχιστον 25 εκατομμύρια.

Εκθεση του Ντάνιελ Στέρτζις στην Αθήνα

Για τρίτη φορά παρουσιάζει δουλειά του στην Ελλάδα ο βρετανός καλλιτέχνης Ντάνιελ Στέρτζις. Η νέα έκθεσή του με τίτλο «Conversation Ρieces» εγκαινιάζεται απόψε στις 20.00 στην αίθουσα τέχνης Τhe Αpartment (Ιθάκης 29Α, τηλ. 210 3215.469) παρουσία του ιδίου. Πρόκειται για ένα χαρακτηριστικό έργο του από το 2001, σε αντιπαράθεση με δύο πρόσφατα, του 2009 και του 2010 αντίστοιχα. Ο σκοπός αυτής της αντίστιξης είναι αφενός να φανεί η πορεία της δουλειάς του καλλιτέχνη μέσα σε μια δεκαετία και αφετέρου να δημιουργηθεί ένας διάλογος για τα όρια και τις συνθήκες της αφαίρεσης σήμερα. Γεννημένος το 1966, ο Στέρτζις είναι διευθυντής του τμήματος Ζωγραφικής του Camberwell College of Αrt της Σχολής Καλών Τεχνών του Λονδίνου. Εχει εκθέσει διεθνώς, ενώ έργα του βρίσκονται σε σημαντικές συλλογές του Λονδίνου, του Βερολίνου κ.λπ.

ΕΠΙΜΕΛΗΤΗΡΙΟ ΕΙΚΑΣΤΙΚΩΝ ΤΕΧΝΩΝ: Αγώνας για τη λύση των προβλημάτων

Ακαρπη απέβη η προσπάθεια συνάντησης του ΔΣ του Επιμελητηρίου Εικαστικών Τεχνών Ελλάδας (ΕΕΤΕ) με τον υπουργό Πολιτισμού και Τουρισμού Κ.Π. Γερουλάνο, προκειμένου να του εκθέσει τα μεγάλα προβλήματα του χώρου των εικαστικών (ασφαλιστικό, συνταξιοδοτικό, τέχνη στο δημόσιο χώρο, δημόσιες εκθέσεις κ.ά.). Δεδομένου ότι ο υπουργός δεν είχε ανταποκριθεί από το Σεπτέμβρη του 2009 στο κατ' επανάληψη αίτημα του φορέα για συνάντηση, την περασμένη Τρίτη (21/9) το ΔΣ του ΕΕΤΕ τον επισκέφτηκε, χωρίς ραντεβού, στο γραφείο του.

«Αντί του υπουργού», όπως αναφέρει σε ανακοίνωσή του το ΔΣ του Επιμελητηρίου, «μια ομάδα συμβούλων του (αναρμόδια για να δεσμευτεί πολιτικά απέναντι στο ΕΕΤΕ) συναντήθηκε με το ΕΕΤΕ, επιβεβαιώνοντας τα χειρότερα σενάρια: την ακόμα μεγαλύτερη περικοπή της πενιχρής επιχορήγησης του ΕΕΤΕ μέχρι το τέλος του χρόνου, στα πλαίσια της γενικότερης πολιτικής της κυβέρνησης. Πρότεινε να αναζητήσει το ΕΕΤΕ πόρους από χορηγούς και από τους ίδιους τους καλλιτέχνες, προτείνοντας μάλιστα στο ΕΕΤΕ να πάψει κάθε δραστηριότητα (άρα να πάψει να υλοποιεί τους σκοπούς που απορρέουν από το νόμο του), αφού δεν έχει τα απαιτούμενα κονδύλια».

«Η μόνη δέσμευση που ανέλαβαν είναι να παρακολουθήσουν το θέμα της ολοκλήρωσης των εργασιών αποκατάστασης της στέγης του ΕΕΤΕ (Βαλτετσίου 42), που όμως και αυτό δεν μπορεί να προχωρήσει γιατί το ΕΕΤΕ δεν έχει επιχορηγηθεί για τη μετεγκατάστασή του».

Το ΔΣ του ΕΕΤΕ δηλώνει πως «θα συνεχίσει τον αγώνα του και θα τον κλιμακώσει διεκδικώντας τα αυτονόητα: έκτακτη επιχορήγηση για να λειτουργήσει και να αποπληρώσει τα χρέη του (που δημιουργήθηκαν αναγκαστικά λόγω της συστηματικής πολύχρονης υποχρηματοδότησής του) και την αντιμετώπιση των συσσωρευμένων προβλημάτων που αντιμετωπίζουν οι εικαστικοί καλλιτέχνες».

ΠΑΡΟΜΟΙΑ ΘΕΜΑΤΑ

28/1/2007

 -- Πολιτισμός των λαών, όχι των πολυεθνικών

27/6/2002

 -- Στο ΥΠΠΟ οι εικαστικοί

22/10/1997

 -- Διαφωνούν και αντιπροτείνουν οι εικαστικοί

14/6/1996

 -- Επιτέλους ... τον είδαν

17/5/1996

 -- Ζητούν συνάντηση

Ενα εργαστήρι χαρακτικής για όλους

• ΔΗΜΟΣ ΝΙΚΑΙΑΣ - ΕΙΚΑΣΤΙΚΟ ΕΠΙΜΕΛΗΤΗΡΙΟ

Από τα εγκαίνια

Ενα όραμα πολλών χρόνων έγινε πραγματικότητα. Το «Ανοιχτό Εργαστήριο Χαρακτικής» άνοιξε χτες τις πύλες του στο κοινό και στους εικαστικούς δημιουργούς. Ο Δήμος Νίκαιας και το Επιμελητήριο Εικαστικών Τεχνών Ελλάδας (ΕΕΤΕ) ένωσαν τις δυνάμεις τους και δημιούργησαν στο δεύτερο όροφο των πρώην σχολών «Ηράκλειτος» μία φιλόξενη γωνιά αφιερωμένη στη χαρακτική. Πρέσα, οξειδωτήριο, πλάκες χάραξης ...τοποθετήθηκαν στο μεγάλο χώρο, ενώ σύντομα θα τοποθετηθεί και η πρέσα λιθογραφίας που παραχώρησε η ΑΣΚΤ από τα εργαστήριά της.

«Οι καιροί και οι κυρίαρχες πολιτικές δεν ευνοούν αυτές τις δραστηριότητες. Είμαστε κατηγορηματικά αντίθετοι στη λογική της ανταποδοτικότητας, του να δίνεις για να παίρνεις», τόνισε στην ομιλία του ο δήμαρχος Νίκαιας, Στέλιος Μπενετάτος. Στη συνέχεια αναφέρθηκε στην παλιότερη συνεργασία του Δήμου με το ΕΕΤΕ: Στο συμπόσιο γλυπτικής με θέμα «Πρόσφυγες» που πραγματοποιήθηκε πριν τέσσερα χρόνια, αλλά και στην περσινή εικαστική έκθεση στον Πολυχώρο «Μάνος Λοΐζος» για την ενίσχυση του αγώνα των εργατών στη Ναυπηγοεπισκευαστική Ζώνη. «Παρά τα μεγάλα οικονομικά προβλήματα, τα οποία αντιμετωπίζει ο δήμος λόγω της κρατικής πολιτικής», κατέληξε ο Στέλιος Μπενετάτος, «εμείς αντιστεκόμαστε στην κυρίαρχη πολιτική συμβάλλοντας και στη δημιουργία υποδομών. Εργα για το λαό, για να πλησιάσει η τέχνη όλους μας».

«Η πολιτική βούληση, η αγάπη και η φροντίδα από το Δήμο Νίκαιας έκανε την επιθυμία και την ανάγκη πολλών χρόνων πραγματικότητα», ανέφερε η πρόεδρος του ΕΕΤΕ, Εύα Μελά. «Η χαρακτική είναι μια τέχνη λαϊκή. Το έργο είναι πρωτότυπο χωρίς όμως να είναι μοναδικό. Η πρωτοβουλία αυτή απαντάει στην ανάγκη των καλλιτεχνών, κι όχι μόνο, να έχουν πάντα διαθέσιμο ένα εξοπλισμένο εργαστήριο δημιουργίας χαρακτικών έργων, κάτι που είναι πολύ δύσκολο ατομικά να το έχουν. Είναι μια σημαντική συμβολή της δημοτικής αρχής στην ανάπτυξη της σύγχρονης δημιουργίας. Το "Ανοιχτό Εργαστήριο Χαρακτικής" είναι ένα εργαστήριο "συλλογικό". Αυτή η συλλογικότητα θα είναι και η κινητήριος δύναμη. Θα απελευθερώσει πραγματικά λαϊκές δημιουργικές δυνάμεις για έναν άλλο πολιτισμό...».

Στα εγκαίνια μίλησαν ακόμη ο επίκουρος καθηγητής της ΑΣΚΤ Γ. Γουρζής και ο Στ. Κορομπίλης, πρόεδρος του Πνευματικού Κέντρου. Η βραδιά έκλεισε με συναυλία με σμυρναίικα και μικρασιάτικα τραγούδια στο Κηποθέατρο Νίκαιας με την Αννα Τσουκαλά. [ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ, Πέμπτη 23 Σεπτέμβρη 2010]

ΠΑΡΟΜΟΙΑ ΘΕΜΑΤΑ

22/9/2010

 -- Ανοιχτό Εργαστήρι Χαρακτικής

19/9/2010

 -- Ενα Εργαστήρι Χαρακτικής για όλους

19/9/2010

 -- Ενα Εργαστήρι Χαρακτικής για όλους

19/9/2010

 -- Η τέχνη κτήμα του λαού

27/6/2009

 -- Μια «άλλη» Τέχνη

Φιλόλαος: Πέθανε ο γλύπτης του τσιμέντου και του χάλυβα

Σε ηλικία 87 ετών έφυγε από τη ζωή το περασμένο Σάββατο ο σπουδαίος γλύπτης Φιλόλαος ( Τλούπας - αδελφός του επίσης διάσημου φωτογράφου) στο Παρίσι, πόλη που συνδέθηκε με τη ζωή και το έργο του. Η άλλη πόλη της ζωής του ήταν η Λάρισα. Εκεί είχε γεννηθεί το 1923, παιδί μιας οικογένειας τεχνιτών. Το μεγαλύτερο και διασημότερο έργο του, οι Υδατοδεξαμενές της Valence, βρίσκεται στην πλατεία Defence της γαλλικής πρωτεύουσας, ενώ πολύ σπουδαίες δημιουργίες του κοσμούν «νευραλγικά» σημεία της Γαλλίας. Η παρότρυνση που δέχτηκε από τον γλύπτη-καθηγητή Θανάση Απάρτη να μεταβεί στη Γαλλία αμέσως μετά το τέλος των σπουδών του στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών (1950) αποδείχτηκε καθοριστική. Στη Σχολή της Αθήνας ο άλλος καθηγητής του ήταν ο Μιχάλης Τόμπρος .

Στη Γαλλία οι σπουδές του στο εργαστήριο του Μ. Gimond και εν συνεχεία στη σχολή κεραμικής της Chevreuse διαμόρφωσαν τον τρόπο της εικαστικής του έκφρασης.

Επιλέγοντας τη δημόσια γλυπτική, αντί εκθέσεων σε γκαλερί, είχε την τύχη να συνεργαστεί με πολλούς γνωστούς αρχιτέκτονες. Η γνωριμία του με τον γάλλο αρχιτέκτονα Α. Γκομίς «γέννησε» τις προαναφερθείσες Υδατοδεξαμενές, ενώ μεταξύ άλλων έχει φιλοτεχνήσει έργα για τη Λάρισα, για σχολικό κτίριο των Βερσαλλιών, για τον Βόλο, την Τουλούζη, τη Θεσσαλονίκη και φυσικά το Παρίσι.

Ο εμπνευσμένος καλλιτεχνικός συνδυασμός των υλικών που χρησιμοποίησε ο Φιλόλαος, το τσιμέντο και ο χάλυβας (beton lav-σκυρόδεμα δεμένο με ταινίες ανοξείδωτου χάλυβα), του έδωσε τη δυνατότητα να στηρίζει τεράστια σε ύψος γλυπτά ή ποικιλόσχημες διαμορφώσεις ελαχιστοποιώντας τις δυσκολίες και το κόστος κατασκευής τους. Ο ίδιος έχει τιμηθεί με πολλά βραβεία και διακρίσεις εντός και εκτός συνόρων.

Διαβάστε περισσότερα: http://www.tovima.gr/default.asp?pid=2&ct=4&artId=355646&dt=21/09/2010#ixzz109NSEApS

Φθινόπωρο με χρώμα

Εργο της Μαρίας Πωπ

Την πρώτη παρουσίαση του συνόλου των αρχιτεκτονικών συνθέσεων του μεγάλου Ελληνα ζωγράφου Γιάννη Μόραλη αποτελεί η έκθεση «Οι αρχιτεκτονικές συνθέσεις του Γιάννη Μόραλη», που φιλοξενείται (έως 14/10) στην Κάζα Μπιάνκα στη Θεσσαλονίκη. Τα εκθέματα συγκροτούν ένα αρχείο μοναδικό για τους μελετητές του έργου του καλλιτέχνη, δεδομένου ότι περιλαμβάνονται εδώ προτάσεις για αρχιτεκτονικές συνθέσεις που δεν πραγματοποιήθηκαν. Ο Γ. Μόραλης προσέγγισε την αρχιτεκτονική με την ίδια σοβαρότητα που προσέγγισε κάθε τι με το οποίο ασχολήθηκε. Οι αρχιτεκτονικές του συνθέσεις παραπέμπουν στον άξονα της ζωγραφικής του, δηλαδή στις επιμελημένες επιφάνειες με τους άρτια οργανωμένους όγκους και την κομψότητα των γραμμών, αποκαλύπτοντας τις αξιοθαύμαστες δημιουργικές ικανότητες μιας ολοκληρωμένης καλλιτεχνικής προσωπικότητας. Την έκθεση διοργανώνει η Φανή - Μαρία Τσιγκάκου, επιμελήτρια του μουσείου Μπενάκη, η οποία το 2001 είχε δημοσιεύσει την εκ βαθέων συζήτηση με τον καλλιτέχνη γύρω από τη ζωή και το έργο του, στο βιβλίο «Γιάννης Μόραλης. Αγγελοι, μουσική, ποίηση». Είσοδος ελεύθερη.

 

Αφιέρωμα στην ζωγράφο Μαρία Πωπ παρουσιάζεται (18/9-30/9) στο Πνευματικό Κέντρο Κυψέλης στην Αίγινα. Στα έργα της δημιουργού κυρίαρχη θέση έχει το αγαπημένο της νησί, η Αίγινα, όπου ζούσε πολλούς μήνες το χρόνο, ζωγραφίζοντας τα νεοκλασικά παραδοσιακά σπίτια της, τα καφενεία και τα λιμανάκια της. Ακόμα το Μεταξουργείο, το Μοναστηράκι, η Καστέλα, η Υδρα, το Ναύπλιο, τα δρομάκια κάτω από την Ακρόπολη, χώροι απείραχτοι από τον πολιτισμό των ημερών μας, αναγνωρίζονται στα θέματα της ζωγραφικής της, την οποία υπηρέτησε για πενήντα σχεδόν χρόνια. Η Μαρία Πωπ αγαπούσε τον άνθρωπο, γι' αυτό και η ανθρώπινη παρουσία υπάρχει παντού στα τοπία της, χωρίς ωστόσο να κυριαρχεί. Η αναπόληση ενός άλλου πιο ήρεμου τρόπου ζωής μέσα από τη ζωγραφική της αποκτά μια άγνωστη σήμερα ονειρική διάσταση, που προξενεί συγκίνηση σε όλους.

80 χαρακτικά «Πέρα από την κραυγή»

• «Πέρα από την Κραυγή». Είναι ο τίτλος της έκθεσης Εντβαρντ Μουνκ, στο Μουσείο Ηρακλειδών, από 26 Νοεμβρίου έως 27 Φεβρουαρίου. Κι αυτό γιατί δεν κατέστη δυνατός ο δανεισμός μιας από τις εκδοχές του πιο γνωστού έργου του κορυφαίου Νορβηγού ζωγράφου, της πιο διάσημης «Κραυγής» στον κόσμο.

 

«Μαντόνα» του Μουσείου Μουνκ, The Munch Ellingsen Group / ΒΟΝΟ, Οσλο 2010. Δώρο των Τσαρλς και Εβελιν Κράμερ από τη Νέα Υόρκη στο Μουσείο Τέχνης του Τελ Αβίβ

Εστω και χωρίς μια «Κραυγή», η έκθεση Μουνκ θα είναι από τα μεγαλύτερα εικαστικά γεγονότα του χειμώνα, με 80 χαρακτικά (ανάμεσά τους και μία «Μαντόνα») από το Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης του Τελ Αβίβ, που κατέχει μία από τις μεγαλύτερες συλλογές χαρακτικών εκτός Νορβηγίας. Η έκθεση αυτή είναι από τις σημαντικότερες διοργανώσεις του ιδιωτικού αυτού μουσείου στο Θησείο, το οποίο μέχρι τις 21 Νοεμβρίου φιλοξενεί την έκθεση «Η γυναίκα ως μούσα».

Ο Θεόφιλος που «έπλυνε την όρασή μας»

• Του ΒΑΓΓΕΛΗ ΒΑΓΓΕΛΑΤΟΥ, Ελευθεροτυπία, Τετάρτη 15 Σεπτεμβρίου 2010

«Υστερα από τον Θεόφιλο δεν βλέπουμε πια με τον ίδιο τρόπο... Κι αυτό δεν μας το έφεραν περιώνυμοι μαντατοφόροι μεγάλων ακαδημιών... Ηταν ο Θεόφιλος που μας έδωσε ένα καινούριο μάτι. Επλυνε την όρασή μας, όπως αυγάζει ο ουρανός, και τα σπίτια, και το κόκκινο χρώμα, και το παραμικρό φυλλαράκι των θάμνων, ύστερα από την κάθαρση ενός απόβροχου. 

 

«Ακρογιάλι». Ελαιογραφία σε ύφασμα, 0,51x0,93 μ.  

Η άσκηση της ζωής έχει πολλά να κερδίσει από ανθρώπους σαν τον Θεόφιλο που βρήκαν το δρόμο τους, ψηλαφώντας, μόνοι, μέσα στα σκοτεινά μονοπάτια μιας πολύ καλλιεργημένης, καθώς νομίζω, ομαδικής ψυχής, όπως είναι η ψυχή του λαού μας», έγραφε το 1947 ο Γιώργος Σεφέρης.

Ο ποιητής υποκλινόταν στο μεγαλείο της απλότητας ενός ζωγράφου που τα έργα του μοιάζουν τόσο απλά. Τόσο «εύκολα». Και γι' αυτό τόσο ανυπέρβλητα στη σύνθεση κι ειλικρινή στην απόδοση, όσο μόνον η μεγάλη λαϊκή τέχνη μπορεί να είναι. Μας το θυμίζει ευτυχώς η έκθεση «Θεόφιλος: Εργα από τη Συλλογή της Εμπορικής Τράπεζας», που άνοιξε χθες τις πόρτες της για το κοινό στο Μουσείο Μπενάκη.

Το διαπίστωσε και ο διευθυντής του Μουσείου, Αγγελος Δεληβορριάς, λέγοντας χθες πως «xάρη στην Εμπορική Τράπεζα ανοίξαμε τη σεζόν στο Μουσείο Μπενάκη με μια έκθεση χαρμόσυνη, που θα μας θυμίσει πράγματα τα οποία δεν θα έπρεπε να έχουμε λησμονήσει».

Η έκθεση, που εγκαινιάστηκε στο κεντρικό κτήριο του Μουσείου, στην οδό Κουμπάρη, περιλαμβάνει συνολικά είκοσι φορητούς πίνακες από τη συλλογή έργων τέχνης της Εμπορικής Τράπεζας. Καλύπτουν το διάστημα από το 1928 μέχρι το 1933, φτάνουν δηλαδή μέχρι κι ένα χρόνο πριν από το θάνατο του ζωγράφου. Η συγκεκριμένη συλλογή της Εμπορικής Τράπεζας -η οποία έχει στην ιδιοκτησία της συνολικά 600 έργα τέχνης- ξεκίνησε το 1951 και ολοκληρώθηκε το 1980. Με την εξαίρεση κάποιων μεμονωμένων περιπτώσεων, δεν έχει ποτέ εκτεθεί στο σύνολό της και δίνει τη μοναδική ευκαιρία στο κοινό να δει από κοντά ένα αντιπροσωπευτικό δείγμα της δουλειάς του Μυτιληνιού ζωγράφου.

 

«Εν Σμύρνη τουρκικόν πεταλοποιείον 1930». Ελαιογραφία σε ύφασμα, 0,86x1,14 μ. 

Τα έργα της συλλογής περιλαμβάνουν μια επιλογή από τη συνήθη θεματογραφία του Θεόφιλου Χατζημιχαήλ (1870-1934): ιστορικές ή μυθολογικές σκηνές, παραστάσεις παρμένες από ταχυδρομικά δελτάρια και παλιές λιθογραφίες ή φωτογραφίες, τοπία και εικόνες της καθημερινής ζωής, και αποτυπώνουν, συνολικά και με χαρακτηριστικό τρόπο, τη σχέση του με τη ζωγραφική.
Η έκθεση συνοδεύεται από την ιστορική έκδοση της Εμπορικής Τράπεζας «Θεόφιλος» (Αθήνα 1967), με την επιμέλεια που είχαν κάνει ο Γιάννης Τσαρούχης και ο Γιώργος Μανουσάκης, αλλά και με τα κείμενα του πρώτου, εμβόλιμα στην παρουσίαση 300 έργων του ζωγράφου.

• Το αφιέρωμα του «Παρασκηνίου»

Επίσης, κατά τη διάρκεια της έκθεσης θα προβάλλεται στο Μουσείο Μπενάκη το αφιέρωμα της εκπομπής «Παρασκήνιο» με τίτλο «2003 - Θεόφιλος ξανά;», σε σκηνοθεσία Λάκη Παπαστάθη. Πρόκειται για μια επιστροφή στη μορφή και το έργο του Θεόφιλου, μέσα από τις δύο ιστορίες που προκύπτουν συνήθως όταν μιλά κανείς για τον σπουδαίο της Μυτιλήνης: Την ιστορία της δύσκολης ζωής του μέσα στη φτώχεια, την περιπλάνηση και την κακομεταχείρισή του από το κοινωνικό περιβάλλον της εποχής. Και αυτήν της ανακάλυψης του ταλέντου του από τον Τεριάντ και μετά τον θάνατό του από τη Γενιά του '30, που είδε στον Θεόφιλο τη συνέχεια της Ελληνικότητας, χρίζοντάς τον «άνθρωπο-σύνδεσμο, τη ζωντανή παύλα που μας ενώνει με την πιο αυθεντική πλευρά του αγνοημένου εαυτού μας» (Οδυσσέας Ελύτης, Ο ζωγράφος Θεόφιλος, Υψιλον/βιβλία, Αθήνα 1996). Υπάρχει και μια τρίτη «ιστορία», αυτή που προέκυψε όταν ο Λάκης Παπαστάθης ζήτησε για το «Παρασκήνιο» από τέσσερις σύγχρονους εικαστικούς να μιλήσουν για τον Θεόφιλο συνδέοντάς τον με το σήμερα.

«Υπήρξε τυχερός που τον ανακάλυψαν οι ποιητές πρώτα και μετά οι τεχνοκριτικοί», είχε διαπιστώσει για τον Θεόφιλο ο Λάκης Παπαστάθης. «...σαν να υπήρξε», σχολίαζε, «μια μυστική συμφωνία μεταξύ τους για το θαύμα της Τέχνης. Ο Θεόφιλος πάντα μας θυμίζει την ελπίδα της τέχνης, τον τρόπο που μπορεί κάποιος να δημιουργήσει έστω και με μια καθημαγμένη ζωή».

Η κοινή προσπάθεια του Μουσείου Μπενάκη με την Εμπορική Τράπεζα φανερώνει πως ακόμα και σε εποχές κρίσης, οι συνεργασίες υπέρ σημαντικών εικαστικών γεγονότων, έστω και μικρής έκτασης, όπως η παρούσα έκθεση, μπορούν να αποτελέσουν μια ουσιαστική πρόταση στο χώρο του πολιτισμού.

* Η έκθεση διαρκεί έως τις 31 Οκτωβρίου

Κινητήριος δύναμη, η συλλογικότητα

• Εγκαινιάζεται στις 22/9 στο Δήμο Νίκαιας σε συνεργασία με το Επιμελητήριο Εικαστικών Τεχνών, το Ανοιχτό Εργαστήριο Χαρακτικής

Στήνοντας την πρέσα

To Ανοιχτό Εργαστήριο Χαρακτικής στο Δήμο Νίκαιας ανοίγει τις πύλες του στις 22/9 (7μ.μ.), στο χώρο των πρώην Σχολών «Ηράκλειτος», (Π. Ράλλη 182), περιμένοντας τους καλλιτέχνες - χαράκτες να δημιουργήσουν και το κοινό της περιοχής να μυηθεί στα «μυστικά» της λαϊκής αυτής τέχνης. 

 

Για την υλοποίηση του Εργαστηρίου ένωσαν τις δυνάμεις τους, ο Δήμος Νίκαιας και το Επιμελητήριο Εικαστικών Τεχνών Ελλάδας (ΕΕΤΕ). Ο μεγάλος χώρος του 2ου ορόφου, που φιλοξενεί το Εργαστήρι, έχει ήδη διαμορφωθεί κατάλληλα από τους τεχνικούς του δήμου και τους χαράκτες - μέλη του ΕΕΤΕ για να υποδεχτεί τον απαραίτητο τεχνικό εξοπλισμό ο οποίος αγοράστηκε από το δήμο (πρέσα, οξειδωτήριο κ.ά.), αλλά και τα υλικά υποδομής, τα οποία δώρισαν οι ίδιοι οι καλλιτέχνες (πέτρες, εργαλεία, στεγνωτήριο κ.ά.). Στο Εργαστήρι οι καλλιτέχνες μπορούν δωρεάν να χρησιμοποιούν τις υποδομές για τη δημιουργία χαρακτικών έργων (Χαλκογραφίας, Λιθογραφίας, Ξυλογραφίας και χειροποίητης Μεταξοτυπίας), ενώ θα δίνονται δωρεάν μαθήματα χαρακτικής στους κατοίκους του δήμου και ιδιαίτερα σε παιδιά.

 

Η τέχνη της χαρακτικής απαιτεί υποδομές υψηλού κόστους για κάθε έναν καλλιτέχνη χωριστά, πράγμα που βάζει εμπόδια στην καλλιτεχνική δημιουργία. Ιδιαίτερα στους νέους καλλιτέχνες το κόστος κάνει απαγορευτική την άσκηση αυτής της τέχνης. Η δημιουργία εξοπλισμένου εργαστηρίου ανοιχτού στους Ελληνες καλλιτέχνες, αλλά και συνολικά στους κατοίκους της Νίκαιας, είναι μια σημαντική συμβολή της Δημοτικής Αρχής στην ανάπτυξη της σύγχρονης τέχνης, μία αντίσταση στην κυρίαρχη πολιτική. Σε μια περίοδο όξυνσης των προβλημάτων των εργαζομένων, σε συνθήκες παραπέρα χειραγώγησης της καλλιτεχνικής δημιουργίας και εμπορευματοποίησης της τέχνης, το Εργαστήριο αυτό δίνει νέα ώθηση στη χαρακτική, μέσα από τη συλλογικότητα, η οποία θα είναι και η κινητήριος δύναμη για μια δυναμική ώθηση στις εικαστικές τέχνες.

Το «Ανοιχτό Εργαστήριο Χαρακτικής» θα λειτουργεί καθημερινά (8π.μ. - 10μ.μ.). Οι καλλιτέχνες θα μπορούν να χρησιμοποιούν το εργαστήριο μετά από ανοιχτή δημοσίευση ενδιαφέροντος, με σειρά προτεραιότητας. Δηλώσεις συμμετοχής: ΕΕΤΕ (Πέννυ Πολυζωγοπούλου, τηλ.: 210 3301141), Πνευματικό Κέντρο Δήμου Νίκαιας (Σ. Γρηγοριάδου, τηλ. 210 4912635). Σημειώνουμε ότι τη βραδιά των εγκαινίων θα ακολουθήσει συναυλία με Σμυρναίικα και Μικρασιάτικα τραγούδια με την Αννα Τσουκαλά.

Έργα του ζωγράφου Θεόφιλου στο Μουσείο Μπενάκη

Η έκθεση περιλαμβάνει συνολικά 20 έργα του Θεόφιλου (Φωτογραφία:  Αρχείο ΔΟΛ )

• Έργα του Θεόφιλου από τη συλλογή της Εμπορικής Τράπεζας παρουσιάζονται στο Μουσείο Μπενάκη από τις 15 Σεπτεμβρίου. Η έκθεση, που εγκαινιάζεται στις 14 Σεπτεμβρίου στο Κεντρικό Κτίριο του Μουσείου, περιλαμβάνει ένα σύνολο είκοσι πινάκων από τη συλλογή έργων τέχνης της Εμπορικής Τράπεζας.

Δίνει την ευκαιρία στο κοινό να δει από κοντά ένα αντιπροσωπευτικό δείγμα της δουλειάς του Μυτιληνιού ζωγράφου, στο οποίο αποτυπώνεται με χαρακτηριστικό τρόπο η ενασχόλησή του με τη ζωγραφική. Τα έργα της συλλογής περιλαμβάνουν μια επιλογή από τη συνήθη θεματογραφία του Θεόφιλου Χατζημιχαήλ: ιστορικές ή μυθολογικές σκηνές, παραστάσεις παρμένες από ταχυδρομικά δελτάρια και παλιές λιθογραφίες ή φωτογραφίες, τοπία και εικόνες της καθημερινής ζωής.

Η συλλογή των είκοσι έργων του Θεόφιλου που παρουσιάζεται στην έκθεση περνάει στην κυριότητα της Εμπορικής Τράπεζας τη δεκαετία του 1980 και, με την εξαίρεση κάποιων μεμονωμένων περιπτώσεων, είναι η πρώτη φορά που παρουσιάζεται στο κοινό στο σύνολό της. Η έκθεση συνοδεύεται από έκδοση σε επιμέλεια των Γιάννη Τσαρούχη και Γιώργου Μανουσάκη και κείμενα του Γιάννη Τσαρούχη, μια έκδοση που συγκεντρώνει πάνω από 300 έργα του ζωγράφου. Επίσης, κατά τη διάρκειά της θα προβάλλεται το αφιέρωμα της εκπομπής «Παρασκήνιο» με τίτλο 2003 - Θεόφιλος ξανά, σε σκηνοθεσία Λάκη Παπαστάθη.

Η έκθεση θα διαρκέσει έως τις 31 Οκτωβρίου.

ΕΚΘΕΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΙΡΗΝΗ ΑΠΟ ΤΟ ΔΗΜΟ ΑΘΗΝΑΙΩΝ "ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΧΡΩΜΑΤΑ - ΕΙΡΗΝΙΚΑ ΧΡΩΜΑΤΑ ΙΙ"...

• Με αφορμή την παγκόσμια ημέρα Ειρήνης, ο Πολιτισμικός Οργανισμός του Δήμου Αθηναίων διοργανώνει σε καλλιτεχνική επιμέλεια του γνωστού εικαστικού και επιμελητή εκθέσεων Μιχαήλ Ρωμανού, μεγάλη εικαστική έκθεση με τίτλο "Ελληνικά χρώματα - Ειρηνικά χρώματα - ΙΙ" την Τετάρτη 15 Σεπτεμβρίου 2010, στις 8μμ στο Πνευματικό Κέντρο, Αίθουσα "Γ. Ιακωβίδης" (Ακαδημίας 50, Αθήνα τηλ: 210 3630706).

Η έκθεση αυτή σκοπό έχει να παρουσιάσει τις ειρηνικές δημιουργίες νέων κυρίως καλλιτεχνών, σε μία δύσκολη εποχή όπου οι εχθροπραξίες και η συνεχής καταστροφή του περιβάλλοντος, είναι ένα υπαρκτό πρόβλημα για την ανθρωπότητα. Τα Ελληνικά χρώματα, γίνονται Ειρηνικά χρώματα στα χέρια και τη δημιουργική φαντασία των νέων καλλιτεχνών και διαπερνούν ουσιώδη μηνύματα για οικουμενική ειρήνη, φιλιά και συναδέλφωση των λαών.

Tαυτόχρονα με τη μεγαλειώδη αυτή έκθεση του Πολιτισμικού Οργανισμού του Δήμου Αθηναίων, διοργανώνεται ένα πρωτότυπο διαδικτυακό project στο internet, με τίτλο "Ένα φύλλο Ελιάς", σε καλλιτεχνική επιμέλεια Μιχαήλ Ρωμανού. Το φύλλο ελιάς καθώς και το περιστέρι, έχουν καθιερωθεί διεθνώς ως σύμβολα της Ειρήνης. Σε αυτό το πρωτοποριακό project έχουν καλεστεί καλλιτέχνες από ολόκληρη την Ελλάδα να συμμετάσχουν, στέλνοντας μία φωτογραφία του έργου τους με συνθέσεις φύλλων ελιάς, για να παρουσιαστεί στο ειδικά διαμορφωμένο site στο διαδίκτυο. Με τη συμμετοχή τους αυτή, ο κάθε καλλιτέχνης και το δημιούργημα του αποτελεί συμβολικά, "ένα φύλλο ελιάς", για την παγκόσμια ημέρα Ειρήνης: http://1filloelias.blogspot.com

   
Ο επιμελητής της εκθέσεως Μιχαήλ Ρωμανός, τονίζει μεταξύ άλλων:
 

"...Στην έκθεση με τίτλο "Ελληνικά χρώματα - Ειρηνικά χρώματα ΙΙ" οι καλλιτέχνες παρουσιάζουν έργα τους εμπνευσμένα από την αρμονία της φύσης, την ιστορία και τον πολιτισμό της πατρίδας μας, καταφέρνοντας να διαπεράσουν τα ουσιώδη μηνύματα για οικουμενική Ειρήνη, φιλία και συναδέρφωση των λαών. Η έκθεση αυτή σκοπό έχει να παρουσιάσει τις ειρηνικές δημιουργίες των νέων καλλιτεχνών και να μας μεταφέρει το αισιόδοξο μήνυμα της κατεξοχήν έκφρασης του ιδεώδους αυτού της Ειρηνικής συνύπαρξης και του αλληλοσεβασμού των λαών. Η έκθεση είναι αφιερωμένη στην Ειρήνη.

Πνευματικό Κέντρο Δήμου Αθηναίων

Αίθουσα "Γ. Ιακωβίδης", Ακαδημίας 50, Αθήνα

Επιμέλεια έκθεσης: Μιχαήλ Ρωμανός

Διάρκεια: 15-24 Σεπτεμβρίου 2010

Ώρες λειτουργίας καθημερινά: 10.00 - 20.00 & Κυριακή 10.00 - 14.00

• Στη φωτο, ένα έργο της Μαρίας Βαμβακούση - Βαλσάμη

Σημαντικά έργα Ελλήνων στη δημοπρασία του Οίκου Sotheby's

• Σπάνια και σημαντικά έργα κορυφαίων Ελλήνων καλλιτεχνών, όπως οι Νίκος Χατζηκυριάκος-Γκίκας, Σπύρος Παπαλουκάς και Κωνσταντίνος Βολανάκης, περιλαμβάνονται στη δημοπρασία έργων τέχνης του Οίκου Δημοπρασιών Sotheby's που θα πραγματοποιηθεί στο Λονδίνο τη Δευτέρα 22 Νοεμβρίου.

Ειδικότερα, το επερχόμενο Greek Sale του Οίκου Sotheby's θα παρουσιάσει στην αγορά τον «Μυστρά», ένα από τα πιο μεγάλα και σημαντικά έργα του Νίκου Χατζηκυριάκου-Γκίκα που έχουν ποτέ εμφανιστεί σε δημοπρασία. Στο «Μυστρά» ο Γκίκας μεταμορφώνει τη θέα σε μια παλμική, δυναμική σύνθεση, καθώς χειρίζεται το χώρο με αναδιπλούμενα επίπεδα διαφορετικών διακοσμητικών στοιχείων. Η εκτίμηση του έργου ανέρχεται στα 182.000-243.000 ευρώ.

Ο Κωνσταντίνος Βολανάκης, ο θεωρούμενος ως πατέρας της ελληνικής θαλασσογραφίας, θα εκπροσωπηθεί στην επικείμενη δημοπρασία με τον πίνακα «Βάρκα σε Ταραγμένα Νερά», ο οποίος εκτιμάται στα 61.000-85.000 ευρώ.

Τα «Καυσοκαλύβια, 'Αγιον Όρος», του Σπύρου Παπαλουκά (1892-1957), είναι ένα αντιπροσωπευτικό παράδειγμα των περίτεχνων έργων του καλλιτέχνη από την αθωνική του περίοδο. Η Ιερή Σκήτη στα Καυσοκαλύβια, μια από τις πιο απομακρυσμένες και απόμερες σκήτες του Αγίου Όρους, είναι χτισμένη σε δύσβατο έδαφος, στην κορυφή ενός βράχου στην άκρη του γκρεμού, με θέα τη θάλασσα. Ο πίνακας έχει εκτιμηθεί στα 73.000-97.000 ευρώ.

O Οίκος Sotheby’s θα δέχεται έργα για τη δημοπρασία Greek Sale μέχρι τα μέσα Σεπτεμβρίου.

Έκθεση για τους πολιτισμούς της ΝΑ Ευρώπης, κατά την 4η και 5η χιλιετία π.Χ.

• Η έκθεση ανοίγει τον Οκτώβριο στο Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης.

Τους σημαντικούς πολιτισμούς, που αναπτύχθηκαν στην περιοχή της νοτιοανατολικής Ευρώπης κατά την 5η και 4η χιλιετία π.Χ., θα παρουσιάζει από τις 7 Οκτωβρίου του 2010 έως τις 10 Ιανουαρίου του 2011, έκθεση στο Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης.

Μέσα από 200 και πλέον εκθέματα, που προέρχονται από 22 μουσεία της Ρουμανίας, της Βουλγαρίας και της Μολδαβίας, αναδεικνύονται πτυχές της καθημερινής ζωής και της κοινωνικής οργάνωσης, της προηγμένης τεχνολογίας της περιόδου και της ιδεολογίας του νεολιθικού ανθρώπου.

Μεταξύ των εκθεμάτων περιλαμβάνονται εντυπωσιακά ανθρωπόμορφα και ζωόμορφα ειδώλια, ομοιώματα σπιτιών της περιόδου, μερικά από τα πρωιμότερα χάλκινα και χρυσά αντικείμενα, που έχουν βρεθεί σε ευρωπαϊκό έδαφος, εξαίρετης ποιότητας κεραμική, αντικείμενα από οστό, όστρεο κτλ.

Η έκθεση οργανώνεται από το Institute for the Study of the Ancient World του Πανεπιστημίου της Νέας Υόρκης, σε συνεργασία με το Εθνικό Ιστορικό Μουσείο της Ρουμανίας στο Βουκουρέστι, με τη συμμετοχή του Περιφερειακού Ιστορικού Μουσείου της Βάρνας στη Βουλγαρία και του Εθνικού Αρχαιολογικού και Ιστορικού Μουσείου της Μολδαβίας στο Κισινάου.

Παράλληλα με τη συγκεκριμένη έκθεση, το Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης, σε συνεργασία με το Υπουργείο Πολιτισμού και Τουρισμού, οργανώνει μια συνοπτική παρουσίαση 90 αντικειμένων από ελληνικές νεολιθικές θέσεις για συγκριτικούς λόγους. Μέσα από την παρουσίαση αναδεικνύονται οι στενές σχέσεις της Ελλάδας με τα υπόλοιπα Βαλκάνια, αλλά και οι ιδιαιτερότητες που χαρακτηρίζουν τον ελλαδικό χώρο, τη συγκεκριμένη περίοδο. Έτσι, δίνεται έτσι η δυνατότητα να μελετηθεί η Ελλάδα μέσα στο ευρύτερο πολιτισμικό πλαίσιο των Βαλκανίων και να κατανοηθεί η σχέση της με γενικότερα φαινόμενα της 5ης και 4ης χιλιετία π.Χ., που οδήγησαν στην ακμή, αλλά και την παρακμή των νεολιθικών πολιτισμών της ΝΑ Ευρώπης. [www.kathimerini.gr με πληροφορίες από ΑΠΕ - ΜΠΕ]

Βασίλης Χριστοδούλου: Αφησε κληρονομιά 120.000 γελοιογραφίες

• Εφυγε από τη ζωή ο σκιτσογράφος που διεκδικεί ίσως το παγκόσμιο ρεκόρ παραγωγικότητας, αφού υπολογίζεται ότι οι γελοιογραφίες του ξεπερνούν τις 120 χιλιάδες, ο Βασίλης Χριστοδούλου. Ηταν 93 ετών.

Δημοσιεύοντας την πρώτη του γελοιογραφία στην εφημερίδα «Ηχώ της Ελλάδας», το 1936, σε ηλικία μόλις 19 χρόνων, ο Χριστοδούλου εργάστηκε για περισσότερα από πενήντα χρόνια στις εφημερίδες «Εφημερίς των Ελλήνων», «Αθηναϊκή», «Προοδευτικός Φιλελεύθερος», «Η Βραδυνή» (για περίπου 22 χρόνια), «Η Μεσημβρινή» κ.ά. Επίσης, συνεργάστηκε στα περιοδικά «Θησαυρός», «Πάνθεον», «Εικόνες», «Ρομάντζο», «Παγκόσμιος Τύπος», «Σαββατοκύριακο», «Πρώτο» και σε διάφορα άλλα έντυπα. 

Εχει λάβει μέρος σχεδόν σε όλες τις μεταπολεμικές εκθέσεις γελοιογραφίας και σκίτσου, ήταν το αρχαιότερο μέλος της Λέσχης Ελλήνων Γελοιογράφων, ενώ έχει βραβευθεί και από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας με τον Ταξιάρχη του Τάγματος του Φοίνικος. 

Σε πρόσφατη συνέντευξή του ο Χριστοδούλου έλεγε: «Το χιούμορ δεν παλιώνει. Αν σε κάνω εγώ εσένα σήμερα που είμαι 150 χρονών και χαμογελάσεις, σε έχω κερδίσει. Είμαι μαζί σου. ‘Η είσαι εσύ μαζί μου. Το αστείο είναι αστείο».

Ποιοι πίνακες εκλάπησαν από την οικία Γιαλλινά

• Η διάρρηξη έφερε στο φως την πλημμελή φύλαξη των έργων του σημαντικού κερκυραίου ζωγράφου

• ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΓΑΛΑΝΗΣ | Πέμπτη 9 Σεπτεμβρίου 2010

Ολοκληρώθηκε χθες η καταγραφή των έργων τέχνης του σημαντικού επτανήσιου ζωγράφου Αγγελου Γιαλλινά (1857-1939), που είχαν κλαπεί την περασμένη Παρασκευή από την οικία του, στο κέντρο της Κέρκυρας. Σύμφωνα με την καταγραφή, πρόκειται για 15 συνολικά έργα, οκτώ πίνακες και επτά ταπισερί, ένα ελάχιστο μέρος του συνολικού έργου του ζωγράφου, 594 τον αριθμό, που φυλάσσονται κάτω από άθλιες συνθήκες σε ένα κτίριο το οποίο κινδυνεύει με κατάρρευση. Αξίζει όμως να σημειωθεί ότι στο κτίριο υπήρχαν μόνο οκτώ ταπισερί και οι επτά έκαναν φτερά!

Χρειάστηκε να γίνει η κλοπή των έργων του Αγγελου Γιαλλινά για να θυμηθεί το υπουργείο Πολιτισμού τον ζωγράφο και την οικία του. Σήμερα, έξι ημέρες μετά την «εξαφάνιση» των έργων, εξετάζεται στο Κεντρικό Συμβούλιο Νεότερων Μουσείων του υπουργείου Πολιτισμού η αποκατάστασή της. Ανάμεσα στις εργασίες που κρίνονται άμεσης προτεραιότητας είναι η αντικατάσταση της στέγης, η αναπαλαίωση των εξωτερικών όψεων και η συντήρηση των οροφογραφιών και των τοιχογραφιών που κοσμούν το εσωτερικό του.

• Το χρονικό της κλοπής

Ολα ξεκίνησαν το μεσημέρι της Παρασκευής 3 Σεπτεμβρίου όταν ο πρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου του Ιδρύματος Γιαλλινά κ. Σπύρος Δαλιάνης επισκέφθηκε την οικία Γιαλλινά συνοδευόμενος από έναν εργολάβο προκειμένου να αποφασίσουν τι μέτρα θα μπορούσαν να ληφθούν ώστε σε περίπτωση νεροποντής να μην κινδυνεύσουν τα έργα τέχνης που φυλάσσονται στο κτίριο.

Το κτίριο βρίσκεται στην κεντρική πλατεία της Κέρκυρας και είναι ένα αρχοντικό απαράμιλλης ομορφιάς, το οποίο έχει μεν κριθεί διατηρητέο αλλά βρίσκεται σε κακή κατάσταση και δίνει την εικόνα ερειπίου. Οπως αναφέρει η κυρία Μαρία Μελέντη, ιστορικός της Τέχνης και διευθύντρια της Δημοτικής Πινακοθήκης Κέρκυρας, «είναι πραγματικά λυπηρό το γεγονός ότι αυτό το πανέμορφο κτίριο έχει περιέλθει στην κατάσταση που είναι σήμερα και είναι επίσης απαράδεκτο το γεγονός ότι δεν έχει βρεθεί ένας τρόπος ώστε να διασφαλιστεί η ασφάλεια των έργων τέχνης που φιλοξενούνται σε αυτό,τουλάχιστον ώσπου να ολοκληρωθεί η ανάπλασή του». Στο κτίριο φιλοξενούνται 594 έργα του σημαντικότατου κερκυραίου ζωγράφου, εκ των οποίων τα 587 είναι πίνακες και τα οκτώ ταπισερί.

«Μπαίνοντας στον φυλασσόμενο χώρο του κτιρίου στον πρώτο όροφο διαπιστώσαμε ότι η πόρτα του ορόφου ήταν ανοικτή,με σπασμένη την κλειδαριά.Επίσης βρήκαμε κομμένο το καλώδιο του συναγερμού» αναφέρει ο κ. Δαλιάνης.

Αμεσα ενημερώθηκε η Ασφάλεια και η Σήμανση, αμέσως μετά η εισαγγελέας Πρωτοδικών, ενώ στη συνέχεια δόθηκαν οι σχετικές εντολές για έλεγχο στις εξόδους του νησιού και την ίδια ημέρα υπεβλήθη μήνυση κατ΄ αγνώστων στην Ασφάλεια της Κέρκυρας. «Στη συνέχεια υπέβαλα αίτηση στο Ειρηνοδικείο για καταμέτρηση και επανασφράγιση του χώρου» εξηγεί ο κ. Δαλιάνης.

Σύμφωνα με την καταγραφή, τα θέματα των οκτώ πινάκων που εκλάπησαν είναι: «Πόλη της Κέρκυρας», «Βιβλία», «Μελανοδοχεία», «Ανθοδοχείο», «Ομπρέλα υπαίθρου», «Φεγγά ρι», «Ιστιοφόρα», «Προσωπογραφία». Στην Κέρκυρα, σε κύκλους φιλοτέχνων, συζητείται ευρέως το ενδεχόμενο οι διαρρήκτες να μη γνώριζαν την αξία των έργων αφού όσα εκλάπησαν δεν θεωρούνται από τα σημαντικά έργα του καλλιτέχνη.

Επίσης πολλοί Κερκυραίοι δεν είχαν ιδέα για την ύπαρξη των πινάκων στην Οικία Γιαλλινά. «Προσωπικά αγνοούσα την ύπαρξη των “πεταμένων” μέσα στο ερείπιο πινάκων. Σε ένα ερείπιο- πρώην αρχοντικό- που περνάω από μπροστά του κάθε ημέρα,θλιβόμενος για την εγκατάλειψη. Οποιοσδήποτε άστεγος μπορούσε να μπει όποτε ήθελε. Ο Γιαλλινάς είχε την ίδια μεταχείριση- και κατάληξη - μ΄ αυτή που είχε η Πόρτα Ρεάλα και το Δημοτικό Θέατρο που γκρεμίστηκαν» σημειώνει ο κ. Ευριπίδης Κλεόπας, κάτοικος του νησιού.

• Εγκαταλειμμένα στην τύχη τους

Δεδομένου ότι ο Αγγελος Γιαλλινάς είναι σημαντικότατος ζωγράφος και τα έργα του πωλούνται σε διεθνείς δημοπρασίες τέχνης σε αρκετά υψηλές τιμές, προκαλεί εντύπωση το γεγονός ότι αυτός ο θησαυρός φυλασσόταν σε ένα ερείπιο, με ένα ελλιπέστατο σύστημα ασφαλείας, με φθαρμένη στέγη και παράθυρα, ευάλωτο σε διαρρήξεις και φυσικές καταστροφές.

Η διοίκηση του ιδρύματος δέχεται τις τελευταίες ημέρες έντονες επικρίσεις για ελλιπή φύλαξη του χώρου και για αδιαφορία διασφάλισης των μεγάλης αξίας έργων τέχνης που αποτελούν πολιτιστική κληρονομιά ολόκληρης της Κέρκυρας.

Ωστόσο, όπως αναφέρει ο κ. Δαλιάνης, «ματαίως περιμένουμε επί δύο χρόνια και δύο μήνες το υπουργείο Πολιτισμού να εγκρίνει τη μελέτη και να μας δώσει την άδεια για να επισκευάσουμε τη στέγη και να προβούμε στις υπόλοιπες εργασίες ανάπλασης».

Ο κ. Δαλιάνης σημειώνει ότι το ίδρυμα είχε πριν από λίγες ημέρες υποβάλει αίτηση για τη μεταφορά των πινάκων σε ειδικό χώρο της Δημοτικής Πινακοθήκης ώστε, ως την επισκευή της στέγης τουλάχιστον, να φυλάσσονται από τη φθορά του χρόνου και την υγρασία.

« Ο μόνος που ανταποκρίθηκε στα αιτήματά μας για τη μεταφορά των έργων είναι ο δήμαρχος Κερκυραίων κ. Σωτήρης Μικάλεφ, ο οποίος μας παραχώρησε χώρο στη Δημοτική Πινακοθήκη, πλην όμως η αίτηση για μεταφορά που υποβάλαμε στο Ειρηνοδικείο Κερκύρας απερρίφθη διότι η ειρηνοδίκης θεώρησε ότι δεν υπήρχε κίνδυνος για τους πίνακες » τονίζει ο κ. Δαλιάνης. Η ληστεία της περασμένης Παρασκευής ανέτρεψε τις βεβαιότητες και οδήγησε το υπουργείο Πολιτισμού να λάβει μέτρα.

• Αγαπημένος των βασιλιάδων της Ευρώπης

Α κουαρέλες που απεικονίζουν τοπία του νησιού του, της Κέρκυρας, αλλά και πολλών ευρωπαϊκών χωρών, δουλεμένες με μοναδική μαεστρία, φωτεινά, ζεστά χρώματα και διαύγεια στο σχέδιο είναι τα έργα του Αγγελου Γιαλλινά (1857-1939). Με καταγωγή από αριστοκρατική οικογένεια και με δεσμούς με την ελληνική κοινότητα της Βενετίας, ο Γιαλλινάς υπήρξε ένας εξαιρετικά παραγωγικός και άκρως επιτυχημένος ζωγράφος αφού τα έργα του αγοράζονταν και από τους βασιλείς της Ευρώπης (Αγγλίας, Αυστρίας, Γερμανίας) με αποτέλεσμα να βρίσκονται σήμερα σε πολλά ανάκτορα. Ο πρώτος όμως που τον ανέδειξε ήταν ο άγγλος πρεσβευτής Φορντ- για τον οποίο φιλοτέχνησε επτά λευκώματα- που τον σύστησε στους ευρωπαϊκούς αυλικούς κύκλους.

Για να ζωγραφίζει τα ρομαντικά τοπία που τον έκαναν διάσημο στην εποχή του ο Γιαλλινάς ταξίδεψε πολύ στη Μικρά Ασία και ειδικά στην Κωνσταντινούπολη, στην Αίγυπτο, στη Γαλλία, στην Ισπανία και στην Ελβετία. Παράλληλα καλλιέργησε ένα προσωπικό ύφος που και σήμερα τον ξεχωρίζει από την Επτανησιακή Σχολή. Μετά τον θάνατό του μάλιστα βρήκε πολλούς μιμητές, κυρίως μεταξύ των κερκυραίων ζωγράφων των αρχών του 20ού αιώνα. Στην Κέρκυρα πάντως είχε φιλοτεχνήσει και τις τοιχογραφίες της οικίας Βράιλα, που ήταν η εξοχική έπαυλη της αυτοκράτειρας της Αυστρίας Ελισάβετ.

Εκτός από την οικία του στην πόλη της Κέρκυρας που έγινε πινακοθήκη το 1992, στο νησί υπάρχει και το παλαιό αρχοντικό της οικογένειας, ένα κτίριο του 17ου αιώνα σε βενετσιάνική αρχιτεκτονική κοντά στην Παλαιοκαστρίτσα, που σήμερα χρησιμοποιείται ως ξενοδοχείο.


Διαβάστε περισσότερα: http://www.tovima.gr/default.asp?pid=2&ct=4&artId=353228&dt=09/09/2010#ixzz0z0IwXc9M