«Υπερρεαλιστικό Σπίτι» από... διάσημα χέρια

• Στην Barbican Αrt Gallery στο Λονδίνο

• Του Τασου Α. Μπεκα, Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ, Tετάρτη, 1 Σεπτεμβρίου 2010

ΛΟΝΔΙΝΟ. Εκατόν πενήντα επιβλητικά έργα υπερρεαλιστών, νεότερων και παλαιότερων, περιμένουν όσους επισκεφθούν την Barbican Αrt Gallery του ανατολικού Λονδίνου μέχρι και τις 12 Σεπτεμβρίου. Η έκθεση, «Τhe Surreal House», μοιρασμένη σε δύο ορόφους και σε 16 ξεχωριστά σκοτεινά δωμάτια, σχηματίζει ένα δαιδαλώδες σύμπλεγμα ή ίσως έναν «υπερρεαλιστικό λαβύρινθο». Το καθένα από τα δωμάτια εστιάζει το ενδιαφέρον πάνω σε ένα ιδιαίτερο θέμα π.χ. «Panic Space», «Haunted House», «Μother», ενώ παράλληλα σε προσκαλεί να «αντιμετωπίσεις» προσωπικά τον δικό του Υπερρεαλιστή-Μινώταυρο ή και πολλούς μαζί.

Εκθέσεις που είχαν αντλήσει το θέμα τους από τον υπερρεαλισμό έχουν παρουσιαστεί ήδη αρκετές, το «Υπερρεαλιστικό Σπίτι» είναι η πρώτη αναδρομική που επικεντρώνεται στο ειδικό βάρος και στη σημασία της «οικίας» για τους ίδιους τους υπερρεαλιστές, εξετάζοντας παράλληλα το εύρος της επιρροής του κινήματος στην αρχιτεκτονική. Αποτελεί, παράλληλα, μια καλή εισαγωγή για όσους θέλουν να γνωρίσουν περισσότερα για τον υπερρεαλισμό και μια πολύ διακριτική υπενθύμιση προς τους πιο απαιτητικούς ότι το εν λόγω κίνημα, το οποίο υπήρξε ένα από πιο εμβληματικά του 20ού αιώνα, δεν έχει χάσει ακόμη την αισθητική γοητεία του.

• Απρόσμενα εκθέματα

Εργα πολλών διάσημων υπερρεαλιστών, όπως του Rene Magritte, του Marcel Duchamp και του Salvador Dali, περιλαμβάνονται στον κατάλογο της έκθεσης. Θέλοντας να αναφέρω ορισμένα από τα πιο απρόσμενα και ενδιαφέροντα κατά τη γνώμη μου εκθέματα, ξεχωρίζω στο δωμάτιο «Τhe House of Freud» τα σχέδια του Robert Longo για την οικία του διάσημου ψυχαναλυτή, στο «Τheater of the Domestic» την εγκατάσταση «No Exit» της Louise Bourgeois. Αυτός όμως που κλέβει την παράσταση είναι ο αρχιτέκτονας Le Corbusier μέσα από διάφορα εκθέματα όπως ο «Beistegui Garden» και η «Villa Savoye» διαμεσολαβημένα εδώ από πίνακες του Christopher Wood και φωτογραφίες.

Η «Surreal House» είναι μια τόσο πλούσια σε ερεθίσματα αναδρομική, που μοναδικός τρόπος να βγεις κερδισμένος από αυτή είναι αφενός να αφιερώσεις τον αρμόζοντα χρόνο σε κάθε θεματική-δωμάτιο και αφετέρου να αφεθείς ελεύθερος στη γοητεία του κάθε υπερρεαλιστή, επιτρέποντάς του έτσι να ξετυλίξει αργά και σταθερά τον αινιγματικό του μίτο. Οι επιμελητές της έκθεσης, εκμεταλλευόμενοι τη λαβυρινθώδη αρχιτεκτονική δομή της Barbican, έστησαν ομολογουμένως μια από τις πιο επιτυχημένες εκθέσεις της χρονιάς στο Λονδίνο. Οι τοίχοι, ωστόσο, στα διάφορα δωμάτια είναι γεμάτοι από επεξηγηματικά κείμενα. Παρατήρησα ότι αρκετοί από τους επισκέπτες της έκθεσης δαπάνησαν περισσότερο χρόνο στο να τα διαβάσουν σε σύγκριση με εκείνον που αφιέρωσαν πάνω στα ίδια τα έργα. Ισως αυτό να αποτελεί ένα σημείο το καιρών, να αναζητούμε διακαώς μια «εξήγηση» από μια αυθεντία ακόμη και σε μια έκθεση υπερρεαλιστών, τα έργα των οποίων δεν αναζητούν πάντα, ούτε έλκονται από μια ορισμένη λογική ερμηνεία.

Την έκθεση «The Surreal House» θα βρείτε στην Barbican Art Gallery στην Centre Silk Street, EC2Y 8DS του Λονδίνου μέχρι και τις 12/09/2010.