Η χαρακτική και η εμμονή

• Αψογα οργανωμένη η έκθεση χαρακτικής του James Ensor (1860-1949) στο Μουσείο Μπενάκη, όπου διανύει την τελευταία εβδομάδα της παρουσίας της. Και βέβαια, πρόκειται για έργα μιας αναμφισβήτητης ποιότητας και δύναμης.

Θα ήθελα να υπενθυμίσω ότι τα συγκεκριμένα έργα του Ευρωπαίου εξπρεσιονιστή ανήκουν στη συλλογή μιας τράπεζας και ότι η πρώτη συστηματική απογραφή των χαρακτικών του έγινε από ένα συλλέκτη έμπορο τέχνης. Μήπως αυτά τα στοιχεία κουμπώνουν εξαιρετικά με τη διαφύλαξη και αξιοποίηση του έργου τέχνης και στις μέρες μας;

Ο ίδιος ο Ensor, στο μανιφέστο του το 1935, δηλώνει την αγάπη του στη χαρακτική αναφέροντάς την ως τέχνη αλχημείας και απόσταξης, τέχνη που την υπηρετούν ισχυρά οξέα και αναβράζοντα άλατα, τέχνη καυστική, αντι-ακαδημαϊκή, τέχνη των ανδρείων στην καρδιά και τις αισθήσεις, τέχνη των παλαβών.

Αυτή την τρέλα της υπομονής αλλά και την παλαιική εμμονή τις βρίσκω στον σύγχρονό μας Γιάννη Στεφανάκη που εξακολουθεί να παράγει μέσα από το «Νέο Επίπεδο». Εχω στα χέρια μου δύο έξοχες εκδόσεις, η πρώτη 14 ποιήματα του Κωνσταντίνου Καβάφη σε ανθολόγηση Σάββα Μιχαήλ με τρεις ξυλογραφίες του Στεφανάκη και η δεύτερη 16 ποιήματα του Κώστα Καρυωτάκη σε ανθολόγηση Αλέξη Ζήρα με ξυλογραφίες πάλι του ίδιου του εκδότη. Ολη αυτή η εμπλοκή της ποίησης και των εικαστικών που υπερασπίζεται εξάλλου 19 χρόνια τώρα το περιοδικό «Νέο Επίπεδο».

Με χορηγούς τον ίδιο τον Στεφανάκη και τους φίλους του συνεργάτες.

Είναι μια άλλη μορφή του ηρωικού στοιχείου των Ελλήνων καλλιτεχνών που δεν έχει τελειωμό. Ο ίδιος ο Γ. Στεφανάκης επιμένει ότι αυτό είναι το τελευταίο τεύχος και η τελευταία προσπάθεια. Δεν το πιστεύω.

• Ελευθεροτυπία, Δευτέρα 23 Νοεμβρίου 2009