«Εφυγε» ο Δημήτρης Παπαστάμος

Ο Δημήτρης Παπαστάμος με τη Μελίνα Μερκούρη και τον Κάρολο Κουν σε εποχές συνεργασίας

Κηδεύθηκε χθες (Πέμπτη) το μεσημέρι στο Νεκροταφείο Ζωγράφου ο Δημήτρης Παπαστάμος, πρώτος διευθυντής της Εθνικής Πινακοθήκης και του Μουσείου Αλεξάνδρου Σούτσου. Γεννημένος στην Αθήνα το 1923, σπούδασε στη Γερμανία αρχαία και σύγχρονη ιστορία της τέχνης με καθηγητές τους Μαξ Βέγκνερ και Βέρνερ Χάγκερ. Το 1958 ανακηρύχθηκε αριστούχος διδάκτορας της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου του Μίνστερ με τη διατριβή του «Μηλιακοί αμφορείς» που κυκλοφόρησε και στα ελληνικά το 1985.

Απέκτησε μουσειολογική εμπειρία εργαζόμενος στις ομάδες εργασίας για την οργάνωση των Μουσείων του Μίνστερ, του ανακτόρου και μοναστηριού του Σάλεμ και της Κολωνίας. Στα τέλη της δεκαετίας του ’60 επέστρεψε στην Ελλάδα. Υπηρέτησε ως διευθυντής Αρχαιοτήτων (1969-1971) και ως διευθυντής καλών Τεχνών (1971-72) στο υπουργείο Πολιτισμού και επιστημών. Το 1972 του ανατέθηκε η διεύθυνση της Εθνικής Πινακοθήκης (που εκείνη την εποχή ανεγειρόταν στη λεωφόρο Βασιλέως Κωνσταντίνου) και δύο χρόνια αργότερα ο προγραμματισμός και ο συντονισμός των εργασιών για τη λειτουργία της.

Κατά την πολυετή του θητεία στην Εθνική Πινακοθήκη (τον διαδέχθηκε η Μαρίνα Λαμπράκη-Πλάκα) ο Δημήτρης Παπαστάμος μερίμνησε για τον εμπλουτισμό του Ιδρύματος με νέα έργα ενώ δημιούργησε τις προϋποθέσεις για την απόκτηση συλλογών χαρακτικής (Κεφαλληνού, Τάσσου, κ.ά.), ζωγραφικής (Παρθένη, Αργυρού, Γουναρόπουλου, Παπαλουκά, Χατζηκυριάκου-Γκίκα, Μόραλη) και γλυπτικής (Τόμπρου, Δημητριάδη, Απάρτη). Υπό τη διεύθυνσή του διοργανώθηκαν στην Εθνική Πινακοθήκη αναδρομικές εκθέσεις Ελλήνων καλλιτεχνών και ήρθαν στην Αθήνα σημαντικές ξένες παραγωγές όπως οι «Θησαυροί από το Μητροπολιτικό Μουσείο Τέχνης της Νέας Υόρκης-Μνήμες και αναβιώσεις του κλασικού πνεύματος», εκθέσεις Πικάσο, Τέρνερ, κ.ά.

Ενθάρρυνε επίσης τη φιλοξενία παράλληλων μη εικαστικών εκδηλώσεων στους χώρους της Πινακοθήκης. Είχε τιμηθεί με ελληνικές και ξένες διακρίσεις: το Χρυσό Σταυρό της γαλλικής Λεγεώνας της Τιμής, τον Ταξιάρχη του Τάγματος της Αξίας της Δυτικής Γερμανίας, της Αυστρίας και της Ιταλίας.