Thursday, May 26, 2011

Βαρώτσος στην Ελβετία

  • ΤΟ ΕΡΓΟ ΤΟΥ «TENSION - ENERGY», ΤΟ ΜΕΓΑΛΥΤΕΡΟ ΓΛΥΠΤΟ ΔΗΜΟΣΙΟΥ ΧΩΡΟΥ ΣΤΗ ΧΩΡΑ
Τη βούληση των Ελβετών να επενδύσουν στο μέλλον και την τεχνολογική έρευνα σηματοδοτεί από την προηγούμενη εβδομάδα ένα γλυπτό του Κώστα Βαρώτσου, το μεγαλύτερο γλυπτό δημόσιου χώρου στην Ελβετία.
Ημισφαίριο από μπετόν βάρους 28 τόνων και διαμέτρου 4,5 μ.: ο δεύτερος πόλος του έργου. Τους συνδέει συρματόσχοινο ειδικά κατασκευασμένο, μήκους 140 μ.  

Τοποθετήθηκε στο καντόνι της Λουκέρνης, σε μια περιοχή παραδοσιακού χαρακτήρα, που φιλοξενεί όμως εταιρείες έρευνας και τεχνολογίας.

«Οι Ελβετοί θέλουν να κάνουν αυτή την περιοχή τη δική τους Sillicon Valey», λέει ο Κώστας Βαρώτσος. Το έργο του, που έχει τίτλο «Tension - Energy», καταδεικνύει τη σύνδεση της παράδοσης με την ισχυρή οικονομία και τη δυναμική των επιχειρηματιών, μέσω ενός συρματόσχοινου υψηλής τεχνολογίας.



Ο Κ. Βαρώτσος, που από το 1999 είναι καθηγητής στο τμήμα Αρχιτεκτονικής του ΑΠΘ, ξεκίνησε την κατασκευή του έργου το 2008, αφού κέρδισε, σε κλειστό διεθνή διαγωνισμό, με την πρότασή του να ενώσει μέσω ενός τεραστίων διαστάσεων έργου, δύο κυκλοφοριακούς κόμβους που τους χωρίζουν 140 μέτρα. Ενα συρματόσχοινο, ειδικά κατασκευασμένο, φέρει μια τάση 8 τόνων συνδέοντας: μια κυρτή βελόνα ύψους 25 μ. και βάρους 20 τόνων και ένα ημισφαίριο από μπετόν διαμέτρου 4,5 μ. και βάρους 28 τόνων.

«Η Ελβετία προσπαθεί να προστατέψει την παράδοση και το φυσικό περιβάλλον, γι' αυτό και εγκαθιστά μικρές, αλλά ευέλικτες βιομηχανίες έξω από τις πόλεις και τα χωριά της.
  • Στη Λουκέρνη
Εξω από τη Λουκέρνη εγκαταστάθηκαν τα κέντρα μεγάλων εταιρειών που ασχολούνται με την έρευνα και την καινοτομία», επισημαίνει ο Κ. Βαρώτσος. Τα στοιχεία αυτά έπρεπε να αντικατοπτρίζονται στο έργο.

«Ελαβα υπ' όψιν τα αισθητικά και ποιοτικά δεδομένα για να κατασκευάσω ένα έργο πολύ δυναμικό, το οποίο δείχνει την ενέργεια και την ένταση που προκύπτει από την επαφή δύο στοιχείων. Οχι μόνο φορμαλιστικά, αλλά και πολιτιστικά».

Βλέπει ότι στην εποχή της παγκοσμιοποίησης οι τοπικές κοινωνίες αυτοπροσδιορίζονται με τη διαφορετικότητά τους. «Την ίδια στιγμή, η Ελλάδα δυσκολεύεται να επικοινωνήσει με τη Βόρεια Ευρώπη. Αντιμετωπίζεται με καχυποψία, κι αυτό προκαλεί παρεξηγήσεις. Στην Ελβετία ένιωσα ότι υπάρχει μεγάλη αγάπη για την Ελλάδα. Δεν κατανοούμε ότι η Αναγέννηση δεν είναι τίποτε άλλο από τη μεταφορά της αρχαίας ελληνικής γνώσης στη σύγχρονη εποχή.

Μ' αυτήν προσδιορίστηκε η σύγχρονη Ευρώπη. Αρα οι Ευρωπαίοι δεν σκέφτονται μια χώρα με κλέφτες και λωποδύτες, αλλά ότι είναι η χώρα-σημείο αναφοράς τους, η οποία αυτή τη στιγμή αντιμετωπίζει πρόβλημα. Την αγαπάνε και κατανοούν την κατάσταση. Οι αυστηρές προειδοποιήσεις γίνονται από τον κόσμο με αγάπη».


Χαρακτηρίζει τα εγκαίνια του έργου του ως ακόμη μία χαμένη ευκαιρία. «Ηταν μια θετική στιγμή για την Ελλάδα, γιατί ήταν το τρίτο μου δημόσιο έργο στην Ελβετία. Το έργο χρηματοδοτήθηκε από 50 εταιρείες και το καντόνι της Λουκέρνης. Στα εγκαίνια ήταν όλοι εκεί, πλην του ΥΠΠΟΤ».

Η προσπάθεια των Ελβετών να ενώσουν το παρελθόν με το μέλλον προκαλεί αυτόματα σύγκριση με την ελληνική πραγματικότητα. «Υπάρχει τεράστια δυσπιστία στην Ελλάδα μεταξύ πολιτικής εξουσίας και λαού. Η ελληνική κοινωνία παρουσιάζει αδυναμία να εξελιχθεί και όταν το κάνει, το κάνει με τρομακτικές εμπειρίες, όπως οι εμφύλιοι. Το ίδιο το πανεπιστήμιο δεν μπορεί να εξελίξει τον εαυτό του. Είναι εσωστρεφές. Υπάρχει παθογένεια στην Ελλάδα, για την οποία ευθύνεται μεν η πολιτεία, αλλά κυρίως η Εκκλησία. Το κακό είναι ότι μεταφέραμε στη μεταπολιτευτική Ελλάδα τη λαϊκή παράδοση, αλλά χωρίς το ηθικό πλαίσιο που έδιναν οι παραδοσιακοί πολιτισμικοί θεσμοί μας».

Δεν του προκαλεί απορία η παθητική στάση των Ελλήνων απέναντι στην κρίση. «Ο Ελληνας έχει ηδονική σχέση με την τραγωδία. Δεν αντιδρά. Ο Γάλλος είναι αυτός που αντιδρά. Αν παλεύουμε για την ηθική μας υπόσταση, τότε αντιδρούμε. Αλλά την ηθική μας υπόσταση, μας την έχουν καταστρέψει».

Διδάσκει σε μια πόλη με πασιφανή έλλειψη γλυπτών σύγχρονης τέχνης σε δημόσιους χώρους. «Πρέπει να καταλάβουν στη Θεσσαλονίκη ότι η έννοια του μνημείου είναι δεμένη με την έννοια της δημιουργικής μνήμης. Ο "Δρομέας" δημιουργεί δική του μνήμη. Πρέπει να δημιουργήσουμε τα σύγχρονα σύμβολα για μια σύγχρονη μνήμη. Το πραγματικό μνημείο είναι το σύγχρονο». *

No comments: