Η Μερέτ Μεγέρ, αν και σπούδασε λογοτεχνία, ελληνική φιλοσοφία και γράφει ποίηση, δεν θα μπορούσε να ξεφύγει από την καλλιτεχνική κληρονομιά της οικογένειάς της.
Η Μερέτ Μεγέρ στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών, με αντίγραφο του σερβίτσιου που φιλοτέχνησε και δώρισε ο Σαγκάλ στην κόρη του Ιντα και μητέρα της όταν παντρεύτηκε
Είναι εγγονή του Μαρκ Σαγκάλ, του σπουδαίου Ρώσου ζωγράφου εβραϊκής καταγωγής, που η τέχνη του σημάδεψε τον 20ό αιώνα. Η έκδοση των ποιημάτων του στα ελληνικά, «Ο Marc Chagall στην Ελλάδα-Ποιήματα» (εκδ. «Αρμός», μετάφραση, Γιάννης Σουλιώτης) την έφερε στη Αθήνα.
«Ο Σαγκάλ δεν μπορούσε να φανταστεί τη ζωή του χωρίς την ποίηση, εκτιμούσε βαθιά τους ποιητές, ήταν φίλος με τον Γκιγιόμ Απολινέρ. Η ποιητική πνοή δεν ήταν παρούσα μόνο στα γραπτά του, αλλά και σε όλη τη ζωγραφική του», λέει. Η Μερέτ Μεγέρ είναι αντιπρόεδρος της «Comite Chagall», της Ενωσης που δημιουργήθηκε μετά τον θάνατο του ζωγράφου για να προασπίσει και να διαδώσει το έργο του. «Πλαστά έργα του κυκλοφορούσαν από τη δεκαετία του '40», επιβεβαιώνει.
- Τι θυμάστε από εκείνον;
«Την ασύλληπτη ευγένεια που τον διέκρινε. Πέθανε όταν ήμουν τριάντα χρόνων και προλάβαμε να ζήσουμε αρκετά χρόνια μαζί. Δούλευε διαρκώς με απόλυτη αφοσίωση και πειθαρχία. Ηταν περισσότερο ένας ζωγράφος που τύχαινε να είναι και παππούς. Τον συναντούσαμε, συνήθως, σε εκδηλώσεις και εγκαίνια εκθέσεων, όπως τη βραδιά των εγκαινίων του έργου που κοσμεί την οροφή της Οπερας του Παρισιού. Αν υπάρχει κάποιο δίδαγμα από εκείνον είναι η ίδια του η ζωή, η επιμονή με την οποία ακολούθησε ό,τι πίστευε, επισημαίνοντας με τη στάση του ότι για να πλησιάσεις την ευτυχία οφείλεις ν' ακούς την εσωτερική φωνή σου».
- Θεωρήσατε ποτέ βάρος την καταγωγή σας;
«Οχι. Πρώτα απ' όλα το όνομά μου είναι Μέγερ. Επιπλέον, δεν μεγαλώσαμε με τέτοιου είδους προκατάληψη. Αν και σήμερα ένα τόσο σπουδαίο όνομα θα μπορούσε να επηρεάσει τη συμπεριφορά των οικείων του, αν αναλογιστούμε τι συνέβη με ποπ σταρ όπως ο Μάικλ Τζάκσον. Πάντοτε πίστευα ότι δεν είναι σημαντικό να είσαι απλώς η εγγονή ενός ζωγράφου αν δεν έχεις κάποιο ταλέντο. Ολοι έχουμε έναν παππού. Και δεν σημαίνει ότι επειδή είσαι εγγονή κάποιου έχεις το ταλέντο του. Ευτυχώς μεγαλώσαμε με την αρχή να δουλεύουμε σκληρά για να πετύχουμε τους στόχους μας. Συχνά, οι άλλοι περιμένουν και περισσότερα από μας».
- Εχετε αναμνήσεις από τον καλλιτεχνικό κύκλο του παππού σας;
«Ολοι οι σπουδαίοι ζωγράφοι της γενιάς του, όπως ο Μιρό, ήταν κλεισμένοι στο ατελιέ τους, αφοσιωμένοι στο έργο τους. Προτεραιότητά τους δεν ήταν η διασημότητα, αλλά η επιθυμία να εκφράσουν με ακρίβεια όσα φαντάζονταν. Στις συναντήσεις των κλασικών μοντερνιστών στην περίφημη "Fondation Maeght", το Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης έξω από τη Νίκαια, δεν έκαναν πάρτι, αλλά συζητούσαν ουσιώδη καλλιτεχνικά ζητήματα».
- Ο Σαγκάλ είχε αναπτύξει ιδιαίτερη σχέση με την Ελλάδα.
«Γνώριζε πολύ καλά την αρχαία ελληνική τέχνη, οι περισσότεροι δάσκαλοί του στη Ρωσία είχαν ταξιδέψει στην Ελλάδα και γνώριζαν σε βάθος την ελληνική τέχνη. Από νωρίς είχε γοητευτεί από τον ελληνικό πολιτισμό και τη βυζαντινή τέχνη. Μπορείς να αναγνωρίσεις στοιχεία τους στη ζωγραφική του. Επιπλέον, από τις πρώτες δεκαετίες του 20ού αιώνα είχε γνωρίσει στο Παρίσι τον διάσημο Ελληνα εκδότη Τεριάντ (Στρατής Ελευθεριάδης). Ξανασυναντήθηκαν στο τέλος του πολέμου, το 1948, όταν ο Σαγκάλ επέστρεψε από τη Ρωσία στο Παρίσι. Ο συλλέκτης και εκδότης του Αμπρουάζ Βολάρ, με τον οποίο συνεργαζόταν για την έκδοση των εξαιρετικών εικαστικών εκδόσεων, είχε πεθάνει. Τότε άρχισε να συνεργάζεται με τον Τεριάντ. Θυμάμαι τις επισκέψεις μας στα σπίτια του Τεριάντ στο Παρίσι και στη νότια Γαλλία, από τα πιο όμορφα σπίτια που έχω δει, με έργα Ματίς, Τζιακομέτι, Σαγκάλ. Ηταν μια επιβλητική ανατολίτικη φιγούρα».
- Πότε ήρθε ο Σαγκάλ στην Ελλάδα;
«Πρώτη φορά το 1952, όταν ο Τεριάντ τού είχε αναθέσει να εικονογραφήσει με έγχρωμες λιθογραφίες το ποιμενικό ερωτικό διήγημα "Δάφνις και Χλόη". Επειδή όμως ο Τεριάντ δεν ικανοποιήθηκε από τα σχέδια που εμπνεύστηκε από την Ελλάδα, θεωρώντας ότι δεν αποτύπωναν την ελληνική ατμόσφαιρα, αναγκάστηκε το 1954 να επιστρέψει. Στη δεύτερη επίσκεψή του ο Σαγκάλ βρέθηκε στην Ελλάδα με τη νέα του σύζυγο, Βάβα, πήγαν στον Πόρο, στους Δελφούς. Αυτή τη φορά τα σχέδιά του, εξαιρετικής έντασης, ικανοποίησαν τον Τεριάντ. Ο παππούς μου επέστρεψε στο Παρίσι με δεκάδες σχέδια, από την Ακρόπολη, τις θάλασσες και το μεσογειακό τοπίο». *
- , Ελευθεροτυπία, Παρασκευή 30 Οκτωβρίου 2009
No comments:
Post a Comment