Monday, September 21, 2009

Της πατρίδας τους η σημαία

  • Οι Γκίλμπερτ και Τζορτζ, το διασημότερο δίδυμο της βρετανικής τέχνης, οι προκλητικοί, καυστικοί, παλαίμαχοι κύριοι με τη στιλιζαρισμένη συμπεριφορά και τα ντεμοντέ κοστούμια επιστρέφουν στην Αθήνα.

Για άλλη μια φορά, όπως και το 2004, παρουσιάζουν ολοκαίνουργια έργα τους στην αθηναϊκή γκαλερί Bernier/Eliades (Επταχάλκου 11, Ψυρρή). Η σχέση τους με την ελληνική πρωτεύουσα παραμένει προνομιακή. Το 2001 είχαν επιλέξει την Αθήνα και το «Εργοστάσιο» της ΑΣΚΤ για να δείξουν μεγάλη αναδρομική τους έκθεση. Ενώ η Tate Modern του Λονδίνου τούς τίμησε με αναδρομική έκθεση, τη μεγαλύτερη που έχει γίνει ποτέ στο βρετανικό Μουσείο, μόλις δύο χρόνια πριν.

Η νέα τους έκθεση στην Αθήνα με τίτλο «Jack Freak Pictures» εγκαινιάζεται στις 19 Νοεμβρίου. Αποτελεί μέρος της ομώνυμης ενότητας με ισχυρές πολύχρωμες εικόνες οπτικής βίας. Οι Γκίλμπερτ και Τζορτζ αντλούν έμπνευση από τον σύγχρονο τρόπο ζωής και τις βασικές ανθρώπινες αξίες. Αναμειγνύουν σχέδια, κείμενα, λέξεις, ετερόκλητα σύμβολα, όπως μετάλλια, σημαίες, χάρτες, δέντρα, πινακίδες και γκράφιτι του Ανατολικού Λονδίνου. Της περιοχής όπου ζουν κι εργάζονται τα τελευταία σαράντα χρόνια.

Κυρίαρχο μοτίβο της νέας τους δουλειάς είναι το κόκκινο, λευκό και μπλε σύμβολο «Union Jack», δηλαδή η βρετανική σημαία. Αξιοποιούν ποικιλοτρόπως όλες τις εκφάνσεις και σημασίες του εθνικού αγγλικού συμβόλου. Αλλωστε δεν υπήρξε μόνο έμβλημα εθνικής υπερηφάνειας, αλλά και της ποπ κουλτούρας, αν θυμηθούμε την αντιεξουσιαστική χρήση του από το πανκ κίνημα.

Οι Γκίλμπερτ και Τζορτζ, θεμελιωτές, μαζί με άλλους καλλιτέχνες, της σύγχρονης βρετανικής αβανγκάρντ, θεωρούν βασικό συστατικό της τέχνης την ίδια τη ζωή. Γι' αυτό και από το ξεκίνημά τους το 1969 δεν τις διαχωρίζουν. Βασικό καλλιτεχνικό τους «υλικό» παραμένει ο εαυτός τους. Πριν απορροφηθούν από τη δημιουργία των επικών φωτογραφικών κολάζ (με δάνεια από τη γλώσσα της διαφήμισης, της περφόρμανς και της τηλεόρασης) είχαν ξεχωρίσει ως «ζωντανά γλυπτά»: έστεκαν ακίνητοι επί ώρες σε ασυνήθιστες στάσεις.

Η δουλειά τους είναι άκρως προσωπική, συναισθηματική, εύληπτη και πολιτική. Αναφέρεται στο σεξ, τη βία, την ηθική, στις κοινωνικές σχέσεις και προκαταλήψεις και διερευνά μια νέα ατομικότητα. Η γκρίζα, συντηρητική εμφάνισή τους σχολιάζει, εν τέλει, μεγαλόφωνα τον κόσμο.

Ο ιταλικής καταγωγής Γκίλμπερτ και ο Βρετανός Τζορτζ γνωρίστηκαν το 1967 ως συμφοιτητές στο περίφημο St. Martin' School of Art and Design του Λονδίνου. Από τότε ζουν μαζί στη γειτονιά μουσουλμάνων προσφύγων του ανατολικού Λονδίνου. Στις συνεντεύξεις τους λένε ότι δεν μαγειρεύουν ποτέ, παρακολουθούν μόνο ειδήσεις και ντοκιμαντέρ και αγαπούν τις διακοπές των Χριστουγέννων. Ποιο θεωρούν τον υπέρτατο σκοπό της τέχνης; «Να κάνει τους ανθρώπους ακραία ευτυχισμένους». *

No comments: