Ο γλύπτης Αντώνιος Σώχος (13 Νοεμβρίου 1888 – 1975) γεννήθηκε στα Υστέρνια της Τήνου και καταγόταν από οικογένεια με μεγάλη παράδοση στον χώρο της γλυπτικής. Θείος του ήταν ο επίσης γλύπτης Λάζαρος Σώχος. Μεγάλωσε στην Πάτρα όπου ήταν εγκαταστημένη η οικογένειά του και όπου ο πατέρας του διατηρούσε μαρμαρογλυφείο. Σπούδασε στη Σχολή Καλών τεχνών της Αθήνας δίπλα στον Γεώργιο Βρούτο και συμπλήρωσε τις σπουδές του στο Παρίσι και το Μόναχο χάρη σε υποτροφία του ελληνικού κράτους. Στο Παρίσι το 1921, πραγματοποιεί την πρώτη του έκθεση, για την οποία αποσπά πολύ καλές κριτικές.
Ακολούθως φοιτά στο Μόναχο και επιστρέφει στην Ελλάδα. Διακρίνεται ως καθηγητής της γλυπτικής και της πλαστικής στο Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο της Αθήνας και εξελίσσεται σε σπουδαίο ακαδημαϊκό.
Στην έδρα του διδάσκει έως το 1959. Τα έργα του είναι πολλά. Ενδεικτικά αναφέρεται η Αθηναία. Γλυπτά του υπάρχουν σε αρκετούς δημόσιους χώρους της Ελλάδας, της πρώην Γιουγκοσλαβίας, αλλά και στην Αίγυπτο, την Κύπρο, τη Βουλγαρία κλπ. Ο Αντώνιος Σώχος θεωρείται ένας από τους χαρακτηριστικότερους εκπροσώπους της γενιάς του 1930, η οποία απαρνείται τις τάσεις που επικρατούσαν έως εκείνη τη στιγμή στη νεοελληνική γλυπτική και δεν ήταν άλλες από τον κλασικισμό, τον ιδεαλισμό και τη ρεαλιστική απόδοση. Μετά το 1949, αρχίζει σχεδόν αποκλειστικά να απασχολείται με την ξυλογλυπτική, σχηματίζοντας κυρίως μορφές με αδρά και αυστηρά καθορισμένα επίπεδα.
Το μουσείο του βρίσκεται σε χώρο του Ιερού Ναού της Ευαγγελιστρίας Τήνου. Στην αίθουσα – μουσείο που έχει αφιερωθεί στο μεγάλο καλλιτέχνη και ακαδημαϊκό εκτίθενται κυρίως ξυλόγλυπτα, αλλά και γύψινα έργα του. Εξάλλου, οι πρώτες ύλες στις οποίες βασίστηκε ο Αντώνιος Σώχος ήταν ο γύψος, το ξύλο, ο πηλός και το μάρμαρο. Πολλά από τα δημιουργήματα που βρίσκονται σε αυτό το χώρο είναι δωρεά του ιδίου.
Το 1965 εκλέχτηκε τακτικό μέλος της Ακαδημίας Αθηνών. Τα έργα του είναι πάρα πολλά και κοσμούν συλλογές μουσείων και δημόσιους χώρους στην Ελλάδα, την Αίγυπτο, την Κύπρο, την Βουλγαρία κ.α. Χαρακτηριστικά αναφέρονται: το άγαλμα του Παλαιών Πατρών Γερμανού στην Πάτρα το άγαλμα του Καψάλη στο Μεσολόγγι κ.α. Είχε συγγράψει το βιβλίο «Η Λαϊκή Τέχνη στην Τήνο».
Ήταν μέλος του Επιμελητηρίου Εικαστικών Τεχνών Ελλάδος (ΕΕΤΕ). Τα τελευταία χρόνια στράφηκε προς την ξυλογλυπτική ενώ το 1964 δώρισε στον δήμο Πατρέων μερικά γλυπτά του.
Ο Αντώνιος Σώχος παρόλο που φερόταν ως οπαδός του κλασικισμού δεν περιόρισε το έργο εντός των πλαισίων του συγκεκριμένου καλλιτεχνικού ρεύματος αλλά δεχόμενος επιρροές άλλα ρεύματα καθώς και από την αρχαϊκή γλυπτική και τη λαϊκή τέχνη, δημιούργησε τη δική του τεχνοτροπία. Τα θέματα των γλυπτών του, τα εμπνεόταν από τη μυθολογία, τους θρύλους και τις ελληνικές λαϊκές παραδόσεις.
Βιβλιογραφία
- Ζέττα Αντωνοπούλου, Τα γλυπτά της Αθήνας. Υπαίθρια γλυπτική 1834-2004, Ποταμός, 2003
- Τώνια Γιαννουδάκη, Εθνική Γλυπτοθήκη. Μόνιμη συλλογή, Εθνική Πινακοθήκη-Μουσείο Αλεξάνδρου Σούτζου, Αθήνα 2006
- Αντωνία Γιαννουδάκη, Εθνική Πινακοθήκη και Μουσείο Αλεξάνδρου Σούτζου, Ίδρυμα Ευριπίδη Κουτλίδη. Η συλλογή νεοελληνικής γλυπτικής και η ιστορία της 1900-2006 (διδακτορική διατριβή), Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας, Τομέας Ιστορίας της Τέχνης, Θεσσαλονίκη 2009 (http://ikee.lib.auth.gr/record/115849) (8/5/2015)
- Λεξικό Ελλήνων Καλλιτεχνών. Ζωγράφοι – Γλύπτες – Χαράκτες, 16ος-20ός αιώνας, επιστημονική επιμέλεια Ευγένιος Δ. Ματθιόπουλος, τόμ. 4, Μέλισσα, Αθήνα 1997-2000
- Στέλιος Λυδάκης, Οι έλληνες γλύπτες. Η νεοελληνική γλυπτική. Ιστορία-τυπολογία-λεξικό γλυπτών, τόμ. 5, Μέλισσα, Αθήνα 1981
- Στέλιος Λυδάκης, Η νεοελληνική γλυπτική. Ιστορία, τυπολογία, Μέλισσα, Αθήνα, 2011
- Ηλίας Μυκονιάτης, Νεοελληνική γλυπτική, στη σειρά Ελληνική τέχνη, Εκδοτική Αθηνών, Αθήνα 1996
- Μιλτιάδης Μ. Παπανικολάου, Ιστορία της τέχνης στην Ελλάδα. Ζωγραφική και γλυπτική του 20ού αιώνα, εκδόσεις Αδάμ, 1999
- Σύγχρονος ελληνική γλυπτική. Α. Σώχος, Αθήναι 1964
- Αντών. Σώχος, Sculpture Grecque Contemporaine, Αθήνα 1961
- Χρύσανθος Χρήστου – Μυρτώ Κουμβακάλη-Αναστασιάδη, Νεοελληνική γλυπτική 1800-1940, έκδοση Εμπορικής Τραπέζης της Ελλάδος, Αθήνα 1982
No comments:
Post a Comment