Στο φως 100 σχέδια του μαθητευόμενου Καραβάτζο

Το ένθετο σκίτσο στο ζωγραφικό έργο «Η μεταστροφή του Σαούλ» φανερώνει την εκπληκτική ομοιότητα με τον ήρωα στον διάσημο πίνακα του Καραβάτζο

Τα έψαχναν πάνω από έναν αιώνα χωρίς επιτυχία. Πλέον όμως οι ιταλοί ιστορικοί τέχνης Μαουρίτσιο Μπερναντέλι Κουρούζ και η Αντριάνα Κονκόνι Φεντριγκόλι και η επιστημονική τους ομάδα, παραδίδουν στον παγκόσμιο πολιτισμό μία τεράστια κληρονομιά: 100 σχέδια του Καραβάτζο τα οποία προέρχονται από την εποχή που ο σπουδαίος ιταλός ζωγράφος έκανε τα πρώτα του βήματα, ως έφηβος μαθητής στο εργαστήριο του εκπροσώπου του Μανιερισμού (το καλλιτεχνικό ρεύμα που αναπτύχθηκε κατά την τελευταία περίοδο της Αναγέννησης) Σιμόνε Πετερτσάνο, από το 1584 έως το 1588. Και ήταν ακριβώς στο αρχείο του δασκάλου του στο Κάστρο Σφορτσέσκο του Μιλάνου όπου διαπιστώθηκαν ότι σκίτσα και έργα που υπήρχαν ήταν του ζωγράφου ο οποίος στην πραγματικότητα ονομαζόταν Μικελάντζελο Μερίζι. 

Ενα από τα σκίτσα που βρέθηκαν στο Fondo Peterzano του Gabinetto Sforzesco στο Μιλάνο το οποίο, σύμφωνα με δύο ιταλούς ιστορικούς τέχνης, αποτελεί τη «Μελέτη ενός κεφαλιού» από τον νεαρό Καραβάτζο

Μεταξύ των σκίτσων, τα οποία αποτελούν τα πρώτα που ανακαλύπτονται από τη νεότητα του ζωγράφου, συμπεριλαμβάνονται και ζωγραφικοί πίνακες. Αλλο ένα σημαντικό στοιχείο καθώς μέχρι σήμερα δεν είναι γνωστό εάν έχουν διασωθεί ζωγραφικά έργα από τα πρώτα βήματα του μεγάλου ιταλού καλλιτέχνη.

«Πάντα πιστεύαμε ότι ήταν αδύνατον να μην έχει αφήσει ο Καραβάτζο κάποια στοιχεία, κάποιες μελέτες στο εργαστήριο ενός ζωγράφου τόσο διάσημου όσο ήταν ο μέντοράς του» δήλωσε ο Μαουρίτσιο Κουρούζ στο ιταλικό πρακτορείο ANSA. 

«Πρέπει να είμαστε υπερήφανοι» είπε και η Κριστίνα Τερτσάκι, επίσης ιστορικός τέχνης και ειδήμων στα έργα του Καραβάτζο τονίζοντας την ανάγκη της προσεκτικής μελέτης τους και της αναγνώρισής τους από την επιστημονική κοινότητα.

Ωστόσο, δεν είναι όλοι οι ειδικοί ενθουσιασμένοι με την ανακάλυψη. Αντίθετα, ορισμένοι, όπως ο καταξιωμένος ιστορικός τέχνης ειδικότερα του 16ου αιώνα Κλάουντιο Στρινάτιδιατυπώνουν έντονες αμφιβολίες. «Η υπόθεση ότι ανακαλύφθηκαν 100 σκίτσα στο αρχείο του Πετερσάνο είναι εντελώς αβάσιμη» είπε ο εν λόγω ιταλός ειδικός. «Εάν αναλογιστεί κανείς ότι ο Πετερτσάνο είχε τόσους μαθητές, θα έπρεπε να υπάρχουν περί τα 50.000 σχέδια. Κανείς δεν ξέρει ποια είχαν κάνει ποιοί» πρόσθεσε ενώ χαρακτήρισε τα σχέδια ως«ασκήσεις χωρίς καμία καλλιτεχνική αξία». 

Κάποιοι άλλοι ιστορικοί τέχνης, αν και διατηρούν τις αμφιβολίες τους, είναι λιγότερο αυστηροί. «Θα περιμένω να δω ολοκληρωμένη την έρευνα, αλλά τα σκίτσα που έχω δει μέχρι τώρα δεν μου φαίνονται του Καραβάτζο» δήλωσε και η Φραντσέσκα Καπελέτι,άλλη μια ερευνήτρια του μεγάλου λομβαρδού ζωγράφου.