Ενα «Αιγαίο» από μάρμαρο

Γλυπτικές δημιουργίες της Αλεξ Μυλωνά από το 1960 έως το 1997 εκτίθενται στη Σίφνο

Η γλύπτρια Αλεξ Μυλωνά δεν είναι μια συνηθισμένη περίπτωση καλλιτέχνη. Ηταν η πρώτη Ελληνίδα καλλιτέχνιδα που εκπροσώπησε τη χώρα μας στην Μπιενάλε της Βενετίας το 1960. Το 2004 σε ηλικία 80 ετών, άνοιξε με δικά της έξοδα ένα μουσείο στην Αθήνα, που φαίνεται όμως να υπολειτουργεί. Στα 60 χρόνια της δημιουργικής της πορείας δεν έχει πουλήσει παρά ελάχιστα γλυπτά της. Πορεύτηκε με καθαρή εσωτερική φωνή, αυτάρκεια και αυτονομία. Ετσι, είναι μια ευτυχής περίσταση το γεγονός ότι κάποια έργα της που έχουν ως θέμα έμπνευσης το Αιγαίο, θα τα δούμε σε μια έκθεση που εγκαινιάζεται το Σάββατο στη Σίφνο... [Η Καθημερινή, Μ. Πουρναρα]

Τα χάρτινα έργα του Παύλου στην Ερμούπολη της Σύρου

Τα τελευταία χρόνια η Ερμούπολη της Σύρου φιλοξενεί ενδιαφέρουσες εικαστικές εκδηλώσεις κάθε χρόνο. Φέτος, η Πινακοθήκη Κυκλάδων, η αίθουσα τέχνης στις πέτρινες αποθήκες του 19ου αιώνα θα παρουσιάσει αναδρομική έκθεση του Παύλου στο πλαίσιο των Ερμουπολείων 2007. Πρόκειται για το πρώτο μεγάλο αφιέρωμα, μετά τη μεγάλη αναδρομική του έκθεση στο Μακεδονικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης στη Θεσσαλονίκη πριν από 10 χρόνια. Η έκθεση θα εγκαινιαστεί στις 28 Ιουλίου και θα διαρκέσει μέχρι το τέλος Αυγούστου.

Ο Παύλος, με έργο διεθνώς αναγνωρισμένο, ζει και εργάζεται στο Παρίσι, εδώ και 50 περίπου χρόνια. Εργα του βρίσκονται σε πολλές συλλογές, πινακοθήκες και μουσεία.

Η πρώτη ύλη των έργων του, είναι το χαρτί. Συνήθως χρησιμοποιεί χαρτί αφίσας κομμένο σε λωρίδες, το οποίο διαχειρίζεται ταυτόχρονα ως σχέδιο και ως χρώμα. Με αυτό το υλικό και με μια ιδιαίτερη τεχνοτροπία, δημιουργεί έργα που αποδίδουν ρεαλιστικά, την ομορφιά των απλών καθημερινών και χρηστικών αντικειμένων, αλλά και την ομορφιά της φύσης. Τα έντονα χρώματα και η πλούσια θεματογραφία του δημιουργούν έργα με έντονο το συναίσθημα της χαράς της δημιουργίας του, κάνοντας έτσι τον θεατή κοινωνό της ιδιοσυγκρασίας του καλλιτέχνη... [Η Καθημερινή]

Καρτ ποστάλ, αφηγητές ιστοριών στην Ανδρο

Αν έχει να μας πει κάτι εντυπωσιακό η έκθεση «Χαιρετίσματα από την ωραία Ανδρο... ταχυδρομικά δελτάρια 1900 - 1960», που παρουσιάζεται στην Καΐρειο Βιβλιοθήκη της Χώρας, είναι ότι κάποτε κάθε σχεδόν ελληνικός τόπος είχε ντόπιους εκδότες και φωτογράφους που ζούσαν από τη δουλειά τους. Τα ταχυδρομικά δελτάρια των αρχών του 20ού αιώνα (που όταν στέλνονταν ταχυδρομικά είχαν τη λειτουργία του σημερινού SMS) παράγονταν κατά χιλιάδες από τοπικές βιοτεχνίες που ακολουθώντας τη γενικευμένη πρακτική σε όλη τη Δύση αποτύπωναν φωτογραφικά όχι μόνο τοπία αλλά κάθε εκδήλωση της ζωής. Ηταν η χρυσή εποχή της μαζικής αποθέωσης της φωτογραφίας ως λαϊκού επικοινωνιακού μέσου... [Η Καθημερινή, Νίκος Βατόπουλος]

Antoine Watteau (1684-1721)

Ο Αντουάν Βατό ήταν γιος φτωχού οικοδόμου. Από τα 15 του χρόνια άρχισε να ασχολείται με τη ζωγραφική και τρία χρόνια αργότερα έφυγε για το Παρίσι. Για την προσωπική ζωή του Βατό δεν υπάρχουν λεπτομερείς αφηγήσεις. Ξέρουμε ότι μιλούσε λίγο, δεν έγραφε, δεν κρατούσε ημερολόγιο και δεν είχε μόνιμη κατοικία. Ιδιαίτερα τα τελευταία του χρόνια ζούσε φιλοξενούμενος σε σπίτια φίλων του. Αντίθετα, για την καλλιτεχνική του παραγωγή γνωρίζουμε σχεδόν τα πάντα: άφησε γύρω στους διακόσιους πίνακες, πλήθος σχεδίων και αρκετά χαρακτικά. Και όλα αυτά μέσα σε 15 μόλις χρόνια. Ο Βατό πέθανε στα 37 του χρόνια. Με τη ζωγραφική του ο Βατό ήρθε αντιμέτωπος με τον συντηρητικό ακαδημαϊσμό. Στους πίνακές του δεν απεικόνιζε τα συνήθη για την εποχή θρησκευτικά ή ιστορικά θέματα. Ο Βατό κυκλοφορούσε στους δρόμους, στα πανηγύρια και στις κουίντες των θεάτρων και κρατούσε «σημειώσεις» σχεδιάζοντας πρόσωπα, ενδυμασίες και τοπία εκ του φυσικού. Αργότερα, στο εργαστήριό του τα σχέδια αυτά έδιναν την πρώτη ύλη για τα θέματα που ζωγράφιζε: κυρίως ειδυλλιακές σκηνές στην εξοχή με ανθρώπους να γλεντούν και να χαίρονται τη ζωή τους, τις περίφημες «fêtes galantes» (σκηνές από υπαίθριες γιορτές) που έδωσαν όνομα σε αυτό το είδος των εικαστικών παραστάσεων. Ο Βατό εμπνεύστηκε επίσης από την Commedia dell’ arte και γενικά από το θέατρο της εποχής του.

Ο Γάλλος ζωγράφος Ζαν-Αντουάν Βατό [Jean-Antoine Watteau] γεννήθηκε στη Valenciennes στις 10 Οκτωβρίου 1684 και πέθανε στις 18 Ιουλίου 1721. Εξαρχής κέντρισε το ξαναζωντάνεμα του ενδιαφέροντος για το χρώμα και την κίνηση (στην παράδοση του Rubens), και αναζωογόνησε τον εξασθενημένο ιδιωματισμό του μπαρόκ, ο οποίος έγινε τελικά γνωστός ως στυλ Ροκοκό.

 Ο Πιερότος

Στον Βατό πιστώνεται η εφεύρεση του ύφους των fêtes galantes: σκηνές της βουκολικής και ειδυλλιακής γοητείας, που διαχέονται με έναν αέρα θεατρικότητας. Μερικά από τα πιό γνωστά θέματά του προήλθαν από τον κόσμο της ιταλικής κωμωδίας και του μπαλέτου. Ένας γάλλος καλλιτέχνης του οποίου τα γοητευτικά και χαριτωμένα έργα ζωγραφικής παρουσιάζουν ενδιαφέρον για το θέατρο και το μπαλέτο, ο Antoine Watteau είναι πιθανώς ο πιό γνωστός για τα fêtes galantes. Αυτές οι ρομαντικές και εξιδανικευμένες σκηνές απεικονίζουν περίπλοκα ντυμένους με κοστούμι άνδρες και γυναίκες σε φανταστικές υπαίθριες σκηνές.

Το 1708 ο Βατό άρχισε συνεργασία με τον ζωγράφο διακοσμητικών θεμάτων Claude Audran, ο οποίος είχε την εποπτεία των θησαυρών στο Παλάτι του Λουξεμβούργου. Αυτή η συλλογή περιέλαβε μια ομάδα σκηνών από τη ζωή της Μαρίας των Μεδίκων που χρωματίστηκε στις αρχές του 1600 από το φλαμανδό δάσκαλο Peter Paul Rubens. Την επιρροή του Rubens μπορεί να δει κανείς στο έργο του Βατό.

"Η επιβίβαση για τα Κύθηρα"

Το 1709-10 ο Βατό επέστρεψε στη Valenciennes, όπου φιλοτέχνησε μια σειρά στρατιωτικών σκηνών. Στα χρόνια 1710-12 εικονογράφησε την πρώτη από τις τρεις εκδόσεις του μύθου των Κυθήρων, το νησί της αγάπης για το οποίο οι προσκυνητές επιβιβάζονται αλλά δεν φθάνουν ποτέ. Τα έργα ζωγραφικής αντιπροσώπευσαν τα αδύνατα όνειρα, την εκδίκηση της τρέλας στο λόγο και της ελευθερίας στους ηθικούς κανόνες.

ΕΡΓΑ

• Πιερότος (Giles), 1718-19, Παρίσι, Μουσείο του Λούβρου
• Επιβίβαση για τα Κύθηρα, 1717, Παρίσι, Μουσείο του Λούβρου
• Ο Αδιάφορος, Παρίσι, Μουσείο του Λούβρου
• Συμβόλαιο γάμου, 1712-13, Μαδρίτη, Μουσείο ντελ Πράδο
• Εξοχική γιορτή, 1712-13, Μαδρίτη, Μουσείο ντελ Πράδο
• Η γιορτή του Έρωτα, Πινακοθήκη της Δρέσδης
• Συντροφιά στην εξοχή, Πινακοθήκη της Δρέσδης
• Ο έρωτας στο γαλλικό θέατρο, Πινακοθήκη του Βερολίνου
• Ο έρωτας στο ιταλικό θέατρο, Πινακοθήκη του Βερολίνου
• Ο χορός, Πινακοθήκη του Βερολίνου
• Ερωτικό τραγούδι, Εθνική Πινακοθήκη Λονδίνου
• Μασκαράτα, Αγία Πετρούπολη, Ερμιτάζ
• Ο Σαβογιανός με την μαρμότα, Αγία Πετρούπολη, Ερμιτάζ
• Πρόταση που προκαλεί αμηχανία, Αγία Πετρούπολη, Ερμιτάζ

Ο χορός

Η τεχνική του η οποία χαρακτηρίζει τον Αντουάν Βαττώ, είναι τα ωραία χρώματα, ο απαλός φωτισμός και τα ειδυλλιακά θέματα των πινάκων του. Αντίθετα με την προσωπική του ζωή που δεν γνωρίζουμε σχεδόν τίποτα, για την καλλιτεχνική του παραγωγή γνωρίζουμε σχεδόν τα πάντα. Άφησε γύρω στους διακόσιους πίνακες, πλήθος σχεδίων και αρκετά χαρακτικά. Και όλα αυτά μέσα σε 15 μόλις χρόνια. Ήρθε αντιμέτωπος με τον συντηρητικό ακαδημαϊσμό της εποχής του κι η αναγνώρισή του ήρθε πολύ αργότερα. Συνήθιζε να ζωγραφίζει ειδυλλιακές σκηνές στην εξοχή με ανθρώπους να γλεντούν και να χαίρονται τη ζωή τους. 

Από τον Τύπο (2)

«Καπνομάγαζα». Καμίλο Νόλλας, Καπνομάγαζα, εκδ. Καστανιώτη. Ο φωτογράφος Καμίλο Νόλλας καταγράφει τα σκονισμένα ίχνη ενός κόσμου που κάποτε ήκμασε και τώρα οδεύει προς αφανισμό... Μεγάλη θερμότητα εκλύει το φωτοραφικό λεύκωμα του Καμίλο Νόλλα (γεν. 1968) «Καπνομάγαζα». Εκ πρώτης όψεως είναι ένα φωτογραφικό οδοιπορικό στα λείψανα της άλλοτε κραταιάς καπνοβιομηχανίας στην Ελλάδα, στις μικρές πρωτεύουσες του καπνού, στο Αγρίνιο, στον Βόλο, στην Καβάλα, στην Ξάνθη, στη Δράμα. Από μία άλλη οπτική είναι μια προσωπικής γραφής ελεγεία στην απώλεια, στη μνήμη, στο ίχνος, στο τραγικό μεγαλείο του κενού μετά την πτώση. Οπως και να το δει κανείς, αρκεί να ξεφυλλίσει τα «Καπνομάγαζα» για να συνδεθεί προσωπικά με αυτούς τους ξεκοιλιασμένους χώρους, τις αχανείς αίθουσες - ψηλοτάβανες, με μαιάνδρους και παιχνίδια σκότους και φωτός. Σ’ αυτά τα πετροχτισμένα κτίρια με τα ξύλινα δοκάρια που ήταν κάποτε αιμοδότες αστικής ακμής και εργατικής συνείδησης παγώνει σήμερα -αν επιλέξει κανείς αυτή την ερμηνεία- ένας υπομονετικός φακός. Ο Καμίλο Νόλλας διεισδύει σε αυτά τα θηριώδη κτίρια, που τώρα είναι πλέον εξημερωμένα και βουβά και, σαν να θέλει να έρθει αντιμέτωπος με ένα ολοένα και πιο γκροτέσκ και απρόσμενο εύρημα, προχωράει βαθύτερα στην κοιλιά του κτήνους... [Η Καθημερινή, Ο δεύτερος θάνατος των καπνομάγαζων, Του Νικου Βατοπουλου].

Εικαστικά από τις εφημερίδες...

«Οταν ξεκίνησα να κάνω ρεαλιστική ζωγραφική, στις αρχές της δεκαετίας του 90, με κοίταζαν όλοι με μισό μάτι. Παλαιότερα, βέβαια, αμφιταλαντευόμουν μεταξύ αφηρημένου και συγκεκριμένου, φοβούμενη ότι αν επέλεγα τον καθαρό ρεαλισμό, θα χαρακτηριζόμουν αναχρονιστική». Η αλήθεια της ζωγράφου Μανταλίνας Ψωμά εκφράζει μια ολόκληρη εποχή και συγχρόνως την επιμονή μιας σειράς καλλιτεχνών στο τελάρο, στη ζωγραφική και στην παραστατικότητα. Ονομάστηκαν νεο-παραστατικοί ζωγράφοι και σε μερικούς από αυτούς, δέκα τον αριθμό, το Ιδρυμα Π. & Μ. Κυδωνιέως στη Χώρα της Ανδρου προσφέρει τις αίθουσές του, σε μια έκθεση, με τίτλο «Realia Mundi / Εγκόσμια», η οποία εγκαινιάζεται το ερχόμενο Σάββατο 21 Ιουλίου, στις 8 μ.μ., και θα διαρκέσει έως τις 30 Σεπτεμβρίου... ["Έθνος", 10 ζωγράφοι στα... Εγκόσμια, της Δήμητρας Ρουμπούλα].

Η γλύπτρια Αλεξ Μυλωνά είναι η δεύτερη δημιουργός που παρουσιάζει το Μακεδονικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης της Θεσσαλονίκης σε έκθεση στη Σίφνο, με την υποστήριξη του Δήμου του νησιού, μετά τον γλύπτη Κλέαρχο Λουκόπουλο, το περσινό καλοκαίρι... ['Εθνος", Γλυπτά για το «Αιγαίο» από την Αλεξ Μυλωνά].

«Ονειρο και Τραύμα», στη Βιέννη. Δεν είναι μυθιστόρημα αλλά η έκθεση με έργα της συλλογής Δάκη Ιωάννου στο ΜUΜΟΚ,το μουσείο που βρίσκεται στην καρδιά της αυστριακής πρωτεύουσας και στην περίφημη πλατεία των Μουσείων. Εκεί ξαναείδαμε έργα γνώριμα της συλλογής υπό το πρίσμα της ματιάς τριών επιμελητών (Kob, Matt, Stief), οι οποίοι διάλεξαν το υλικό της έκθεσης, έτσι ώστε να διεγείρει την πλευρά που σχετίζεται περισσότερο με τις ψυχικές καταβολές της δημιουργίας του έργου τέχνης... ["Έθνος", Ονειρο και Τραύμα, Παρουσίαση: Κατερίνα Ζαχαροπούλου].

Η Τέιτ Μόντερν του Λονδίνου ανακοίνωσε την οργάνωση μιας μεγάλης αναδρομικής έκθεσης προς τιμήν της Λουίζ Μπουρζουά, 95 ετών σήμερα, μιας θρυλικής καλλιτέχνιδας η οποία υπήρξε παρούσα στα πρώτα κιόλας βήματα της μοντέρνας τέχνης (ήταν προσωπική φίλη του Μαρσέλ Ντισάν) και παρακολούθησε όλα τα μεγάλα κινήματα της αβάν γκαρντ του 20ού αιώνα εν τη γενέσει τους... ["Έθνος", «Εφηβη» γλύπτρια ετών 95!, Γράφει ο Αλέξης Σταμάτης].

Κοινές συνιστώσες της Μπιενάλε, της Documenta και των μεγάλων διεθνών εκθέσεων... Παρά το γεγονός ότι η τέχνη υπερασπίζεται την αισθητική, επιστρέφοντας σε αξίες που έμοιαζαν ξεχασμένες στα χρόνια της εννοιολογικής τέχνης, ωστόσο παραμένει έντονα πολιτική. Η ειδοποιός διαφορά της φετινής 12ης Documenta από την προηγούμενη, της αισθητικής (12ης) δηλαδή σε σχέση με την πολιτική (11η), έγκειται στον ήχο της αμεσότητας της φωνής... [Ελευθεροτυπία, Πολιτική δίχως σλόγκαν, Γράφει η Μαρία Μαραγκού].

Πρώην στριπτιζέζ ενέσκηψε σαν θύελλα στην αγγλική ζωγραφική... «Στριπτιζέζ και αμόρφωτη, ατάλαντη απατεώνας που ζωγραφίζει σκουπίδια». Οι χαρακτηρισμοί εκτοξεύονται ανελέητα από ορισμένους Αγγλους τεχνοκριτικούς προς τη Στέλλα Βάιν, τη διασημότερη αυτή τη στιγμή ζωγράφο της Βρετανίας.

Ενα από τα καινούργια έργα της Βάιν για την πριγκίπισσα Νταϊάνα.

Η είδηση ότι από αύριο η ναΐφ και επιθετική τέχνη της θα κατακλύσει την γκαλερί «Modern Oxford» του Λονδίνου έχει εξαγριώσει και πάλι τους κριτικούς. Το μένος εναντίον της συσπειρώνει, όμως, όσους θεωρούν τη ζωγραφική της ενδιαφέρουσα, σκοτεινή, ευαίσθητη και διασκεδαστική... [Ελευθεροτυπία, Η Στέλλα που αγαπούν να μισούν, Γιώργος Καρουζάκης].

Harmenszoon van Rijn Rembrandt (1606-1669)

Ρέμπραντ, ο ζωγράφος του φωτός και της σκιάς!
Ο μέγας Ολλανδός γεννήθηκε στις 15 Ιουλίου 1606 και πέθανε στις 4 Οκτωβρίου 1669. Εκείνο το έργο που τον καθιέρωσε ήταν το "Μάθημα ανατομίας του καθηγητή Τουλπ" (1632), το θέμα του οποίου ήταν πράγματι ασυνήθιστο για την εποχή εκείνη. Από τότε άρχισε ουσιαστικά ο Ρέμπραντ να είναι περιζήτητος και οι παραγγελίες να διαδέχονται η μια την άλλη.

Νυμφεύθηκε μια πλούσια γυναίκα και η οικονομική άνεση που εξασφάλισε, του επέτρεψε να αφοσιωθεί στην τέχνη του και επιπλέον επιδόθηκε στη συλλογή έργων τέχνης - έγινε συλλέκτης. Εξάλλου, είχε αρκετούς μαθητές που μάθαιναν κοντά, φυσικά επ' αμοιβή και μεταξύ αυτών υπήρξαν ορισμένοι που διέπρεψαν. Η ευτυχισμένη ζωή για τον Ρέμπραντ δεν κράτησε πολλά χρόνια, αφού έχασε τα τρία του παιδιά, τη μητέρα του και τέλος την ίδια του τη γυναίκα. Αυτά ήταν φοβερά χτυπήματα για τον καλλιτέχνη που δεν κατάφερε να τα αντιμετωπίσει με δύναμη. Έμεινε με τον μικρό γιο του Τίτο.

Επιδίωξε να συζήσει με μια νεότερή του, τη Χέντρικε Στόφελς, παρά τις αντιρρήσεις και τις αντιδράσεις της εκκλησίας. Μαζί της απέκτησε μια κόρη. Όμως η μοίρα τον κυνηγούσε, αφού τον υποχρέωσε να δει το θάνατο της Χέντρικε και του γιου του. Απογοητευμένος, διαλυμένος, κυνηγημένος από τους δανειστές, έκανε φοβερή προσπάθεια να επιβιώσει. Οι παραγγελίες είχαν λιγοστέψει, αλλά συνέχισε να ζωγραφίζει. Οι ερευνητές θεωρούν ότι ο Ρέμπραντ ζωγράφισε περί τα 500 έργα ζωγραφικής, τριακόσια χαρακτικά και 1600 σχέδια.

Λεζάντα: "Η απαγωγή της Ευρώπης" (1632). Ένα εξαιρετικό έργο του Ρέμπραντ που αποτελεί λαμπρό παράδειγμα της "χρυσής εποχής" της μπαρόκ ζωγραφικής

Amédée Modigliani

Από τους διασημότερους καλλιτέχνες του 20ού αιώνα, ο Ιταλός ζωγράφος και γλύπτης, Amédée Modigliani, είχε γεννηθεί Livourne (Ιταλία) στις 12 Ιουλίου 1884. Το 1906, βρέθηκε στο Παρίσι, νοίκιασε ένα εργαστήριο και κυκλοφορούσε στις περιοχές του Montparnasse και της Montmartre. Λόγω της οικονομικής υποστήριξης από την οικογένειά του μπόρεσε να αναπτύξει το ταλέντο του και να κινείται πιο ελεύθερα απ' ό,τι άλλοι καλλιτέχνες που σχεδόν φυτοζωούσαν. Ο κύκλος μέσα στον οποίο εκινείτο ήσαν οι Πικάσο, Ουτρίλο, Μαξ Ζακόμπ, Απολινέρ, Ζαν Κοκτό κ.α.

Επηρεάστηκε από τον Toulouse-Lautrec, εμπνεύστηκε επίσης από τον Paul Cézanne, τους κυβιστές και την μπλε περίοδο του Picasso. Αφέθηκε στις υπερβολές του ποτού και αυτό απείλησε την εύθραυστη και αβέβαιη υγεία του. Θα έχει πολλές γυναικείες περιπέτειες, αλλά θα συναντήσει μια νεαρή Γαλλίδα, σπουδάστρια των διακοσμητικών τεχνών, την Jeanne Hébuterne και θα «δεθεί» μαζί της.

Στις 3 Δεκεμβρίου 1917 γίνεται το πρώτο vernissage του Μοντιλιάνι, αλλά την έκθεση κλείνουν μερικές ώρες αργότερα για απρέπεια, λόγω των γυμνών πινάκων. Εξαιτίας των προβλημάτων της υγείας, μετακόμισε στη Νίκαια και τον Μάιο του 1919 επέστρεψε στο Παρίσι.

Η υγεία του επιδεινώθηκε γρήγορα και ο Modigliani θα πεθάνει στις 24 Ιανουαρίου 1920. Η Jeanne Hébuterne, έδωσε τέλος στη ζωή της, πέφτοντας από ένα παράθυρο του πέμπτου ορόφου, δύο ημέρες μετά το θάνατο του Μοντιλιάνι.

Τα πορτρέτα του Μοντιλιάνι τον ανέδειξαν σ' έναν από τους σπουδαιότερους προσωπογράφους του 20ού αιώνα. Τα έργα του είναι αναγνωρίσιμα, και οι μορφές των πορτρέτων ξεχωρίζουν για τα οβάλ πρόσωπα και τους σωληνοειδείς λαιμούς, τις στραβές μύτες και φυσικά τα ζεστά χρώματα.

Ο Marc Chagall και τα όνειρά του

«Κάτι θα είχε λείψει στη ζωή μου εάν, εκτός από το πάθος μου για το χρώμα, δεν ήμουν αναμεμιγμένος με τη χάραξη ή τη λιθογραφία… Κάθε φορά που κρατούσα μια λιθογραφική ή χαλκογραφική πέτρα στο χέρι μου νόμιζα ότι άγγιζα ένα φυλακτό. Είχα την αίσθηση πως θα μπορούσα μέσα σ’ αυτό να βάλω όλες τις χαρές και τις λύπες μου..... Όλα όσα πέρασαν από τη ζωή μου κατά τη διάρκειά της, γεννήσεις, θάνατοι, γάμοι, λουλούδια, ζώα, πουλιά, οι φτωχοί εργαζόμενοι, οι γονείς μου, εραστές της νύχτας, οι βιβλικοί προφήτες, στο δρόμο, στο σπίτι, στο ναό και στον ουρανό. Και όσο μεγάλωνα, η τραγωδία της ζωής μέσα μας και γύρω μας…»

O Μαρκ Σαγκάλ [Marc Chagall] που γεννήθηκε στις 7 Ιουλίου 1887 και πέθανε στις 28 Μαρτίου 1985, ήταν Γάλλος ζωγράφος, ρωσοεβραϊκής καταγωγής και γεννήθηκε στη Λευκορωσία όταν αυτή αποτελούσε κομμάτι της πάλαι ποτέ Σοβιετικής Ένωσης.

Θεωρείται από τους μεγαλύτερους ζωγράφους του εικοστού αιώνα, και συνδέθηκε με τα σύγχρονα κινήματα. Τα ονειρικά στοιχεία και τα χρώματα κυριάρχησαν στη ζωγραφική του. Μαζί με τον Πικάσο, ήσαν οι μόνοι καλλιτέχνες που ενόσω ζούσαν παρουσιάστηκαν έργα τους στο Μουσείο του Λούβρου.

Η Frida Kahlo...

Η Μεξικανίδα ζωγράφος Frida Kahlo γεννήθηκε στις 6 Ιουλίου 1907 και πέθανε στις 13 Ιουλίου 1954. Αμφιβάλλω αν θα την μνημονεύαμε, εδώ στην Ελλάδα, αν δεν είχε προηγηθεί ο ντόρος στην Ευρώπη και τις Ηνωμένες Πολιτείες, που είχε σαν αποτέλεσμα το 2002 να γυριστεί μια ταινία (σκηνοθεσία Julie Taymor) με πρωταγωνίστρια την Salma Hayek… Εξάλλου, η ταινία ήταν εκείνη που προκάλεσε το ενδιαφέρον για να ψαχτεί ακόμη περισσότερο η ζωή και το έργο της διάσημης πλέον καλλιτέχνιδας που υπήρξε σύντροφος του άλλου μεγάλου Μεξικάνου ζωγράφου Diego Rivera.

Και οι δυο, προοδευτικοί άνθρωποι, φιλοξένησαν στο σπίτι τους τον μεγάλο κυνηγημένο του Στάλιν, τον Λέοντα Τρότσκι. Εξαιρετική ζωγράφος και η Kahlo με την τέχνη της απεικόνισε το πολιτισμό της χώρας της σε ένα ύφος που συνδυάζει το ρεαλισμό, το συμβολισμό και το σουρεαλισμό. Είναι πολύ γνωστά οι αυτοπροσωπογραφίες της που εκφράζουν το φυσικό πόνο της. Το σπίτι της στο Coyoacán, στο Μεξικό, έχει γίνει μουσείο και δέχεται εκατοντάδες επισκέπτες κάθε χρόνο.

Μερικές ημέρες προτού να πεθάνει, στις 13 Ιουλίου 1954, η Kahlo, έγραψε στο ημερολόγιό της: «Ελπίζω ότι η έξοδος είναι χαρούμενη - και δεν ελπίζω ποτέ να επιστρέψω - Frida.». Η επίσημη αιτία του θανάτου δόθηκε ως πνευμονικό οίδημα, αν και μερικοί υποψιάστηκαν ότι είχε πεθάνει από την υπερβολική δόση... μια υπερβολική δόση που μπορεί ή δεν μπορούσε να είναι τυχαία.

Σε κάθε περίπτωση, μια αυτοψία δεν έγινε ποτέ. Αυτό που είναι γνωστό με βεβαιότητα είναι ότι ήταν πολύ άρρωστη καθ' όλη τη διάρκεια της προηγούμενης χρονιάς και της είχαν ακρωτηριάσει το δεξιό πόδι της από το γόνατο (εξ αιτίας της γάγγραινας). Επίσης μια πρόσφατη βρογχοπνευμονία την είχε αφήσει αρκετά ευπαθή.

Στην αυτοβιογραφία του, ο Diego Rivera, αργότερα έγραψε ότι η ημέρα που πέθανε η Frida ήταν η πιό τραγική ημέρα της ζωής του, προσθέτοντας ότι, πάρα πολύ αργά, είχε συνειδητοποιήσει ότι το πιο θαυμάσιο κομμάτι της ζωής του ήταν η αγάπη του για τη Frida.

Η Φρίντα Κάλο και ο Ντιέγκο Ριβέρα