Γυμνές φιγούρες με μυστικά

ΣΤΟ ΜΟΥΣΕΙΟ ΚΥΚΛΑΔΙΚΗΣ ΤΕΧΝΗΣ

Οι ανθρώπινες γλυπτές μορφές του Ούγκο Ροντινόνε «συνομιλούν» με τα αινιγματικά κυκλαδικά ειδώλια και θέτουν διαχρονικά υπαρξιακά ερωτήματα

Γυμνές και ευάλωτες, σε κατάσταση λήθης ή ανάπαυσης, ανθρώπινες μορφές, φτιαγμένες από σύγχρονο καλλιτέχνη, έρχονται να συνομιλήσουν με τα γαλήνια και αινιγματικά κυκλαδικά ειδώλια της 3ης χιλιετίας π.Χ., καλώντας τον θεατή να αναλογιστεί διά μέσου των αιώνων πώς αντιμετωπίζει η ανθρωπότητα τα υπαρξιακά ερωτήματα σε διάφορες περιόδους. Το Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης (Νεοφ. Δούκα 4) παρουσιάζει στο κοινό, από την ερχόμενη Πέμπτη έως τις 19 Σεπτεμβρίου, άλλη μια σύγχρονη έκθεση, αυτή του διάσημου Ελβετού καλλιτέχνη Ούγκο Ροντινόνε, ο οποίος με τη δουλειά του, που πάντα ξεχειλίζει από ενέργεια, εξερευνά τις συναισθηματικές και ψυχικές καταστάσεις του σημερινού ανθρώπου.

Αν η έκθεση του Γιάννη Κουνέλλη, που εδώ κι ένα διάστημα φιλοξενείται στο ίδιο μουσείο μέχρι τα τέλη Σεπτεμβρίου, μας μιλά εν μέσω κρίσης για τον άνθρωπο που συνθλίβεται μέσα στις κοινωνίες που αλλάζουν, ο 49χρονος Ούγκο Ροντινόνε επιχειρεί να μας βγάλει από την υπάρχουσα πραγματικότητα οδηγώντας μας σε έναν αναστοχασμό γύρω από την παροδικότητα της ύπαρξης.

Από τους πιο επιτυχημένους καλλιτέχνες της γενιάς του, ο Ροντινόνε, που ζει στη Νέα Υόρκη και συμπεριλαμβάνεται σε διεθνείς εικαστικές διοργανώσεις, όταν είδε από κοντά τη συλλογή των κυκλαδικών στο αθηναϊκό μουσείο, όπως μας λέει η Αφροδίτη Γκόνου, επιμελήτρια του σύγχρονου προγράμματος, δέχτηκε με χαρά και σαν πρόκληση να θέσει σε διάλογο με την ελληνική αρχαιότητα τη σειρά «Nude». Δηλαδή, τα επτά γλυπτά, φυσικού μεγέθους φιγούρες, που πρωτοπαρουσίασε πέρυσι στη Gladstone Gallery της Νέας Υόρκης. Οι μορφές του, εξαιρετικά λεπτομερείς, καθώς έχουν χυτευθεί σε κερί απευθείας από συγκεκριμένα ανθρώπινα καλούπια, αλλά πειραγμένες στις αρθρώσεις από τον καλλιτέχνη ώστε να παραπέμπουν σε κούκλες, ανταποκρίνονται πλήρως στον διφορούμενο τίτλο «Nude», που μπορεί να σημαίνει γυμνό αλλά και ουδέτερο χρώμα.

Τα επιμέρους τμήματα κάθε φιγούρας είναι σε διαφορετικές αποχρώσεις, ένα μείγμα κέρινων και γήινων χρωμάτων. Οι μορφές, ήρεμες, σε διάφορες χαλαρές στάσεις, μοιάζουν σαν να ξεκουράζονται έπειτα από μια παράσταση, να κοιμούνται ή να 'χουν βγει από όνειρο. Προκαλούν τον θεατή να αναρωτηθεί αν υπάρχει ζωή εντός τους, να μεταφερθεί σε μια άλλη πραγματικότητα.

Ο Ροντινόνε είναι ο ίδιος επιμελητής. Ποτέ δεν παρουσιάζει μια σειρά του με τον ίδιο τρόπο. Εδώ άλλαξε το ξύλινο πάτωμα του χώρου, από κλασικό εκλεπτυσμένο σε βιομηχανοποιημένο για να ταιριάζει στην έννοια του nude. Οι εκθέσεις του ξεχωρίζουν για τα ατμοσφαιρικά σκηνικά. Δουλεύει με ένα ευρύ φάσμα μέσων, από τη γλυπτική και τη ζωγραφική έως το βίντεο, τη φωτογραφία, το σχέδιο και την εγκατάσταση. Ποπ στοιχεία και φράσεις από γνωστά τραγούδια ή από τον καθημερινό λόγο, όπως «Cry me a river», αλλά και ποιήματα αποτελούν στοιχεία της δουλειάς του.

Είτε με αινιγματικές συνθέσεις από χυτούς κορμούς δέντρων, που παρουσίασε στην Μπιενάλε Βενετίας το 2007, εκπροσωπώντας την Ελβετία, μαζί με τον Ουρς Φίσερ, είτε με γλυπτά πτηνά, είτε με την εγκατάσταση όπου κυριαρχούσε η φράση «Hell, Yes!», σε σχήμα ουράνιου τόξου, φωτισμένου με νέον, στην πρόσοψη του New Museum, το 2007, μια εμψυχωτική κατάφαση προς τη Νέα Υόρκη μετά την 11η Σεπτεμβρίου, ο Ροντινόνε «παίζει» με τους αντιτιθέμενους πόλους της πνευματικής κατάστασης και της καθημερινότητας. Ο ίδιος θα εκθέσει τις προθέσεις και τις σκέψεις του σε μια συνομιλία με τον διεθνή επιμελητή Πάολο Κολόμπο, την Τετάρτη, στις 6.30 μ.μ., πριν από τα εγκαίνια (8.00 μ.μ.).

Ο ΚΛΟΟΥΝ

Ενα άλλο έργο του Ούγκο Ροντινόνε βρίσκεται αυτόν τον καιρό στην Αθήνα, στην έκθεση «Faces» της Στέγης Γραμμάτων και Τεχνών του Ιδρύματος Ωνάση. Ενας εντυπωσιακός ξαπλωμένος κλόουν, πολύχρωμος, που δεν θυμίζει την τελειότητα στις φιγούρες του «Nude», αλλά έχει την ίδια παιγνιώδη ποιητική.

ΔΗΜΗΤΡΑ ΡΟΥΜΠΟΥΛΑ, ΕΘΝΟΣ, 21/5/2012