Σε Ιταλό φωτογράφο το βραβείο της Συγκυρίας

Μία από τις νέες δράσεις που εισάγονται φέτος στη 19η Διεθνή Φωτογραφική Συγκυρία της Θεσσαλονίκης και θ' αποτελεί μέρος και της δομής τής «Φωτο-Μπιενάλε 2008» είναι το φωτογραφικό βραβείο που απονεμήθηκε πριν από λίγες ημέρες.

Το πρώτο βραβείο των 5.000 ευρώ, απέσπασε ο Ιταλός Σίριο Μαγκναμπόσκο. Το παρέλαβε ο ίδιος, για τη δουλειά του, «The Wait», μια σειρά 36 έργων. Το διεθνές φωτογραφικό βραβείο κινείται θεματικά γύρω από την έννοια της εργασίας και της επαγγελματικής κατάρτισης, στοχεύοντας στην προώθηση των φωτογραφικών έργων με κοινωνικό περιεχόμενο. Φέτος τιτλοφορείται «Ανθρωποι στην εργασία και στην επαγγελματική κατάρτιση» και το Μουσείο Φωτογραφίας το απονέμει σε συνεργασία με το Ευρωπαϊκό Κέντρο για την Ανάπτυξη της Επαγγελματικής Κατάρτισης (Cedefop-Centre Europeen pour le Developpement de la Formation Professionnelle), τον οργανισμό της Ε.Ε. που εδρεύει στη Θεσσαλονίκη.

Συνολικά έργα τους έστειλαν 196 άτομα από 31 χώρες. Μνεία για το έργο τους δόθηκε στον Γερμανό Ινγκαρ Κράους («Birds of Passage», 20 έργα) και στον Ιρλανδό Μαρκ Καράν («The Breathing Factory», 9 έργα), οι οποίοι κατέκτησαν τη δεύτερη και τρίτη θέση αντίστοιχα. Ο πρώτος νικητής θα δει και έκθεσή του στο Μουσείο Φωτογραφίας Θεσσαλονίκης.

Τα έργα αξιολόγησε πενταμελής κριτική επιτροπή, αποτελούμενη από τη Στεφανί Μπράουν (Photographers' Gallery, Μεγάλη Βρετανία), τον Ξαβιέ Κανόν (Μουσείο Φωτογραφίας Charleroi, Βέλγιο), τον Κριστιάν Λετμάιρ (CEDEFOP), τον Μόριτζ Νεουμίλερ (PhotoEspana) και τον καλλιτεχνικό διευθυντή του Μουσείου Φωτογραφίας Θεσσαλονίκης Βαγγέλη Ιωακειμίδη.

Ο Giorgio de Chirico και η Ελλάδα

Εως 30 Ιουνίου θα λειτουργεί η έκθεση, στον «Πολυχώρο Πολιτισμού Αθηναϊς», με ένα σημαντικό αριθμό έργων του Τζιόρτζιο ντε Κίρικο [Giorgio de Chirico], του καλλιτέχνη της Μεταφυσικής Ζωγραφικής. Τίτλος της έκθεσης: «Ο Giorgio de Chirico και η Ελλάδα. Ταξίδι μέσα από τη μνήμη». Είναι γνωστό ότι ο Ντε Κίρικο έχει κάποια σχέση και με την Ελλάδα (την οποία Ελλάδα δεν την αγάπησε), αφού γεννήθηκε στο Βόλο το 1888, ξεκίνησε σπουδές στο Πολυτεχνείο της Αθήνας και η εξοικείωσή του με την αρχαία Ελλάδα και την κλασική ιταλική τέχνη είναι οι αποφασιστικές στιγμές που καθόρισαν το ύφος του έργου του.

Ο Ντε Κίρικο γεννήθηκε στις 10 Ιουλίου 1888 στο Βόλο, και πέθανε στις 20 Νοεμβρίου 1978.

Ένας επιπλοποιός... καλλιτέχνης

Είναι σαν να μην έχει φύγει από κοντά μας. Η απουσία του όμως μας κοστίζει ήδη τόσο πολύ!». Μ αυτές τις αντιφατικές και συναισθηματικά φορτισμένες προτάσεις, περιγράφουν οι συνεργάτες του μεγάλου αρχιτέκτονα-ντιζάινερ Βίκο Ματζιστρέτι τον χαμό του. Το πρωί της 19ης του περασμένου Σεπτέμβρη (2006) το σύγχρονο ιταλικό ντιζάιν, γνωστό και σαν το θαύμα του bel design, έχασε ένα σημαντικό του μέλος: τον Βίκο Ματζιστρέτι.

Ο Βίκο Ματζιστρέτι γεννήθηκε στο Μιλάνο το 1920 και για περισσότερο από μισό αιώνα εργάστηκε πάνω στην αρχιτεκτονική και τον σχεδιασμό αντικειμένων και επίπλων με τον ενθουσιασμό που είχε όταν ανέλαβε το πρώτο του έργο. Μόλις αποφοίτησε από την αρχιτεκτονική σχολή του Μιλάνου και από τη Βασιλική Σχολή Καλών Τεχνών του Λονδίνου, εντάχθηκε στο ανθρώπινο δυναμικό του αρχιτεκτονικού γραφείου του πατέρα του και μαζί κατέκτησαν πολλά βραβεία και σημαντικές διακρίσεις σε διεθνείς αρχιτεκτονικούς διαγωνισμούς.

Το 1960 ξεκίνησε να σχεδιάζει έπιπλα που προορίζονταν για βιομηχανική παραγωγή, αρχής γενομένης από την πρώτη πλαστική καρέκλα. Ηταν τόσο καινοτομική η πρότασή του όμως που έπρεπε να περιμένει έξι ολόκληρα χρόνια, προκειμένου να τη δει τελικά να παράγεται. Οι περισσότερες δημιουργίες του βρίσκονται στα σημαντικότερα μουσεία σύγχρονου ντιζάιν ανά την υφήλιο, ενώ δώδεκα από αυτές αποτελούν μόνιμα εκθέματα στο MoMA της Νέας Υόρκης. Ενδεικτικό της διαχρονικότητας του Ματζιστρέτι είναι το γεγονός ότι ποσοστό 80% από τα 120 έπιπλα και αντικείμενα που υπέγραψε, βρίσκεται ακόμη στην παραγωγή... (η συνέχεια στις ΕΙΚΟΝΕΣ)

Ο Nοnda (Νώντας Παπαδόπουλος)

Φινάλε για τον καλλιτέχνη που ζωγράφιζε με αίμα, σπλήνα και άμμο (01/11/2005).

H παγκόσμια τέχνη έχασε έναν από τους σημαντικότερους καλλιτέχνες της μεταπολεμικής γενιάς, τον Nοnda (Νώντα Παπαδόπουλο), που πέθανε στα 83 του. Ένας από τους τέσσερις Έλληνες που κατάφεραν να μπουν στην περίφημη Ecole de Paris (της Σχολής του Παρισιού, που περιελάμβανε τους καλλιτέχνες οι οποίοι θεωρούνταν νέες δυνάμεις της εποχής όπως οι Πικάσο, Μπρακ, Καντίνσκι, Σαγκάλ...), ο Nonda σπούδασε στην Ελλάδα κοντά στον Σπύρο Βικάτο, ξεσήκωσε την πρώτη «θύελλα» της καριέρας του το 1952 όταν οι ερωτικοί πίνακές του, στον «Παρνασσό», προκάλεσαν σκάνδαλο, με αποτέλεσμα να τους «ντύσει» με αληθινά φύλλα συκής.

Ζωγράφιζε με κάρβουνο και αίμα σπλήνας στις αγορές του Παρισιού την εποχή που μέσω του ζωγράφου και χαράκτη Δημήτρη Γαλάνη γνωρίζει τον Νίκο Καζαντζάκη και τον Πικάσο, ενώ το 1960 ήταν ο πρώτος που παρουσίασε τη δουλειά του κάτω από τις αψίδες της Pont Neuf, αναβιώνοντας την παράδοση των δημοσίων εκθέσεων του 18ου αιώνα, για τρία ολόκληρα χρόνια.

Οι στιγμές ρεαλισμού αλλά και εξπρεσιονισμού με επιρροές από τον συμβολισμό, τον κυβισμό, τον σουρεαλισμό, ακόμα και την πρωτόγονη τέχνη, τα ακρυλικά χρώματα, στα οποία μυήθηκε στη Νέα Υόρκη, αλλά και τα παράδοξα υλικά που υιοθέτησε (αίμα, βαμβάκι, άμμος), δεν ήταν αρκετά για να εκφράσουν τις αναζητήσεις του, γι' αυτό και στράφηκε στη μνημειακή γλυτπική από τσιμέντο.

O θρύλος για το έργο του Tζάνε

Eνα αριστουργηματικό έργο του σπουδαίου αγιογράφου μας Eμμανουήλ Tζάνε (Mπουνιαλή) κρυβόταν κάτω από το ασημένιο κάλυμμα της εικόνας του Aγίου Iωάννη του Πρόδρομου, στο Kρανίδι.

Mόλις αφαιρέθηκαν τα 100 ασημένια καρφάκια που το συγκρατούσαν αποκαλύφθηκε η υπογραφή του ιερέα («χειρ Eμμανουήλ Iερέως του Tζάνες, 1646») και το υπουργείο Πολιτισμού ανέλαβε τα περαιτέρω, δηλαδή τη συντήρησή του και τη μελέτη του έργου, το οποίο μέχρι τώρα ήταν άγνωστο.

Tην εικόνα παρουσίασε στους δημοσιογράφους ο υπουργός Πολιτισμού. Tη συνοδεύει ένας θρύλος που λέει ότι επί τουρκοκρατίας την είχε μια γυναίκα από το Nαύπλιο και ο Tούρκος εραστής της έβλεπε διάφορα όνειρα, τα οποία εξήγησε όταν τη βρήκε κάτω από το κρεβάτι τους. H εικόνα μεταφέρθηκε αργότερα με καράβι στο Kρανίδι, όπου και βρίσκεται, στον ναό ο οποίος φέρει το όνομα του αγίου.

Eκεί και θα επιστρέψει, αφού θεωρείται θαυματουργή και οι κάτοικοι, όπως και ο ιερέας που τη μετέφερε χθες ευλαβικά στην Aθήνα, έχουν λάβει από το υπουργείο την υπόσχεση ότι η συντήρηση θα γίνει επιτόπου. Oπως εξήγησε η έφορος Bυζαντινών Aρχαιοτήτων Kορίνθου, K. Σκαρμούτσου, από τότε που ανακαλύφθηκε ότι ανήκει στον Pεθυμνιώτη αγιογράφο, έχει περιβληθεί με αλεξίσφαιρο τζάμι και στον ναό τοποθετήθηκε συναγερμός. Oι διαστάσεις της είναι 1,22 επί 1,03 μ. με κεντρική παράσταση του Aγίου Iωάννη Προδρόμου, την οποία πλαισιώνουν στις τρεις πλευρές δώδεκα διάχωρα με μικρογραφημένες σκηνές από τον βίο του αγίου.

H κ. Σκαρμούτσου υπολογίζει ότι η κάλυψη πρέπει να έγινε γύρω στα 1760 και κάλυπτε όλη τη ζωγραφική επιφάνεια, εκτός από τα πρόσωπα των παραστάσεων. «H πολύτιμη επένδυση με έκτυπες παραστάσεις και επιγραφές των επεισοδίων είναι αξιόλογης τέχνης και αποδίδεται σε σπουδαίο καλλιτεχνικό εργαστήριο», είπε. (1/3/2007)

Με τον φακό του Μάριο Βίτι

Μπορεί να κράτησε λίγες μέρες η έκθεση με τις φωτογραφίες του νεοελληνιστή Μάριο Βίτι, στο Μέγαρο Εϋνάρδου, που διοργάνωσε το Μορφωτικό Ιδρυμα Εθνικής Τραπέζης (ΜΙΕΤ), αλλά η έκθεση αυτή άφησε μια γλυκιά νοσταλγία για ανθρώπους μιας εποχής πνευματικής ανθοφορίας στον τόπο μας. Ο Μάριο Βίτι αποτύπωσε με τη φωτογραφική του μηχανή τα πρόσωπα της σύγχρονης ελληνικής λογοτεχνίας και πνευματικής ζωής. Δεν πρόκειται μόνο για φωτογραφικές πόζες. Πολλές από τις φωτογραφίες αποτυπώνουν και τη φιλική σχέση του φωτογράφου με τα «μοντέλα» του.

Έτσι, βλέπουμε τον Οδυσσέα Ελύτη να μιμείται τις πόζες του Μουσολίνι, τον Μίνω Αργυράκη να παίζει μ' ένα πιθάρι στην Πλάκα, τον Φίλιππο Βλάχο επί το έργον, τον Άγγελο Δεληβορριά στο Μουσείο Μπενάκη, το 1974, τον βιβλιοπώλη του cult βιβλιοπωλείου «Ενδοχώρα» Ε. Μοσχονά, τον Νίκο Καρύδη του «Ίκαρου», τον «Κολοσσό του Μαρουσιού» Γιώργο Κατσίμπαλη, αλλά και τον Αλέξανδρο Αργυρίου, τον Αλέξανδρο Κοτζιά, τον Σπύρο Πλασκοβίτη, τον Μανόλη Αναγνωστάκη και τόσους άλλους.

Η έκθεση τέλειωσε, αλλά όσοι θα ήθελαν να δουν το σχετικό υλικό της, μπορούν να προμηθευτούν την έκδοση που ήδη κυκλοφορεί από το ΜΙΕΤ με όλες τις φωτογραφίες και αναλυτικές λεζάντες. Θα το βρουν είτε στα βιβλιοπωλεία του ΜΙΕΤ στη Στοά του Βιβλίου ή στην οδό Αμερικής 13. Παραπέμπω και σε μια παλιότερη συνέντευξη του Μάριο Βίττι στη Μυρτώ Λοβέρδου: «Είμαι είδος υπό εξαφάνιση». Ο Μάριο Βίτι μιλάει για τις φιλολογικές ανακαλύψεις του και τη νεοελληνική λογοτεχνία (Το Βήμα, 21/09/1997).

Ο σκιτσογράφος Μπραντ Πάρκερ... δραπέτευσε!

Ο Μπραντ Πάρκερ, ο Αμερικανός σκιτσογράφος της σειράς κόμικς «Τhe Wizard of id», που ξεκίνησε το 1964, πέθανε οχτώ ημέρες μετά το θάνατο του συνεργάτη του, γελοιογράφου Τζόνι Χαρτ. Ο Πάρκερ ήταν 86 ετών. Αφησε την τελευταία του πνοή σε ένα κέντρο περίθαλψης από επιπλοκές της νόσου του Αλτσχάιμερ. Το ζευγάρι των σκιτσογράφων ασχολούνταν με το συγκεκριμένο κόμικς για περισσότερα από 30 χρόνια και είχε κερδίσει το βραβείο «Reuben», που αποτελεί τη μεγαλύτερη τιμητική διάκριση της Διεθνούς Ενωσης Σχεδιαστών Κόμικς. Ο Πάρκερ προτού γνωρίσει τον Χαρτ, «ζωντάνευε» τον Ντόναλντ Ντακ για λογαριασμό των «Στούντιο της Ντίσνεϊ». Με τη σύζυγό του είχαν αποκτήσει πέντε παιδιά, 13 εγγόνια και 14 δισέγγονα. [20.4.2007]