Μια ιστορική γκαλερί κάνει... «like»

Αριστερά, φωτογραφία του Φαίδωνα Παπαμιχαήλ. Μία από τις συμμετοχές στην έκθεση «Ινσταντανέ». Δεξιά, Νίκος Αλιάγας. 

Ας ξεκινήσουμε με ορισμένους αριθμούς: 200 περίπου εκατομμύρια άνθρωποι είναι μέχρι σήμερα χρήστες, 60 εκατομμύρια φωτογραφίες ανεβαίνουν κάθε μέρα, 20 δισ. φωτογραφίες έχουν ανέβει από τον Οκτώβριο του 2010, 1,2 δισ. είναι τα καθημερινά «like». Το Instagram, η φωτογραφική εφαρμογή που επινόησε ο 30χρονος πολυεκατομμυριούχος σήμερα Αμερικανός Κέβιν Σίστρομ, έχει μπει στη ζωή μας με μεγάλη φόρα.

Φθινοπωρινή πρεμιέρα με Μιρό

 

ΜΑΡΓΑΡΙΤΑ ΠΟΥΡΝΑΡΑ
Η Καθημερινή, 16/9/2014 

O Μιρό και τα έργα του δίνουν χρώμα στη φθινοπωρινή Βιέννη.

Eνας επισκέπτης κατεβαίνει κρατώντας μια ομπρέλα τα σκαλιά του Μουσείου Albertina στη Βιέννη, όπου εγκαινιάστηκε αυτές τις ημέρες μια εντυπωσιακή έκθεση του Ισπανού καλλιτέχνη Χοάν Μιρό. Η λαμπρή ατομική έδωσε αφορμή να επιζωγραφιστούν τα περίφημα μοτίβα του με τους αστερισμούς, δίνοντας χρώμα στη φθινοπωρινή αυστριακή γκριζάδα.

To Albertina συγκεντρώνει μέχρι και τις αρχές του 2015 πάνω από 100 πίνακες και σχέδια του Καταλανού, που κατάφερε στη μακρά του πορεία να διατηρήσει τον αυθορμητισμό που έχουν τα παιδιά όταν ζωγραφίζουν. Δεν είναι καθόλου τυχαίο ότι ακόμα και σήμερα είναι ένας από τους πλέον αγαπητούς ζωγράφους σε όλες τις ηλικίες. Αστρα, πρόσωπα, πουλιά, έντομα πρωταγωνιστούν στα έργα.

Η πιο μαζική έκθεση στην Tate

Tην έκθεση «Henri Matisse: The Cut-Outs», που διοργάνωσε η Tate Modern από τις 17 Απριλίου έως τις 7 Σεπτεμβρίου, επισκέφθηκαν 560.000 άτομα.

Στην πιο επιτυχημένη έκθεση που έχει διοργανώσει ποτέ η Tate Modern εξελίχθηκε το αφιέρωμα του λονδρέζικου μουσείου στην τελευταία δημιουργική περίοδο του Ανρί Ματίς με τίτλο «Henri Matisse: The Cut-Outs». Από την ημέρα των εγκαινίων, στις 17 Απριλίου, και μέχρι τις 7 Σεπτεμβρίου, πάνω από μισό εκατομμύριο επισκέπτες περιεργάστηκαν τα πολύχρωμα κολάζ που άρχισε να δημιουργεί ο πάντα εφευρετικός καλλιτέχνης στα τέλη της δεκαετίας του 1930 όταν αναγκάστηκε να εγκαταλείψει τη ζωγραφική για λόγους υγείας. Mέχρι το τέλος της ζωής του, το 1954 –και μολονότι ήταν καθηλωμένος σε αναπηρικό καρότσι– εξέλιξε τη συγκεκριμένη τεχνική, κόβοντας ζωγραφισμένο χαρτί και δημιουργώντας όλο και μεγαλύτερα έργα.

Τα περίπου 100 κολάζ της έκθεσης προέρχονται από δημόσιες και ιδιωτικές συλλογές σε όλο τον κόσμο και συγκεντρώθηκαν στον ίδιο χώρο για πρώτη φορά έπειτα από μισό αιώνα. Ανάμεσά τους, η πρόσφατα συντηρημένη «Πισίνα», που κοσμούσε την τραπεζαρία στο διαμέρισμα του Ματίς, στη Νίκαια, και σήμερα ανήκει στη συλλογή του νεοϋρκέζικου Μουσείου Μοντέρνας Τέχνης, και η διάσημη σειρά «Μπλε Γυμνό».

Τέρνερ στην Τέιτ

Η έκθεση «Late Turner – Painting Set Free», στην Πινακοθήκη Τέιτ Μπρίτεν στο Λονδίνο, είναι το πρώτο αφιέρωμα στην όψιμη καλλιτεχνική περίοδο του μεγάλου Αγγλου ζωγράφου, στα έργα που δημιούργησε από το 1835 έως τον θάνατό του, το 1851 (εδώ ο πίνακας «Ειρήνη. Ταφή στη θάλασσα», 1842). Στα εκθέματα –ελαιογραφίες, σχέδια, χαρακτικά και υδατογραφίες– αναδεικνύεται η εκπληκτική δημιουργική άνθηση του Τέρνερ τα τελευταία χρόνια της ζωής του, όταν ζωγράφισε πολλά από τα ωραιότερα έργα του, αλλά προκάλεσε επίσης αμφισβητήσεις και παρερμηνείες. Ρίχνοντας νέο φως στη σημαντική αυτή περίοδο, η έκθεση αμφισβητεί μύθους και εικασίες που αναπτύχθηκαν για το όψιμο έργο του και φανερώνει έναν καλλιτέχνη με ευρύτατο φάσμα γνώσης και φαντασίας, τολμηρό στην εξερεύνηση νέων τεχνικών, με ενδιαφέρον για τη σύγχρονη ζωή, αλλά και σταθερή αναφορά στα θρησκευτικά, ιστορικά και μυθολογικά θέματα που τον συνέδεσαν με την πολιτιστική παράδοση της εποχής του.

Αφιέρωμα στον Μιρό

«Joan Miro: La fuerza de la materia». Το αφιέρωμα στον Μιρό που παρουσιάζεται στην πρωτεύουσα της Χιλής, με τίτλο «Η δύναμη της ύλης», εστιάζει στο ενδιαφέρον του φημισμένου Καταλανού καλλιτέχνη (1893-1983) για τον τρόπο που τα διαφορετικά υλικά επηρέαζαν τις δημιουργίες του. Οπως είχε πει σε μια συνέντευξη το 1959, «η ύλη, το όργανο, μου υπαγορεύει την τεχνική, είναι το μέσον για να δώσεις ζωή σ’ ένα πράγμα. Συχνά στη ζωγραφική μου, μια μικρή, χοντρή πινελιά μπορεί να δώσει κάτι απρόβλεπτο, να εκπλήξει πρώτ’ απ’ όλους εμένα». Στην έκθεση, που διοργανώθηκε σε συνεργασία με το Ιδρυμα Μιρό της Βαρκελώνης, παρουσιάζονται πίνακες, έργα σε χαρτί, γλυπτά, χαρακτικά, κολάζ και ταπισερί, πάνω από 100 έργα, μέσα από τα οποία μπορεί κανείς να παρακολουθήσει τον καλλιτέχνη στην πυρετώδη αναζήτηση νέων τεχνικών και στους πειραματισμούς του με στόχο να κατακτήσει όλο και μεγαλύτερη ελευθερία έκφρασης. Εως τις 26 Οκτωβρίου. [Αγγελική Στουπάκη, Η Καθημερινή, 21/9/2014]

Αφιέρωμα στον Ρίτσαρντ Χάμιλτον

«Richard Hamilton». Η έκθεση είναι ένα μεγάλο αναδρομικό αφιέρωμα στον Βρετανό καλλιτέχνη (1922-2011), ο οποίος υπήρξε ένας από τους πρωτοπόρους της ποπ αρτ, με σημαντική επιρροή στο καλλιτεχνικό τοπίο του 20ού αιώνα. Λίγο πριν από τον θάνατό του, ο Χάμιλτον είχε ασχοληθεί προσωπικά με την προετοιμασία αυτής της έκθεσης, η οποία φιλοξενήθηκε την άνοιξη στην πινακοθήκη Τέιτ του Λονδίνου. Παρουσιάζοντας πάνω από 250 έργα του, που χρονολογούνται από το 1949 έως το 2011, η έκθεση εξερευνά τον τρόπο που ο Χάμιλτον διαμόρφωσε την αιχμηρή, πολύπλευρη εικαστική γλώσσα του, η οποία, μέσα και από την παιγνιώδη, ειρωνική χροιά της, κεντρίζει τον κριτικό στοχασμό όσον αφορά την καταναλωτική κοινωνία και τον ρόλο των σύγχρονων ΜΜΕ, εξερευνώντας και ξεπερνώντας ταυτόχρονα τα σύνορα ανάμεσα στη λόγια και τη λαϊκή κουλτούρα. Διοργανωμένη σε 14 ενότητες, η έκθεση διατρέχει όλη τη σταδιοδρομία του Χάμιλτον και παρουσιάζει πολλά από τα πιο γνωστά έργα του, όπως το «Τι κάνει το σύγχρονο σπίτι τόσο διαφορετικό, τόσο ελκυστικό;», η σύνθεση για το εξώφυλλο του «White Album» των Μπιτλς και οι σειρές «Swingeing London 67» και «My Marilyn», ενώ έχουν ανακατασκευαστεί μερικές από τις εγκαταστάσεις που σχεδίασε, όπως οι «Man Machine and Motion», «Fun House» και «an Exhibit». Εως τις 13 Οκτωβρίου. [Αγγελική Στουπάκη, Η Καθημερινή, 21/9/2014]

Ο Γουόκερ Εβανς...

«Walker Evans: A Life’s Work». Ο Γουόκερ Εβανς (1903-1975) υπήρξε μία από τις σημαντικότερες προσωπικότητες της φωτογραφικής τέχνης του 20ού αιώνα, κορυφαίος εκπρόσωπος του στυλ που αποκλήθηκε «φωτογραφία τεκμηρίωσης». Στα περισσότερα από πενήντα χρόνια της δημιουργικής του πορείας, ο Εβανς έδωσε μέσα από τις φωτογραφίες του μια μοναδικά αυθεντική εικόνα της Αμερικής, της ζωής στην ύπαιθρο και στις μεγάλες πόλεις, επιδεικνύοντας μια ιδιαίτερα οξυμένη ευαισθησία και διεισδυτικότητα (εδώ η «Οικογένεια του κολίγα», 1936). Η έκθεση παρουσιάζει πάνω από 200 πρωτότυπα φωτογραφιών –πορτρέτα, τοπία, εικόνες της καθημερινής ζωής– που χρονολογούνται από το 1928 έως το 1974 και περιλαμβάνουν πολλές από τις πιο εμβληματικές εικόνες του Εβανς, καθώς και έργα του που δεν είναι ευρύτερα γνωστά αλλά συνεισφέρουν στο ιστορικό πανόραμα της αμερικανικής κοινωνίας που απεικόνισε με τον φακό του. Εως τις 9 Νοεμβρίου... [Αγγελική Στουπάκη, Η Καθημερινή, 21/9/2014]

«L’ illusione della luce», «Irving Penn: Resonance».

Δύο εκθέσεις παρουσιάζονται ταυτόχρονα στο Παλάτσο Γκράσι. H πρώτη, με τίτλο «Η ψευδαίσθηση του φωτός», εξερευνά τις φυσικές, αισθητικές, συμβολικές, φιλοσοφικές και πολιτικές πλευρές μιας βασικής διάστασης της ανθρώπινης εμπειρίας, η οποία υπήρξε επίσης θεμελιακό στοιχείο της τέχνης: του φωτός. Εστιάζει κυρίως, αλλά όχι μόνο, σε σύγχρονους καλλιτέχνες οι οποίοι έχουν χρησιμοποιήσει το ίδιο το φως ως μέσον έκφρασης. Με άξονα την πλειάδα των νοημάτων που συνδέονται με το φως –αποκάλυψη, διαφώτιση, αντίθεση με το σκοτάδι, εξήγηση, λάμψη, επίδειξη κ.ο.κ.– παρουσιάζονται έργα 18 καλλιτεχνών, από τη δεκαετία του ’60 έως σήμερα, ανάμεσά τους ο Νταν Φλέιβιν, o Μαρσέλ Μπροντχέρς, o Μπρους Κόνερ, ο Ρόμπερτ Εργουιν, ο Νταγκ Γουίλερ και οι Gilbert & George. Η δεύτερη έκθεση, με τίτλο «Αντήχηση», είναι ένα αναδρομικό αφιέρωμα στον Αμερικανό φωτογράφο Ιρβινγκ Πεν. Παρουσιάζονται περίπου 130 φωτογραφίες του, από τα τέλη της δεκαετίας του ’40 έως τα μέσα του ’80, ανάμεσά τους πορτρέτα, νεκρές φύσεις, οι σειρές «Μικρά επαγγέλματα», καθώς και εθνογραφικές φωτογραφίες από την Αφρική και την Ασία. Οι εκθέσεις θα διαρκέσουν έως τις 31 Δεκεμβρίου. [Αγγελική Στουπάκη, Η Καθημερινή, 21/9/2014]