Ελ Γκρέκο στο Τόκιο

Εγκαινιάστηκε πρόσφατα στο Μητροπολιτικό Μουσείο Τέχνης του Τόκιο η έκθεση «Η εικαστική ποίηση του Ελ Γκρέκο», η οποία έχει ήδη παρουσιαστεί στην Οζάκα. Τιμώντας, πρώιμα, την επέτειο των 400 χρόνων από τον θάνατο του Δομήνικου Θεοτοκόπουλου (1541-1614), το μουσείο φιλοξενεί αυτό το μεγάλο αναδρομικό αφιέρωμα με 50 έργα –προσωπογραφίες, πίνακες θρησκευτικής και ιστορικής θεματικής– που προέρχονται από το Πράδο της Μαδρίτης και άλλα μεγάλα μουσεία, καθώς και από εκκλησίες του Τολέδο, της πόλης όπου ο Ελ Γκρέκο εγκαταστάθηκε το 1577 και έμεινε μέχρι τον θάνατό του. Οι επιμελητές της έκθεσης έχουν εστιάσει στην ανατρεπτική ιδιομορφία της ζωγραφικής του Ελ Γκρέκο, στο προσωπικό ύφος που τον απομάκρυνε από το θρησκευτικό και πολιτικό κατεστημένο της Ισπανίας της εποχής του, αλλά υπήρξε πηγή έμπνευσης για καλλιτέχνες των νεωτερικών χρόνων, προπομπός ρευμάτων όπως ο εξπρεσιονισμός και ο κυβισμός.

Νέοι καλλιτέχνες της Κίνας

Ullens Center for Contemporary Art

www.ucca.org.cn

«On/Off. Νέοι καλλιτέχνες της Κίνας». Η έκθεση παρουσιάζει έργα 50 Κινέζων καλλιτεχνών οι οποίοι γεννήθηκαν τη δεκαετία του ’70 και αργότερα και ενηλικιώθηκαν μετά τις «μεταρρυθμίσεις», που άλλαξαν την όψη της πατρίδας τους, μετατρέποντάς την σε υπερδύναμη της παγκόσμιας οικονομίας χωρίς όμως να θίξουν την πολιτική δομή του καθεστώτος. Ταξιδεύοντας στο εξωτερικό και χρησιμοποιώντας το Ιντερνετ, παρά τους περιορισμούς που εξακολουθούν να ισχύουν, οι καλλιτέχνες της γενιάς αυτής εξοικειώθηκαν με τις διεθνείς καλλιτεχνικές τάσεις. Τα έργα τους αντιπροσωπεύουν μεγάλη ποικιλία τεχνικών και στυλ, από τους πιο καινοτόμους τρόπους έκφρασης μέχρι τις αναφορές στη μακραίωνη καλλιτεχνική παράδοση της Κίνας. Οπως προβλέπουν οι ειδικοί, ορισμένοι από αυτούς τους καλλιτέχνες διαθέτουν το δυναμικό για να γίνουν το ίδιο διάσημοι (και πλούσιοι) με τους μεγαλύτερης ηλικίας «αστέρες» της σύγχρονης κινεζικής τέχνης, όπως ο Αϊ Γουέι Γουέι, ο Κάι Γκουοκιάνγκ και ο Ζανγκ Ξιάο Γκανγκ. Η έκθεση θα διαρκέσει έως τις 14 Απριλίου.

Αναδρομικό αφιέρωμα στο έργο του Σαλβαδόρ Νταλί

Centre Pompidou

www.centrepompidou.fr

«Dali». Η έκθεση είναι ένα μεγάλο αναδρομικό αφιέρωμα στο έργο του Σαλβαδόρ Νταλί (1904-1989), στο οποίο ο επισκέπτης μπορεί να παρακολουθήσει με χρονολογική σειρά το σύνολο της διαδρομής του Καταλανού ζωγράφου. Με στόχο να αναδείξει τη σημασία και την επιρροή του Νταλί ως του καλλιτέχνη που διαμόρφωσε την κυρίαρχη εικόνα του σουρεαλισμού και θεωρείται ο πατέρας της ποπ αρτ, η έκθεση προσφέρει μια ξενάγηση στον περίπλοκο δημιουργικό κόσμο του και στη γεμάτη συμβολισμούς εικαστική γλώσσα του. Στα 200 εκθέματα –πίνακες, σχέδια, γλυπτά, αντικείμενα, φωτογραφίες, φιλμ και άλλα ντοκουμέντα– περιλαμβάνονται πολλά από τα φημισμένα αριστουργήματά του, αλλά και έργα ή παρεμβάσεις που αμφισβητήθηκαν ως προϊόντα της ακόρεστης δίψας του για προβολή και εντυπωσιασμό. Η έκθεση, που σχεδιάστηκε από τον Καταλανό αρχιτέκτονα και φίλο του Νταλί, Οσκαρ Τούσκετς, θα διαρκέσει έως τις 23 Μαρτίου.

«Paul Gauguin: Tant de mystere dans tant d’ éclat».

Musee du Quai Branly

www.quaibranly.fr

 «Είναι εκπληκτικό να υπάρχει τόσο μυστήριο μέσα σε τόση λάμψη!» είπε ο Στεφάν Μαλαρμέ, ο Γάλλος συμβολιστής ποιητής, όταν είδε πίνακες που είχε ζωγραφίσει ο Πολ Γκογκέν (1848-1903) στην Ταϊτή. Η έκθεση παρουσιάζει ένα σύνολο 28 έργων του Γκογκέν –πορτρέτα, τοπία, έργα με θρησκευτικό θέμα ή σκηνές από την καθημερινή ζωή– ακολουθώντας την περιπετειώδη διαδρομή του ζωγράφου από τη Βρετάνη, την Προβηγκία και το Παρίσι μέχρι τη Μαρτινίκα και την Ταϊτή, όπου ταξίδεψε αναζητώντας «το πρωτόγονο, το ανόθευτο, το αυθεντικό». Εστιάζοντας στα έργα σε χαρτί του Γκογκέν –σχέδια, υδατογραφίες, χαρακτικά, πόστερ καθώς και φωτογραφίες–, η έκθεση δίνει έμφαση τόσο στη δημιουργική διαδικασία που ακολουθούσε ο ζωγράφος προετοιμάζοντας τους πίνακές του ή διερευνώντας τα θέματά του, όσο και στη βιογραφική διαδρομή του και την απήχηση που είχε η ζωγραφική του στους συγκαιρινούς του. Εως τις 7 Απριλίου.

«Ο Σεζάν και το παρελθόν: Παράδοση και δημιουργικότητα»

• Szepmuveszeti Muzeum
• www. szepmuveszeti. hu

«Ο Σεζάν και το παρελθόν: Παράδοση και δημιουργικότητα». Ο Πολ Σεζάν, ένας από τους μεγάλους πρωτεργάτες του μοντερνισμού, διατηρούσε μια δυναμική και σταθερή σχέση με την τέχνη του παρελθόντος, μελετώντας και αντλώντας έμπνευση από την κλασική αρχαιότητα, την Αναγέννηση, τον μανιερισμό, το μπαρόκ και τον ρομαντισμό. Ηταν τακτικός επισκέπτης των μουσείων και διέθετε μεγάλη συλλογή από χαρακτικά, ρεπροντιξιόν και γύψινα αντίγραφα έργων που τον ενδιέφεραν και που αποτελούσαν γι’ αυτόν πηγή έμπνευσης. Η έκθεση εστιάζει σε αυτήν την πλευρά της δημιουργικής διαδρομής του Σεζάν, ιχνηλατώντας την εξέλιξη του συνόλου του έργου του.

«Δεκαετία του 1930: Οι τέχνες στην Ιταλία πέρα από τον φασισμό».

• Palazzo Strozzi
• www. palazzostrozzi. org

«Δεκαετία του 1930: Οι τέχνες στην Ιταλία πέρα από τον φασισμό». Κατά τη δεκαετία του 1930, η καλλιτεχνική σκηνή της Ιταλίας χαρακτηριζόταν από ιδιαίτερο δυναμισμό, εν μέρει λόγω και των γενναιόδωρων προγραμμάτων «δημόσιας τέχνης» του φασιστικού καθεστώτος, το οποίο ευνοούσε τον νεοκλασικισμό και την επάνοδο στο ρωμαϊκό μεγαλείο. Ηταν μια περίοδος συνύπαρξης και ανταγωνισμού όλων των στυλ, από τον εξπρεσιονισμό και την αφαίρεση έως τον μνημειακό κλασικισμό και τον «φασιστικό ρεαλισμό». Η έκθεση επιχειρεί να δώσει ένα πανόραμα της ιταλικής τέχνης της εποχής, παρουσιάζοντας έργα μιας πλειάδας καλλιτεχνών (Καρά, Ντε Κίρικο, Σιρόνι, Φοντάνα, Μοράντι κ. ά.).

Staedel Museum

www. staedelmuseum. de

«Σκοτεινός ρομαντισμός: Από τον Γκόγια στον Μαξ Ερνστ». Το πνεύμα του ρομαντισμού που διαπότισε την ευρωπαϊκή τέχνη από τα τέλη του 18ου αιώνα παρέμεινε ζωντανό, επηρεάζοντας καλλιτεχνικά κινήματα της νεότερης εποχής, όπως τον συμβολισμό και τον σουρεαλισμό. Με αφετηρία την εξέγερση εναντίον του ασφυκτικού ορθολογισμού και τη διάψευση των ελπίδων που γέννησε ο Διαφωτισμός για έναν νέο κόσμο δικαιοσύνης και ειρήνης, ο ρομαντισμός στράφηκε στη δύναμη του συναισθήματος, της φαντασίας, της προσωπικής έκφρασης. Η έκθεση εστιάζει στην έλξη που ένιωσαν πολλοί καλλιτέχνες για το μελαγχολικό, το απόκρυφο, το παράλογο.

Η εμπειρία του πολέμου μέσα από τα μάτια των φωτογράφων

• Museum of Fine Arts
• www. mfah. org

«WAR/PHOTOGRAPHY: Images of Armed Conflict and its Aftermath». Η έκθεση εξερευνά την εμπειρία του πολέμου μέσα από τα μάτια των φωτογράφων, παρουσιάζοντας ένα σύνολο από 500 φωτογραφίες, βιβλία, περιοδικά, άλμπουμ, καθώς και φωτογραφικό εξοπλισμό. Αντιπροσωπεύονται 280 φωτογράφοι από 28 χώρες όλων των ηπείρων, ενώ χρονολογικά η έκθεση καλύπτει πάνω από 165 χρόνια, από τον πόλεμο ΗΠΑ - Μεξικού μέχρι σημερινές πολεμικές συγκρούσεις, από τους δύο «μεγάλους πολέμους» του 20ού αιώνα μέχρι «τοπικές» παρεμβάσεις και εμφύλιους πολέμους, ενώ παρουσιάζονται επίσης φωτογραφίες που εστιάζουν στις συνέπειες των ένοπλων συγκρούσεων στον άμαχο πληθυσμό. Εμβληματικές φωτογραφίες (όπως η ύψωση της αμερικανικής σημαίας στην Ιβοζίμα)

Αφρικανική τέχνη στη Νέα Υόρκη

Από τις αρχές του 20ού αιώνα, οι καλλιτέχνες του μοντερνισμού ανακάλυψαν στην αφρικανική τέχνη εκφραστικούς δρόμους που ενίσχυαν τη δική τους αναζήτηση για αυθεντικότητα, αμεσότητα, απελευθέρωση από τα δεσμά του ακαδημαϊσμού και το βάρος της δυτικής παράδοσης. Από τη δική τους σκοπιά, τα αφρικανικά τεχνουργήματα δεν ήταν απλώς εθνογραφικά ευρήματα, αλλά έργα ανώνυμων ιδιοφυϊών με αυτόνομη καλλιτεχνική αξία.